Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wrocław, dnia 12 września 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Piotr Jarmundowicz

Protokolant: Błażej Łój

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2013 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa E. Z. (1)

przeciwko Towarzystwu (...) SA z siedzibą w W.

o zapłatę

I. umarza postępowanie w zakresie roszczenia o zapłatę renty,

II. zasądza od strony pozwanej Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda E. Z. (1) kwotę 28.836,50 zł. (dwadzieścia osiem tysięcy osiemset trzydzieści sześć zł. 50/100) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 2 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

III. ustala, że strona pozwana Towarzystwo (...) SA z siedzibą w W. ponosi wobec powoda E. Z. (1) odpowiedzialność na przyszłość za skutki wypadku z dnia 2 maja 2008 r.;

IV. w pozostałej części powództwo oddala,

V. nie obciąża powoda E. Z. (1) kosztami procesu na rzecz strony pozwanej,

Sygn. akt: I C 499/11

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do tutejszego Sądu w dniu 02.05.2011 r. powód E. Z. (1) domagał się zasądzenia od strony pozwanej Towarzystwa (...) S.A. w W. kwoty 208 517 zł, na którą składały się następujące roszczenia:

- kwota 1.184,74 zł z tytułu odszkodowania za poniesione i udokumentowane przez poszkodowanego koszty związane z leczeniem, wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- kwota 35 331,43 zł z tytułu naprawienia szkody w związku z utratą zarobków w okresie od maja 2008 roku do kwietnia 2010 roku, wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- renta od 1 maja 2010 roku w kwocie po 2 000 zł miesięcznie, płatna z góry do dnia 10 każdego bieżącego miesiąca, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności każdej renty,

- kwota 148 000 zł z tytułu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę

W zakresie żądania powoda znalazło się także ustalenie, że strona pozwana ponosi odpowiedzialność za dalsze, mogące wystąpić w przyszłości skutki wypadku oraz obciążenie pozwanego towarzystwa ubezpieczeń kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa prawnego.

W uzasadnieniu powód wyjaśniał, że w dniu 02.05.2008 r. we W. został potrącony na przejściu dla pieszych przez samochód osobowy marki F. (...) o nr rej. (...), który prowadził P. T.. Właściciel samochodu posiadał polisę OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym nr (...). Powód opisał dalej, że przez ponad 2 lata po wypadku był zmuszony korzystać z kul oraz pomocy osób bliskich. Nadto, w wyniku przeprowadzenia przez powoda badania na tomografie komputerowym ujawniło się złamanie łuski kości potylicznej. Obecny stan jego zdrowia jest taki, że nie pozwala mu na kontynuowanie pracy zarobkowej, którą wykonywał przed wypadkiem. Na skutek wypadku powód przebywał na leczeniu szpitalnym, podczas którego przeszedł liczne zabiegi operacyjne oraz rehabilitację. Stwierdzono u niego także, że w wyniku wypadku doznał złamania kłykcia bocznego piszczeli lewej nogi oraz urazu głowy a także szereg drobnych obrażeń ciała. Po zakończeniu leczenia szpitalnego nadal pozostaje na leczeniu ambulatoryjnym. Jego zdaniem, doznane wskutek wypadku obrażenia i związane z tym cierpienie, którego nasilenie zwłaszcza w pierwszych tygodniach po wypadku, było znaczne. Cierpienia te powtarzały każdej z przebytych przez niego operacji. Strona pozwana tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę wypłaciła jedynie kwotę 12 000 zł odmawiając wypłaty dalszych roszczeń.

