Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 70/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie

Przewodniczący

SSA Leszek Kulik (spr.)

Sędziowie

SSA Andrzej Czapka

SSA Andrzej Ulitko

Protokolant

Barbara Mosiej

przy udziale Lecha Zazulina - Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Łomży, upoważnionego przez Prokuratora Apelacyjnego w Białymstoku do udziału w sprawie

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2014 r. sprawy :

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora i obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Ostrołęce

z dnia 20 czerwca 2013 r. sygn. akt II K 40/09

I. Wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że:

1. uchyla karę łączną orzeczoną wobec oskarżonych J. K. (1) i Z. Ś. (1);

2. uchyla wyrok w stosunku do J. K. (1) i Z. Ś. (1) w zakresie przypisanych im czynów w pkt. II, IX, XII i XV części dyspozytywnej wyroku (czyny z pkt. II, XII, XV, XVI, XX aktu oskarżenia) i postępowanie karne w zakresie tych czynów wobec oskarżonych na mocy art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. umarza, zaś kosztami procesu w tej części obciąża Skarb Państwa;

3. uchyla wyrok w stosunku do J. K. (1) i Z. Ś. (1) w zakresie przypisanego im czynów w pkt. V części dyspozytywnej wyroku (czyn z pkt. IV aktu oskarżenia) i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Okręgowemu w Ostrołęce do ponownego rozpoznania.

4. na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego Z. Ś. (1) kary pozbawienia wolności za przypisany mu czyn w pkt. IV części dyspozytywnej wyroku (czyn z pkt. III aktu oskarżenia) warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 4 (cztery) lata;

5. na mocy art. 71 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego Z. Ś. (1) karę grzywny w wymiarze 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki dziennej w kwocie 50 (pięćdziesięciu) złotych,

II. W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

III. Zasądza na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego Z. Ś. (1) tytułem opłaty za obie instancje kwotę 930 złotych i obciąża go pozostałymi kosztami procesu za postępowanie odwoławcze w części jego dotyczącej, zaś w pozostałej części kosztami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

J. K. (1) i Z. Ś. (1) zostali oskarżeni o to, że:

I. w okresie od 2000r. do 2001r. (włącznie) w W. jako współwłaściciele, J. K. (1) jako prezes Zarządu (...) z o.o. w W. i Z. Ś. (1) jako wice prezes Zarządu (...) z o.o. w W., będąc zobowiązanymi na podstawie prawa i umowy spółki do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, w tym do zawierania umów handlowych i podejmowania decyzji finansowych w imieniu i na rzecz Spółki, działając wspólnie i w porozumieniu oraz dyrektorem zarządzającym A. W., ze z góry powziętym zamiarem zawierali transakcje oczywiście sprzeczne z zasadami gospodarowania poprzez prowadzenie nierentownej sprzedaży eksportowej, w ten sposób że zaniżając kalkulacje wyrobów Spółki w postaci mebli i elementów meblowych, dopuszczali do sprzedaży eksportowej wyroby do podmiotów gospodarczych ze Szwecji poniżej kosztów własnych przedsiębiorstwa oraz szacunków kalkulacyjnych, wskutek czego doprowadzili do straty Spółki w wielkich rozmiarach w wysokości nie mniejszej niż 11.462.032,74 zł, przy czym:

- w okresie od 06.01.2000r. do 07.12.2000r. wyeksportowali asortyment w postaci Regałów (...), to jest szaf, drzwi, garderób i półek różnego rodzaju do firmy (...) o wartości 13.884.264,48 zł, do firmy (...)o wartości 2.482.462,32 zł, do firmy (...) o wartości 1,113.521,24 zł, do firmy (...) o wartości 517.272.87 zł, ze stratą według cen kalkulacyjnych łącznie co najmniej 8.032.602,74 zł i stratą według kosztów własnych w kwocie 4.082.565,70 zł,

- w okresie 2001r. wyeksportowali asortyment w postaci mebli i elementów meblowych do kontrahentów: E. i A. M. za cenę 40.270,00 zł, (...) za cenę 998.666,97 zł, (...) odbiorca (...)za cenę 844.466,30 zł, (...) za cenę 846.948,85 zł, (...) za cenę 917.910,00 zł, (...) za cenę 1.185.995,00 zł, ze stratą według cen kalkulacyjnych łącznie co najmniej 3.429.430,00 zł,

a ponadto J. K. (1):

- w okresie 2002r. wyeksportował asortyment meblarski do (...) o wartości 440.345,00 zł ze stratą według cen kalkulacyjnych łącznie nie mniejszą niż 218.667,00 zł,

tj. o czyn z art. 296 § 2 i 3 k.k. w zw. z art. 585 § 1 k.s.h. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

II. w okresie od 05.01.2001r. do 14.08.2001r. w W. i innych miejscach ze z góry powziętym zamiarem, jako współwłaściciele a zarazem prezes i wice prezes Zarządu dłużnika (...) sp. z o. o. z siedzibą w W., będąc zobowiązanymi na podstawie prawa i umowy spółki do zajmowania się jej sprawami majątkowymi w tym do podejmowania decyzji finansowych w imieniu i na rzecz Spółki, przez nadużycie przysługujących im uprawnień, działając wspólnie i w porozumieniu - w celu doprowadzenia do upadłości (...) Sp. z o.o., będącej dłużnikiem wielu wierzycieli, poprzez transfer środków pieniężnych na rachunki spółki (...) Spółka z o.o. w S. – należnych Spółce ze sprzedaży eksportowej mebli i elementów meblowych w wysokości ok. 1.659.510,56 zł od odbiorców (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), udaremnili zaspokojenie wielu wierzycieli, a mianowicie:

- Skarb Państwa reprezentowany przez Urząd Skarbowy w W. z tytułu wymagalnych zobowiązań podatkowych,

- Skarb Państwa reprezentowany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych O. Inspektorat w W. z tytułu wymagalnych zobowiązań składkowych,

- Zakład (...) w G.,

- Bank (...)/w W. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- Bank (...) w O. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- (...) Bank (...) w W. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- (...) Sp. z o.o. w B.,

- (...) Przedsiębiorstwo (...) z L. ul. (...),

- (...) SA I O/S.,

- (...) SA w Upadłości (...)

- (...) Sp. z o.o. z O. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w I. Biuro Handlowe (...) ul. (...),

- (...) w G. ul. (...),

- (...) ul. (...) W.,

- (...) S.A. ul. (...) B.,

- (...) Sp. z o.o. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w S.,

- (...) spółka cywilna w S.,

- (...) Sp. z o.o. S.,

- (...) S.A. ul. (...) K.,

- (...) Agencja (...) ul. (...) w R.,

- PPUH (...) S.C. w R. (...)inni ul. (...),

- PPUH (...) w J. ul. (...),

- (...) (...)z W. wieś (...),

- (...) SA w O. ul. (...),

- (...) SA w C.,

- Zakład (...) S.A.,

- (...) Fabryka (...) w P. ul. (...),

- (...) w P. ul. (...),

- Zakłady (...) S.A. ul. (...),

- PHU (...) Sp. z o.o. w P. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w B. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. ul. (...) L., (...)-(...) T.,

- (...) LTD W. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w S. ul. (...),

- (...) w B. ul. (...),

- (...) S.J. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w W. ul. (...),

- (...) ul. (...) S.C. (...),

- (...) S.J. (...) z W. ul. (...),

tj. o czyn z art. 296 § 2 i 3 k.k. i art. 585 § 1 k.s.h. i art. 308 k.k. i art. 301 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

III. w okresie bliżej nieustalonym od 08.12.1998r. i nie później niż do dnia 29.12.2000r. w W., ze z góry powziętym zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej, działając wspólnie i w porozumieniu, akceptując sobie wzajemnie wypłatę środków pobrali gotówkę z kasy Spółki z o.o. (...)w W. pod pozorem zakupów materiałów i urządzeń na rzecz Spółki z o.o. (...), podczas gdy w rzeczywistości przywłaszczali sobie środki Spółki i dysponowali nimi na własne potrzeby, przy czym działając w opisany sposób przywłaszczyli sobie powierzone im pieniądze: J. K. (1) w łącznej kwocie 666.115,81 zł, zaś Z. Ś. (1) w łącznej kwocie 686.042,54 zł na szkodę Spółki,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. i 294 § l k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

IV. w okresie bliżej nieustalonym od 29.05.1999r. do dnia 29.12.2000r. w W. i innych miejscach, ze z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako współwłaściciele a zarazem prezes i wice prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. w W., będąc zobowiązanymi na podstawie prawa i umowy spółki do prawidłowego prowadzenia dokumentacji działalności gospodarczej i nadzoru w zakresie rachunkowości i finansów: w tym do rzetelnego sporządzania dowodów księgowych i wprowadzania zapisów na kontach rachunkowych i kontach pomocniczych, w myśl przepisów Ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości, w sposób rzetelny i sprawdzalny ewidencjonowanie zdarzeń, rozliczeń i operacji kasowych, pokierowali czynnościami głównej księgowej C. J., która poświadczała nieprawdę w dokumentach kasowych – „Kasa wyda" i „Raportach kasowych", dokumentując z ich poleceń operacje gospodarcze nierzetelnie i wbrew ich treści ekonomicznej w ten sposób, że wypłacała im z kasy zaliczki na fikcyjne cele, a następnie wprowadziła dyspozycje do urządzeń księgowych na konto (...), zaś w opisany sposób zaewidencjonowała wnioski o wypłatę z kasy zaliczki:

- z dnia 30.05.1999r. w kwocie po 167.470 tys zł,

- z dnia 3 i 4.01.2000r. o wypłatę kwoty 363 tys zł i 272 tys zł,

- z dnia 29.12.2000r. w kwocie po 210 tys zł,

w oparciu, o które wymienieni akceptowali sobie wzajemnie wypłatę środków oraz poświadczali nieprawdę, iż pobierają pieniądze na zakup materiałów i urządzeń na rzecz Spółki z o.o. (...), podczas gdy w rzeczywistości przywłaszczyli sobie środki Spółki i dysponowali nimi na własne potrzeby,

a nadto pozorując zwrot wcześniej pobranych przez wymienionych zaliczek, wspólnie wydawali jej polecenia w zakresie poświadczenia nieprawdy w dokumentach kasowych – „Kasa przyjmie" i „Raportach kasowych" w następstwie czego wprowadziła dyspozycje do urządzeń księgowych na konto (...) i w opisany sposób zaewidencjonowała rzekome zwroty do kasy następujących zaliczek:

- w raporcie kasowym nr (...) z dnia 31.12.1999r. udokumentowała rzekomy zwrot zaliczek po 67.500 zł przez J. K. (1) i Z. Ś. (1),

