Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 kwietnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa B. O.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 14 października 2014 roku, sygn. akt I C 64/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie drugim sentencji w ten sposób, że zasądzoną od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.231,80 złotych obniża do kwoty 7.120,00 (siedem tysięcy sto dwadzieścia) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 31 sierpnia 2008 roku;

2.  oddala powództwo i apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda B. O. kwotę 640,00 (sześćset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt II Ca 182/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 14 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim po rozpoznaniu sprawy z powództwa B. O. przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W. o zadośćuczynienie i o odszkodowanie

I. zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda B. O.:

1/. kwotę 77.600,00 złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 37.000,00 złotych od dnia 14 czerwca 2008 roku do dnia zapłaty;

- od kwotę 40.600 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 09 lipca 2012 r. do dnia zapłaty;

2/. kwotę 12.231,80 złotych tytułem zwrotu kosztów opieki wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2008 roku do dnia zapłaty;

3/. kwotę 1.631,44 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia i kosztów dojazdu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2008 roku do dnia zapłaty;

II. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

III. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.776,87 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV. nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim:

1/. od powoda B. O. kwotę 820.61 złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu i zwrotu wydatków na opinie biegłych od oddalonej części powództwa;

2/. od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 6.639,52 złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu i zwrotu wydatków na opinie biegłych od uwzględnionej części powództwa.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

W dniu 23.09.2006r., w miejscowości L., doszło do wypadku drogowego, którego uczestnikami byli: małoletni wówczas B. O. oraz kierujący pojazdem osobowym marki M. (...) o nr rej. (...) M. M. (1). Tego dnia, małoletni powód B. O., mający wówczas 16 lat, odebrał niesprawny motorower z posesji znajomego. Wchodząc na jezdnię prowadził motorower i miał na głowie kask. Nie mógł uruchomić motoroweru pomimo, iż go popychał. W tym czasie kierujący od strony G. w kierunki T. M. M. (1) dojeżdżał do miejscowości L. i w odległości około 200 m zauważył na jezdni osobę w kasku, stojącą przy motorowerze. Dojeżdżając do motorowerzysty, kierujący samochodem osobowym marki M. M. M. (1) zjechał na lewą stronę jezdni by go ominąć. W tym czasie, małoletni B. O. wskoczył na motorower i zjechał nim gwałtownie na lewa_ stronę jezdni na skutek czego doszło do zderzenia.

Technika jazdy kierującego samochodem osobowym marki M. (...) o nr rej. (...) była nieprawidłowa i miała bezpośredni związek przyczynowy z powstaniem wypadku. Kierujący samochodem osobowym marki M. w momencie rozpoczęcia procesu hamowania poruszał się z prędkością około 85 km/h, która to prędkość miała związek przyczynowy z powstaniem wypadku, a zarazem możliwością jego uniknięcia.

Wyrokiem z dnia 30 stycznia 2007r., wydanym przez Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz., w sprawie sygn. akt VI K 1057/06, oskarżony M. M. (1) został uznany za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 177 § 1 k.k. , ale na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. i art. 67 § 1 pkt 1 k.k. postępowanie karne w stosunku do niego zostało warunkowo umorzone na okres próby 1 roku.

Bezpośrednio po wypadku, powód B. O. został przewieziony do Szpitala (...) w T. na oddział (...), gdzie w dniu 23.09.2006r. został poddany operacji zespolenia zewnętrznego złamania stabilizatorem Zespól oraz założono mu unieruchomienie gipsowe. Na w/w Oddziale, powód B. O. przebywał do dnia 30.09.2006r.

W dniu 05.02.2007r., w Centrum (...) w Ł., ze względu na cechy stawu rzekomego goleni lewej powikłanego procesem zapalnym, powód B. O. został poddany leczeniu operacyjnemu -usunięcie Zespołu i założenie aparatu, który został usunięty dopiero w dniu 18.12.2007 r. Do czerwca 2008 roku , powód był w unieruchomieniu gipsowym, a następnie wprowadzono rehabilitację i chodzenie o 1 kuli. Od września 2008 roku, powód B. O. porusza się bez kul, a w marcu 2010 roku wykonano plastykę blizn goleni lewej.