W odpowiedzi na pozew wniesionej w dniu 15.06.2011 r. strona powodowa domagała się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia na jej rzecz kosztów procesu. Wyjaśniała, że przeprowadziła postępowanie likwidacyjne w celu ustalenia zasadności wypłaty odszkodowania. Jej zdaniem zadośćuczynienie wypłacone pozwanemu w wysokości 12 000 zł stanowiło ekwiwalent doznanych cierpień psychicznych i fizycznych odczuwanych przez powoda w związku z zaistnieniem wypadku. Pozwana zacytowała dalej treść przepisu art. 445 k.c. oraz poglądy orzecznictwa wskazując, że przyznane świadczenie odpowiadało w pełni założonym przez ustawodawcę kryteriom. Pozwana uwzględniła bowiem wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, a więc cierpnie psychiczne i ból fizyczny, na który mają wpływ m.in. rodzaj i długość zastosowanego leczenia, stopień uszczerbku na zdrowiu i wiek poszkodowanego. Kwota świadczenia uwzględniała także oszacowany przez biegłego 8 procentowy uszczerbek na zdrowiu. Pozwana zarzucała dalej, że roszczenie powoda w dochodzonej wysokości nie zostało należycie wykazane. Brak jest bowiem dokumentacji medycznej potwierdzającej konieczność przejazdów wyszczególnionych w rachunkach. Nie wykazano także związku przyczynowego ze zdarzeniem a środkami ujętymi w fakturach. Ze zgromadzonych dokumentów wynikało ponadto, że powód był zatrudniony na okres próbny do dnia 30.04.2008 r., wypadek natomiast nastąpił w dniu 02.05.2008 r., tj. po wygaśnięciu umowy o pracę. Wobec powyższego brak było dowodów na okoliczność, że powód na skutek wypadku utracił jakikolwiek dochód. Odnosząc się do żądania renty pozwana wskazała, że powód nie wykazał koniecznych przesłanek jej przyznania, tj. niezdolności do pracy związanej z wypadkiem. Z dokumentacji ZUS wynikało, że został on uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 31.12.2010 r. a niezdolność powstała w okresie 01.11.2008 r. do 11.02.2010 r. Pozwana wskazała także, że w okresie 2005 – 2010 r. powód pracował 2 lata i 17 dni. W świetle takich okoliczności twierdzenia o utracie dochodów i szkodzie związanej z utratą zdolności do pracy w dochodzonej wysokości pozostają mało wiarygodne. Pozwana zakwestionowała także żądanie renty co do wysokości, ponieważ nie wiązała się ona z żadnym z załączonych dokumentów ani przytoczonych faktów. W podobnym tonie wypowiedziała się co do roszczenia o ustalenie odpowiedzialności na przyszłość, które jej zdaniem, nie zostało poparte odpowiednim materiałem dowodowym.

Na rozprawie w dniu 29.08.2013 r. pełnomocnik powoda cofnął powództwo w zakresie roszczenia o zasądzenie renty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona pozwana Towarzystwo (...) S.A. w W. prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie ubezpieczeń.

Powód E. Z. (1) w okresie od 01.02.2008 r. do 30.04.2008 r. był zatrudniony na okres próbny w firmie (...) z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości około 2000 zł.

Dowód:

- odpis z Rejestru Przedsiębiorców KRS strony pozwanej – k. 52 - 60,

- zeznania świadka E. Z. (2) – k. 120 – 121,

- zeznania powoda E. Z. (1) – k. 209,

- dokumentacja pracownicza – k. 168 - 178,

W dniu 02.05.2008 r. około godziny 9.50 na przejściu dla pieszych na ul. (...) we W. powód E. Z. (1) został potrącony przez samochód osobowy marki F. (...) nr rej. (...), który prowadził P. T.. Właściciela samochodu prowadzonego przez sprawcę wypadku łączyła z pozwanym towarzystwem ubezpieczeniowym umowa ubezpieczenia OC potwierdzona polisą nr (...).

Z miejsca wypadku E. Z. (1)został przewieziony do Szpitala (...)we W.i tam leczony był na Oddziale (...) w okresie od 03.05. – 26.05.2008 r. Rozpoznano u niego złamanie kompresyjne kłykcia bocznego kości piszczelowej lewej i stłuczenie głowy. Nastawiony odłam kostny zespolono śrubą dokorową i kończynę unieruchomiono w opatrunku gipsowym. Zalecono chodzenie o kulach z zakazem obciążania kończyny. Po upływie 3 miesięcy opatrunek gipsowy został zdjęty. Przez okres około 1 roku powód używał ortezy kolana lewego. Po jej zdjęciu przez około 18 miesięcy powód używał kuli łokciowej.

Od dnia 19.08.2008 r. w związku z doznanym w wypadku urazem głowy, powód przebywał pod opieką poradni neurologicznej. Po leczeniu uzyskano poprawę stanu zdrowia. Wynik badania tomografii komputerowej z dnia 16.09.2009 r. nie wykazał cech krwawienia śródczaszkowego.

W okresach od 02.12.2008 r. – 02.01.2009 r. oraz 30.09. – 31.10.2009 r. powód leczony był w Oddziale (...)Szpitala w T.. W okresie 03 - 26.03.2009r. przebywał na leczeniu usprawniającym staw kolanowy w Ośrodku (...). W dniach 08 - 15.02.2010 r. z powodu przebytego złamania kłykcia bocznego piszczeli lewej z uszkodzeniem łękotki, był także leczony w oddziale (...) Szpitala (...)we W., a w okresie od 20.08 - 26.09.2010 r. przebywał w (...)uzdrowiskowym w L..