- w raporcie kasowym nr(...) z dnia 29.05.1999r. udokumentowała rzekomy zwrot zaliczek przez pracowników A. B. w kwocie 76.940 zł, K. K. w kwocie 100 tys zł, A. W. w kwocie 80 tys zł, M. K. w kwocie 78 tys zł,

przy czym sporządzone Raporty kasowe służyły do pozornego zbilansowania ich zobowiązań wobec Spółki,

tj. o czyn z art. 271 § 1 i 3 k.k. i art. 585 § 1 k.s.h. i art. 77 pkt. 1 ustawy o rachunkowości w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

V. w dniu 27.07.2000r. w O., będąc założycielami i wspólnikami Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod nazwą (...) z s. w W., na których ciążył obowiązek wpłaty i utrzymania deklarowanych środków na pokrycie kapitału zakładowego Spółki jako prezes i wice prezes Zarządu, działając wspólnie i w porozumieniu ze z góry powziętym zamiarem, składając wniosek o dokonanie zmian w rejestrze Spółki w zakresie zgromadzonego kapitału zakładowego, wyłudzili poświadczenie nieprawdy w rejestrze handlowym pod numerem (...) w Sądzie Rejonowym V Wydziale Gospodarczym w O., uzyskując wpis sygn. (...) w dniu 27.07.2000r. o zgromadzonym kapitale zakładowym i jego podwyższeniu do kwoty 2 mln zł, podczas gdy w rzeczywistości nie zgromadzili takich środków i nie dokonali na ten cel wpłat, a jedynie pozorowali je,

tj. o czyn z art. 272 k.k. w zw. z art. 587 § 1 k.s.h. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

VI. w okresie od 31.05.2000r. do 20.06.2000r. w W., jako prezes i wice prezes Zarządu Spółki z o.o. (...) z s. w W., będąc zobowiązanymi do złożenia deklaracji podatkowych o dochodzie lub poniesionej stracie, sporządzili nierzetelną deklarację CIT – 2 odnośnie miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy, w której uwzględnili wbrew rzeczywistości koszt naliczonego kosztu uzyskania przychodu poprzez nierzetelne wpisanie w niej kwoty 407.393,31 zł wynikającej z obowiązkowego naliczenia środków na wyodrębnionym rachunku w Banku Spółdzielczym w O.. - Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, podczas gdy takich środków nie zgromadzili, a następnie w dniu 28.09.2001r. w Urzędzie Skarbowym w W. przedłożyli deklarację CIT 8 tj. o osiągniętej stracie za 2000r., w której bezpodstawnie zawyżyli koszty uzyskania przychodu poprzez nierzetelne wpisanie w niej kwoty 407.393,31 zł wynikającej z obowiązkowego naliczenia środków na wyodrębnionym rachunku w Banku (...) w O. M.. – Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, czym narazili Skarb Państwa na uszczuplenie podatku dochodowego w kwocie ok. 162.957,34 zł,

tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 61 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s.

VII. w okresie od 17.02.2000r. do 01.06.2000r. w W. i O., ze z góry powziętym zamiarem, jako właściciele a zarazem prezes i wice prezes Zarządu (...) Spółka z o.o. z s. w W., wspólnie i w porozumieniu, działali na szkodę Spółki wyrządzając w jej mieniu szkodę w kwocie nie mniejszej niż 16.342,74 zł w ten sposób, że pokierowali czynnościami głównej księgowej C. J. w zakresie bezprawnego pobrania w Banku (...) w O. kredytu dla siebie, którego spłatą i obsługą obciążyli Spółkę, przy czym:

- wymieniona ubiegając się o kredyt dla siebie w kwocie 280 tys zł z przeznaczeniem go dla Spółki złożyła we wniosku kredytowym i zawartej umowie w Banku Spółdzielczym w O. kłamliwe i pozorne oświadczenie, o przeznaczeniu środków - co ma istotne znaczenie dla uzyskania wsparcia finansowego, podczas gdy w rzeczywistości kredyt miał posłużyć jej do wywiązania się na rzecz Spółki z umowy pożyczki z dnia 17.02.2000r. na kwotę 280 tys zł,

- czym wyrządzili szkodę w mieniu Spółki w postaci obciążenia jej kwotami obsługi i spłaty kredytu w kwocie nie mniejszej niż 16.342,74 zł, przy czym C. J. wykonując polecenia zaakceptowała w dniu 12.05.2000r. obciążenie rachunku Spółki spłatą kwoty 10.755,87 zł tytułem spłaty za siebie odsetek od pobranego kredytu, w dniu 31.05.2000r. zaakceptowała obciążenie rachunku Spółki kwotą 10 zł z tytułu zapłaty kosztów upomnienia za siebie, odsetkami na kwotę 5.016,87 zł, a nadto spłatę kapitału, oraz w dniu 01.06.2000r. zaakceptowała obciążenie rachunku Spółki tytułem spłaty prowizji w kwocie 560 zł za siebie,

tj. o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. i z art. 303 § 1 k.k. i 585 § 1 k.s.h. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

VIII. w okresie od 17.02.2000r. do 06.06.2000r. w W. i O.. ze z góry powziętym zamiarem, jako właściciele a zarazem prezes i wice prezes Zarządu (...) Spółka z o.o. w W., wspólnie i w porozumieniu, działali na szkodę Spółki wyrządzając w jej mieniu szkodę w kwocie nie mniejszej niż 16.362,74 zł w ten sposób, że pokierowali czynnościami dyrektora zarządzającego A. W. w zakresie bezprawnego pobrania kredytu w Banku (...)w O. a nadto pokierowali czynnościami głównej księgowej Spółki C. J. w zakresie zaewidencjonowania i obciążenia Spółki spłatą i obsługą kredytu, przy czym:

- wyżej wymieniony ubiegając się o kredyt dla siebie w kwocie 280 tys. zł z przeznaczeniem go dla Spółki złożył we wniosku kredytowym i zawartej umowie w Banku (...) w O. kłamliwe i pozorne oświadczenie, o przeznaczeniu środków - co ma istotne znaczenie dla uzyskania wsparcia finansowego, podczas gdy w rzeczywistości kredyt miał posłużyć jemu do wywiązania się na rzecz Spółki z umowy pożyczki z dnia 17.02.2000r. na kwotę 280 tys. zł,

- czym wyrządzili szkodę w mieniu Spółki w postaci obciążenia jej kwotami obsługi i spłaty kredytu w kwocie nie mniejszej niż 16.362,74 zł, przy czym C. J. wykonując polecenia zaakceptowała je i w dniu 12.05.2000r. obciążyła rachunek Spółki spłatą kwoty 11.046,58 zł tytułem spłaty odsetek od pobranego kredytu, w dniu 31.05.2000r. obciążyła rachunek Spółki kwotą reszty odsetek w wysokości 4.756,16 zł, oraz w dniu 31.05.2000r. obciążyła rachunek Spółki tytułem spłaty prowizji od wskazanego kredytu w kwocie 270,71 zł i w dniu 06.06.2000r. obciążyła rachunek Spółki tytułem spłaty reszty prowizji w kwocie 289,29 zł,

tj. o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. i z art. 303 § 1 k.k. i 585 § 1 k.s.h. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

IX. w okresie od 30.12.1999r. do 31.03.2000r. w W. i O., ze z góry powziętym zamiarem, jako współwłaściciele a zarazem prezes i wice prezes Zarządu (...) Spółka z o.o. w W. działając wspólnie i w porozumieniu i z główną księgową C. J. działali na szkodę Spółki wyrządzając w jej mieniu szkodę w kwocie nie mniejszej niż 2.669,88 zł w ten sposób że działając wspólnie zaciągnęli kredyt pobrany w jej imieniu w Banku Spółdzielczym w O. w dniu 30.12.1999r. na kwotę 635 tys zł, z góry zakładając że zostanie on przeznaczony na cele Spółki, a następnie przez prowadzenie dokumentacji działalności gospodarczej w sposób nierzetelny, zaakceptowali i zaewidencjonowali obciążenia z tytułu obsługi i spłaty kredytu za wymienioną w księgach Spółki, w ten sposób że C. J. w dniu 14.01.2000r. obciążyła rachunek Spółki spłatą kwoty 1.389,88 zł tytułem spłaty za siebie odsetek od pobranego kredytu, w dniu 18.01.2000r. obciążyła rachunek Spółki kwotą 10 zł z tytułu zapłaty kosztów upomnienia, nadto obciążyła Spółkę spłatą kapitału oraz w dniu 31.03.2000r. obciążyła rachunek Spółki tytułem spłaty prowizji w kwocie 1.270,00 zł od własnego kredytu,

tj. o czyn z art. 303 § 1 k.k. i art. 585 § 1 k.s.h. w zw. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

X. w dniu 21.11.2000r. w W., jako współwłaściciele a zarazem prezes i wice prezes Zarządu (...) sp. z o.o. z s. w W., działając wspólnie i w porozumieniu i z główną księgową C. J. działali na szkodę Spółki wyrządzając w jej mieniu szkodę w kwocie nie mniejszej niż 15.276,00 zł w ten sposób, że pokierowali czynnościami C. J., pełniącej na podstawie umowy o pracę i przyjętego w spółce schematu organizacyjnego, funkcję głównej księgowej Spółki, będąc jednocześnie zobowiązanymi do prawidłowego prowadzenia i nadzoru rachunkowości jednostki, w tym do rzetelnego sporządzania dowodów księgowych i wprowadzania prawdziwych zapisów na kontach rachunkowych i kontach pomocniczych, w myśl przepisów Ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości, przez nadużycie przysługujących uprawnień polecili wymienionej, zaewidencjonowanie w Raporcie kasowym nr (...) a następnie na koncie (...) jako koszty finansowe, nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów dla Spółki, wydatków tytułem opłacenia na rzecz - J. K. (1), W. K., Z. Ś. (1), E. Ś., A. W. - składek i kosztów obsługi indywidualnego ubezpieczenia na życie w (...) S.A., czym wymieniona poświadczała nieprawdę w celu osiągnięcia korzyści majątkowej,

tj. o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 303 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

XI. w okresie 2001r. nie później niż do 8.10.2001r. w W. i O., jako członkowie zarządu, prezes i wice prezes Zarządu Spółki z o.o. (...) z s. w W., wspólnie i w porozumieniu, będąc zobowiązanymi do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki, zaniechali złożenia wniosku we właściwym sądzie pomimo zaistnienia przesłanek z art. 1 § 1 i art. 2 prawa upadłościowego tj. w sytuacji jej niewypłacalności i trwałego zaprzestania płacenia jej długów wobec wielu wierzycieli,

tj. o czyn z art. 586 k.s.h.

a ponadto J. K. (1) o to, że:

XII. w okresie od 11.02.2002r. do 28.02.2002r. w W. i innych miejscach ze z góry powziętym zamiarem, jako współwłaściciel a zarazem prezes Zarządu dłużnika (...) Spółka z o.o. w W., będąc zobowiązanym na podstawie prawa i umowy spółki do zajmowania się jej sprawami majątkowymi w tym do podejmowania decyzji finansowych w imieniu i na rzecz Spółki, przez nadużycie przysługujących mu uprawnień - w celu doprowadzenia do upadłości (...) Sp. z o.o., będącej dłużnikiem wielu wierzycieli poprzez transfer środków pieniężnych na rachunki spółki (...) Sp. z o.o. w S. - należnych Spółce ze sprzedaży eksportowej mebli i elementów meblowych w wysokości ok. 430.795,34 zł pochodzących od firmy (...), (...), (...), (...), udaremnili zaspokojenie wielu wierzycieli, a mianowicie:

- Skarb Państwa reprezentowany przez Urząd Skarbowy w W. z tytułu wymagalnych zobowiązań podatkowych,

- Skarb Państwa reprezentowany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych O/O.- Inspektorat w W. z tytułu wymagalnych zobowiązań składkowych,

- Zakład (...) w G.,

- Bank (...)/w W. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- Bank (...) w O. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- Bank(...) w O. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- (...) Bank (...) w W. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- (...) Spółka z o.o. w B.,

- (...) Przedsiębiorstwo (...) z L. ul. (...),

- (...) SA I O/S.,

- (...) SA w Upadłości (...)

