Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku I. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania I. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 11 lutego 2014 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawczyni I. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy okresowo od dnia 15 lutego 2014 roku do dnia 31 maja 2015 roku.

Sygn. akt VU 435/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 lutego 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w T. odmówił I. K. prawa do renty uznając, że nie jest niezdolna do pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji złożonym w dniu 4 marca 2014 roku I. K. wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji ZUS poprzez przyznanie jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy .

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

I. K. urodziła się w dniu (...). Posiada wykształcenie średnie-ekonomiczne. W okresie aktywności zawodowej wykonywała wyłącznie prace fizyczne tj. pakowanie, pomoc szwaczki, pomoc tkacza.

W okresie od 22 sierpnia 2012 roku do 19 lutego 2013 roku wnioskodawczyni pobierała zasiłek chorobowy, a od 20 lutego 2013 roku do 14 lutego 2014 roku świadczenie rehabilitacyjne ( okoliczności bezsporne – analiza akt rentowych)

W dniu 2 stycznia 2014 roku wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(dowód: wniosek k. 1-4 wraz z załącznikami w aktach ZUS )

Orzeczeniem z dnia 22 stycznia 2014 r. lekarz orzecznik ZUS, stwierdził, iż wnioskodawczyni jest zdolna do pracy zarobkowej. Taki wniosek wywiódł ze stopnia zaawansowania rozpoznanych u niej schorzeń w postaci przewlekłego zespołu bólowego szyjnego, przebytej operacji pjm C5/C6( listopad 2012 r;), przewlekłego zespołu bólowego lędźwiowego oraz neurastenii.

(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 22 stycznia 2014 roku k.23 wraz z dokumentacja medyczną w aktach ZUS)

I. K. wniosła sprzeciw od powyższego orzeczenia, w wyniku czego sprawę skierowano na komisję lekarską ZUS, która w dniu 5 lutego 2014 r. po rozpoznaniu u wnioskodawczyni przewlekłego zespołu bólowego szyjnego u osoby po operacji pjm C5/C6 ( listopad 2012 r;), obecnie bez objawów korzeniowych i bez istotnego upośledzenia sprawności ruchowej oraz neurastenii wydała orzeczenie zgodne z opinią lekarza orzecznika ZUS.

(dowód: orzeczenie komisji lekarskiej z dnia 5 lutego 2014 roku k. 26 wraz z dokumentacją medyczną w aktach rentowych)

Aktualnie u wnioskodawczyni występują następujące schorzenia:

⚫

stan po operacji pjm C5-C6 ( 11.2012r;);

⚫

zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego i l-s z obecnością wyraźnych objawów korzeniowych i zespołem bólowo-dysfunkcyjnym;

⚫

patologia kręgosłupa szyjnego tj. patologia „sąsiednich poziomów” tj. wypadnięcie dysków powyżej i poniżej operowanych wcześniej poziomów;

⚫

zaawansowane zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego oraz lędźwiowo- krzyżowego z obecności objawów korzeniowych i zespołem bólowo-dysfunkcyjnym ;

⚫

podejrzenie bąblowcowej etiologii torbieli wątroby ;

⚫

zawroty głowy w wywiadzie;

Schorzenia te czynią I. K. częściowo niezdolną do pracy zgodnej z kwalifikacjami na okres od dnia ustania świadczenia rehabilitacyjnego tj. od dnia 15 lutego 2014r. do 31 maja 2015 roku.

(dowód: opinia biegłej neurolog A. P. k.30-33 wraz z opinia uzupełniającą k.82-83,opinia biegłego neurochirurga i neurotraumatologia K. S. (1) k.52-53 wraz z opinia uzupełniająca k.76, opinia biegłego medycyny pracy J. G. k. 86-88 w aktach sprawy)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Z kolei przepisy art. 12 ust. 2 i 3 stanowią, że całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się po pierwsze stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji oraz po drugie możliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1).

