Pełny tekst orzeczenia

IC 1108/10

UZASADNIENIE

Powód w pozwie przeciwko M. N. wniósł o zapłatę kwoty 40 000 złotych (czterdzieści tysięcy) tytułem zadośćuczynienia, odszkodowania w kwocie 10 500 (dziesięć tysięcy pięćset) za poniesione koszty leczenia, 83 600 (osiemdziesiąt trzy tysiące sześćset) złotych tytułem utraconego zarobku oraz kwotę 4 700 złotych (cztery tysiące siedemset) tytułem renty.

Pismem z dnia 6 grudnia 2012 roku powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz kwoty 67 500 złotych (sześćdziesiąt siedem tysięcy pięćset) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od 4 stycznia 2009 roku, odszkodowania 67 260 (sześćdziesiąt siedem tysięcy dwieście sześćdziesiąt) złotych z tytułu utraconych dochodów, kwoty 5 700 złotych (pięć tysięcy siedemset) tytułem kwot leczenia wraz z ustawowymi odsetkami w tym od kwoty 3 100 (trzy tysiące sto) złotych od dnia 18 sierpnia 2010 roku, od kwoty 2 600 (dwa tysiące sześćset) złotych od dnia 1 sierpnia 2012 roku, kwoty 4 800 (cztery tysiące osiemset) złotych skapitalizowanej renty z odsetkami od kwoty 3 000 (trzy tysiące) złotych od dnia 18 sierpnia 2010 roku od kwoty 1 800 (jeden tysiące osiemset) złotych od dnia 1 sierpnia 2012 roku oraz kwotę 3 540 (trzy tysiące pięćset czterdzieści) złotych renty miesięcznej.

Pozwany M. N. jak i dopozwany S. K. (1) powództwa nie uznali i wnieśli o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W nocy z dnia 2 na 3 stycznia 2009 roku powód S. S. był na dyskotece (...) w W.. Przybył w towarzystwie żony oraz znajomych. W trakcie dyskoteki doznał zwichnięcia rzepki kolana. Okoliczność ta nie spowodowała u niego żadnego urazu. Dalej brał udział
w dyskotece. Wychodząc z lokalu oparł nogę o stół celem jej wyprostowania.
Z tego powodu została mu zwrócona uwaga przez ochroniarza dyskoteki, który następnie uderzył powoda w twarz. Po przewróceniu się na ziemię do napastnika dołączyli się pozostali ochroniarze, którzy zaczęli go bić i kopać.

/dowód zeznania świadków K. S. k. 82-83, 553, S. K. (2) k. 21, M. M. k. 552 verte, A. R. k. 552 -553, notatka policji k. 10, zeznania powoda S. S. k. 565 -566. /

Bezpośrednio po zdarzeniu powód został odwieziony prywatnym samochodem do Szpitala Wojewódzkiego im. (...) w P.. Został przyjęty na Oddział Chirurgiczny gdzie przebywał do 13 stycznia 2009 roku. W wyniku pobicia powód doznał obrażeń ciała w postaci stłuczenia głowy i klatki piersiowe, wstrząśnienia mózgu z utratą przytomności, krwawienia podpajęczynówkowego, stłuczenia twarzy i otarcia naskórka policzka prawnego, urazu barku prawnego z ograniczeniem ruchowości, urazu prawego kolana ze znacznym ograniczeniem ruchowości ogólnego potłuczenia ciała.

/ dowód karta leczenia szpitalnego k. 20 wynik badania rezonansu magnetycznego. k. 22 – 23./

Po opuszczeniu szpital powód przebywał w domu pod opieką rodziny. Kontynuował leczenie w poradni chirurgicznej i neurochirurgicznej jak
i prywatnie. Z powodu doznanych urazów kolana i barku 20 lutego 2009 roku otrzymał skierowanie do (...) Szpitala Wojewódzkiego w P..