- (...) Sp. z o.o. z O. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w I. Biuro Handlowe (...) ul. (...),

- (...) w G. ul. (...),

- (...) ul. (...) W.,

- (...) S.A. ul. (...) B.,

- (...) Sp. z o.o. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w S.,

- (...) S.C. w S.,

- (...) Sp. z o.o. S.,

- DS. (...) S.A. ul. (...) K.,

- (...) Agencja (...) ul. (...) w R.,

- PPUH (...) S.C. w R. (...) i inni ul. (...),

- PPUH (...) w J. ul. (...),

- (...) (...) z W. wieś (...),

- (...) SA w O. ul. (...),

- (...) SA w C.,

- Zakład (...) S.A.,

- (...) Fabryka (...) w P. ul. (...),

- (...)w P. ul. (...),

- Zakłady (...) S.A. ul. (...),

- PHU (...) Sp. z o.o. w P. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w B. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. ul. (...) L., (...)-(...) T.,

- (...) LTD W. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w S. ul. (...),

- (...) w B. ul. (...),

- (...) S.J. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w W. ul. (...),

- (...) ul. (...) S.C. (...),

- (...) S.J. (...)z W. ul. (...),

tj. o czyn z art. 296 § 2 k.k. i art.585 § 1 k.s.h. i art. 308 k.k. i art. 301 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

XIII. w dniu 21.11.2000r. w W. przywłaszczył pieniądze w (...) Spółka z o.o. w W. w kwocie łącznej 4.422 zł w ten sposób, że po uprzednim sporządzeniu i złożeniu w dniu 15.11.2000r. wniosków o nr (...) i o nr (...) służących do indywidualnego ubezpieczenia na życie w (...) S.A. w dniu 21.11.2000r. na poczet opłacenia polis (...) Spółka z o.o. w W. przelała za niego kwoty po 2.200 zł ponosząc za niego koszty przekazu w kwocie po 11 zł,

tj. o czyn z art. 284 § 1 k.k.

XIV. w okresie 2000r. w W., jako członek Zarządu i jednocześnie współwłaściciel Spółki z o.o. (...) z s. w W., bezpodstawnie zawyżył koszty uzyskania przychodu na kwotę 81.102,19 zł poprzez nierzetelne naliczanie i pobieranie wynagrodzenia z tytułu nieważnie zawartej umowy o pracę i składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czym naraził Skarb Państwa na uszczuplenie podatku dochodowego w kwocie ok. 32.440,88 zł,

tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 61 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k .s .

XV. w dniu 13.04.2001r. w W. i W., jako członek zarządu i prezes Zarządu Spółki z o.o. (...) z s. w W., w sytuacji grożącej mu niewypłacalności udaremnił zaspokojenie Skarbu Państwa ze składników swojego majątku osobistego w ten sposób, że będąc dłużnikiem osobistym Skarbu Państwa i odpowiadający całym swoim majątkiem za zobowiązania publicznoprawne wobec Urzędu Skarbowego w W. z tytułu zaległości podatkowej Spółki na kwotę 87.401,50 zł i odsetek w kwocie 47.558,20 zł oraz wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - Inspektorat w W. z tytułu zaległości w opłacaniu składek na kwotę 1.572.159,68 zł i odsetek w kwocie 431.750,70 zł darował aktem notarialnym sygnaturze (...) z dnia 13.04.2001r. na rzecz syna P. K. (2) składniki swojego majątku w postaci działki nr (...) o powierzchni 3,11 ha, dla których założono księgi wieczyste o nr KW (...) i KW (...),

tj. o czyn z art. 300 § 1 k.k.

XVI. w okresie od 17.05.2001r. do 8.06.2001r. w W. i W., jako członek zarządu i prezes Zarządu Spółki z o.o. (...) z s. w W., będąc dłużnikiem osobistym Skarbu Państwa i odpowiadający całym swoim majątkiem za zobowiązania publicznoprawne Spółki, w sytuacji grożącej mu niewypłacalności działając ze z góry powziętym zamiarem pozbycia się osobistego majątku w postaci udziałów w Spółce z o.o. (...) o wartości 604 tys. zł zagrożonych zajęciem, udaremnił zaspokojenie Skarbu Państwa ze składników swojego majątku osobistego ten sposób, że:

1. będąc dłużnikiem osobistym Skarbu Państwa i odpowiadający całym swoim majątkiem za zobowiązania publicznoprawne wobec Urzędu Skarbowego w W. z tytułu zaległości podatkowej Spółki na kwotę 87.401,50 zł i odsetek w kwocie 47.558,20 zł oraz wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - Inspektorat w W. z tytułu zaległości w opłacaniu składek na kwotę 1.993.293,19 zł i odsetek w kwocie 500.585,90 zł pozornie zbył aktami notarialnymi sygnaturze (...), (...), (...) z dnia 17.05.2001r. zawartymi w Kancelarii Notarialnej Notariusza (...) w W. na rzecz synów: P. K. (2) 1510 udziałów o wartości 113.250 zł za cenę 8.250 zł odraczając pozostałą płatność na lata 2008r. i następne, J. K. (2) 1510 udziałów o wartości 113.250 zł za cenę 23.250 zł odraczając pozostałą płatność na lata 2008r. i następne, G. K. 1510 udziałów o wartości 113.250 zł za cenę 18.250 zł odraczając pozostałą płatność na lata 2008r. i następne,

2. będąc dłużnikiem osobistym Skarbu Państwa i odpowiadający całym swoim majątkiem za zobowiązania publicznoprawne wobec Urzędu Skarbowego w W. z tytułu zaległości podatkowej Spółki na kwotę 104.421,19 zł i odsetek w kwocie 53.500,60 zł oraz wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - Inspektorat w W. z tytułu zaległości w opłacaniu składek na kwotę 1.993.293,19 zł i odsetek w kwocie 551.045,40 zł pozornie zbył aktami notarialnymi sygnaturze (...), (...) (...)z dnia 08.06.2001r. zawartymi w Kancelarii Notarialnej Notariusza (...) w W. na rzecz synów: P. K. (2) 503 udziałów o wartości 37.725,00 zł za cenę 2.725,00 zł odraczając pozostałą płatność na lata 2008r. i następne, J. K. (2) 504 udziałów o wartości 37.800,00 zł za cenę 2.800,00 zł odraczając pozostałą płatność na lata 2008r. i następne, G. K. 503 udziałów o wartości 37.725,00 zł za cenę 2.725,00 zł odraczając pozostałą płatność na lata 2008r. i następne,

tj. o czyn z art. 300 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

XVII. w okresie od 15.11.1999r. do 30.03.2000r. w W. wyrządził szkodę majątkową na kwotę 143.000,00 zł w mieniu Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych i dysponenta środków Starostwa Powiatowego w W., uszczuplając w ten sposób finanse publiczne poprzez pobranie i wykorzystanie nadmiernej dotacji celowej i nie rozliczenie jej pomimo niespełnienia warunków co do jej wykorzystania; - w ten sposób, że jako prezes zarządu (...) Spółka z o.o. w W. na mocy umowy nr (...) zawartej w dniu 15.11.1999r. ze Starostą (...) na utworzeniu stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych, nie wykazały należytej staranności w wykonaniu umowy i w zarządzaniu dotacją z Funduszu w ten sposób, że po rażąco zawyżonych cenach nabył za fakturami z 29.12.1999r. cztery zestawy komputerowe w cenie netto po 24 tys. zł, kserokopiarkę (...) o wartości 23 tys. zł, drukarkę do kodów paskowych serii (...) model (...) - wszystko o wartości łącznej 143 tys zł, przy czym pomimo nie spełnienia warunków umowy w zakresie wykorzystania wsparcia i nabytego sprzętu na utworzenie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych - nie rozliczył i nie zwrócił pobranej dotacji narażając finanse publiczne na uszczuplenie,

tj. o czyn z art. 82 k.k.s.

a ponadto Z. Ś. (1) o to, że:

XVIII. w dniu 21.11.2000r. w W. przywłaszczył pieniądze z (...) Spółka z o.o. w W. w kwocie łącznej 3.517,50 zł w ten sposób że po uprzednim sporządzeniu i złożeniu w dniu 15.11.2000r. wniosków o nr (...) i o nr (...) służących do indywidualnego ubezpieczenia na życie w (...) S.A. w dniu 21.11.2000r. na poczet opłacenia polis (...) Spółka z o.o. w W. przelała za niego kwoty po 1.750 zł ponosząc za niego koszty przekazu w kwocie po 8.75 zł,

tj. o czyn z art. 284 § 1 k.k.

XIX. w okresie 2000r. w W., jako członek Zarządu i jednocześnie współwłaściciel Spółki z o.o. (...) z s. w W., bezpodstawnie zawyżył koszty uzyskania przychodu na kwotę 80.477,13 zł poprzez nierzetelne naliczanie i pobieranie wynagrodzenia z tytułu nieważnie zawartej umowy o pracę i składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czym naraził Skarb Państwa na uszczuplenie podatku dochodowego w kwocie ok. 32.190,85 zł,

tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 61 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s.