W wyniku przedmiotowego zdarzenia, powód B. O. doznał 40% trwałego uszczerbku na zdrowiu wg poz. 158 c Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18.12.2002r. , który wynika przede wszystkim z powikłań leczenia pod postacią stawu rzekomego, deformacji kostnej okolicy złamania z tyłozgięciem odłamów oraz zmian w obrębie stawu skokowego skutkujących ograniczeniem ruchomości i dolegliwościami bólowymi. Konsekwencją wypadku są również blizny pooperacyjne oraz skrócenie kończyny dolnej lewej powodujące utykanie.

Rozmiar cierpień fizycznych związanych z przebytym wypadkiem, w okresie pierwszych 2 tygodni od wypadku oraz w trakcie pobytów w szpitalach był znacznego stopnia i był on związany z bólem pourazowym i pooperacyjnym. W późniejszym czasie, aż do usunięcia aparatu llizarowa cierpienia fizyczne i psychiczne powoda były już średniego stopnia.

W okresie od września 2006R. do lutego 2007 roku tj. w okresie złamania i zespolenia Zespól i unieruchomienia gipsowego, powód B. O. wymagał pomocy przy kąpieli, ubieraniu się, przygotowywaniu posiłków, czynnościach porządkowych i przemieszczaniu się w zakresie 4 godzin dziennie.

W okresie od lutego 2007r. do grudnia 2007r. (unieruchomienie w aparacie llizarowa), powód B. O. wymagał pomocy osób trzecich w wymiarze 3 godzin dziennie, a w okresie od grudnia 2007r. do czerwca 2008r. (ponowne unieruchomienie gipsowe) wymagał pomocy i opieki osób trzecich w wymiarze 3 godzin dziennie. Następnie, w okresie od czerwca do września 2008r. (chodzenie o 1 kuli) powód B. O. wymagał tej pomocy w wymiarze 1 godziny dziennie.

Stwierdzona u powoda B. O. deformacja pourazowa trzonu kości piszczelowej lewej wraz z jej skróceniem o 2 cm może skutkować dolegliwościami bólowymi tej okolicy jak również kolana lewego, biodra lewego i kręgosłupa L-S oraz może prowadzić do wcześniejszych zmian zwyrodnieniowych tych okolic.

Blizny pooperacyjne kończyny dolnej lewej w obrębie podudzia i deformacja podudzia lewego występujące u powoda pozostają w związku przyczynowym z doznanym w dniu 23.09.2006r. urazem w związku z przedmiotowym wypadkiem

Z punktu widzenia chirurgii plastycznej, występujące u powoda B. O. blizny i zniekształcenia bliznowate kończyny dolnej lewej, jako trwałe i nieodwracalne oszpecenie wyglądu, jednocześnie uprzedzające czynności fizjologiczne skóry podudzia spowodowały 20% trwały uszczerbek na zdrowiu zgodnie z dyspozycją punktu 3 § 8 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002r.

Blizny pooperacyjne występujące u powoda, powodujące nieodwracalne oszpecenie wyglądu stanowią przyczynę odczuwania dyskomfortu psychicznego, a ich pielęgnacja pozostaje w ścisłym związku przyczynowo - skutkowym z przedmiotowym wypadkiem.

Z psychologicznego punktu widzenia, stopień cierpień psychicznych powoda B. O. został oceniony jako umiarkowany i powodujący uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5% z poz. 10a.

W następstwie tegoż wypadku, nie doszło do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, a skutkiem przebytego wówczas urazu fizycznego, psychicznego i jego następstw są symptomy stresu pourazowego.

W wyniku przedmiotowego wypadku, powód B. O. doznał długotrwałych cierpień fizycznych i psychicznych, gdyż leczenie powoda trwało ponad 2 lata, a obecnie z psychologicznego punktu widzenia, nie występują przeciwwskazania do wykonywania przez powoda prac fizycznych.

W dniu zdarzenia, pojazd marki M. o nr rej. (...) objęty był obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów w (...) S.A. z siedzibą w W..