W związku z wypadkiem z dna 02.05.2008 r. E. Z. (1) doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10 %.

Wypadek nie spowodował trwałych uszkodzeń układu nerwowego, co potwierdził wynik badania tomograficznego, który nie wykazał zmian pourazowych w zakresie mózgowia. Nie stwierdzono także ubytkowych objawów neurologicznych ani zaburzeń pamięci czy też utrwalonej nerwicy pourazowej.

Dowód:

- zeznania świadka E. Z. (2) – k. 120 – 121,

- zeznania powoda E. Z. (1) – k. 209,

- dokumentacja medyczna – k. 20 - 23, 25, 73 - 112, 132 - 157, 159,

- akta szkody nr (...),

- opinia biegłego sadowego z zakresu chirurgii urazowo ortopedycznej dr n. med. K. C. – k. 252 - 254,

- opinia biegłego sadowego z zakresu neurologii lek. med. B. Ż. – k. 216 - 217,

Z tytułu kosztów leczenia powód poniósł kwotę: 836,50 zł. W kwocie tej zawierały się wydatki na wykonie zdjęć RTG, zakup sprzętu rehabilitacyjnego, przejazdy taksówką oraz wydanie zaświadczenia.

Dowód:

- faktury VAT i rachunki – k. 179 - 190,

Po wypadku i w trakcie leczenia powód był bardzo drażliwy. Często miał napady złości a nawet agresji w stosunku do swoich dzieci. Stan ten miał związek nie bezpośrednio z urazem a z trudną sytuacją finansową w związku z utratą pracy. Zaburzenia te ustąpiły po podjęciu przez niego zatrudnienia.

Dowód:

- opinia biegłego sadowego z zakresu psychiatrii lek. med. T. G. – k. 294 - 298,

- zeznania świadka E. Z. (2) – k. 120 – 121,

- zeznania powoda E. Z. (1) – k. 209,

E. Z. (1) zasiłek chorobowy pobierał od 03.05.2008 r. do 31.10.2008 r., natomiast świadczenie rehabilitacyjne pobierał w okresie od 01.11.2008 r. do dnia 30.09.2009 r.

Dowód:

- orzeczenie z dnia 05.02.2009 r. – k. 72,

- orzeczenie z dnia 29.06.2009 r. – k. 160,

- decyzja z dnia 14.07.2009 r. – k. 161,

- orzeczenie z dnia 24.08.2009 r. – k. 162,

- decyzja z dnia 31.08.2009 r. – k. 163,

- zaświadczenie z dnia 30.09.2009 r. – k. 164 - 165,

- orzeczenie z dnia 05.03.2010 r. – k. 165,

- decyzja z dnia 18.02.2010 r. – k. 167,

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, w dniu 18.08.2009 r. strona pozwana zawiadomiła powoda o wypłacie kwoty 12 000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Dowód:

- pismo z dnia 18.08.2009 r. – k. 11 - 12,

- akta szkody nr (...),

W wyroku z dnia 30.09.2009 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia Fabrycznej II Wydział Karny sprawca wypadku P. T. został uznany za winnego popełnienia przestępstwa z art. 177 § 1 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k. i skazany na karę 2 lat pozbawienia wolności z zawieszeniem jej wykonani na 3 letni okres próby.

W pkt. III wyroku, na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzeczono wobec P. T. obowiązek częściowego naprawienia szkody przez zapłatę na rzecz E. Z. (1) kwoty 2000 zł.

Dowód:

- wyrok zaoczny z dnia 30.09.2009 r. w aktach sprawy Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej II Wydziału Karnego o sygn. II K 709/08

W piśmie z dnia 15.10.2009 r. skierowanym do pozwanego ubezpieczyciela pełnomocnik powoda, wskazał, że zaproponowana kwota świadczenia jest za niska i traktuje ją jako zaliczkę na poczet dalszych wypłat. Dodał, że strona pozwana nie odniosła się do żądania odpowiedzialności na przyszłość oraz strat materialnych powoda poniesionych w związku ze zdarzeniem związanych np. z kwotą utraconych zarobków. Jego zdaniem sposób liczenia wysokości zadośćuczynienia stosowany przez stronę pozwaną był niezgodny z poglądami doktryny i orzecznictwa.

Pełnomocnik wezwał jednocześnie pozwaną do zapłaty dalszych kwot z tytułu odszkodowania, utraconych zarobków, zadośćuczynienia i renty.