XX. w dniu 14.03.2000r. w O., jako członek zarządu i wiceprezes Zarządu Spółki z o.o. (...) z s. w W., w sytuacji grożącej mu niewypłacalności udaremnił zaspokojenie Skarbu Państwa ze składników swojego majątku osobistego w ten sposób, że będąc dłużnikiem osobistym Skarbu Państwa i odpowiadający całym swoim majątkiem za zobowiązania publicznoprawne wobec Urzędu Skarbowego w W. z tytułu zaległości podatkowej Spółki na kwotę 3.891,00 zł i odsetek w kwocie 3.430,90 zł oraz wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - Inspektorat w W. z tytułu zaległości w opłacaniu składek na kwotę 23.595,79 zł i odsetek w kwocie 768 zł darował aktem notarialnym sygn. (...)z dnia 14.03.2000r. na rzecz córki A. Ś. składniki swojego majątku w postaci działki nr (...) o pow. 0,0506 ha,

tj. o czyn z art. 300 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce wyrokiem z dnia 20 czerwca 2013r., sygn. akt II K 40/09:

I. Oskarżonych J. K. (1) i Z. Ś. (1) od popełnienia zarzucanego im w pkt I a/o czynu uniewinnił.

II. W ramach zarzucanego oskarżonym w pkt II a/o czynu uznał ich za winnych tego, że: w okresie od 05.01.2001r. do 14.08.2001r. w W. i innych miejscach, działając z góry powziętym zamiarem, jako współwłaściciele a zarazem prezes i wice prezes Zarządu dłużnika - (...) sp. z o. o. z siedzibą w W., wobec grożącej tej spółce upadłości, będąc zobowiązanymi na podstawie prawa i umowy spółki do zajmowania się jej sprawami majątkowymi w tym do podejmowania decyzji finansowych w imieniu i na rzecz Spółki, działając wspólnie i w porozumieniu, poprzez transfer środków pieniężnych na rachunki jednego z wierzycieli - spółki (...) Spółka z o.o. w S. – należnych (...) Sp. z o. o. zs. w W., ze sprzedaży eksportowej mebli i elementów meblowych w wysokości ok. 1.659.510,56 zł od odbiorców (...), (...), (...), (...) LTD, (...), (...), (...), (...), działali na szkodę wielu wierzycieli, a mianowicie:

- Skarb Państwa reprezentowanego przez Urząd Skarbowy w W. z tytułu wymagalnych zobowiązań podatkowych,

- Skarb Państwa reprezentowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych O/O.- Inspektorat w W. z tytułu wymagalnych zobowiązań składkowych,

- Zakładu (...) w G.,

- Banku (...)/w W. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- Banku (...) w O. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- (...) Bank (...) w W. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- (...) Sp. z o.o. w B.,

- (...) Przedsiębiorstwo (...) z L. ul. (...),

- (...) SA I O/S.,

- (...) SA w Upadłości (...)

- (...) Sp. z o.o. z O. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w I. Biuro Handlowe (...) ul. (...),

- (...)w G. ul. (...),

- (...) ul. (...) W.,

- (...) S.A. ul. (...) B.,

- (...) Sp. z o.o. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w S.,

- (...) spółka cywilna w S.,

- (...) Sp. z o.o. S.,

- DS. (...) S.A. ul. (...) K.,

- (...) Agencja (...) ul. (...) w R.,

- PPUH (...) S.C. w R. (...) inni ul. (...),

- PPUH (...) w J. ul. (...),

- (...) (...) z W. wieś (...),

- (...) SA w O. ul. (...),

- (...) SA w C.,

- Zakładu (...) S.A.,

- (...) Fabryki (...) w P. ul. (...),

- (...) w P. ul. (...),

- Zakładów (...) S.A. ul. (...),

- PHU (...) Sp. z o.o. w P. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w B. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. ul. (...) L., (...)-(...) T.,

- (...) LTD W. ul. (...),

- (...)Sp. z o.o. w S. ul. (...),

- (...) w B. ul. (...),

- (...).J. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w W. ul. (...),

- KIN POL W. ul. (...) S.C. (...),

- (...) S.J. (...) z W. ul. (...),

czym wyczerpali znamiona czynu, określone w art. 302§1kk w zw. z art. 308kk w zw. z art. 12kk i za to skazał ich i z mocy art. 302§1kk wymierzył im kary po 1 (jeden) rok pozbawienia wolności.

III. Oskarżonego J. K. (1) od popełnienia zarzucanego mu w pkt III a/o czynu uniewinnił.

IV. Oskarżonego Z. Ś. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt III a/o czynu, przy czym, czyn ten zakwalifikował jako przestępstwo z art. 284§2kk w zw. z art. 294§1kk i w zw. z art. 12kk i za tak zakwalifikowany czyn skazał go i z mocy art. 294§1kk wymierzył mu karę 1 (jeden) rok pozbawienia wolności.

V. Oskarżonych J. K. (1) i Z. Ś. (1) uznał za winnych popełnienia czynu zarzucanego im w punkcie IV a/o przy czym, czyn ten zakwalifikował jako czyn z art. 18§1kk. w zw. z art. 271§1 i 3kk. i art. 77 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) w zw. z art. 11§2kk. w zw. z art. 12kk. i za to skazał ich, zaś na mocy art. 271§3kk. w zw. z art. 11§3kk wymierzył im kary po 1 (jeden) rok pozbawienia wolności.

VI. Oskarżonych J. K. (1) i Z. Ś. (1) od popełnienia zarzucanego im czynu w pkt V a/o uniewinnił.

VII. Postępowanie w zakresie pkt VI a/o, z mocy art. 17§1 pkt 6 kpk w zw. z art. 44§1 ust. 2 kks. umorzył.

VIII. Oskarżonych J. K. (1) i Z. Ś. (1) od popełnienia zarzucanych im w pkt VII, VIII, IX, X i XI a/o, uniewinnił.

IX. W ramach zarzucanego oskarżonemu J. K. (1) w pkt XII a/o czynu, uznał go za winnego tego, że: w okresie od 11.02.2002r. do 28.02.2002r., w W. i innych miejscach z góry powziętym zamiarem, jako współwłaściciel a zarazem prezes Zarządu dłużnika (...) sp. z o. o. z siedzibą w W., wobec grożącej tej spółce upadłości, będąc zobowiązanym na podstawie prawa i umowy spółki do zajmowania się jej sprawami majątkowymi w tym do podejmowania decyzji finansowych w imieniu i na rzecz Spółki będącej dłużnikiem wielu wierzycieli, poprzez transfer środków pieniężnych na rachunki jednego z wierzycieli spółki (...) Sp. z o.o. w S. - należnych (...) Sp. z o. o. zs. w W. ze sprzedaży eksportowej mebli i elementów meblowych w wysokości ok. 430.795,34 zł pochodzących od firmy (...), (...), (...), (...), (...), działał na szkodę wielu wierzycieli, a mianowicie:

- Skarb Państwa reprezentowany przez Urząd Skarbowy w W. z tytułu wymagalnych zobowiązań podatkowych,

- Skarb Państwa reprezentowany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych O/O.- Inspektorat w W. z tytułu wymagalnych zobowiązań składkowych,

- Zakład (...) w G.,

- Bank (...)/w W. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- Bank (...) w O. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- Bank (...) w O. M.. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- (...) Bank (...) w W. z tytułu zobowiązań kredytowych,

- (...) Spółka z o.o. w B.,

- (...) Przedsiębiorstwo (...) z L. ul. (...),

- (...) SA I O/S.,

- (...) SA w Upadłości (...)

- (...) Sp. z o.o. z O. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w I. Biuro Handlowe (...) ul. (...),

- (...) w G. ul. (...),

- (...) ul. (...) W.,

- (...) S.A. ul. (...) B.,

- (...) Sp. z o.o. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w S.,

- (...) S.C. w S.,

- (...) Sp. z o.o. S.,

- (...) S.A. ul. (...) K.,

- (...) Agencja (...) ul. (...) w R.,

- PPUH (...) S.C. w R. (...) i inni ul. (...),

- PPUH (...) w J. ul. (...),

- (...) (...) z W. wieś (...),

- (...) SA w O. ul. (...),

- (...) SA w C.,

- Zakład (...) S.A.,

- (...) Fabryka (...) w P. ul. (...),

- (...) w P. ul. (...),

- Zakłady (...) S.A. ul. (...),

- PHU (...) Sp. z o.o. w P. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w B. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. ul. (...) L., (...)-(...) T.,

- (...) LTD W. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w S. ul. (...),

- (...) w B. ul. (...),

- (...).J. ul. (...),

- (...) Sp. z o.o. w W. ul. (...),

- (...) ul. (...) S.C. (...),

- (...) S.J. (...)z W. ul. (...),

Czym wyczerpał znamiona czynu, określone w art. 302§1kk w zw. z art. 308kk w zw. z art. 12kk i za to skazał go i z mocy art. 302§1kk wymierzył mu karę 8 (osiem) miesięcy pozbawienia wolności.

X. Oskarżonego J. K. (1) od popełnienia zarzucanego mu w pkt XIII a/o czynu uniewinnił.

XI. Postępowanie w zakresie pkt XIV i XVII a/o, z mocy art. 17§1 pkt 6 kpk w zw. z art. 44§1 ust. 2 kks. umorzył.

XII. Oskarżonego J. K. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu w pkt XV i XVI a/o czynów przy czym uznał, iż zachowania te stanowią czyn ciągły wyczerpujący znamiona czynu z art. 300§1kk w zw. z art. 12kk i za to z mocy art. 300§1kk w zw. z art. 12kk skazał go i z mocy art. 300§1kk wymierzył mu karę 8 (osiem) miesięcy pozbawienia wolności.

XIII. Oskarżonego Z. Ś. (1) od popełnienia zarzucanego mu w pkt XVIII a/o czynu uniewinnił.

XIV. Postępowanie w zakresie pkt XIX a/o z mocy art. 17§1 pkt 6 kpk w zw. z art. 44§1 ust. 2 kks. umorzył

XV. Oskarżonego Z. Ś. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt XX a/o czynu i za to z mocy art. 300§1kk skazał go i wymierzył mu karę 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności.

XVI. Z mocy art. 85kk i art. 86§1kk wymierzone oskarżonemu J. K. (1) w pkt II, V, IX i XII wyroku, jednostkowe kary pozbawienia wolności połączył i wymierzył mu karę łączną 2 (dwa) lata pozbawienia wolności

XVII. Z mocy art. 85kk i art. 86§1kk wymierzone oskarżonemu Z. Ś. (1) w pkt II, IV, V i XV wyroku jednostkowe kary pozbawienia wolności połączył i wymierzył mu karę łączną 2 (dwa) lata pozbawienia wolności.

XVIII. Z mocy art. 69§1i2kk i art. 70§1pkt1kk wykonanie orzeczonych wobec oskarżonych kar łącznych pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby lat 5 (pięć).