Powyższe ustalenia faktyczne, Sąd poczynił w oparciu o dokumenty załączone do akt niniejszej sprawy jak i do akt szkodowych wraz ze znajdującą się tam dokumentacją medyczną, opinię biegłych ortopedy traumatologia, chirurga plastycznego, psychologa oraz biegłych z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych jak i zeznania powoda B. O. oraz świadka M. O., które uznał za wiarygodne. Dokonując oceny zgromadzonego tak materiału dowodowego Sąd uznał, iż brak jest podstaw, aby odmówić waloru wiarygodności opiniom sporządzonym w niniejszej sprawie przez biegłych.

Zdaniem Sądu, opinie biegłego ortopedy - traumatologa, chirurga plastycznego oraz psychologa zostały sporządzone w oparciu o dokumentację medyczną i badanie osobowe powoda, bazują na wiedzy i doświadczeniu biegłych w zakresie ich specjalności. Ponadto, opinie te jako odnoszące się do wszystkich kwestii zawartych w tezach dowodowych są wyczerpujące i zawierają fachowe uzasadnienie wniosków końcowych w nich zawartych.

Sąd Rejonowy zważył, iż pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wypłacając na rzecz powoda B. O. łącznie kwotę 22.934,00 złotych tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia pomniejszoną o 40 % przyczynienie się powoda do zaistniałej szkody, przyjął na siebie odpowiedzialność za skutki wypadku, któremu uległ powód. Odpowiedzialność ta nie budzi wątpliwości i nie była przez żądną ze stron kwestionowana w toku niniejszego postępowania.

Ustawową przesłanką odpowiedzialności pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W., jest przepis art. 822 k.c. stanowiący, że zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której zostaje zawarta umowa ubezpieczenia.

Przepis art. 444 § 1 k.c. stanowi, iż w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Podstawą żądania zadośćuczynienia mogą być cierpienia fizyczne i psychiczne występujące łącznie lub oddzielnie. W celu określenia wysokości zadośćuczynienia należnego powodowi B. O., Sąd uwzględnił wszystkie okoliczności mające wpływ na doznane przez powoda krzywdy, a zwłaszcza stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych oraz trwałość skutków czynu niedozwolonego.

Z analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż w okresie pierwszych 2 tygodni od wypadku oraz w trakcie pobytów w szpitalach zakres cierpień fizycznych i psychicznych powoda był znacznego stopnia i był on związany z bólem pourazowym i pooperacyjnym. W późniejszym czasie, aż do momentu usunięcia aparatu llizarowa, cierpienia fizyczne i psychiczne powoda były już średniego stopnia.

Ponadto, skutkiem przebytego przez powoda B. O. urazu fizycznego i psychicznego są symptomy występującego stresu pourazowego.

Podkreślić należy, iż zadośćuczynienie określone w art. 445 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Zadośćuczynienie ma charakter uznaniowy, a jego przyznanie nie jest więc obligatoryjne w każdej sytuacji, gdy zaistnieje krzywda, lecz zależy od uznania i oceny Sądu konkretnych okoliczności sprawy (wyrok SN z dnia 27 sierpnia 1969 r., I PR 224/69, OSNCP 1970, nr 6, poz. 111). Przepisy kodeksu nie wskazują jakichkolwiek kryteriów, jakie należałoby uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego; przepis ten mówi jedynie o „odpowiedniej sumie tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę". Kryteria, jakimi należy się kierować przy określaniu wysokości zadośćuczynienia dostarcza nam orzecznictwo. Ustalając wysokość zadośćuczynienia, pamiętać należy, że ma ono mieć charakter kompensacyjny, a więc przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Orzecznictwo wskazuje, że uwzględniając przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie można podważać kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia (wyrok SN z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/2003, OSNC 2005, nr 2, poz. 40). Nie może jednak zarazem kwota zadośćuczynienia stanowić źródła wzbogacenia, a jedynym kryterium dla oceny wysokości zasądzonego zadośćuczynienia jest rozmiar krzywdy powoda (wyrok są w Lublinie z dnia 12 października 2004 r., I ACa 530/04, LEX nr 179052).