Stosownie do treści art. 57 ust. 1 powyższej ustawy renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt 10 lit. a), pkt 11-12, 13 lit. a), pkt 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Częściowa niezdolność do pracy polega na utracie w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. „Doniosłe znaczenie w konstrukcji częściowej niezdolności do pracy (której definicję zawiera art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) ma podkreślenie, że chodzi o ocenę zachowania zdolności do wykonywania nie jakiejkolwiek pracy, lecz pracy „zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji”. Ratio legis wyodrębnienia tej przesłanki stanowi wyeliminowanie sytuacji, w których ubezpieczeni o wyższych kwalifikacjach po utracie zdolności do ich zarobkowego wykorzystania zmuszeni byliby podjąć pracę niżej kwalifikowaną, do której zachowali zdolność, wobec braku środków do życia. Inaczej mówiąc, ubezpieczony może być uznany za częściowo niezdolnego do pracy, gdy zachował zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (na przykład pracy wymagającej niższych albo niewymagającej w ogóle jakichkolwiek kwalifikacji), lecz jednocześnie utracił w znacznym stopniu zdolność do pracy, do której posiada kwalifikacje. Wyjaśnienie treści pojęcia „pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji” wymaga uwzględnienia zarówno kwalifikacji formalnych (czyli zakresu i rodzaju przygotowania zawodowego udokumentowanego świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami), jak i kwalifikacji rzeczywistych (czyli wiedzy i umiejętności faktycznych, wynikających ze zdobytego doświadczenia zawodowego), (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2006 roku, I UK 103/06 OSNP 2007/17-18/261).

Dla ustalenia, czy wnioskodawczyni jest niezdolna do pracy w rozumieniu przepisów cytowanej ustawy, Sąd dopuścił dowód z opinii neurologa A. P. i neurochirurga – neurotraumatologia K. S. - biegłych z zakresu dziedzin medycyny, w ramach których mieszczą się rozpoznane u niej schorzenia. Dodatkowo Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego medycyny pracy J. G. (2), którego zadaniem była całościowa ocena stanu zdrowia wnioskodawczyni przy uwzględnieniu wszystkich wydanych w sprawie opinii biegłych lekarzy.

Biegli sporządzili opinie po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną wnioskodawczyni, wynikami dodatkowych badań oraz po przeprowadzeniu jej osobistego badania. Określili w opiniach na jakie schorzenia cierpi obecnie wnioskodawczyni.

Spójne w swej treści i logiczne opinie sporządzone przez biegłych neurologa: A. P. oraz neurochirurga i neurotraumatologa K. S., podparte opinią biegłego medycyny pracy J. G. (2) stanowiły dla Sądu podstawę ustalenia częściowej niezdolności wnioskodawczyni do pracy zarobkowej zgodnej z kwalifikacjami.

Biegła A. P. stwierdziła u wnioskodawczyni obecność wyraźnych objawów korzeniowych, zwłaszcza objawy rwy szyjno-barkowej lewostronnej i upośledzoną funkcję kończyny górnej lewej oraz wyraźne ograniczenia ruchowe związane z chorobą zwyrodnieniową, na tyle silne, że wystarczają do orzeczenia udługotrwałej niezdolności do pracy. Początkowo biegła uznała, że stopień nasilenia w/w schorzeń czyni skarżąca niezdolną do pracy dopiero od dnia badania przedmiotowego ubezpieczonej czyli od 29 kwietnia 2014r., gdyż nie dysponowała dokumentacją medyczną, która potwierdzałaby tak duży stopień nasilenia schorzeń przed tą datą. W opinii uzupełniającej biegła neurolog, po zapoznaniu się z aktualnym wynikiem badania NMR kręgosłupa szyjnego skarżącej, zmieniła jednak opinię co do daty powstania częściowej niezdolności do pracy, uznając ją za częściowo niezdolną do pracy już od daty ustania poprzednich świadczeń. Biegła podniosła, iż wynik badania NMR (progresja zmian chorobowych) przeczy, aby skarżąca mogła być zdolną do pracy w dacie badania przez lekarzy orzeczników ZUS. Biegła neurolog kategorycznie stwierdziła, że skarżąca z uwagi na wyraźne ograniczenia ruchowe i silne dolegliwości bólowe, nie może wykonywać zarówno dotychczasowej pracy fizycznej jak i lekkich prac.