XIX. Z mocy art. 415§3kpk powództwo cywilne Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowego (...) Sp. z o.o. w P. pozostawił bez rozpoznania.

XX. Zasądził od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w zakresie skazania w tym kwoty po 300zł tytułem opłat, w pozostałej części koszty te przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Apelacje od wyroku wnieśli prokurator i obrońcy oskarżonych.

Prokurator na podstawie art. 425§1 i 2 kpk i art. 444 kpk wyrok zaskarżył:

- w odniesieniu do czynu II aktu oskarżenia, zarzucanego zarówno J. K. (1) i Z. Ś. (1) oraz w odniesieniu do czynu XII, XV i XVI zarzucanego J. K. (1) i czynu XX zarzucanego oskarżonemu Z. Ś. (1), na korzyść oskarżonych, w zakresie skazania,

- w odniesieniu do czynu III i IV przypisanego oskarżonemu Z. Ś. (1) i czynu IV przypisanego oskarżonemu J. K. (1), w części dotyczącej orzeczenia o karze na ich niekorzyść,

- w odniesieniu do czynu IV przypisanego oskarżonym na ich korzyść ale tylko w odniesieniu do kwalifikacji prawnej czynu z art. 77 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Na podstawie art. 427§2 kpk i art. 438 pkt 1 kpk wyrokowi temu zarzucił:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego to jest w szczególności art. 101§1 pkt 4 kk i art. 102 kk, poprzez skazanie oskarżonych za wyżej wymienione czyny zakwalifikowane z art. – czyn II z art. 302§1 kk, czyn XII z art. 302§1 kk, czyn XV i XVI z art. 300§1 kk, czyn XX z art. 284§1 kk w sytuacji gdy nastąpiło przedawnienie karalności przestępstw,

2. naruszenie przepisów prawa materialnego tj. w szczególności art. 101§1 pkt 4 kk i art. 102 kk, poprzez przyjęcie, że oskarżeni swoim zachowaniem wyczerpali również treść dyspozycji art. 77 ust. 1 ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości, w sytuacji gdy nastąpiło przedawnienie karalności przestępstw,

na podstawie art. 427§2 kpk i art. 438 pkt 4 kpk wyrokowi zarzucił:

3. w odniesieniu do czynu III i IV:

- rażącą niewspółmierność kary, poprzez zaniechanie orzeczenia kary grzywny na podstawie art. 71§1 kk w związku z zawieszeniem wykonania orzeczonej wobec oskarżonego J. K. (1) i Z. Ś. (1) kary pozbawienia wolności, w sytuacji gdy oskarżeni popełniając przestępstwo nieprawidłowego prowadzenia dokumentacji księgowej na tak dużą skalę, przez znaczny okres, działali w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a nadto oskarżony Z. Ś. (1) w odniesieniu do czynu III przywłaszczył środki pieniężne znacznej wartości.

Na podstawie art. 427§1 kpk i art. 437§2 kpk wniósł o:

- w zakresie zarzutu nr 1 o zmianę wyroku, poprzez uchylenie skazania i umorzenie postępowania na podstawie art. 17§1 pkt 6 kpk, w zakresie czynu II, XII, XV, XVI i XX,

- w odniesieniu do zarzutu nr 2 wyeliminowanie z przypisanej oskarżonym kwalifikacji prawnej czynu art. 77 ust. 1 ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości,

- w odniesieniu do zarzutu 3 o orzeczenie wobec każdego z oskarżonych na podstawie art. 71§1 kk, kary grzywny:

- wobec J. K. (1) w wymiarze po 100 stawek przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 50 złotych,

- wobec Z. Ś. (1) 150 stawek przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 50 złotych.

Obrońca oskarżonego Z. Ś. (1) na podstawie art. 444 kpk zaskarżył wyrok w części skazującej tj. w pkt. II, IV, V i XV oraz co do kary łącznej.

Na podstawie art. 427§2 i art. 438 pkt 1, 2 i 3 kpk wyrokowi zarzucił:

I. Obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie w zakresie czynów opisanych:

1. w pkt II wyroku skazującego (pkt II aktu oskarżenia), w którym skazanie nastąpiło z art. 302§1 w zw. z art. 308 i 12 kk

2. w pkt XV wyroku skazującego – odpowiednio pkt XX aktu oskarżenia, w którym to przypadku oskarżony Z. Ś. (1) został skazany za występek z art. 300§1 kk

czyli obrazę przepisów prawa materialnego a to art. 101§1 pkt 4 kk w zw. z art. 102 kk.

II. Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia w szczególności zaś:

- art. 7 i art. 4 kpk polegającą na dokonaniu ustaleń faktycznych i ukształtowaniu przekonania nie na podstawie swobodnej ale wręcz – w znacznej mierze – dowolnej oceny dowodów i oparcia ustaleń tylko na okolicznościach mających przemawiać na niekorzyść oskarżonego a pomijających okoliczności dla niego korzystne w tym także pozostając w sprzeczności z innymi ustaleniami Sądu w rozpoznawanej sprawie

- art. 424 i 410 kpk przez brak wykazania i rzeczowego uzasadnienia na jakich podstawach Sąd ustalił, że oskarżony nie rozliczył się z pobranych zaliczek a także w jaki to sposób działał w celu osiągnięci korzyści majątkowej i osobistej.

Dotyczy to pkt IV i V zaskarżonego wyroku (odpowiednio pkt III i IV aktu oskarżenia).

III. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia wynikający z dość dowolnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego a mający wpływ na treść tego orzeczenia a to polegający na przyjęciu, że:

1. oskarżony Z. Ś. (1) nie rozliczył się z pobranych zaliczek chociaż co do tego materiał dowodowy nie jest co najmniej wystarczający do postawienia mu takiego zarzutu

2. tenże oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyść majątkowej lub osobistej i miał kierować czynnościami głównej księgowej C. J., aby dokonywała nierzetelnych operacji gospodarczych chociaż nic nie wskazuje na to, aby tak było w rzeczywistości a w każdym razie aby celem zarzucanego postępowania oskarżonego miała być jakakolwiek korzyść.

Na podstawie art. 427§1 i 437§2 kpk wniósł o:

I. uchylenie zaskarżonego wyroku i jego zmianę w częściach skazujących i:

1. umorzenie postępowania (art. 17§1 pkt 6 kpk) w zakresie czynów opisanych w pkt II i XX aktu oskarżenia (odpowiednio w pkt II i XV zaskarżonego wyroku)

2. zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie czynów opisanych w pkt IV i V wyroku (odpowiednio pkt III i IV aktu oskarżenia) poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia tych czynów.

Obrońca oskarżonego J. K. (1) – adw. L. K. zaskarżył wyrok w części dotyczącej skazania za czyny opisane w pkt II, IV, XII, XV, XVI aktu oskarżenia zarzucając:

I. w odniesieniu do skazania z zarzutów II, XV i XVI aktu oskarżenia, kwalifikowaną obrazę przepisów prawa, a mianowicie art. 17§1 pkt 6 kpk wobec nie umorzenia postępowania w sytuacji, gdy karalność tych czynów uległa przedawnieniu;

II. w odniesieniu do zarzutu IV aktu oskarżenia błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na wyrażeniu poglądu, że dowody ujawnione na rozprawie są wystarczające do uznania, że oskarżony J. K. (1) dopuścił się przypisanego mu czynu mimo braku w materiałach sprawy dowodów uzasadniających takie ustalenie.

Na podstawie art. 427§1 kpk i 439§1 i 2 kpk wniósł o:

- uchylenie wyroku w pkt II, IX, XII i XVI dotyczących skazania oskarżonego J. K. (1) za czyny II, XII, XV i XVI aktu oskarżenia i wymierzenia kary łącznej i umorzenie postępowania w stosunku do tych czynów

- zmianę wyroku w pkt V odnoszącym się do czynu opisanego w pkt IV aktu oskarżenia i uniewinnienie oskarżonego J. K. (1) od tego zarzutu.

Drugi obrońca oskarżonego J. K. (1) – adw. P. K. (3) na podstawie art. 444 i 446 kpk zaskarżył wyrok w części dotyczącej uznania oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, tj. w zakresie czynów opisanych w pkt II, V, IX, XII zaskarżonego wyroku (odpowiednio II, IV, XII, XV i XVI aktu oskarżenia).

Na podstawie art. 427§2 kpk i art. 438 kpk wyrokowi zarzucił:

1. art. 101§1 pkt 4, art. 102 kk i art. 77 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz.U. z 1994r., Nr 121, poz. 591, ze zm.) poprzez niewłaściwe zastosowanie i skazanie oskarżonego za czyn z pkt IV aktu oskarżenia bez uwzględnienia przedawnienia karalności czynu zarzucanego na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości w pkt IV aktu oskarżenia

2. art. 101§1 pkt 4, art. 102 i art. 302§1 kk poprzez nieuwzględnienie terminu przedawnienia karalności zarzucanego oskarżonemu w pkt II i XII aktu oskarżenia czynu

3. art. 101§1 pkt 4, art. 102 i art. 300§1 kk poprzez nieuwzględnienie terminu przedawnienia karalności zarzucanego oskarżonemu w pkt XV i XVI aktu oskarżenia czynu

4. art. 18 i art. 271 kk poprzez niewłaściwe zastosowanie, wobec braku zależności pomiędzy oskarżonym, a C. J., która sprawowała samodzielną funkcję głównej księgowej, braku cech dokumentu w rozumieniu przepisów karnych raportu kasowego oraz niewyczerpywania dyspozycji sprawstwa polegającego tzw. fałszu intelektualnego w przypadku wystawienia pokwitowania przez sprawcę bezpośredniego sprawcy polecającemu

- naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy (art. 438 pkt 2 kpk), a w szczególności:

5. art. 92, 410, 174, 333§2, 392§2 i 5, 394 kpk poprzez zaniechanie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka C. J. i to zarówno poprzez zaniechanie wezwania jej na rozprawę przez co nastąpiło naruszenie zasady bezpośredniości jak i zaniechanie ich ujawnienia na rozprawie przy jednoczesnym uznaniu ich za istotny dowód w sprawie,

6. art. 5§2, 7, 410, 424§1 pkt 2 kpk poprzez zaniechanie ustalenia kto był osobą odpowiedzialną za prowadzenie ksiąg w spółce (...) spółka z o.o., a w konsekwencji czy możliwe jest przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności za pokierowanie działaniami świadka C. J. w zakresie poświadczenia nieprawdy przy pokwitowaniu zwrotu zaliczek do kasy i sporządzenia na ich podstawie raportów kasowych także w kontekście treści art. 77 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994r, o rachunkowości (Dz.U. z 1994r., Nr 121, poz. 591, ze zm.)