W orzecznictwie przyjmuje się, że przyczynieniem się poszkodowanego do powstania szkody jest każde jego zachowanie pozostające w normalnym związku przyczynowym ze szkodą, za którą ponosi odpowiedzialność inna osoba. Przy czym o przyczynieniu się poszkodowanego można mówić wyłącznie w przypadku, gdy jego określone zachowanie pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą, a nie w jakimkolwiek innym powiązaniu przyczynowym. Innymi słowy - zachowanie się poszkodowanego musi stanowić adekwatną współprzyczynę powstania szkody lub jej zwiększenia, czyli włączać się musi jako dodatkowa przyczyna szkody. Stąd przyjmuje się, że zastosowanie art. 362 k.c. może nastąpić dopiero po ustaleniu istnienia związku przyczynowego. Jeżeli nie ma takiego przyczynienia się, to nie może być zmniejszony obowiązek naprawienia szkody (por. wyrok SN z dnia 23 lutego 1968 r., II CR 28/68, LEX nr 6291; wyrok SN z dnia 20 czerwca 1972 r, II PR 164/72, LEX nr 7098; uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 20 września 1975 r., III CZP 8/75, OSNCP 1976, nr 7-8, poz.

151; wyrok SN z dnia 3 lipca 2008 r., IV CSK 127/08, M. Praw. 2009, nr 19, s. 1065; wyrok SN z dnia 29 października 2008 r, IV CSK 228/08, Biul. SN 2009, nr 1, s. 12, M. Praw. 2009, nr 19, s 1060; wyrok SN z dnia 8 lipca 2009 r., I PK 37/09, LEX nr 523542). Ponadto stwierdzić należy, że ustalenie kryteriów, które należy uwzględnić przy dokonywaniu obniżenia odszkodowania zostało pozostawione orzecznictwu. Sam przepis przedstawia je bardzo ogólnie, zawierając je w zwrocie „stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron". Taka redakcja przepisu niewątpliwie nakazuje, by uwzględniać wszystkie okoliczności konkretnej sprawy, a nie tylko sam stopień przyczynienia się do szkody. Jednocześnie kodeks cywilny nie ustanawia żadnych sztywnych kryteriów. W sytuacji zaistnienia przyczynienia się poszkodowanego może dojść do obniżenia odszkodowania. Jednakże stwierdzenie przyczynienia, pomimo że jest konieczne do obniżenia odszkodowania, lecz nie jest do tego wystarczające - nie prowadzi bowiem do niego automatycznie. Konsekwencją stwierdzenia współprzyczynienia jest jedynie powinność badania przez sędziego okoliczności decydujących o tym, czy zmniejszenie odszkodowania winno w ogóle nastąpić. Tak więc obowiązkiem sądu, który stwierdził przyczynienie poszkodowanego, nie jest zmniejszenie odszkodowania, lecz dokonanie analizy pod kątem zbadania zasadności i skali ewentualnego obniżenia odszkodowania (por. wyrok SN z dnia 29 października 2008 r., IV CSK 228/08, Biul. SN 2009, nr 1, s. 12, M. Praw. 2009, nr 19, s. 1060; P. G., Wybrane zagadnienia wykładni art. 362 k.c).

W niniejszej sprawie, uwzględniając opinie sporządzone przez biegłych z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych jak i stanowisko pełnomocnika powoda zawarte w piśmie procesowym z dnia 20.03.2014r. ( k.313), w którym przyznaje, iż powód B. O. przyczynił się do wypadku, ale w wymiarze nie większym niż 3-5% oraz podzielając argumentacje pełnomocnika pozwanego, iż postępowanie powoda nie było w pełni prawidłowe, gdyż gdyby powód B. O. w sposób zgodny z przepisami prawa o ruchu drogowym prowadził lub jechał motorowerem po poboczu lub przy prawej krawędzi jezdni, to do przedmiotowego wypadku prawdopodobnie by nie doszło Sąd uznał, iż powód B. O., przyczynił się swoim zachowaniem do powstania przedmiotowego wypadku w 20 %.