Z uwagi na silny ból głowy w dniu 25 marca 2009 roku powód zgłosił się do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego. Podjął leczenie u neurologa, które nadal kontynuuje. Z powodu bólu kolana powód w dniu 23 października 2009 roku zgłosił się do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego (...) Szpitala Wojewódzkiego w P..

/dowód skierowanie do poradni specjalistycznej k. 24, historia choroby z Poradni Narządu Ruchu k. 25, karta leczenia szpitalnego k 26, historia choroby k. 27- 32, zaświadczenie o stanie zdrowia k. 33, historia choroby k 34, historia choroby k. 251 – 262, 274 – 285, 334-335./

W wyniku pobicia powód doznał skręcenia kolana prawego uszkodzeniem łękotki przyśrodkowej, stłuczenia barku prawego z uszkodzeniem obrąbka okolic przedniej panewki. Uraz kolana prawego wynosi 5%, zaś na barku prawego pęknięciem obrąbka przedniego brzegu panewki wynosi 7%. Stan trwałego uszczerbku na zdrowiu z tego tytułu wynosi 12 %. Z powodu urazu barku powód nie może wykonywać do chwili obecnej swojego zawodu.
Z uwagi na długotrwały uszczerbek na zdrowiu zwiększył się on o 10 % co daje 22 % uszczerbku na zdrowiu.

/dowód opinia biegłego R. E. k. 291 – 294, 325 – 327, 387 – 390, opinia biegłego J. B. k. 452- 453, 487-488, 514 – 515/.

Z przyczyn neurologicznych u powoda wystąpił trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5 %.

/ dowód; opinia biegłego M. K. k. 314 – 315 /

Przed wypadkiem powód był zatrudniony od lipca 2008 roku w A. K. (...) Sp. z o. o. w W. w zawodzie cieśla. Pracował za granicą. Jego zarobki kształtowały się w granicach 6 - 7 tys. złotych miesięcznie. W październiku 2008 roku została zawarta z nim umowa na czas nieokreślony.

/dowód zaświadczenie z zakładu pracy powoda k. 37, rozliczenie wynagrodzenia powoda za sierpień i wrzesień 2008 roku k. 38-39, umowa
o pracę powoda z lipca 2008 roku k. 42, umowa o pracę powoda z października 2008 roku k. 40-41, zaświadczenie PIT powoda za rok 2009 k. 53/ .

Po zdarzeniu powód przebywał na zasiłku chorobowym. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 4 sierpnia 2009 roku powód został uznany za niezdolnego do pracy.

W okresie od 4 lipca 2009 roku do 28 lutego 2010 roku powód przebywał na świadczeniu rehabilitacyjnym, z czego za okres od 4 lipca 2009 roku do
1 października 2009 roku wynosiło ono 90% wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, zaś za okres od 2 października 2009 roku do 28 lutego 2010 roku 75 % wynagrodzenia.

/dowód: druki ZUS k. 55 – 58, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 59, decyzja ZUS o przyznaniu świadczenia rehabilitacyjnego k. 60 – 61/.

Powód w związku z orzeczeniem poniósł straty w wysokości 5 700 złotych. Na kwotę tą złożyły się prywatne wizyty u lekarza ortopedy 5 razy oraz neurologa, zakup leków, koszty dojazdów na wizyty prywatne do Ł., kwoty usług medycznych. Koszt zakupów leków biegły neurolog ocenił na kwotę 50 złotych miesięcznie. Powód wymagał także opieki osób trzecich, według biegłego z zakresu ortopedy zakres tej opieki trwał co najmniej 13 tygodni po 3 godziny dziennie. Cena jednej godziny opieki w 2009 roku i 2010 roku wynosiła 14,22 złotych a w 2011 roku 18,65 złotych.

/dowód: faktura za usługę medyczną k. 62, zaświadczenie od lekarza ortopedy k. 249, paragony fiskalne k. 250, 330, , 336, 384, rachunek za badanie neurologa k. 250, paragon fiskalny zakupu leków k. 384, zaświadczenie MOPS k. 282- 283/.