Dowód:

- pismo z dnia 15.10.2009 r. – k. 4 - 6,

W decyzji z dnia 18.03.2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił powodowi prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazano, że po przeprowadzeniu badań powoda komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 05.03.2010 r. ustaliła, że powód jest częściowo niezdolny do pracy do dnia 21.12.2010 r., a częściowo niezdolność do pracy powstała w okresie od 01.11.2008 r. do 11.02.2010 r. Jednak z uwagi na fakt, ze powód w ostatnim dziesięcioleciu przed dniem powstania niezdolności do pracy tj. w okresie od 22.02.2000 r. do 10.02.2010 r. udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie 2 lata i 17 dni zamiast wymaganych 5 lat, renta z tytułu niezdolności do pracy mu nie przysługiwała.

W decyzji z dnia 23.08.2010 r. Powiatowy Zespół d.s. Orzekania o Niepełnosprawności postanowił nie zaliczać powoda do stopnia niepełnosprawności.

Dowód:

- decyzja z dnia 18.02.2010r. – k. 24,

- orzeczenie z dnia 23.08.2010r. – k. 158

W piśmie z dnia 06.05.2010 r. pełnomocnik poinformował stronę pozwaną, że stan zdrowia powoda znacznie się pogorszył a także, że w związku z wypadkiem utracił on całkowicie zdolność do pracy. W związku z tym wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 1184,74 zł z tytułu odszkodowania, kwoty 35 331,43 zł z tytułu utarty zarobków, ustalenia renty dla powoda w wysokości 2000 zł oraz jednorazowej wypłaty kwoty 148 000 zł tytułem zadośćuczynienia.

W odpowiedzi, w piśmie z dnia 11.05.2010 r. strona pozwana zawiadomiła pełnomocnika, że nie znajduje podstaw do podwyższenia wysokości zadośćuczynienia ponad wypłacona kwotę 12 000 zł. Wyrażone stanowisko podtrzymała także w piśmie z dnia 09.12.2010 r. oraz z dnia 19.01.2011 r.

Dowód:

- pismo z dnia 06.05.2010 r. – k. 8,

- pismo z dnia 11.05.2010 r. – k. 13 - 15,

- pismo z dnia 09.12.2010 r. – k. 16 - 18,

- pismo z dnia 19.01.2011 r. – k. 19

Obecnie u powoda stwierdza się wyszczuplenie głowy przyśrodkowej mięśnia czterogłowego z rozluźnieniem więzadła pobocznego bocznego i przyśrodkowego kolana oraz niepełne zgięcie stawu do kąta około 100 stopni, przy normie od 120 do 150 stopni. Powód nie ma możliwości wykonania przysiadu a przy chodzeniu utyka. Powód skarży się także czasem na zaburzenia pamięci, jednak nie znajdują one odzwierciedlenia w badaniu klinicznym. Powód nie ma zaburzeń psychicznych.

Prognoza na przyszłość nie jest pomyślna. Uszkodzony staw kolanowy będzie w miarę upływu czasu ograniczał swoją ruchomość na skutek powstających powoli zmian zniekształcających, które zapewne wymagać będą w przyszłości kilku zabiegów artroskopowych.

Dowód:

- opinia biegłego sadowego z zakresu chirurgii urazowo ortopedycznej dr n.med. K. C. – k. 252 - 254,

- opinia biegłego sadowego z zakresu psychiatrii lek. med. T. G. – k. 294 - 298,

Aktualnie powód pracuje jako pracownik ochrony z wynagrodzeniem około 1200 zł.

Dowód:

- zeznania świadka E. Z. (2) – k. 120 – 121,

- zeznania powoda E. Z. (1) – k. 209,

Opisany stan faktyczny Sądu ustalił na podstawie dołączonych przez strony dokumentów, w szczególności dokumentacji medycznej, z której wynikał zakres doznanych w wyniku wypadku z dnia 02.05.2008 r. przez powoda obrażeń, okres hospitalizacji i rehabilitacji, rodzaj przeprowadzonych zabiegów a także jego stan fizyczny.

Faktury VAT i rachunki, akta szkody a także przedprocesowa korespondencja stron stanowiły dowód na okoliczność wysokości poniesionych przez powoda kosztów leczenia i rehabilitacji, przebiegu likwidacji szkody, wysokości wypłaconego świadczenia przez pozwanego ubezpieczyciela oraz stanowisk stron w sporze.