Wskazać w tym miejscu należy również i to, iż w uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powoda również początkowo przyjmował 20% przyczynienie się powoda do zaistniałego wypadku, z którego to stanowiska w trakcie toczącego się postępowania wycofał się.

Z powyższych względów, uwzględniając ustalony przez biegłego ortopedę traumatologa, biegłego z zakresu chirurgii plastycznej oraz psychologa trwały uszczerbek na zdrowiu oraz dotychczas wypłaconą powodowi B. O. kwotę zadośćuczynienia w wysokości 33.000,00 zł jak i stopień przyczynienia się powoda do zaistniałej szkody na poziomie 20 %, Sąd zasądził na jego rzecz dodatkowo kwotę 77.600,00 zł tytułem należnego dalszego zadośćuczynienia.

O odsetkach ustawowych Sąd orzekł na podstawie art. 482 k.c, zasądzając je od kwoty 37.000,00 zł od dnia 14.06.2008r. do dnia zapłaty, tj. zgodnie ze zgłoszonym w tym zakresie żądaniem, a od kwoty 40.600,00 zł od dnia 09 lipca 2012r. tj. od następnego dnia od złożenia pisma procesowego stanowiącego rozszerzenie powództwa.

Wysokość odszkodowania z tytułu kosztów opieki osób trzecich, Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego ortopedy traumatologa, zgodnie z którą powód B. O. w okresie:

-

od dnia września 2006 r. do lutego 2007r. wymagał pomocy osób trzecich w wymiarze po 4 godziny dziennie,

-

od lutego 2007 r. do grudnia 2007r. w wymiarze po 3 godziny dziennie;

-

od grudnia 2007r. do czerwca 2008r. po 3 godziny dziennie;

-

od czerwca 2008r. do września 2008r. w wymiarze 1 godziny dziennie.

Powód B. O. wnosił o zasądzenie za 1 godzinę opieki kwoty 10.00 zł, a zatem:

-

koszt opieki osób trzecich w okresie od września 2006r. do lutego 2007r. wyniósł 6.080,00 zł (152 dni x 4 godz. x 10.00 zł);

-

koszt opieki osób trzecich w okresie od lutego 2007 do grudnia 2007r. wyniósł 9.900,00 zł (330 dni x 3 godz. x 10.00 zł);

-

koszt opieki osób trzecich w okresie od grudnia 2007r. do czerwca 2008r. wyniósł 8.100,00 zł (270 dni x 3 godz. x 10.00 zł);

-

koszt opieki osób trzecich w okresie od czerwca 2008r. do września 2008r. wyniósł 900.00 zł ( 90 dni x 1 godz. X 10.00 zł).

Z powyższych względów, uwzględniając stopień przyczynienia się powoda do powstałej szkody (20%) oraz dotychczas wypłaconą już kwotę należnego odszkodowania, Sąd zasądził na rzecz powoda B. O. dodatkowo kwotę 12.231,80 zł tytułem dalszego odszkodowania za poniesione koszty opieki.

Mając na uwadze wysokość dochodzonego odszkodowania z tytułu kosztów leczenia i kosztów dojazdów powoda do placówek medycznych w kwocie 2.039,30 zł,

Sąd po pomniejszeniu tychże kwot o 20% przyczynienie się powoda do zaistniałej szkody, zasądził na rzecz powoda kwotę dodatkowo kwotę 1.631.44 zł tytułem dalszego odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2008r. do dnia zapłaty, zgodnie ze zgłoszonym w tym zakresie żądaniem.

Z powyższych względów, Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie jako nieuzasadnione.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia o kosztach, stanowił natomiast przepis art. 100 k.p.c, który przewiduje zasadę stosunkowego rozłożenia kosztów. Polega ona na rozłożeniu kosztów między stronami odpowiednio do wysokości, w jakiej zostały poniesione oraz stosownie do wyniku sprawy tj. stopnia uwzględnienia i nieuwzględnienia żądań.