7. art. 5§2, art. 7 i art. 228, art. 410 kpk poprzez wybiórczą ocenę dokumentacji dotyczącej transferu środków ze sprzedaży eksportowej na rachunek Spółki (...) sp. z o.o. ze sprzedaży do odbiorców i pominięcie niekompletności tej dokumentacji wskazanej przez biegłą G., a w konsekwencji przyjęcie, że miało miejsce uprzywilejowanie jednego z wierzycieli

- błąd w ustaleniach faktycznych będących podstawą orzeczenia, który miał wpływ na jego treść (art. 438 pkt 3 kpk) poprzez przyjęcie, że:

8. oskarżony pokierował działaniami głównej księgowej w zakresie prowadzenia ewidencji księgowej, gdy oskarżony nie ma żadnej wiedzy na temat prowadzenia rachunkowości, a jego polecenie dotyczyć mogło co najwyżej dokumentu kasowego KP i KW, który nie mieści się w dyspozycji art. 271§1 kk (pkt IV aktu oskarżenia)

9. uznanie, że dokonując transferu środków należnych od dostawców (...) na rachunek Spółki (...) Sp. z o.o. oskarżony doprowadził do uprzywilejowania jednego z wierzycieli celem i to celem pokrzywdzenia pozostałych (zarzut II i XII aktu oskarżenia)

10. oskarżony dokonując sprzedaży składników swojego majątku był dłużnikiem osobistym Skarbu Państwa i ZUS mimo, że nie zostały spełnione przesłanki, ani nie wydana została konstytutywna decyzja o odpowiedzialności oskarżonego za zobowiązania (...) Sp. z o.o. (zarzut XIV i XV aktu oskarżenia).

Na podstawie art. 427§1 kpk wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania w zakresie czynów opisanych w pkt II, IX, XII (pkt II, XII, XV i XVI aktu oskarżenia) z mocy art. 17§1 pkt 6 kpk

- uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej czynu opisanego w pkt V (pkt IV aktu oskarżenia) oraz orzeczenia w zakresie kary łącznej (pkt XVI i XVII wyroku) i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora i obrońców oskarżonych w części okazały się zasadne i w efekcie doprowadziły do zmiany zaskarżonego wyroku, zaś w przypadku czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. V części dyspozytywnej wyroku (czyn z pkt. IV aktu oskarżenia), do jego uchylenia i przekazania w tym zakresie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Ustosunkowując się na wstępie do zarzutów podniesionych w apelacjach, zacząć należy od konstatacji, że część z kwestii podnoszonych przez skarżących była powielana we wniesionych środkach odwoławczych i stanowiła element wspólny, co uzasadnia łączne ustosunkowanie się do stawianych w tym zakresie zarzutów i wspierającej je argumentacji.

Mianowicie wspólnym elementem wszystkich wniesionych apelacji była zarzucana w nich obraza przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 101 § 1 pkt 4 k.k. i art. 102 k.k. polegająca na ich niezastosowaniu w sytuacji, gdy karalność czynów przypisanych J. K. (1) i Z. Ś. (1) w pkt. II, IX, XII i XV części dyspozytywnej wyroku (czyny opisane w pkt. II, XII, XV, XVI i XX aktu oskarżenia) uległa przedawnieniu, co winno skutkować umorzeniem postępowanie karne w zakresie tych czynów wobec oskarżonych na mocy art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k.. i obciążeniem kosztami procesu w tej części Skarbu Państwa.

W tej części zatem zaskarżony wyrok wymagał wydania orzeczenia reformatoryjnego zgodnego z wnioskami apelujących zawartymi w petitum wniesionych środków odwoławczych.

Podkreślić jednak należy, że postępowanie należy umorzyć w sytuacji, gdy nastąpiło przedawnienie karalności, ale tylko wtedy, gdy nie ma od razu podstaw do uniewinnienia oskarżonego z braku czynu lub braku znamion czynu jako przestępstwa albo braku winy. Umorzenie z racji przedawnienia wchodzi też zawsze w rachubę, gdyby kwestie istnienia czynu, jego znamion i odpowiedzialności wymagałyby dalszego dowodzenia, gdyż postępowaniu w tej materii stoi już na przeszkodzie przedawnienie karalności (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2002 r., IV KKN 264/99, LEX nr 54407).

Dlatego też ujemna przesłanka procesowa nie zwalniała sadu odwoławczego od zbadania czy w zakresie czynów przypisanych oskarżonym w pkt. II, IX i XII i XV części dyspozytywnej wyroku (czyny z pkt. II, XII, XV, XVI i XX aktu oskarżenia), których dotyczyły apelacje obrońców, nie zachodziły podstawy do ich uniewinnienia w oparciu o zebrany dotychczas materiał dowodowy. Sąd Apelacyjny tego rodzaju podstaw nie stwierdził.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do apelacji obrońcy J. K. (1) w części dotyczącej czynu przypisanego temu oskarżonemu w pkt. XII części dyspozytywnej wyroku (czyny z pkt. XV i XVI aktu oskarżenia) z art. 300 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 300 § 1 k.k. należy przypomnieć, że wskazane tam zachowania stanowią czyn zabroniony, jeżeli zostaną podjęte w sytuacji grożącej dłużnikowi upadłości lub niewypłacalności. Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1112) upadłość ogłasza się w sytuacji, kiedy dłużnik staje się niewypłacalny. Niewypłacalność natomiast to sytuacja, w której dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań (art. 11 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego). Dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje (art. 11 ust. 2 prawa upadłościowego i naprawczego). Nie chodzi tu o przejściowy brak środków finansowych, lecz o taki stan majątku, że pasywa przewyższają aktywa lub brak jest możliwości zbycia aktywów celem zapłaty długów.

Nie jest konieczne, aby upadłość lub niewypłacalność rzeczywiście nastąpiły. Wystarczy, jeżeli powstanie stan zagrożenia nimi. Zagrożenie to występuje wtedy, kiedy istnieje wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia niewypłacalności lub upadłości, przy czym niekoniecznie stany te muszą wystąpić w bliskiej przyszłości. Sąd I instancji w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu rachunkowości prawidłowo wykazał, że w datach dokonywania przez oskarżonego zbycia udziałów w Spółce (...) oraz przedmiotów majątkowych Spółce (...) groziła niewypłacalność. W tym czasie spółka nie wywiązywała się na bieżąco ze swoich zobowiązań i posiadała ujemny bilans finansowy. Bezsporny jest również fakt, że w tym okresie na spółce (...) ciążyły zobowiązania publicznoprawne z tytułu nieuiszczonych podatków i składek na ZUS.

Wystarczy w tym miejscu odwołać się do opinii biegłego sadowego z zakresu rachunkowości – H. G., z której wynika, że już w styczniu 2001 r. wobec spółki (...) został wystawiony tytuł wykonawczy przez ZUS z powodu zaległości z zapłatą składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w kwotach przedstawiających znaczną wartość. W tym czasie nie były też regulowane zobowiązania podatkowe oraz pojawiły się pierwsze działania windykacyjne(egzekucyjne) wierzycieli wobec Spółki (...). Bilans spółki za 2000 r. wykazał stratę przewyższającą wartość kapitałów zapasowych i kapitału zakładowego, zaś informacja o tym mogła być znana zarządowi nie później niż 31 marca 2001 r. (str. 47 – 53 opinii). Oskarżony zbywając udziały i składniki swego majątku osobistego miał zatem świadomość w jak złej kondycji finansowej znajduje się zarządzana przez niego spółka.

Należy zauważyć, że w świetle opisu przypisanego oskarżonemu czynu, pokrzywdzonym wierzycielem, miał być w tym przypadku Skarb Państwa reprezentowany przez Urząd Skarbowy w W. i ZUS Inspektorat w W.. Sąd Apelacyjny podziela prezentowany w judykaturze pogląd, że przepis art. 300 § 1 k.k. zapewnia ochronę karną również w sytuacji, gdy zadłużenie dotyczy należności publicznoprawnych, np. podatków, ceł, składek na rzecz ZUS (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 r., I KZP 22/12, . OSNKW 2013/3/20, LEX nr 1252700, Biul.PK 2013/1/6-7, Biul.SN 2013/3/18). W tym kontekście za nietrafne należy uznać wywody obrońcy jakoby oskarżony nie był dłużnikiem Skarbu Państwa reprezentowanego przez w/w instytucje. Zbywając udziały w Spółce (...) oraz przedmioty majątkowe oskarżony spowodował całkowitą niemożność zaspokojenia wierzyciela co jest przesłanką wystarczającą dla przyjęcia bytu przypisanego oskarżonemu przestępstwa z art. 300 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Nie ma zatem konieczności ustalania i wykazywania dalszych przesłanek o jakich mowa w apelacji obrońcy. W szczególności warunkiem odpowiedzialności karnej na podstawie powołanego przepisu nie jest ustalenie bezskuteczności egzekucji z majątku dłużnika. Wystarczy w tym miejscu odwołać się do wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 8 grudnia 2012 r., II AKa 269/12, OSAŁ 2013/1/8, który wyraził pogląd, że „przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. dłużnik może dopuścić się także wtedy, gdy egzekucja dopiero mu grozi, a więc w okresie, kiedy wierzyciel postanowił dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej. Nie musi więc istnieć orzeczenie sądowe lub orzeczenie innego organu państwowego, w tym rozstrzygnięcie prawomocne. Zauważyć należy, że w takim samym brzmieniu znamię „ w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości” zostało wprowadzone przez ustawodawcę do dyspozycji art. 300 § 1 k.k.

Odnosząc się z kolei do podniesionego w apelacji obrońcy J. K. (1) zarzutu obrazy przepisów postępowania oraz błędu w ustaleniach faktycznych w zakresie czynów przypisanych temu oskarżonemu w pkt. II i IX części dyspozytywnej (czyny z pkt. II i XII aktu oskarżenia) należy przypomnieć, że przedmiotem ochrony czynów zabronionych określonych w art. 302 § 1 k.k. są interesy wierzycieli, a także zasady prawidłowego obrotu Czynność sprawcza czynu zabronionego polega na spłacaniu lub zabezpieczaniu roszczeń tylko niektórych wierzycieli ze szkodą dla pozostałych w razie grożącej dłużnikowi upadłości lub niewypłacalności. Jeżeli sprawca faworyzuje niektórych wierzycieli, jednak dysponuje majątkiem na spłacenie pozostałych, nie ponosi odpowiedzialności, ponieważ nie działa wówczas na ich szkodę. Omawiane przestępstwo ma charakter formalny. Nie jest też konieczne, by pokrzywdzeni wierzyciele ponieśli jakąkolwiek szkodę.