W ustaleniu stanu faktycznego istotne były sporządzone opinie biegłych z zakresu chirurgii i ortopedii dr n. med. K. C., z zakresu neurologii lek. med. B. Ż. oraz z zakresu psychiatrii lek. med. T. G.. Sąd uznał, że zostały one sporządzone zgodnie z zleceniem Sądu w sposób rzetelny i pełny. Biegli przeprowadzili badania powoda oraz dokonali całościowej analizy dokumentacji medycznej i innych dokumentów sprawy i zgodnie ze swoimi specjalizacjami wyciągnęli niebudzące wątpliwości Sądu wnioski.

Sporządzone przez biegłych opinie nie były także w żaden sposób kwestionowane przez strony, co także potwierdza profesjonalny i prawidłowy sposób ich sporządzenia.

W ustaleniu stanu faktycznego ważne były również zeznania powoda E. Z. (1) oraz świadka E. Z. (2). Sąd uwzględnił je w zasadzie w całości ponieważ były spójne i logiczne, wzajemnie się uzupełniały i potwierdzały, były także zbieżne z treścią dokumentów dołączonych do sprawy. Sąd nie podzielił jedynie ich stanowisk w zakresie w jakim relacjonowali oni o tym, że pracodawca powoda D. S. wyrażał wolę zatrudnienia powoda na dalszy okres po upływie trzymiesięcznego okresu próbnego. Okoliczność ta bowiem nie została potwierdzona w żadnym dokumencie dołączonym do sprawy. Nie stanowiła o tym przede wszystkim treść zaświadczenia z dnia 15.09.2009 r., w którym wskazano jedynie wysokość wynagrodzenia oraz okres zatrudnienia.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Powód, po ostatecznym sprecyzowaniu żądania domagał się zasądzenia na jego rzecz kwoty 1184,74 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty związane z leczeniem wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu, kwoty 35 331,43 zł z tytułu naprawienia szkody w związku z utratą zarobków w okresie od maja 2008r. do kwietnia 2010r. wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu, kwoty 148 000 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznana krzywdę a także ustalenia, że strona pozwana ponosi odpowiedzialność za dalsze, mogące nastąpić w przyszłości, skutki wypadku.

Pozwany ubezpieczyciel wskazywał na konieczność oddalenia powództwa argumentując, że w wypłaconym już świadczeniu w wysokości 12 000 zł z tytułu zadośćuczynienia uwzględnił wszystkie okoliczności sprawy mające wpływ na jego wysokość. W zakresie pozostałych roszczeń powoda pozwana była zdania, że nie udowodnił on ich zasadności ani ich wartości.

Przed merytoryczną oceną roszczenia Sąd wskazuje jeszcze, że na rozprawie w dniu 29.08.2013 r. pełnomocnik powoda cofnął dochodzone roszczenie w zakresie zasądzenia renty. Decyzja powoda nałożyła na Sąd obowiązek umorzenia postępowania w tej części na podstawie art. 203 § 1 i 355 § k.p.c. stąd też, na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł, jak w pkt. I wyroku.

Zgodnie z normą art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

W niniejszej sprawie strony nie pozostawały w sporze co do faktu, iż właściciel samochodu, który uczestniczył w wypadku z dnia 02.05.2008 r. marki F. (...) nr rej. (...), ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. Nie było zatem wątpliwości o możliwości zastosowania powołanej normy prawnej do rozstrzygnięcia niniejszego sporu. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń jest odpowiedzialnością za ubezpieczającego, ten zaś odpowiada na zasadzie statuowanej w art. 436 k.c. Odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek, ponosi samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wypadkiem oznacza zatem obowiązek naprawienia szkody majątkowej wynikłej z wypadku, jak i obowiązek zadośćuczynienia doznanej krzywdy (szkody na osobie).

Podstawą materialną dochodzonego przez powódkę roszczenia były przepisy art. 444 § 1 i 2 k.c. i art. 445 § 1 k.c.