Z porównania łącznej kwoty dochodzonej przez powoda B. O. w niniejszej sprawie (103.164,66 zł) z kwotą zasądzoną (91.463,24 zł) wynika, iż powód B. O. wygrał sprawę w 89%. Łącznie koszty postępowania w sprawie wyniosły 8.083,00 zł.

Ponieważ powód B. O. poniósł koszty w wysokości 5.666,00 zł, a powinien je ponieść w kwocie 889,13 (11% x 8.083,00 zł), to zgodnie z treścią art. 100 k.p.c. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. powinien mu zwrócić kwotę 4.776,87 złotych tytułem zwrotu poniesionych kosztów procesu (5.666,00 zł - 889,13 zł).

Koszty sądowe, które nie zostały uiszczone w trakcie toczącego się procesu, obejmowały łącznie kwotę 7.460,13 złotych, a złożyły się na nie:

-

nieuiszczona opłata sądowa od rozszerzonej części powództwa w kwocie 3.280,00 zł oraz kwota 430,00 zł ;

-

koszty wynagrodzenia biegłego ortopedy w kwocie 89.26 zł złotych,

-

koszty wynagrodzenia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych A. S. w kwocie 765.89 zł;

-

koszty pisemnej opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych J. C. w kwocie 2.894,98 zł.

Mając na uwadze zasadę stosunkowego rozłożenia kosztów oraz przepis art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Z 2005 r., Nr 167 poz. 1398.), Sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim:

- od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 6.639,52 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (opłaty sądowej oraz wydatków na opinie biegłych) od uwzględnionej części powództwa (89% x 7.460,13 zł),

- od powoda B. O. kwotę 820,61 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (opłaty sądowej oraz wydatków na opinie biegłych) od oddalonej części powództwa (11% x 7.460,13 zł).

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany zaskarżając go w zakresie:

-

pkt. l wyroku w odniesieniu do kwoty 30.000 zł,

-

pkt.2 wyroku w odniesieniu do kwoty 8.037,80 zł.

-

pkt.3 wyroku w odniesieniu do kwoty 408,04 zł.

Apelacja zaskarżonemu wyrokowi zarzuca naruszeniu prawa procesowego art.233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego i przyjęcie zaniżonego stopnia przyczynienia się powoda do wypadku na poziomie jedynie 20%. Pozwany wnosił zatem o:

-

obniżenie zasądzonej kwoty zadośćuczynienia z kwoty 77.600 zł do kwoty 47.600 zł,

-

obniżenie zasądzonej kwoty kosztów opieki z kwoty 12.231,80 zł do kwoty 4.194 zł,

-

obniżenie zasądzonej kwoty kosztów leczenia i dojazdów z kwoty 1.631,44 zł do kwoty 1.223,40 zł,

-

skorygowanie kosztów procesu,

-

zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelacje pozwanego powód wnosił o oddalenie apelacji pozwanego Zakładu oraz zasadzenie od pozwanego Zakładu na rzecz powoda kosztów procesu za drugą instancję według norm prawem przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego zakładu jest częściowo uzasadniona.

Zarzut skarżącego- błędnych ustaleń Sądu, a dotyczący przyczynienia się poszkodowanego do zaistniałej szkody- jest chybiony.

Sąd I instancji dysponował dowodami zainicjowanymi przez strony i ocenił je prawidłowo- zgodnie z regułami logicznego rozumowania oraz doświadczenia. Ocena ta mieści się w granicach swobodnej. Nie ma cech dowolności i została dokonana zgodnie z dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. Domaganie się przez autora apelacji ustalenia przyczynienia się powoda do zaistniałej szkody w większym rozmiarze, niż to przyjął Sąd Rejonowy, nie zostało poparte przekonywującymi argumentami.