Jednak roszczenie faworyzowanego wierzyciela winno istnieć w rzeczywistości, być wymagalne i spłacane. Spłacaniem wierzyciela jest każde zaspokajanie jego roszczeń majątkowych, zarówno pieniężnych, jak i niepieniężnych. Nie ma znaczenia, czy roszczenia te zostały zaspokojone w całości, czy w części.

Sąd Okręgowy w uzasadnieniu swego orzeczenia poza stwierdzeniem, że Spółka (...) dokonywała wpłat na rzecz (...) nie dokonując rozliczeń z innymi kontrahentami, nie wskazał na jakiej podstawie przyjął, że wpłaty były dokonane tytułem spłaty zadłużenia spółki (...) wobec (...) oraz z jakiego tytułu powstało to zadłużenie (str. 47 uzasadnienia). Co więcej błędnie przyjął, że dla bytu przypisanego oskarżonemu przestępstwa z art. 302 § 1 k.k. w zw. z art. 308 k.k. w zw. z art. 12 k.k. nie ma znaczenia okoliczność co było powodem takich transferów pieniężnych (str. 63 uzasadnienia).

Powołując się na opinię biegłej, Sąd I instancji ustala też, że od połowy 2000 r. spółka (...) zaczęła dokonywać przelewów na konta (...), których wysokość nie była uzasadniona ewidencjonowaną na kontach sprzedażą przez co spółka (...)uzyskiwała dodatkowe źródło finansowania co może wskazywać, że dokonywane wpłaty w istocie nie stanowiły spłaty zadłużenia, a jedynie były instrumentem pozwalającym na uniknięcie zajęć komorniczych kont (...). Sąd Okręgowy tej kwestii definitywnie nie rozstrzygnął i jednocześnie dokonał błędnej wykładni znamion przestępstwa określonego w art. 302 § 1 k.k. Uchybienia te mogły więc być usunięte wyłącznie przy ponownym rozpoznaniu sprawy po uzupełnieniu materiału dowodowego w tym zakresie, jednak na przeszkodzie temu stoi ujemna przesłanka procesowa określona w art. art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 101 § 1 pkt 4 k.k. nakazująca w takim przypadku umorzenie postępowania. Zebrany w tej materii materiał dowodowy nie pozwalał bowiem na wydanie orzeczenia merytorycznego.

W tym miejscu należy odnieść się do pozostałych zarzutów podniesionych w apelacjach obrońców, które dotyczą czynów przypisanych oskarżonym w pkt. IV i V części dyspozytywnej wyroku (czyny z pkt. III i IV aktu oskarżenia).

Na plan pierwszy wysuwa się zarzut obrazy przepisów postępowania tj. art. 5 § 2 k.p.k. i art. 4 k.p.k. podniesiony przez obrońców obu oskarżonych. Z poczynionych ustaleń i wywodów zawartych w części motywacyjnej zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd I instancji nie miał wątpliwości co do tego, że obaj oskarżeni dopuścili się przypisanych im czynów w pkt. IV i V części dyspozycyjnej wyroku. Jeśli zatem Sąd meriti takich wątpliwości nie miał, to nie dopuścił się też obrazy przepisu art. 5 § 2 k.p.k. zarzucanej mu przez skarżących.

Dla oceny, czy nie został naruszony zakaz z art. 5 § 2 k.p.k., nie są miarodajne tego rodzaju wątpliwości zgłaszane przez stronę, ale tylko to, czy orzekający sąd rzeczywiście powziął wątpliwości w tym zakresie i mimo braku możliwości usunięcia ich rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego, albo czy były po temu powody, które sąd pominął. Gdy zaś konkretne ustalenie faktyczne zależne jest od dania wiary tej lub innej grupie dowodów, nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo (wyrok Sadu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 13.09.212 ., II AKa 226/12, LEX 1236108).

Odnosząc się z kolei do podniesionego w apelacjach zarzutu obrazy pozostałych przepisów postępowania należy przypomnieć, że tego rodzaju zarzut powinien być sformułowany precyzyjnie, a nie w sposób ogólnikowy bez wskazania konkretnych faktów i okoliczności stanowiących podstawę wysuwanych zarzutów, z czym mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Wskazane mankamenty nie pozwalają bowiem na głębszą polemikę z tezami środka odwoławczego w tej części.

Wydaje się, że skarżący nie dostrzegają również i tego, iż podstawy stawianych zarzutów nie mogą stanowić przepisy postępowania o charakterze ogólnym, które nie regulują zasad postępowania w sprawach karnych, a tylko określają cel, którym jest prawidłowe ukształtowanie postępowania. W uzasadnieniu takiego stanowiska wystarczy odwołać się do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2006 r., V KK 131/06 (OSNKW 2007, nr 1, poz. 9), który stwierdził, że zarzut obrazy prawa procesowego powinien się opierać na naruszeniu norm tworzących konkretne nakazy lub zakazy, a nie norm o charakterze ogólnym, taki zaś charakter ma powołany przez obrońcę Z. Ś. (1) przepis art. 4 k.p.k.

Uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie jest z pewnością precyzyjne i wyczerpujące we wszystkich elementach jednak wskazuje jakie fakty Sąd uznał za udowodnione, na jakich oprał się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Zawiera też wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku. Jako takie spełnia elementarne wymogi określone w art. 424 § 1 pkt. 2 k.p.k. i umożliwia kontrolę zaskarżonego orzeczenia w postępowaniu odwoławczym. W konsekwencji jako całkowicie chybiony jest podniesiony przez obrońcę J. K. (1) zarzut obrazy powołanego przepisu.

O trafności rozstrzygnięcia nie decyduje jego uzasadnienie, lecz materiał stanowiący podstawę orzeczenia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 4 października 2012 r. II AKa 64/12 LEX nr 1237950). W pełni należy podzielić pogląd, że nie każde wadliwe uzasadnienie wyroku uniemożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej, a w konsekwencji stanowi dostateczną przyczynę uchylenia wyroku oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania; do uchylenia wyroku może prowadzić jedynie taka wadliwość uzasadnienia, ze względu na którą sąd odwoławczy nie może w sposób merytoryczny ustosunkować się do zarzutów i wniosków środka odwoławczego (wyr. SN z 7 X 1983 r., Rw 797/83, OSNKW 1984, nr 5-6, poz. 58). Niespełnienie wymagań ustawowych w zakresie uzasadnienia nie może być utożsamiane z wadliwością rozstrzygnięcia. Naruszenie art. 424 nie może mieć wpływu na treść wyroku, gdyż dochodzi do niego już po jego wydaniu (wyr. SN z 10 II 1984 r., IV KR 261/83, OSNPG 1984, nr 7-8, poz. 85).

Sąd Okręgowy po dokonaniu wszechstronnej analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego, zajął trafne stanowisko w przedmiocie winy oskarżonego Z. Ś. (1) w zakresie przypisanego mu czynu w pkt. IV części dyspozytywnej wyroku (pkt. III aktu oskarżenia). Wnikliwa analiza tego materiału prowadzi do wniosku, że ustalenia Sądu I instancji w tym zakresie są w pełni prawidłowe, a w konsekwencji podniesione w apelacji jego obrońcy zarzuty obrazy przepisów postępowania oraz błędu w ustaleniach faktycznych jawią się jako całkowicie bezpodstawne.

Nie znajdują też one potwierdzenia w wynikach przeprowadzonego przewodu sądowego, które wskazują, że Sąd pierwszej instancji poczynił w tym zakresie prawidłowe ustalenia faktyczne i wyciągnął z nich właściwe wnioski. Swoje stanowisko w tym przedmiocie w sposób wyczerpujący i zgodny z wymogami art. 424 k.p.k. przedstawił w uzasadnieniu wydanego wyroku, gdzie dokonał oceny całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie zgodnie z dyspozycją art. 92 i 410 k.p.k. ze wskazaniem dowodów, które przyjął za podstawę swych ustaleń.

Zawarta tam argumentacja jest logiczna, przekonująca, pozbawiona błędu i nie przekracza granic swobodnej oceny dowodów określonych w art. 7 k.p.k. Dokonana przez Sąd pierwszej instancji ocena dowodów nie uchybia też zasadom określonym w art. 4 i 5 k.p.k. W istocie apelacja obrońcy stanowi jedynie polemikę z dokonaną przez Sąd Okręgowy oceną dowodów. Zawartej w niej argumentacji nie sposób podzielić.

Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił, że Z. Ś. (1) w okresie objętym zarzutem z pkt. III aktu oskarżenia, działając z góry powziętym zamiarem i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przywłaszczył sobie powierzone mu pieniądze w łącznej kwocie 686.042,54 zł., a więc mienie znacznej wartości.

Niewątpliwie kluczowym dowodem w tym zakresie była opinia bieglej H. G., choć obaj oskarżeni w złożonych wyjaśnieniach nie kwestionowali tego, że księgowość w spółce (...) była prowadzona nierzetelnie, zaś środki uzyskiwane przez spółkę były księgowane w dowolny sposób, w zależności od doraźnych potrzeb. Nie przeczyli też, że obaj pobierali z kasy spółki pieniądze w formie zaliczek. Utrzymywali jednak, że rozliczyli się z pobranych kwot wobec spółki.

Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że jedynie J. K. (1) rozliczył się z tych środków poprzez cesję wierzytelności A.. Natomiast Z. Ś. (1) do chwili obecnej nie rozliczył się z pobranych zaliczek.

Wynika to w szczególności z opinii biegłej H. G. (karta 164 opinii), która dokonała rozliczenia jego wypłat (karta 155 opinii). Jest ona pełna, jasna, wyczerpująca i zgodna ze wskazaniami wiedzy w tej dziedzinie. Z tych też względów zasługuje na pełną aprobatę. W opinii uzupełniającej biegła wskazała, że zaliczki pobrane przez oskarżonych na zakup materiałów i usług nie zostały rozliczone zgodnie z wskazanym tytułem wypłat. Faktycznie posłużyły na pokrycie wpłat wspólników na kapitał podstawowy spółki. W rezultacie wpłata kapitału została dokonana ze środków spółki. Z kolei brak faktycznych wpłat kwot kapitału (pokrycie w formie nie spłaconych zaliczek) miał negatywny wpływ na płynność finansową spółki, która w tym czasie korzystała z kredytów bankowych ponosząc wysokie koszty finansowe z tego tytułu oraz w efekcie jej niewypłacalność (k. 5031 – 5032, 5082 – 5084, 5032).

Jeśli oskarżony dysponował w sposób bezprawny pobranymi z kasy spółki zaliczkami, a więc cudzym mieniem na własny użytek, to oczywistym jest również fakt, że działał w tym zakresie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i nie było to działanie na korzyść spółki, zwłaszcza, że nie rozliczył się z pobranych pieniędzy. Tym bardziej zdziwienie budzić musi fakt, że obrońca tego oskarżonego kwestionuje, aby motywem jego działania było osiągnięcie korzyści majątkowej.