W art. 445 § 1 k.c. dotyczącym zadośćuczynienia pieniężnego, ustawodawca posługuje się pojęciem niedookreślonym „suma odpowiednia". W bogatym w tej kwestii orzecznictwie ugruntował się aprobowany także i w piśmiennictwie pogląd opowiadający się za kompensacyjnym charakterem przewidzianego w art. 445 § 1 k.c. zadośćuczynienia. (zob. uchwała Sądu Najwyższego z 8.12.1973 r., III CZP 37/73). Dla przykładu tylko Sąd wskazuje na pogląd Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wyrażony wyroku z dnia 13.09.2012 r. ( I ACa 349/12) zgodnie z którym zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę stanowi przybliżony ekwiwalent za doznaną przez pokrzywdzonego szkodę niemajątkową (krzywdę), a zatem powinno ono wynagrodzić doznane przez pokrzywdzonego cierpienia, utratę radości życia oraz ułatwić mu przezwyciężenie ujemnych przeżyć psychicznych. Celem zadośćuczynienia jest naprawienie szkody niemajątkowej wyrażającej się krzywdą w postaci cierpień fizycznych i psychicznych dlatego ustalając kwotę zadośćuczynienia należy mieć na uwadze rozmiar cierpień fizycznych związanych z zaistnieniem wypadku, jak i dolegliwości bólowe powstałe w następstwie urazu oraz długotrwałego leczenia. Wśród innych okoliczności wpływających na wysokość zadośćuczynienia jest między innymi wymóg ustalenia go w rozsądnych granicach adekwatnych do aktualnych stosunków majątkowych, bo jak wspomniano jego celem jest pokrycie szkody majątkowej, a nie wzbogacenie poszkodowanego. Kwota zadośćuczynienia winna przy tym odpowiadać aktualnym warunkom życiowym i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Przy ustalaniu zadośćuczynienia trzeba również uwzględniać: rodzaj naruszonego dobra, rozmiar krzywdy, stopień winy sprawcy, przyczynienia się pokrzywdzonego do szkody, wiek pokrzywdzonego. (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4.06.1968 r., I PR 175/68, uchwałę pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8.12.1973 r., III CZP 37/73 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 03.11.1994 r., sygn. akt: APr 43/94).

Przy ustalaniu kwoty zadośćuczynienia nie można również pomijać czasokresu leczenia poszkodowanego i odczuwania dolegliwości fizycznych, uczucia krzywdy spowodowanej ułomnością, a także np. z niemożności korzystania z przyjemności uprawiania sportów (por. wyrok Sądu Najwyższego z 10.04.1974 r., II CR 123/74). Zakres ujemnych doznań pokrzywdzonego składających się na pojęcie krzywdy może zależeć również od takich okoliczności, jak np. wiek, rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość a także ograniczenie zdolności do pracy i utrudnienia w jej wykonywaniu, nie stanowiące podstawy do przyznania renty z ubezpieczenia społecznego (zob. orzeczenie Sądu Najwyższego z 19.10.1961r., 2 CR 804/60, wyrok Sądu Najwyższego z 12.04.1972 r. II CR 57/72, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4.06.1968 r., I PR 175/68).

W tej kwestii wskazać także należy, że zgodnie z nowszym orzecznictwem Sądu Najwyższego (por: wyrok z 30.01.2004 r. I CK 131/03) powołanie się przez Sąd przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie może prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia; podobnie uwzględnianie stopy życiowej społeczeństwa przy określaniu wysokości zadośćuczynienia nie może podważać jego kompensacyjnej funkcji (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 10.03.2006 r. IV CSK 80/05).

W związku z powyższym, w ocenie Sądu, żądanie powoda zapłaty kwoty pieniężnej tytułem zadośćuczynienia za doznaną wskutek wypadku z dnia 02.05.2008 r. krzywdę, zasługuje na uwzględnienie co do zasady, jednak jego wysokość wymaga ograniczenia. Sąd doszedł do przekonania, że adekwatną kwotą zadośćuczynienia, o której jest mowa w art. 445 k.c., przy uwzględnieniu zakresu doznanych obrażeń, długości okresu leczenia i rehabilitacji, jego przebiegu a także ilości zabiegów operacyjnych oraz oszacowanego przez biegłego 10 % stopnia uszczerbku na zdrowiu, jest kwota 40 000 zł. Sąd także podkreśla w tej kwestii jeszcze, że leczenie powoda, mimo, że długotrwałe i bolesne, nie doprowadziło do odzyskania przez niego pełnej sprawności fizycznej. Odczuwa on nadal przeciążeniowe dolegliwości bólowe, nadto staw kolanowy nie odzyskał pełnego zakresu ruchów. Sąd podkreśla jednak, że zakres utrudnień jakie powód zmuszony jest znosić obecnie w porównaniu do trybu życia, jaki prowadził przed wypadkiem, jest na tyle niewielki, że umożliwia mu normalne funkcjonowanie oraz zarobkowanie. Powód, po okresie rekonwalescencji oraz rehabilitacji, pracuje obecnie jako pracownik ochrony. Wskazać należy także za treścią opinii biegłego sądowego z zakresu neurologii lek. med. B. Ż., że w wyniku wypadku nie doszło u powoda do trwałych uszkodzeń układu nerwowego ani zmian pourazowych. Biegły nie stwierdził także u powoda zaburzeń pamięci ani utrwalonej nerwicy pourazowej. Biegły z zakresu psychiatrii lek. med. T. G. nie rozpoznał także u niego zaburzeń psychicznych będących następstwem zdarzenia z dnia 02.05.2008 r. Z uwagi na powyższe, przy uwzględnieniu wypłaconej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 12 000 zł, Sąd zasądził na rzecz powoda z tego tytułu kwotę 28 000 zł.

