Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 802/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym :

Przewodniczący : SSO Aurelia Pietrzak

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2014 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Funduszu (...)z siedzibą w W.

przeciwko Z. M.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Inowrocławiu VII Zamiejscowy Wydział Cywilny w Mogilnie

z dnia 1 lipca 2014 r., sygn. akt VII C 50/14

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Inowrocławiu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 802./14

UZASADNIENIE

Z uwagi na fakt, iż Sąd Okręgowy nie przeprowadzał w niniejszej sprawie postępowania dowodowego, uzasadnienie wydanego wyroku – zgodnie z art. 505 13 § 2 k.p.c. – ograniczyć należało do wyjaśnienia podstawy prawnej orzeczenia z przytoczeniem przepisów prawa.

Apelacja okazała się zasadna, co skutkowało uchyleniem wydanego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Inowrocławiu VII Zamiejscowemu Wydziałowi Cywilnemu z siedzibą w Mogilnie.

Słusznie zarzuca skarżący, że Sąd Rejonowy wydając zaskarżony wyrok dopuścił się naruszenia treści art. 97 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku prawo bankowe oraz art. 788 k.p.c.

Uznanie przez Sąd Rejonowy, że powód winien wystąpić z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnień na podstawie art. 788 k.p.c. jest nie do pogodzenia z aprobowanym przez Sąd Okręgowy i ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego.

W piśmiennictwie i orzecznictwie Sądu Najwyższego panuje trafne przekonanie, że bankowy tytuł wykonawczy (przewidziany w Prawie bankowym z 1989 r.) oraz bankowy tytuł egzekucyjny (art. 96-98 Pr.bank. z 1997 r.) stanowią ustawowy przywilej banków, polegający na ułatwianiu im dochodzenia swoich wierzytelności wynikających z dokonywanych czynności bankowych (bankowych stosunków obligacyjnych; por. np. uchwała z dnia 18 kwietnia 1996 r. i powołane w niej orzeczenia albo uzasadnienie uchwały z dnia 7 stycznia 2004 r., III CZP 48/03, OSNC 2004, nr 10, poz. 155). Można stwierdzić, że chodzi tu o przywilej kwalifikowany i wyjątkowy, ponieważ dochodzenie wierzytelności cywilnoprawnych następuje z reguły przy zastosowaniu sądowego postępowania rozpoznawczego. Tylko wyjątkowo - poza bankami - ustawodawca przyznaje niektórym podmiotom możliwość uproszczonego dochodzenia własnych wierzytelności cywilnoprawnych (np. Skarbowi Państwa lub Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu). Co więcej, w prawie bankowym wytyczone zostały ścisłe ramy prawne dopuszczalności posłużenia się przez bank bankowym tytułem egzekucyjnym w celu dochodzenia wierzytelności od jego dłużników (art. 97 ust. 1 i 2 Pr.bank. z 1997 r.), przy czym ramy te zakreślono znacznie ściślej niż w odniesieniu do bankowego tytułu wykonawczego, przewidzianego w art. 53 ust. 2 Pr.bank. z 1989 r. Nie bez racji stwierdzono zatem w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 1996 r., III CZP 194/95, że umożliwienie nadawania klauzuli wykonalności bankowym tytułom wykonawczym (obecnie - bankowym tytułom egzekucyjnym) na podstawie art. 788 § 1 k.p.c. na rzecz nabywcy wierzytelności bankowej stwierdzonej tym tytułem, oznaczałoby w rzeczywistości rozszerzenie przywileju przyznanego tylko bankom na wszystkich nabywców takiej wierzytelności. Byłoby to, oczywiście, nie do pogodzenia z kwalifikowanym i wyjątkowym charakterem omawianego przywileju. Można zatem stwierdzić, że w omawianym zakresie przepisy art. 96-97 Pr.bank. z 1997 r.- ze względu na swój charakter - stanowią lex specialis w stosunku do przepisu art. 788 § 1 k.p.c. Na podstawie wystawionego bankowego tytułu egzekucyjnego może być prowadzona jedynie egzekucja wierzytelności bankowej i tylko na rzecz banku, po skutecznym wystąpieniu przez ten bank o nadanie na jego rzecz sądowej klauzuli wykonalności (art. 97 Pr.bank. z 1997 r.).

Niedopuszczalne jest zatem nadanie na podstawie art. 788 § 1 k.p.c. klauzuli wykonalności na rzecz niebędącego bankiem nabywcy wierzytelności objętej bankowym tytułem egzekucyjnym, także po zaopatrzeniu go w sądową klauzulę wykonalności (art. 97 Pr.bank. z 1997 r.). (tak uchwała Sądu Najwyższego z 2 kwietnia 2004 roku III CZP 9/04, pogląd ten zaaprobował także Sąd Najwyższy w wyroku z 21 września 2005 roku, V CK 152/05).

Powyższe oznacza, iż oddalenie przez Sąd Rejonowy powództwa z tej przyczyny, że powód winien wystąpić z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnień, a nie z przedmiotowym powództwem, stanowiło nierozpoznanie istoty sprawy.

Sąd Okręgowy nie analizował zasadności zgłoszonego roszczenia, ani zarzutów apelacji w zakresie uznania, że kwota winna być na rzecz powoda zasądzona, albowiem na obecnym etapie byłoby to przedwczesne.

Wobec tego, że należało rozpoznać zgłoszone powództwo, a sąd nie zajął się rozpoznaniem istoty sprawy, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Inowrocławiu VII Zamiejscowemu Wydziałowi Cywilnemu z siedzibą w Mogilnie pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w myśl art. 108 § 2 k.p.c. .

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy dokona oceny zasadności zgłoszonego roszczenia, tak co do wysokości należności głównej jak i odsetek przeprowadzając w tym zakresie konieczne postępowanie dowodowe.

Ponadto Sąd Okręgowy pragnie zwrócić uwagę na fakt, iż z danych uzyskanych z Ministerstwa Sprawiedliwości z systemu PESEL wynika inny adres zamieszkania pozwanego (w pozwie wskazano nr mieszkania (...) przy ul. (...)w S., a z systemu PESEL wynika nr mieszkania (...)). Z tej też przyczyny Sąd Rejonowy w Lublinie nie wydał nakazu zapłaty, co wynika z treści postanowienia z dnia 19 lipca 2013 r. Zatem Sąd Rejonowy winien rozważyć ponowne doręczenie pozwu pozwanemu, na prawidłowy adres.