Pozwani prowadzą Dyskotekę P. w W.. Oni też zatrudniali firmę ochroniarską której pracownicy pobili powoda.

/dowód zaświadczenie z ewidencji gospodarczej k. 63, umowa o wynajęciu firmy ochroniarskiej k. 194 – 196/

Sąd Okręgowy zważył co następuje;

Rozważenia w niniejszej sprawie wymaga przede wszystkim kwestia odpowiedzialności prawnych. Pozwani podnoszą albowiem, iż po myśli art. 429 kc nie odpowiadają oni za szkodę wyrządzoną powodowi.

Zgodnie z art. 5 ustęp 1 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych
z dnia 22 sierpnia 1997
/Dz . nr 106 poz. 680/ organizator imprezy masowej jest zobowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa osobom obecnym na imprezie oraz porządku podczas trwania imprezy.

Zdaniem Sądu przepis ten znajduje zastosowanie w tym przypadku
i przesądza odpowiedzialność pozwanych jako przepis szczególny. W ocenie Sądu właściciele dyskoteki nie zapewnili uczestnikom tejże imprezy właściwego poziomu bezpieczeństwa skoro doszło nieuzasadnionego pobicia powoda przez ochroniarzy.

Organizator imprezy masowej jest zobowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa osobom obecnym na imprezie oraz porządku podczas trwania imprezy. Nawet powierzenie bezpieczeństwa uczestnikom imprezy masowej wyspecjalizowanej jednostce trudniącej się zawodowo ochroną osób i mienia nie zwalania organizatorów imprezy od odpowiedzialności za wykonywanie tych obowiązków (wyrok SN 26.09.2003 r. IV CK 8/02 OSNC 2004/11/180/83). Jeżeli uwzględni się okoliczność, iż szkodę wyrządzili pracownicy ochrony tym bardziej należy uznać, iż organizator imprezy odpowiada za zapewnienie należytego bezpieczeństwa.

W niniejszym przypadku należy podzielić pogląd , iż odpowiedzialność organizatora jest odpowiedzialnością zaniechanie. W tym przypadku dopuszczenie do pobicia uczestnika imprezy przez pracowników ochrony. Zapewnienie samej ochrony zdaniem Sądu nie zwalnia organizatora imprezy od odpowiedzialności za jej działanie w tym przypadku działanie bezprawne.

Ustawa przyjmuje co prawda skuteczność dowodu ekskulpującego z art. 239 k.c w postaci wykazania, że czynność została powierzona osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności, ale tylko wówczas, kiedy szkoda została wyrządzona przy wykonywaniu powierzonej czynności. Przesłanką odpowiedzialności według art. 429 k.c. – jest ustalenie, że wyrządzenie szkody nastąpiło „przy wykonywaniu”, nie zaś „przy okazji (sposobności) wykonywania czynności”.

W przedmiotowej sprawie mamy zaś do czynienia ze szkodą wyrządzoną przy sposobności wykonywania tej czynności.

Ponadto nawet, gdyby przyjąć, iż zachodzą wszystkie przesłanki do przyjęcia odpowiedzialności za szkodę przez przedsiębiorstwo profesjonalnie zajmujące się ochroną osób i mienia, to i tak zastosowanie tego przepisu jest
w przedmiotowej sprawie wyłączone.

Jak zostało wskazane art. 5 ust 1 ustawy z 22 sierpnia 1997 roku
o bezpieczeństwie imprez masowych
, w brzmieniu obowiązującym wówczas (tekst jedn. Dz U. z 2005 r. Nr 108, poz. 090 ze zm.) przenosi cały ciężar odpowiedzialności za bezpieczeństwo takiej imprezy na jej organizatora.