Złożone do akt sprawy opinia biegłego ds. rekonstrukcji wypadków komunikacyjnych jest jednoznaczna i nie może budzić wątpliwości. Dowód ten nie został skutecznie podważony w toku postępowania pierwszoinstancyjnego. Z wywodów biegłego wyraźnie wynika, iż rola poszkodowanego do zaistnienia wypadku nie była duża. Autor opinii jednoznacznie stwierdził, że gdyby sprawca przestrzegał zasad ruchu drogowego tj. zachował wymaganą prędkość pojazdu w terenie zabudowanym do prawnych ograniczeń na tym obszarze, to do zdarzenia nie doszłoby. Nie zachował również bezpiecznej odległości przy wyprzedzaniu powoda. W zaistniałej sytuacji przyjęty stopień przyczynienia poszkodowanego jest prawidłowy i adekwatny do roli, jaką posiadał w zaistniałym wypadku.

W konsekwencji nie może odnieść zamierzonego skutku zarzut wadliwie ustalonej wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia. Świadczenie to jest ocenione w płaszczyźnie art. 445 § 1 k.c. Wielkość jego winna korespondować z rozmiarami i zakresem cierpień osoby poszkodowanej. Wysokość ta nie jest ustalona dowolnie. Sąd Rejonowy obszernie w motywach pisemnych zaskarżonego wyroku omówił kryteria, którymi się kierował określając wysokość zadośćuczynienia. Kryteria te są zobiektywizowane i nawiązują do tych, które zostały wypracowane w judykaturze w rodzajowo zbliżonych sprawach. Ma m.in. rację Sąd i instancji, że w realiach niniejszej sprawy istotnym czynnikiem wpływającym na wielkość świadczenia winna być trwałość i wielkość uszczerbku nas zdrowiu. Z opinii biegłych wynika, że trwały uszczerbek na zdrowiu powoda, będący bezpośrednim skutkiem wypadku jest znaczny.

Nie bez znaczenia dla wymiaru świadczenia pozostaje wiek poszkodowanego w dacie zdarzenia oraz trwałe szkody w postaci oszpecenia i blizn.

W zaistniałej sytuacji przyznanie zadośćuczynienia w wysokości zasądzonej zaskarżonym wyrokiem jest wyważone i odpowiada w/w kryteriom. Na marginesie podnieść należy, że kontrola sądu drugoinstancyjnego jest ograniczona. Zawężona ona jest do przypadków, w których mamy do czynienia ze świadczeniem rażąco wysokim, względnie rażąco niskim. Taka sytuacja nie zachodzi jednak w niniejszej sprawie. Brak było również podstaw do obniżenia odszkodowania zasądzonego w pkt. 3 zaskarżonego wyroku- skoro, co podniesiono wyżej, nie zaistniały przesłanki do skorygowania rozstrzygnięcia w zakresie rozmiaru przyczynienia się powoda do zaistniałej szkody.

Ma rację w części skarżący, domagając się obniżenia odszkodowania obejmującego zarzut kosztów opieki. Jak trafnie podnosi apelacja, szacunek Sądu w tej mierze jest obarczony błędem rachunkowym. Należy podnieść, iż wskazana przez powoda liczba godzin opieki ma potwierdzenie w opinii biegłego ortopedy. Czas tej opieki wymaga jednak zweryfikowania. Uszło uwadze sądu, iż w okresach, w których opieka była sprawowana, powód kilkakrotnie przebywał w szpitalach.

Jest oczywistym, że podczas leczenia szpitalnego poszkodowany korzystał z pomocy i opieki służby medycznej szpitala. Brak było zatem podstaw do zasądzenia odszkodowania za ten okres, skoro członkowie rodziny w tym czasie opieki nie sprawowali. Apelacja dalej idąca w tym zakresie podlegała oddaleniu (art. 385 k.p.c.) jako nieuzasadniona.

Ma natomiast rację skarżący zarzucając wadliwe ustalenie daty, od jakiej należne są odsetki ustawowe. Argumentacja w tej mierze apelanta jest przekonywująca i znajduje potwierdzenie w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Należało zatem datę odsetek przesunąć na dzień 31 sierpnia 2008 roku (art. 386 § 1 k.p.c.).

Z tych więc względów należało orzec, jak w sentencji, rozstrzygając o kosztach procesu za instancję odwoławczą na podstawie art. 100 k.p.c.- stosując zasadę w nim wyrażoną ich stosownego rozdzielenia.