Nie ulega wątpliwości, że kapitał zakładowy w spółce z.o.o. jest majątkiem odrębnym od majątku osobistego udziałowców spółki, a więc mieniem cudzym w rozumieniu art. 284 § 2 k.k., a w konsekwencji rozdysponowanie nim jak własnym, przy braku faktycznej własnej wpłaty na kapitał podstawowy spółki jest niewątpliwie działaniem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i to podjętym z góry powziętym działaniem co wskazuje, że przyjęta w zaskarżonym wyroku kwalifikacja prawna przypisanego oskarżonemu czynu jest w pełni zasadna.

Wbrew zarzutom obrońcy Z. Ś. (1) w treści uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia nie zachodzą tego rodzaju istotne sprzeczności, które podważałyby przyjęte przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne w tym zakresie.

Dla wsparcia formułowanego zarzutu apelujący cytuje fragmenty uzasadnienia zawarte na stronach : 35, 36, 42 i 50, w których Sąd Okręgowy wskazuje na pozytywne przejawy działalności oskarżonych w ramach podjętego ryzyka gospodarczego, które tylko pozornie pozostają w opozycji do ustaleń przyjętych w zakresie czynu z pkt. III aktu oskarżenia. Uwadze skarżącego umyka okoliczność, że cytowane fragmenty nie dotyczą ustaleń w tym zakresie i nie mogą też usprawiedliwić bezprawnych działań podjętych w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez przywłaszczenie przez Z. Ś. (1) powierzonych mu pieniądze w łącznej kwocie 686.042,54 zł.

W zakresie czynu przypisanego obu oskarżonym w pkt. V części dyspozytywnej wyroku (pkt. IV aktu oskarżenia) jako zasadny należy natomiast uznać podniesiony przez obrońcę oskarżonego J. K. (1) zarzut obrazy przepisów postępowania poprzez zaniechanie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka C. J. przy jednoczesnym oparciu na tym dowodzie ustaleń faktycznych w tym zakresie.

Analiza akt sprawy wskazuje, że C. J. nie tylko nie została przesłuchana bezpośrednio na rozprawie sądowej, ale również Sąd I instancji nie ujawnił jej zeznań w trybie art. 391 § 1 k.p.k. w zw. z art. 392 § 1 k.p.k.

Na rozprawie sądowej w dniu 3.7.2012 r. (k. 4964) Sąd Okręgowy wezwał prokuratora do wskazania listy świadków, których należy przesłuchać bezpośrednio na rozprawie sądowej oraz świadków, których zeznania należy ujawnić w trybie określonym w art. 333 § 2 k.p.k. Realizując to wezwanie, prokurator w piśmie procesowym z dnia 1.08.2012 r. przedstawił taką listę, jednak nie umieścił na niej świadka C. J. (k. 4972). Sąd Okręgowy nie będąc związany wnioskiem prokuratora nie dopuścił również z urzędu dowodu z zeznań tego świadka, mając świadomość jak istotne znaczenie mają one dla ustaleń w tym zakresie. Nie ujawnił również tego dowodu w trybie przewidzianym w art. 391 § 1 k.p.k. w zw. z art. 392 § 1 k.p.k. na co wskazuje treść postanowienia Sądu I instancji z dnia 16.05.2013 r. (k. 5139 – 5141) i z dnia 20.06.2013 r. (k. 5150 – 5151) o ujawnieniu i zaliczeniu bez odczytywania zeznań świadków. W konsekwencji podstawy ustaleń faktycznych nie mógł stanowić dowód z jej zeznań złożonych zarówno na rozprawie przed Sądem Okręgowym w Ostrołęce w poprzednio prowadzonym postępowaniu pod sygn. akt (...) (k. 3897 – 3899), jak też złożonych w postępowaniu przygotowawczym.

Rzecz w tym, że Sąd Okręgowy oparł swoje ustalenia faktyczne na jej zeznaniach na co wskazuje treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku (vide strona 4, 23 – 25, 51 uzasadnienia).

O ile zaistniała obraza przepisów postępowania nie miała wpływu na ustalenia w zakresie pozostałych czynów zarzucanych oskarżonym (w tym w zakresie ustaleń faktycznych co do czynu z pkt. III aktu oskarżenia, które zostały oparte na opinii biegłej - str. 49 uzasadnienia), to z całą pewnością mogła mieć wpływ na treść orzeczenia w części dotyczącej czynu przypisanego obu oskarżonym w pkt. V części dyspozytywnej (pkt. IV aktu oskarżenia).

Na taką zależność wskazuje zarówno charakter zarzucanego oskarżonym czynu wynikający z jego opisu, przyjęty w nim sposób działania sprawców oraz przyjęta i wskazana przez Sąd I instancji podstawa ustaleń w tym zakresie.

Mianowicie Sąd Okręgowy przyjął, że obaj oskarżeni dopuścili się przypisanego im czynu poprzez pokierowanie czynnościami głównej księgowej spółki – C. J., która na ich polecenie poświadczała nieprawdę w dokumentach kasowych, a więc w warunkach określonych w art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 271 § 1 i 3 k.k. W części motywacyjnej orzeczenia wskazał jednocześnie, że winę oskarżonych w zakresie tego czynu oparł w szczególności na zeznaniach C. J. (str. 51 uzasadnienia), a więc na dowodzie, który nie został faktycznie przeprowadzony, co niewątpliwie mogło mieć wpływ na treść wyroku. Dowód ten ma przecież kluczowe znaczenie dla ustaleń czy oskarżeni istotnie kierowali pracą C. J. i wydawali jej polecenia księgowania operacji gospodarczych wbrew obowiązującym zasadom, zaś ona zmuszona była się do nich stosować. Dlatego też zaistniałe uchybienie skutkowało uchyleniem zaskarżonego wyroku w tej części i przekazaniem sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania wobec obu oskarżonych. Wprawdzie obrońca Z. Ś. (1) nie podnosił w swojej apelacji tego uchybienia, jednak stosownie do dyspozycji art. 435 k.p.k. te same względy przemawiają za uchyleniem wyroku w tej części również wobec tego oskarżonego.

Rozpoznając ponownie sprawę Sąd Okręgowy winien więc przeprowadzić dowód z zeznań świadka C. J. i dokonać ich oceny w świetle znamion zarzucanego oskarżonym przestępstwa.

W przypadku ustalenia winy oskarżonych, winien też rozważyć czy z uwagi na upływ terminu przedawnienia karalności z kwalifikacji prawnej czynu przypisanego J. K. (1) i Z. Ś. (1) w pkt. V części dyspozytywnej wyroku (pkt IV aktu oskarżenia) i podstawy skazania oskarżonych, należy wyeliminować art. 77 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r., Nr 76, poz. 694 ze zm.).

W tym kontekście jako przedwczesną należy uznać ocenę pozostałych zarzutów podniesionych w tym zakresie przez apelujących, która będzie możliwa dopiero po zebraniu pełnego materiału dowodowego w sposób zgodny z wymogami procedury.

Dlatego też Sąd Apelacyjny zgodnie z dyspozycja art. 436 k.p.k. ograniczył rozpoznanie wniesionych środków odwoławczych w tej części do wskazanego uchybienia uznając, że rozpoznanie w tym zakresie jest wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie pozostałych zarzutów byłoby przedwczesne.

W zakresie czynu przypisanego Z. Ś. (1) w pkt. XV części dyspozytywnej wyroku (czyn z pkt. XX aktu oskarżenia) brak było również podstaw do jego uniewinnienia. W uzasadnieniu takiego stanowiska należy odwołać się do argumentacji zaprezentowanej już w części dotyczącej czynów z pkt. XII części dyspozytywnej wyroku przypisanego J. K. (1). Z treści apelacji obrońcy wynika, że nie kwestionuje on sprawstwa oskarżonego w zakresie tego czynu, zaś wniesiona w tej części apelacja został ograniczona do podniesionego zarzutu obrazy prawa materialnego tj. art. 101 § 1 pkt 4 k.k. w zw. z art. 102 k.k. W jej petitum skarżący domagał się umorzenia postepowania w tej części na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. z powodu przedawnienia karalności czynu przypisanego oskarżonemu i w tym zakresie wniesiony środek odwoławczy został uwzględniony w całości.

Przechodząc z kolei do oceny wymiaru kary orzeczonej wobec Z. Ś. (1) należy podzielić stanowisko prokuratora co do rażącej niewspółmierności kary wymierzonej temu oskarżonemu z powodu zaniechania przez Sąd I instancji orzeczenia kary grzywny na podstawie art. 71 § 1 k.k. Skarżący trafnie zauważa, że oskarżony, co wynika już z opisu przypisanego mu czynu, działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Dlatego też w jego przypadku orzeczenie kary o charakterze majątkowym jest w pełni zasadne zwłaszcza, że będzie ona stanowić jedyną realną dolegliwość. Jej wymiar został dostosowany do wagi i charakteru przypisanego oskarżonemu czynu oraz do jego aktualnej sytuacji rodzinnej i materialnej.

Podzielając w całej rozciągłości zasadność tego zarzutu, Sąd Apelacyjny zmienił zatem zaskarżony wyrok w tej części i na mocy art. 71 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego Z. Ś. (1) grzywnę w wymiarze 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki dziennej w kwocie 50 (pięćdziesięciu) złotych.

W pozostałym zakresie orzeczona wobec tego oskarżonego kara nie budzi zastrzeżeń. Treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje, że Sąd I instancji orzekając w tym przedmiocie, uwzględnił wszystkie ustawowe dyrektywy określone w art. 53 k.k., bacząc przy tym, aby orzeczona kara nie przekroczyła stopnia winy oskarżonego i spełniła pokładane w niej cele zapobiegawcze i wychowawcze.

Wyeksponował również okoliczności łagodzące i obciążające, które również uwzględnił w swym orzeczeniu. Nie były też one kwestionowane przez apelującego obrońcę. Niecelowe jest więc ponowne ich przytaczanie, zwłaszcza, że Sąd Apelacyjny przyjęte tam ustalenia w pełni aprobuje.

Z tych też względów, Sąd Apelacyjny nie dostrzegając innych uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, orzekł jak w sentencji.

O opłacie za obie instancje rozstrzygnięto na mocy art. 10 Ustawy z dnia 23.06.1973 roku o opłatach w sprawach karnych, zaś o pozostałych kosztach procesu za postępowanie odwoławcze zgodnie z dyspozycją art. 636 § 1 k.p.k., art. 634 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k.

II AKa 70/14

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE