Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Łasku
w sprawie o sygn. akt I C 96/13 oddalił powództwo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko A. C. o zapłatę kwoty 2.234,45 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty.

Sąd ustalił, że w dniu 16 września 2004 r. między Wyższą Szkołą (...) w Ł. i A. C. została zawarta umowa, na mocy której uczelnia zobowiązała się m.in. do prowadzenia zajęć dydaktycznych na kierunku politologia, a A. C., wpisany na listę studentów zaocznych zobowiązał się wnieść opłaty, w tym czesne.

Stosownie do zarządzenia Kanclerza Wyższej Szkoły (...) w Ł. z dnia 27 maja 2007 r., obowiązującym od dnia 1 października 2007 r., miesięczna rata czesnego za niestacjonarne studia I stopnia na kierunku politologia wynosiła 290 zł.

A. C. nie zapłacił na rzecz Wyższej Szkoły (...) w Ł. czesnego za październik 2007 r. w wysokości 230 zł, za listopad, grudzień 2007 r. w kwotach po 290 zł oraz za styczeń i luty 2008 r. w kwotach po 290 zł.

W dniu 26 kwietnia 2012 r. między Akademią (...) w (...) Sp. z o.o. w W. została zawarta umowa sprzedaży wierzytelności, obejmująca m.in. wierzytelność zbywcy wobec A. C..

Oddalając powództwo Sąd Rejonowy uznał za zasadny podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia, powołując się na dyspozycję art. 751 pkt 2 k.c., stanowiącego, że z upływem lat dwóch przedawniają się roszczenia z tytułu nauki, jeżeli przysługują osobom trudniącym się zawodowo takimi czynnościami albo utrzymującym zakłady na ten cel przeznaczone.

Powyższy wyrok Sądu Rejonowego apelacją zaskarżył pełnomocnik powoda
w całości, zarzucając:

a)  obrazę przepisów prawa materialnego, tj. przepisów art. 750 k.c. i art. 751 pkt 2 k.c. poprzez ich wadliwe zastosowanie do ustalonego stanu faktycznego i uznanie, że umowa o odpłatności za studia (umowa o świadczenie usług edukacyjnych zawarta pomiędzy studentem a uczelnią wyższą) stanowi umowę o świadczeniu usług, która nie jest regulowana innymi przepisami, podczas gdy treść stosunku prawnego pomiędzy studentem a uczelnią wyższą w całości definiowana jest przez przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, co wyklucza stosowanie do tego stosunku prawnego przepisów o zleceniu, w tym terminu przedawnienia określonego w art. 751 pkt 2 k.c.;

b)  obrazę przepisów prawa materialnego, tj. przepisu art. 160 ust. 3. ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym poprzez jego niezastosowanie do ustalonego stanu faktycznego i wadliwe przyjęcie, że umowa o odpłatności za studia lub usługi edukacyjne, którą zawarł pozwany z cedentem, stanowi umowę o świadczeniu usług, do której zastosowanie mają odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.), podczas gdy charakter tej umowy, jej umiejscowienie w systemie prawa i reżim prawny ją regulujący przesądza, iż umowa o odpłatności za studia lub usługi edukacyjne jest materialnie wyodrębniona i nie mają do niej zastosowania przepisy o zleceniu.

W oparciu o powyżej sformułowane zarzuty, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 2.234,45 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania przed Sądem pierwszej instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Pozwany domagał się oddalenia apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.

Przede wszystkim należy stwierdzić, że trafny jest zarzut apelującego, iż Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie oddalając powództwo, niesłusznie zastosował przepisy art. 750 k.c. i art. 751 pkt 2 k.c. Wbrew stanowisku Sądu pierwszej instancji, dwuletni termin przedawnienia wskazany w art.751 k.c. nie znajdował w sprawie zastosowania, ponieważ umowa zawarta przez pozwanego przewidująca odpłatność za studia nie jest umową, do której z mocy art.750 k.c. należy stosować przepisy o zleceniu.

Świadczenie przez uczelnie wyższe usług edukacyjnych uregulowane jest obecnie w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012r. Nr 572 ze zm.), a w dacie zawarcia umowy z pozwanym w sprawie przedmiotowej – 16 września 2004r. – regulowane było ustawą o szkolnictwie wyższym z dnia 12 września 1990 r. (Dz. U. z 1990r. Nr 65, poz. 385 ze zm.).

Obie ustawy określały wymogi, jakie muszą spełniać podmioty świadczące usługi (uczelnie) i pobierające naukę (studenci), ich główne obowiązki i prawa i samą treść świadczeń ( w tym wysokość opłat – art. 23 ust. 2 pkt 2 , art. 141 ust. 6 ustawy z dnia 12 września 1990 r., art.99 ust.1 i art.160 ust. 3 ustawy z 2005r.). Elementem stosunku prawnego łączącego uczelnię i studenta były również postanowienia regulaminu studiów, którego treść podlegała również regulacji w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego (art. 160 – 162 ustawy z 2005r., art. 143 i następne ustawy z 1990 r.).

Zatem świadczenie usług edukacyjnych przez uczelnię jest i było w dacie zawierania umowy z pozwanym kompleksowo uregulowane w ustawie, a wykluczone jest zastosowanie przepisów o umowie zlecenia na skutek odesłania z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, gdy są one uregulowane odrębnymi przepisami (por. uchwałę SN z dnia 7.05.2009 r., III CZP 20/09, OSNC 2010/1/12 oraz wyrok SN z dnia 12.01.2007r, IV CSK 267/06).

Nie może być również w niniejszej sprawie mowy o krótszym, trzyletnim okresie przedawnienia, ponieważ zgodnie z art.106 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o szkolnictwie wyższym, prowadzenie przez uczelnię działalności dydaktycznej, naukowej, badawczej, doświadczalnej, artystycznej, sportowej, rehabilitacyjnej lub diagnostycznej nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Przewidziana w umowie z pozwanym możliwość zapłaty czesnego w miesięcznych ratach nie nadaje mu charakteru świadczenia okresowego, ponieważ poszczególne raty składały się na z góry określoną całość obejmującą należność za jeden rok akademicki.

Zatem roszczenie powoda o zapłatę czesnego podlega ogólnemu, dziesięcioletniemu terminowi przedawnienia przewidzianemu w art. 118 in principio k.c.

Uznając wszystkie zarzuty apelującego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 505 ¹² k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok zgodnie z żądaniem pozwu oraz obciążył pozwanego kosztami procesu.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą Sąd Okręgowy orzekł na podstawie
art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., § 6 pkt 3, § 12 ust. 1 pkt 1 i § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r. 490), obciążając nimi stronę przegrywającą.