„ Z kategorycznego brzemienia art. 5 ust 1 w/w ustawy wynika, że organizator imprezy jest obowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa osobom obecnym na imprezie oraz porządku podczas trwania imprezy. Przepis ten należy rozumieć w ten sposób, że cały ciężar odpowiedzialności za bezpieczeństwo masowej imprezy spoczywa na jej organizatorze. Jest rzeczą oczywistą, że sprostanie temu wymaganiu często przekracza możliwości samego organizatora, stąd też zwykle używa on pomocy innych osób lub instytucji, takich jak policja czy agencje ochrony. Jednakże skorzystanie z pomocy tych formacji nie zdejmuje z organizatora imprezy odpowiedzialności za jej bezpieczny przebieg. Ten zaostrzony reżim odpowiedzialności organizatora wprowadzony został przez ustawodawcę na skutek negatywnych doświadczeń związanych z organizacją niektórych imprez masowych o charakterze sportowym, bądź rozrywkowym, w trakcie których dochodziło do aktów przemocy wobec ludzi i do niszczenia mienia. Organizatorzy takich imprez zwykle chcieli uniknąć odpowiedzialności materialnej za wyrządzone wtedy szkody, tłumacząc się tym, że troskę o bezpieczeństwo imprez przekazali profesjonalnym instytucją. Artykuł 5 ustawy nie pozwala właśnie na taką łatwą ekskulpację organizatora, co w konsekwencji prowadzi do tego, że jako przepis szczególny odpowiednio ogranicza też możliwość powoływania się na zwolnienie od odpowiedzialności na podstawie art. 429 k.c. (Wyrok SN z 26 września 2003 roku., IV CK 8/2002, LexPolonica nr 366319, OSNC 2004, nr 11, poz. 180).

Art. 445 § 1 k.c. przewiduje możliwość przyznania poszkodowanemu odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Jeżeli uwzględni się procentowy uszczerbek na zdrowiu jakiego doznał powód 22%
z tytułu obrażeń w zakresie ortopedii i 5 % w zakresie neurologii to kwota 67.500 złotych nie jest wygórowana. Podkreślić należy, iż powód doznał szeregu obrażeń, pozostaje pod opieką lekarzy do chwili obecnej. Przez długi okres czasu zmuszony był do licznych wizyt lekarskich, rehabilitacji, przechodził zabiegi operacyjne. Cierpienia fizyczne w postaci bólu, czy też innych dolegliwości zarówno przy urazie nogi jak i barku z pewnością były znaczne i uniemożliwiały powodowi prawidłowe funkcjonowanie. Tym bardziej, iż przy tego typu urazie noga i bark powoda był ograniczony zarówno w poruszaniu się jaki posługiwaniu ręką.

Nie bez znaczenia jest fakt, iż w wyniku pobicia i doznanego urazu powód stracił możliwość bardzo dobrej pracy zarobkowej. Niewątpliwe jest
w ocenie Sądu, iż u powoda z pewnością z tego powodu mają miejsce cierpienia psychiczne. Z człowieka z perspektywami stał się osobą która utraciła możliwość wykonywania wyznaczonego zawodu, a w konsekwencji stracił bardzo dobrą płatną pracę. Zadaniem zadośćuczynienia jest rekompensata również negatywnych odczuć w sferze psychicznej.

Art. 444 § 1 k. c. przewiduje naprawienie szkody, która obejmuje wszelkie wynikłe z tego powody kwoty.

Jeżeli chodzi o kwoty leczenia powód złożył paragony fiskalne, faktury zarówno dotyczące wizyt lekarskich u neurologa jak i ortopedy, badań lekarskich. Wiadomym jest, iż powód z pewnością nie ograniczył się tylko do tych badań, jak i wizyt lekarskich na które przedłożył paragony. Biorąc pod uwagę, iż każda wizyta u ortopedy kosztuje 120 zł, to przy uwzględnieniu, iż było ich 5 to już daje to kwotę 600 złotych. 11 wizyt neurologa po 100 złotych każda to jest to kwota 1100 złotych. Ponieważ powód ortopedycznie leczył się w Ł. to z pewnością także musiał tam dojechać. Wyliczona z tego tytułu kwota 3200 złotych zdaniem Sądu nie jest kwotą zawyżoną. Do tego także dochodzi zakup leków, które w opinii biegłego neurologa kształtowały się granicach około 50 złotych miesięcznie i były usprawiedliwione. Nie na wszystkie wizyty, czy też zakup leków powód przedstawił faktury, jednakże zgodnie z orzecznictwem wystarczy uprawdopodobnić wydatki w tym związane. W ocenie Sądu kwota dochodzona pozwem odpowiada wydatkom powoda w tym zakresie.