Biegły neurochirurg i neurotraumatolog K. S. stwierdził u wnioskodawczyni patologię kręgosłupa szyjnego (patologia „sąsiednich poziomów” tj. wypadnięcia dysków powyżej i poniżej operowanych wcześniej poziomów), potwierdzoną obiektywnym badaniem NMR kręgosłupa szyjnego przeprowadzonym w lipcu 2014 roku. Taka patologia po operacjach przepukliny w odcinku szyjnym - jak wyjaśnia biegły – jest obserwowanym nie tak rzadko powikłaniem pierwotnego zabiegu. Biegły wskazał w swej opinii, że zgłaszane przez wnioskodawczynię dolegliwości pokrywają się z obrazem NMR i opisywanymi w nim uciskami na korzenie rdzeniowe i sam rdzeń kręgów. Wszystko to zdaniem biegłego sprawia, że wnioskodawczyni wymaga ponownego leczenia operacyjnego, co czyni ją częściowo niezdolną do pracy do 31 marca 2015r.. W tym okresie wnioskodawczyni powinna przebyć leczenie przyczynowe – usunięcia wypadniętych dysków i stabilizacji kręgosłupa szyjnego oraz należną rehabilitacje ruchową. Zdaniem biegłego rokowania co do powrotu wnioskodawczyni do pracy po leczeniu neurochirurgicznym jest dobre.

Wbrew stanowisku organu rentowego biegły neurochirurg nie stwierdził, aby u wnioskodawczyni po wydaniu zaskarżonej decyzji nastąpiło takie pogorszenie jej stanu zdrowia, które miałoby wpływ na orzeczenie niezdolności do pracy. Biegły w opinii uzupełniającej sprecyzował li tylko opinię podstawową w zakresie określenia daty początkowej niezdolności do pracy i określił ją na dzień złożenia wniosku rentowego, czyli od 2 stycznia 2014. Podzielenie przez biegłego neurochirurga stanowiska biegłej neurolog co do pogorszenia stanu zdrowia skarżącej dotyczyło li tylko pogłębienia się zmian chorobowych, które u skarżącej występują od 2012r. i były już uprzednio przyczyną niezdolności do pracy wnioskodawczyni. Z tym, że w jego ocenie, przyczyna pogorszenia stanu zdrowia tkwi w kręgosłupie szyjnym, a nie lędźwiowym, co potwierdza obraz NMR przedstawiający o wiele większą patologię niż sprzed operacji (listopada 2012r.). U skarżącej nastąpiło zatem pogorszenie stanu zdrowia, ale pogorszenie to nie ma jakiegokolwiek wpływu na stwierdzoną niezdolność wnioskodawczyni do pracy. Już bowiem w dacie złożenia wniosku o rentę stopień nasilenia schorzeń skarżącej był na tyle nasilony, iż czynił ją częściowo niezdolną do pracy, tak samo jak obecnie, pomimo nasilenia patologii kręgosłupa szyjnego.

Prawidłowość tych wniosków potwierdza opinia biegłego z zakresu medycyny pracy J. G. (2). Biegły ten po rozpoznaniu u wnioskodawczyni: zaawansowanych zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych kręgosłupa szyjnego oraz lędźwiowo-krzyżowego z obecnością objawów korzeniowych i zespołem bólowo-dysfunkcyjnym, stanu po przebytym zabiegu operacyjnym leczenia przepukliny jądra miażdżystego C5/C6 w listopadzie 2012 roku, podjerzenia ) podejrzenia bąblowcowej etiologii torbieli wątroby oraz zawrotów głowy- w wywiadzie, w pełni podzielił stanowisko obojga opiniujących wcześniej biegłych, stwierdzając kategorycznie, że wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy – na okres od kolejnego dnia po ustaniu poprzedniego świadczenia (rehabilitacyjnego) do dnia 31 maja 2015r.

Biegły podniósł, że z uwagi na powikłania neurologiczne towarzyszące zmianom zwyrodnieniowym szyjnego odcinka kręgosłupa, wnioskodawczyni w znacznym stopniu utraciła zdolność do świadczenia pracy odpowiedniej dla poziomu posiadanych kwalifikacji. Nie jest bowiem zdolna nie tylko do pracy fizycznej, którą cały czas w swoim życiu zawodowym wykonywała m.in. pracując jako pakowacz w szwalni, pomoc tkacza, ale także do dowolnej pracy o charakterze biurowym. Do wykonywania prac biurowych skarżąca posiada li tylko kwalifikacje formalne- wykształcenie niepełne średnie (ukończone liceum ekonomiczne bez złożenia egzaminu maturalnego). W konkluzji biegły wskazał, że wskazany okres świadczenia rentowego wnioskodawczyni winna wykorzystać na dalsze leczenie, w tym niezbędny kolejny zabieg operacyjny dyskopatii szyjnej.

Podzielając zgodne stanowisko opiniujących w sprawie biegłych, oparte na szerokiej i wnikliwej analizie dokumentacji medycznej i przedmiotowym badaniu skarżącej, Sąd Okręgowy uznał, że wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji od daty zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego tj. od dnia 15 lutego 2014r. do dnia 31 maja 2015r. Datę końcowej niezdolności do pracy Sąd określił na podstawie opinii biegłego medycyny pracy, gdyż to on jako ostatni badał skarżącą, a zatem był w stanie dokładniej od pozostałych sprecyzować datę końcową niezdolności.

Tym samym Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku organu rentowego z dnia 21 stycznia 2015 roku o zastosowanie w sprawie art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. Jak bowiem już wyżej wyjaśniono pogorszenie stanu zdrowia wnioskodawczyni tj. progresja zmian patologicznych kręgosłupa po wydaniu zaskarżonej decyzji nie miała jakiegokolwiek wpływu na stwierdzenie zdolności skarżącej do pracy w dacie wydania decyzji. Już bowiem w tej dacie stopień patologicznych zmian kręgosłupa skarżącej był na tyle nasilony, że czynił ją częściowo niezdolną do pracy. Podstawą uchylenia zaskarżonej decyzji, przekazania sprawy do rozpoznania organowi rentowemu i umarzenia postępowania w trybie z art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. jest zaś wystąpienie tylko takich nowych okoliczności, które dotyczą stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji i powstały po dniu złożenia odwołania od tej decyzji. Tylko zatem wówczas, gdy przesłanka niezdolności do pracy nie była spełniona na etapie wydania decyzji, a wystąpiła po jej wydaniu, ma zastosowanie art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. Organ rentowy ma bowiem pierwszeństwo w prowadzeniu ustaleń dotyczących niezdolności do pracy. W przedmiotowej sprawie tak jednak nie było. W toku postępowania sądowego li tylko nasiliły się objawy chorobowe wnioskodawczyni, ale nie była to nowa okoliczność w rozumieniu art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c., która miałaby wpływ na powstanie niezdolności do pracy, gdyż ta istniała już w dacie wydania zaskarżonej decyzji. Świadczą o tym pośrednio opinie lekarzy orzeczników ZUS przyznających wnioskodawczyni prawo do świadczenia rehabilitacyjnego w okresie od 20 lutego 2013 roku do 14 lutego 2014 roku.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał I. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 15 lutego 2014 r. do 31 maja 2015 roku.