Pozostałe roszczenia dochodzone przez powoda miały podstawę w art. 444 § 1 k.c. Sąd podkreśla w tej kwestii, że odszkodowanie przewidziane w tym przepisie obejmuje wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne (niezbędne) i celowe (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09.01.2008 r., II CSK 425/07). W orzecznictwie ukształtował się pogląd, który podziela też i Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę, że celowość ponoszenia wszelkich wydatków może być związana nie tylko z możliwością uzyskania poprawy stanu zdrowia, ale też z potrzebą utrzymania tego stanu, jego niepogarszania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.01.2011 r., IV CSK 308/10). Zawsze jednak obowiązek zwrotu dotyczy wydatków rzeczywiście poniesionych i nie wystarczy wykazanie, że były one obiektywnie potrzebne. Odszkodowanie przysługuje bowiem w związku z poniesionym uszczerbkiem majątkowym, nie zaś w związku z uszczerbkiem na zdrowiu. (tak też w: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 08.02.2006 r., I ACa 1131/05 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30.07.1997 r., I ACr 450/96). W grupie wydatków celowych i koniecznych, pozostających w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia tradycyjnie wymienia się koszty leczenia (pobytu w szpitalu, pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych specjalistycznych aparatów i urządzeń (np. protez, kul, aparatu słuchowego, wózka inwalidzkiego). Do grupy tej zalicza się również wydatki związane z transportem chorego na zabiegi i do szpitala, koszty związane z odwiedzinami chorego w szpitalu czy wynikające z konieczności specjalnej opieki i pielęgnacji nad chorym, koszty zabiegów rehabilitacyjnych, wreszcie koszty przygotowania do innego zawodu.

Mając na uwadze powyższe rozważania oraz treść dokumentów dołączonych do sprawy, Sąd doszedł do przekonania, że co do zasady roszczenie powoda w zakresie zwrotu poniesionych przez niego kosztów leczenia i rehabilitacji jest usprawiedliwione. Przedłożone na poparcie żądania odszkodowawczego przez powoda dokumenty opiewały na łączna kwotę 1184,74 zł i dotyczyły one zakupu leków (faktury k. 179 – 180, 183, 185-186, 191 - 199), wykonania zdjęcia rentgenowskiego (faktury k. 181, 189), usług taksówkarskich (rachunki k. 182, 187 - 188), zakupu materiałów rehabilitacyjnych (faktura k. 184) i wydania zaświadczenia o stanie zdrowia (rachunek k. 190). Strona pozwana zaprzeczyła zasadności dochodzonego roszczenia w tej części, wskazując, że powód nie wykazał związku przyczynowego ze zdarzeniem a środkami ujętymi w fakturach i rachunkach. Po dokonaniu analizy ich treści, Sąd uznał, że uzasadnione koszty leczenia dotyczą tylko wydatków poniesionych na wykonanie zdjęć RTG, usług taksówkarskich oraz zakupu sprzętu rehabilitacyjnego na łączną kwotę 836,50 zł, jako ściśle powiązane z procesem leczenia i rekonwalescencji. Odnosząc się natomiast do faktur VAT dotyczących zakupu leków Sąd wskazuje, że nie posiada wiadomości specjalnych dotyczących rodzaju preparatów zakupionych przez powoda a także konieczności ich stosowania w procesie jego leczenia. Zdaniem Sądu, jedynie biegły z zakresu medycyny mógłby ocenić zasadność ich nabywania, jednak powód nie domagał się przeprowadzenia takiego dowodu. W związku z tym roszczenie powoda w tym zakresie, tj. ponad kwotę 836,50 zł, pozostało nie udowodnione, co doprowadziło do jego oddalenia w tej części.

Datę początkową naliczania odsetek od kwoty odszkodowania, na podstawie art. 817 k.c. w związku z art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) Sąd ustalił, zgodnie z żądaniem powoda, na dzień złożenia pozwu, tj. 02.05.2011 r. mając także na uwadze fakt, że strona pozwana wiedziała o zakresie roszczeń powoda już przed wytoczeniem powództwa.