Bezspornym w sprawie jest, iż powód od czasu wypadku jest niezdolny do wykonywania pracy. Średnie wynagrodzenie powoda licząc miesiące sierpnia – grudnia 2008 roku wynosiły 5 147 złotych. W okresie niezdolności do pracy powód otrzymywał świadczenie w wysokości średnio 1600 złotych. Jego utracony dochód wynosi 3 540 złotych miesięcznie. Do 31 lipca 2010 roku to 19 miesięcy x 3540 złotych co daję odszkodowanie za utracone dochody
w kwocie 67 260 złotych.

Zasadne jest także stosowne do art. 444 § 2 k.c. roszczenie powoda
w zakresie skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych po wypadku potrzeb – kosztów leczenia, opieki osoby trzeciej. Biegły z zakresu ortopedii w swej opinii podał, iż powód wymagał opieki w następujących wymiarach czasowych. Po wypadku przez 6 tygodni po 3 godzinny dziennie. Po zabiegu artroskopii barku przez okres 4 tygodni po 3 godziny. Łącznie daje to 273 godzin opieki. W roku 2009 i 2010 cena 1 godziny pomocy osoby trzeciej wynosiła 14,22 złotych zaś w roku 2012 – 18,65 złotych. Łączna kwota za opiekę osoby trzeciej wynosi około 4 200 złotych. Jeżeli uwzględni się fakt, iż powód był ograniczony ruchowo nogą, ręką, był dowożony do lekarzy to należy uważać, iż zakres czasu opieki z pewnością był większy, a tym samym kwota 4 800 złotych nie jest wygórowana. Zdaniem Sądu biegły podał niezbędne godziny do opieki nad powodem, ale z pewnością ta opieka była sprawowana w większym wymiarze czasowym.

Bezspornym w sprawie jest także, iż powodowi przysługuje także miesięczna renta z tytułu utraconych zarobków poczynając od 1 sierpnia 2010 roku. Średnio miesięczny dochód powoda z dniem ostatnich trzech miesięcy zatrudnienia wynosił 5 147 złotych. W okresie niezdolności do pracy powód otrzymywał świadczenia w kwocie 1600 złotych. Utracony dochód zatem wynosił 3 540 złotych miesięcznie. Nie znajduje zasadności w ocenie Sądu argument, iż powód mógłby zarabiać mniej. W momencie zdarzenia powód osiągał zarobki w kwocie jak podano wyżej. Pracował za granicą i nic nie świadczy o tym, że utracił tę pracę lub uległy zmniejszeniu jego zarobki. Żadnego dowodu na tą okoliczność strona pozwana nie przedstawiła.

Sąd nie podzielił poglądu strony pozwanej jakoby powód doznanego urazu kolana doznał w trakcie tańca na dyskotece. Z opinii biegłych lekarzy R. E. i J. B. doznany uraz łękotki mógł powstać tylko
w wyniku pobicia. Obaj biegli są zgodni co do tego że tego typu urazu nie został spowodowany tańcem lecz skrętem nogi osoby leżącej i kopanej, przygniatanej przez inne osoby. Biegli wykluczyli aby uraz ten nastąpił w tańcu. Na uraz ten nie ma wpływu zwichnięcie rzepki, której w tańcu doznał powód. Z tych względów Sąd oddalił wniosek strony pozwanej o powołanie innego biegłego.

Zeznania świadków R. K., A. W., S. F., R. N. nic istotnego do sprawy nie wniosły.

Mając powyższe na uwadze Sąd, orzekł jak w sentencji wyroku.