Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 kwietnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Suwałkach I. Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2014 r. w Suwałkach

sprawy z powództwa A. D.

przeciwko Gminie M. S.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanej Gminy M. S. na rzecz powoda A. D. kwotę 500,00 zł (słownie: pięćset złotych 00/100) z odsetkami ustawowymi od dnia 10.01.2014 r. do dnia zapłaty;

2.  Zasądza od pozwanej Gminy M. S. na rzecz powoda A. D. kwotę 30 zł (słownie: trzydzieści złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów od pozwu oraz 77,00 z ( słownie: siedemdziesiąt siedem złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;

SSR Agnieszka Kluczyńska

Sygn. akt I. C. 402/14

UZASADNIENIE

Powód A. D. wystąpił przeciwko Miastu S. z pozwem o zapłatę kwoty 500,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 10 stycznia 2014 roku do dnia zapłaty. Jednocześnie domagał się też zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swego żądania powód wskazał, że uiścił na rzecz pozwanego opłaty za wydanie kart pojazdu o nr rejestracyjnym (...) w wysokości 500,00 zł. Opłata ta dotyczyła samochodu sprowadzonego przez niego z kraju Unii Europejskiej. Podstawę pobrania opłaty stanowiło rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu. Powód wskazał, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 17 stycznia 2006r. orzekł, że rozporządzenie to jest niezgodne z Konstytucją wobec czego opłatę pobraną przez pozwanego na jego podstawie uznać należy za świadczenie nienależne, które pozwany winien mu zwrócić.

Nakazem zapłaty z dnia 10 lutego 2014r. wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie sygn. akt I. Nc. 179/14 Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Suwałkach żądanie pozwu uwzględnił w całości.

Od orzeczenia powyższego, w przepisanym terminie, pozwany Gmina M. S. wniosła sprzeciw, zaskarżając je w całości oraz domagając się oddalenia powództwa i zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W sprzeciwie pozwany przyznał, iż pobrał od powoda opłatę za wydanie karty pojazdu wskazanego w pozwie. Podniósł jednak, że czynił to w oparciu o obowiązujące przepisy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłaty za wydanie karty pojazdu (Dz. U. Nr 137 poz. 1310). Zdaniem pozwanego, jakkolwiek podstawa pobrania opłaty odpadła z dniem 01.05.2006 r., co świadczenie to czyniło nienależnym w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, to powód nie może domagać się jego zwrotu. Pozwany zużył bowiem wpływy uzyskane z tytułu opłat za karty pojazdu, nie będąc przy tym zobligowanym do liczenia się z obowiązkiem zwrotu.

Sąd ustalił, co następuje:

A. D. w dniu 31 maja 2004 roku sprowadził zza granicy samochód osobowy marki N. (...) o nr rej (...);

(dowód: informacja z (...) k. 7-7v).

Po sprowadzeniu ww. pojazdu, powód dopełnił formalności związanych z jego rejestracją i Urząd Miasta w S. wydał mu dowód rejestracyjny oraz kartę pojazdu. Z tytułu wydania karty pojazdu A. D. uiścił kwotę 500,00 zł (bezsporne).

Opłata w kwocie 500,00 zł za wydanie karty pojazdu była ustalona Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu -Dz. U. nr 137 poz. 1310 (bezsporne).

Wyrokiem z dnia 17 stycznia 2006 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że § 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu jest niezgodny z art. 77 ust. 4 pkt. 2 i ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym oraz z art. 92 ust. 1 i art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz, że przepis ten traci moc z dniem 1 maja 2006 r.

Rozporządzeniem z dnia 28.03.2006r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz.U. nr 59, poz. 421 z 2006r.) Minister Transportu i Budownictwa ustalił wysokość opłaty za wydanie karty pojazdu na kwotę 75 zł.

Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2007 roku Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł , iż art. 90 Traktatu Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on opłacie, którą należy zapłacić w danym państwie członkowskim za wydanie pierwszej karty pojazdu, która to opłata jest w praktyce nakładana w związku z pierwszą rejestracją używanego pojazdu samochodowego przywiezionego z innego państwa członkowskiego, lecz nie jest nakładana w związku z nabyciem w państwie pobierającym opłatę używanego pojazdu samochodowego, jeśli jest on tam już zarejestrowany.( (...) 2007/12A/I- (...)).

Opłaty za wydanie karty pojazdu stanowią dochody własne Gminy M. S. i są rozdysponowywane na wydatki publiczne zgodnie z przeznaczeniem określonym w budżecie Miasta, przy czym ich wysokość nie jest ustalana przez samorząd terytorialny. W roku 2004r. budżet Gminy M. S. był budżetem deficytowym. Wydatki zostały pokryte z dochodów własnych, dotacji celowych, subwencji oraz kredytów – długoterminowego kredytu komercyjnego w wysokości 15.669.583 zł oraz pożyczki z Narodowego Funduszu Środowiskowego i (...) Wodnej 7.413,501 zł. Na koniec roku 2005 deficyt budżetowy Gminy M. S. wynosił 27.934.552,00 zł. W 2006 roku deficyt wynosił 23.855.000,00 zł, był również pokryty kredytem komercyjnym i pożyczką z Funduszu w wysokości równej kredytowi. Kredyt z kolei wynosił 23.556.000,00 zł (dowód: sprawozdania z wykonania planu dochodów budżetowych –załącznik).

Sąd zważył, co następuje:

W sprawie bezspornym było, że powód A. D. uiścił na rzecz Miasta S. opłatę za wydanie karty pojazdu sprowadzonego zza granicy w kwocie 500 zł. Bezspornym było również, że podstawa pobrania opłaty w takiej wysokości wynikała z rozporządzenia Ministra Infrastruktury, które utraciło moc z dniem 1 maja 2006r., na skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego uznającego przepis rozporządzenia ustalający wysokość opłaty za wydanie karty pojazdu na poziomie 500 zł za niekonstytucyjny.

Spór pomiędzy stronami dotyczył kwestii czy na skutek utraty mocy obowiązującej przepisu regulującego wysokość opłaty za wydanie karty pojazdu powodowi należy się zwrot z tego tytułu kwoty.

W pierwszej kolejności należało rozważyć podstawę dochodzonego w niniejszym postępowaniu roszczenia powoda. Powód domagając się zwrotu kwot wskazanych w pozwach wskazywał, iż pobranie ich od niego stanowiło świadczenie nienależne regulowane przez przepisy kodeksu cywilnego, jednocześnie powołując się w uzasadnieniu na niezgodność cytowanych przepisów z prawem UE, a ściśle – z art. 90 TWE.

W ocenie Sądu wskazywana podstawa prawna roszczenia jest prawidłowa.

Odnosząc się do kwestii zgodności pobrania opłaty z prawem unijnym, Sąd podkreśla, że zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego zobowiązuje do jego zastosowania w miejsce sprzecznych z nim przepisów prawa krajowego, niezależnie od wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Tym samym, postanowienie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 grudnia 2007 r., wydane w sprawie C-134/07, wywołuje odmienne skutki niż wskazany wyrok Trybunału Konstytucyjnego. O ile TK wyraźnie zaznaczył moment utraty mocy przepisu, o tyle orzeczenie ETS powoduje utratę mocy zakwestionowanego przepisu ex tunc. Zdaniem Sądu oznacza to że, skoro opłata miała charakter publicznoprawny, jej pobranie jako niezgodne z prawem wspólnotowym mogło rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą na dwóch konkurencyjnych podstawach prawnych, tj. art. 417 k.c. skoro pobieranie opłat za kartę pojazdu oddano do wyłącznej kompetencji powiatów, aby zapewnić jednostkom samorządu terytorialnego możliwość finansowania albo art. 417 ¹ k.c., gdyż w wyniku wydania rozporządzenia powstała szkoda w majątku powoda.

Po pierwsze art. 414 k.c. stwierdzający, że przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (nienależnym świadczeniu) nie uchybiają przepisom o obowiązku naprawienia szkody, statuuje zbieg roszczeń zarówno wobec różnych podmiotów (gdy oparte są na innych podstawach) jak i, w niektórych wypadkach, wobec jednego podmiotu. Sens tego przepisu polega m.in. na tym, że odpowiedzialność wynikająca z takich zdarzeń prawnych jak delikt i bezpodstawne wzbogacenie nie wyklucza się, a jedynie różni przez odwołanie do samodzielnych reżimów prawnych. Konsekwentnie - w wypadku odpowiedzialności różnych podmiotów przy konkurencyjnym zbiegu roszczenia z tytułu czynu niedozwolonego z roszczeniem z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia - uprawnionemu służy wybór roszczenia odszkodowawczego przeciwko sprawcy czynu wyrządzającego szkodę (art. 415 i nast. k.c. w zw. z art. 361-363 k.c.) albo roszczenia przeciwko wzbogaconemu o wydanie korzyści majątkowej uzyskanej bez podstawy prawnej kosztem jego majątku (art. 405-406 k.c.), a gdy korzyść była następstwem świadczenia nienależnego jego zwrotu (art. 410 k.c.).

Sąd ma samodzielną kompetencję do ustalenia niezgodności wskazanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury, jako aktu prawnego niższego rzędu z ustawą (art. 178 ust. 1 Konstytucji RP, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2011 r. II CNP 11/11) i prawem wspólnotowym (art. 9 w zw. z art. 91 i art. 178 ust. 1 Konstytucji RP).

W ocenie Sądu, zwrotowi na rzecz powoda podlega zatem pełna kwota uiszczona przez niego tytułem opłaty za wydanie karty pojazdu (500,00 ). Stąd też orzeczono jak w pkt. I wyroku. O odsetkach orzeczono w oparciu o art. 481§1 i 2 kc,.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art 98 § 1kpc.

SSR A. K.