Odnosząc się do roszczenia powoda dotyczącego ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej za dalsze, mogące nastąpić w przyszłości, skutki wypadku, Sąd wskazuje, za opinią biegłego sądowego dr n. med. K. C., że prognoza na przyszłość nie jest dla powoda pomyślna. Uszkodzony staw kolanowy będzie bowiem w miarę upływu czasu ograniczał swoją ruchomość na skutek powstających powoli zmian zniekształcających, które wymagać będą w przyszłości zabiegów artroskopowych. Nie można zatem wykluczyć zwiększenia się potrzeb powoda w przyszłości, stąd też Sąd ustalił odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela, co skutkowało orzeczeniem jak w punkcie III wyroku.

Ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku opiera się na podstawie art. 189 k.p.c., zgodnie z którym powód może żądać ustalenia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. W ocenie Sądu powód posiada interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość, co potwierdziło powołane wyżej stanowisko biegłego. Należy zauważyć, iż w przypadku takich urazów jakich doznał powód nie jest możliwe przewidzenie całkowitych skutków i następstw wypadku. Zasądzenie określonego świadczenia w sprawie o naprawienie szkody wynikłej z uszkodzenia ciała nie wyłącza jednoczesnego ustalenia w sentencji orzeczenia odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości z tego samego zdarzenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17.04.1970 r. III PZP 34/69) Należy równocześnie zaznaczyć, iż również pod rządem art. 442 ¹ § 3 k.c. powód dochodzący naprawienia szkody na osobie może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości. Wprowadzenie nowej regulacji w art. 442 ¹ § 3 k.c. - jak zauważył już Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 24.02.2009 r., (sygn. akt: III CZP 2/09) - oznacza, że nie został w żaden sposób ograniczony czas, w jakim może ujawnić się szkoda na osobie, prowadząc do zaktualizowania się odpowiedzialności pozwanego za skutki danego zdarzenia. W tym stanie rzeczy kolejny proces odszkodowawczy może toczyć się nawet po dziesiątkach lat od wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę, kiedy zazwyczaj pojawiają się poważne trudności dowodowe. Przesądzenie w sentencji wyroku zasądzającego świadczenie odszkodowawcze o odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości zwalnia natomiast poszkodowanego z obowiązku udowodnienia istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu, na którym odpowiedzialność taka już ciąży. Z tych względów Sąd Najwyższy w powołanej wyżej uchwale z dnia 24.02.2009 r. przyjął, że pod rządem art. 442 ¹ § 3 k.c. powód dochodzący naprawienia szkody na osobie może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości. Skład orzekający w niniejszej sprawie podziela to stanowisko oraz argumentację przytoczoną dla jego uzasadnienia.

Biorąc powyższe rozważania pod uwagę, Sąd, działając na podstawie powołanych wyżej przepisów orzekł jak w pkt. II i III sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie, tj. ponad kwotę przyznaną z tytułu odszkodowania i zadośćuczynienia, powództwo podlegało oddaleniu. Sąd nie znalazł także podstaw dla uwzględnienia roszczenia powoda w zakresie kwoty 35 331,43 zł z tytułu naprawienia szkody dotyczącej utraty zarobków w okresie od maja 2008 r. do kwietnia 2010 r. Stan faktyczny sprawy wykazał bezsprzecznie, że w dacie zaistnienia wypadku, tj. w dniu 02.05.2008 r. powód nie posiadał zatrudnienia. Przez trzy miesiące bezpośrednio przez wypadkiem (do dnia 30.04.2008 r.) powód był zatrudniony na okres próbny jako kierowca z wynagrodzeniem około 2000 zł. Materiał dowodowy nie dał jednak podstaw do przyjęcia, że pracodawca powoda wyraził wolę zatrudnienia go na dalszy czas. Nie świadczyły o tym w szczególności dokumenty pracownicze, z których wynikało jedynie, że powód świadczył pracę na rzecz różnych przedsiębiorców. Także i treść zaświadczenia ostatniego pracodawcy nie wskazywała na wolę kontynuowania zatrudnienia powoda. Wobec tego Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda oraz świadka E. Z. (2), że około 10.05.2008 r. powód miał podpisać nową umowę. Powód, dla udowodnienia tej okoliczności mógł powołać dowód ze świadków (np. pracodawcy lub jego pracowników) potwierdzających jego twierdzenia. Wobec niezgłoszenia takiego wniosku, żądanie w tym zakresie pozostawało nieudowodnione i podlegało oddaleniu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie V sentencji orzeczenia, na podstawie art. 102 k.p.c. i mając na uwadze sytuację finansową powoda, nie obciążył go kosztami procesu wobec strony pozwanej.

Zarządzenia:

1)  odnotować,

2)  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron,

3)  kal. 14 dni.