Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powodowie J. O. (2) i J. O. (1), wspólnicy spółki cywilnej (...) domagali się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty 3.056,55 zł z ustawowymi odsetkami od kwot:

1.  498,15 zł od dnia 15 marca 2013 r. do dnia 24 maja 2013r.,

2.  2.521,50 zł od dnia 15 marca 2013 r. do dnia 24 maja 2013r.,

3.  36,90 zł od dnia 3 marca 2013r. do dnia 24 maja 2013 r.,

oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powodowie podali, że wykonali detale do produktów pozwanego. Na tej podstawie powodowie obciążyli pozwanego fakturami nr: (...), nr (...), nr (...). Pozwany nie zapłacił powodom w/w faktur. Powodowie wezwali pozwanego do zapłaty, a pozwany nie spełnił żądania powodów.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 10 czerwca 2013 r. w sprawie o sygn. akt VIII GNc 2934/13 Sąd Rejonowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem powodów oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, który pozwany zaskarżył w całości, pozwany wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu procesowy pełnomocnik pozwanego oświadczył, iż potrąca wierzytelność wynikającej z refaktury kosztów usuwania wad przez poprzednika pozwanego. Pozwany twierdził, iż w dniu 8 lipca 2013 r. zawarł umowę przelewu wierzytelności ze spółką (...)., na podstawie której nabył wierzytelność wobec powodów w kwocie 3.212,45 zł. Na rzecz tej ostatniej spółki powodowie wykonywali, zaś „materiały”. W dniu 24 czerwca 2013 r. spółka (...) złożyła reklamację, do której powodowie się nie ustosunkowali. W konsekwencji spółka (...) została obciążona kosztami naprawy i wymiany wadliwych elementów. (...) sp. z o.o. wystawiła refakturę nr (...) na kwotę 9.511,76 zł. Spółka (...). wezwała też powodów do zapłaty ww. kwoty, a powodowie nie spełnili tego żądania. Na skutek przelewu wierzytelności po stronie pozwanej powstała wierzytelność przysługująca pozwanemu wobec powodów, wobec czego możliwe było wzajemne potrącenie wierzytelności.

W pozostałych pismach procesowych strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Wyrokiem z dnia 28 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzoną kwotę wraz z dochodzonymi odsetkami i orzekł o kosztach procesu.

Podstawą tego rozstrzygnięcia były następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

Na podstawie zamówienia powodowie w dniu 12 lutego 2013 r. wykonali stelaż do stołu pomiarowego, kątownik oraz blachę 130x140x3 za kwotę 498,15 zł. Na tej podstawie powodowie wystawili fakturę nr (...), na której oznaczono termin zapłaty w/w wierzytelności do dnia 14 marca 2013 r.

W dniu 28 lutego 2013 r. powodowie wydali oczko do termoforowania za kwotę 2.521,50 zł. Na tej podstawie powodowie wystawili fakturę nr (...), na której oznaczono termin zapłaty w/w wierzytelności do dnia 14 marca 2013 r.

W dniu 13 marca 2013 r. powodowie wykonali na rzecz pozwanego usługę cięcia aluminium za kwotę 36,90 zł. Na tej podstawie powodowie wystawili fakturę nr (...), na której oznaczono termin zapłaty w/w wierzytelności do dnia 12 kwietnia 2013 r.

Pozwany nie zapłacił powodom w/w należności, a powodowie wezwali pozwanego do spełnienia tego świadczenia. Pozwany nie spełnił żądania powodów.

Powodowie współpracowali także z przedsiębiorstwem (...) sp. z o.o. w S., wykonując elementy do foteli (...) wraz ze stopami, które montowane są m. in. w ambulansach w (...) i (...).

Kontrahenci spółki (...) zawiadomili tę spółkę o pękaniu spawu łączącego stopy z resztą stelaża fotela. Reklamacje dotyczyły produkcji z lat 2011 i 2012. W związku z tym, w jednym wypadku pracownicy spółki (...) dokonywali wymiany stelaży w Niemczech. Przedsiębiorstwo (...) dokonało wymiany całej partii stóp „z ostrożności”, pozostając w przekonaniu o możliwości ujawnienia się wad w całej partii stelaży z elementami powodów. Na skutek pierwszej reklamacji spółka (...) wymieniła 17 stóp, z partii w której jedna stopa okazała się wadliwa. Następnie, z tych samych względów wymieniono 40 stóp.

Spółka (...). poniosła koszty wymiany wszystkich foteli u swojego niemieckiego kontrahenta, przedsiębiorstwa (...) w kwotach 1.880,72 euro oraz 3.831,80 euro. Przedsiębiorstwo (...) oczekiwało, że powodowie będą partycypować w kosztach wymiany, na co powodowie nie wyrazili zgody.

Brak porozumienia zaowocował tym, że w dniu 29 kwietnia 2013 r. przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o. obciążyło powodów fakturą nr (...) na kwotę 9.511,76 zł tytułem zwrotu kosztów poniesionych przez tę spółkę w związku z wymianą stelaży w fotelach, dokonywaną na żądanie jej kontrahenta – przedsiębiorstwo (...).

Powodowie nie zapłacili spółce (...) w/w wierzytelności, a spółka (...) wzywała powodów do spełnienia tego świadczenia.

W dniu 8 lipca 2013 r. (...) sp. z o.o. w S. zbyła na rzecz pozwanego wierzytelność w kwocie 3212, 45 zł przysługującą spółce (...) i dokumentowaną fakturą VAT nr (...).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedstawionych przez strony, które nie budziły wątpliwości co do swej autentyczności i nie były kwestionowane przez strony, a także na podstawie zeznań świadka: A. P., powoda J. O. (1), części zeznań prezesa zarządu pozwanego M. A.. Powód oraz reprezentant pozwanego potwierdzili w całości swoje zeznania, które uprzednio złożyli w sprawie o sygn. akt VIII GC 1310/13. W związku z powyższym oparł się na zeznaniach stron złożonych w sprawie o sygn. akt VIII 1310/13 (§ 118 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. regulamin urzędowania sądów powszechnych).

W ocenie Sądu zeznania świadka A. P. oraz powoda były szczere, rzeczowe, korespondowały ze sobą wzajemnie oraz z pozostałym materiałem dowodowym ujawnianym w sprawie, w tym także z zeznaniami powoda.

Z powyższych względów Sąd dał wiarę zeznaniom prezesa zarządu pozwanego M. A. w części dotyczącej wzajemnej współpracy stron, reklamacji złożonej przedsiębiorstwu (...) przez jego kontrahenta, poniesienia przez spółkę (...) kosztów wymiany stelaży w fotelach produkowanych dla przedsiębiorstwa (...).

Sąd nie dał wiary jego zeznaniom w części dotyczącej wadliwości wszystkich elementów do stelaży foteli wytworzonych przez powodów. W tym zakresie stanowiły one w ocenie Sądu subiektywną i nieprzekonującą opinię, która nie znalazła oparcia w pozostałym materiale dowodowym ujawnionym w sprawie.

Sąd oddalił wniosek o dowodowy pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność zakresu oraz wartości wykonanych przez powoda robót oraz wniosek o wykonanie oględzin przez biegłego (art. 505 ⁶ §2 k.p.c.).

W przedmiotowej sprawie pozwany nie kwestionował faktu, iż nie zapłacił powodom należności dokumentowanych fakturami nr (...), jakie wystawił po wykonaniu umówionych świadczeń. Pełnomocnik pozwanych podnosił, natomiast zarzut potrącenia wierzytelności przysługującej poprzednikowi prawnemu pozwanego.

Udzielone procesowemu pełnomocnikowi pozwanego umocowanie obejmowało składanie oświadczeń wywierających skutki materialnoprawne (k. 40), a zgodnie z art. 498 k.c., gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Potrącenie jest jednostronną czynnością prawną, oświadczeniem woli uprawnionego, złożonym z zachowaniem warunku przewidzianego art. 61 k.c., które powinno czynić zadość wymaganiom przewidzianym w prawie materialnym, w odniesieniu do określonych w nim przesłanek i skutków.

Zgodnie z art. 509 k.c. pozwany nabył od spółki (...) roszczenie przysługujące tej spółce wobec powodów, na podstawie umowy przelewu wierzytelności, wstępując w prawa i obowiązki poprzednika. Skuteczne podniesienie zarzutu potrącenia wymagało, jednak wykazania istnienia roszczenia przysługującego cedentowi z tytułu szkody za nienależne wykonanie umowy (art. 471 k.c. i nast.). Zgodnie z normą zawartą we wskazanych przepisach, dłużnik jest obowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W ocenie Sądu pozwany nie sprostał wskazanemu powyżej obowiązkowi. Jego poprzednik poniósł, na żądanie swego niemieckiego kontrahenta, koszty wymiany stelaży we wszystkich fotelach, jakie wyprodukował z elementami powodów, bez względu na to, że wada ujawniała się tylko w nielicznych spośród dostarczonych foteli, tak np. w związku z pierwszą reklamacją dotyczącą jednej wadliwej stopy wymieniono całą partię siedemnastu stóp. Powodowie nie wyrazili jednak zgody na tego rodzaju „akcję wymiany” (dostarczyli nieodpłatnie tylko jedną partię stóp), którą zarząd poprzednika powoda przyrównywał do działania koncernów samochodowych, usuwających masowo wady produkcyjne. Nie sposób było przyjąć wobec tego, że faktura wystawiona przez niemieckiego kontrahenta poprzenika dokumentowała koszty naprawy wadliwych stelaży, wynikała ona z wymiany wszystkich, również niewadliwych stelaży w pewnej partii foteli; nie wiadomo też, czy obejmowała wymianę elementów wadliwych i ewentualnie jakich. Nie wiadomo w końcu, czy wadliwy element, którym pragnął posłużyć się pozwany w toku procesu był związany z kosztami z faktury VAT (...), czy też nie.

Sąd Rejonowy wskazał, iż w procesie cywilnym ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania i to one są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.). Innymi słowy ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo (żąda czegoś od innej osoby) obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu (czyli neguje uprawnienie żądającego) obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. W myśl ogólnych zasad procesowych, to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1997 r., sygn. II CKN 531/97, Lex nr 496544), a na stronie pozwanej spoczywa obowiązek wykazania, że powodowi jego żądanie nie przysługuje (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., sygn. IV CSK 299/06).

Po wtóre, powodowie nie zobowiązywali się do świadczenia na rzecz poprzednika pozwanego odszkodowania albo innego rodzaju partycypacji w kosztach wymiany stelaży. Pozwany nie mógł, zatem wywodzić stąd źródła zobowiązania powodów.

W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał, iż pozwany nie zapłacił powodom ceny za sprzedane rzeczy oraz wynagrodzenia za wykonaną usługę, więc popadł wobec powodów w zwłokę ze spełnieniem tych świadczeń (art. 476 k.c.). Jeżeli zaś dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 481 § 1 k.c.).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Rejonowy na podstawie art. 535 k.c., i art. 734 k.c. w zw. z art. 750 k.c. zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów 3.056,55 zł. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c..

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 99 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Od powyższego wyroku apelację wniósł pozwany zaskarżając go w całości zarzucając:

1)  Naruszenie przepisów proceduralnych mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 232 zd.1 k.p.c 233 k.pc., art. 328 § 2 k.p.c w zw. z art. 505 ⁷ k.p.c. art.505 ⁶ k.p.c w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. w zw. art. 505 ⁷ k.p.c

2)  Naruszenie prawa materialnego przez błędna jego wykładnie i niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności art. 498 § 1 i 2 k.p.c.

Pozwany wniósł o zmianę wyroku w całości poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany również wniósł o skierowanie sprawy do rozpoznania w postepowaniu zwykłym oraz przeprowadzenia na etapie postepowania przed sądem II instancji dowodu z opinii biegłego na okoliczność wadliwości wykonania przez powodów foteli a w szczególności tych, których dotyczy faktura nr (...) oraz konieczności wymiany wszystkich foteli wytworzonych przez powodów.

Ewentualnie pozwany wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Sądowi Rejonowemu z wyłączeniem przepisów o postepowaniu uproszczonym.

Powodowie w odpowiedzi na apelację pozwanego wnieśli o jej oddalenie w całości i zasądzenie od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kosztów postępowania sądowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego okazała się nieuzasadniona.

W postępowaniu uproszczonym apelację oprzeć można na zarzutach:

- naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,

- naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy.

Zarzuty pozwanego w istocie należały do drugiej grupy i polegały przede wszystkim na zakwestionowaniu prawidłowości toczącego się postępowania. Pozwany zarzucał, że postepowanie winno toczyć się jako zwykłe a nie uproszczone. Skarżący podnosząc ten zarzut miał zapewne na uwadze to, że w uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy przy oddaleniu wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego przywołał art. 505 ⁶ § 2 k.p.c. oraz, że w uzasadnieniu wyroku nie odniósł się do art. 505 ⁷ k.p.c. Zarzut ten jest jednak nietrafny. Sąd Rejonowy wprawdzie w sposób formalny nie zajął stanowiska w kwestii pominięcia przepisów o postępowaniu uproszczonym ale słusznie nie dopuścił dowodu z opinii biegłego. Dowód ten został bowiem złożony z opóźnieniem. W niniejszej sprawie pozwany zakwestionował roszczenie w złożonym sprzeciwie. Właśnie w tym sprzeciwie pozwany winien przedłożyć wniosek o powołanie biegłego.(art. 503 § 2 k.p.c.) Podkreślić tu należy, że przed złożeniem sprzeciwu powodowie kwestionowali fakturę VAT nr (...) (pismo z 14.05.2013 r.). Niezależnie od tego w ocenie Sądu Okręgowego Sąd pierwszej instancji słusznie pominął wniosek dowodowy pozwanego dotyczący opinii biegłego w zakresie wadliwego wykonania stóp/stelaży przez powodów. W aktualnym stanie sprawy nie jest możliwe bezstronne wykonanie opinii biegłego, albowiem wadliwe w ocenie pozwanej części foteli zostały wymienione przez pracowników firmy (...) u odbiorcy na terenie Niemiec. W trakcie postępowania przed Sądem pierwszej instancji pozwany nie był w stanie jednoznacznie wskazać, gdzie miałyby się znajdować sporne elementy. Raz twierdził, że znajdują się one w siedzibie pozwanego, innym razem, że pozostały na terenie Niemiec po wykonanej reklamacji. Prowadząc dalej wątek dotyczący charakteru postępowania uproszczonego to należy podkreślić, że postępowanie uproszczone stosuje m.in. się do spraw należących do właściwości sądów rejonowych o roszczenia wynikające z umów, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza dziesięciu tysięcy złotych. ( art. 505 ¹ k.p.c) Należy więc podzielić stanowisko Sądu Rejonowego, iż sprawa niniejsza winna być prowadzona w postępowaniu uproszczonym jeśli się zważy, że spór dotyczy wykonania umowy o dzieło a wartość przedmiotu sporu to kwota 3.056,55 zł. To, że Sąd Rejonowy rozpoznawał sprawę w postępowaniu uproszczonym wynika z samego prawa dlatego też zbędne było omawianie tej kwestii w uzasadnieniu wyroku. Taka konieczność zaistniałaby gdyby Sąd uznał, że sprawa jest zawiła lub też dla rozstrzygnięcia sprawy wymagane są wiadomości specjalne. Jednakże z taką sytuacją nie mamy w sprawie do czynienia. W istocie zarzuty pozwanej sprowadzały się do kwestionowania postępowania dowodowego przeprowadzonego przez Sąd Rejonowy, które doprowadziło do nie uznania zarzutu potrącenia z uwagi na nie udowodnienie istnienia wierzytelności przedstawionej do potrącenia. W ocenie Sądu Odwoławczego Sąd Rejonowy wyjaśnił wszystkie istotne okoliczności mające wpływ na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy, zaś wnioski, które przy tym wywiódł są w pełni uzasadnione i w niczym nie naruszają zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w przepisie art. 233 § 1 kpc. W tym miejscu przypomnieć trzeba, że gdy chodzi o zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c., a więc normy zakreślającej Sądowi granice oceny zebranego materiału dowodowego, to do jego naruszenia mogłoby dojść tylko wówczas, gdyby skarżący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów (tak m.in. SN w wyroku z dnia 16.12.2005 r., III CK 314/05, niepublikowanym, zamieszczonym w LEX nr 172176). Powyższą regułę, należy rozwinąć i rozumieć w ten sposób, że nawet, jeżeli na podstawie zebranego materiału dowodowego, można wywnioskować inną wersję wydarzeń, zgodną z twierdzeniami skarżącego, ale jednocześnie, wersji przyjętej przez Sąd I instancji nie można zarzucić rażącego naruszenia szeroko pojętych reguł inferencyjnych, to stanowisko skarżącego stanowić będzie tylko i wyłącznie polemikę ze słusznymi i prawidłowymi ustaleniami Sądu. Sąd Okręgowy podziela zasadnicze ustalenia faktyczne i rozważania Sądu Rejonowego odnośnie zakresu odpowiedzialności powodów w sytuacji gdy koszty wymiany wadliwych stelaży nie mogą być utożsamiane z kosztami wymiany wszystkich stelaży w partii w której wadliwe stelaże ujawniono. Sąd Rejonowy rozstrzygając sprawę właściwie uznał, że pozwany wobec nie udowodnienia roszczenia z tytułu szkody za nienależyte wykonanie przez powodów umowy nieskutecznie podniósł zarzut potracenia a w konsekwencji wobec niezapłacenia ceny za sprzedane rzeczy oraz niezapłacenia wynagrodzenia za wykonana usługę jest zobowiązany na podstawie art. 535 k.c., art. 734 k.c. w zw. z art. 750 k.c. zapłacić powodom dochodzoną należność.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznając, że zaskarżony wyrok w swojej istocie odpowiada prawu a zarzuty apelacji nie mogły prowadzić do podważenia zaskarżonego wyroku oddalił apelacje na podstawie art. art. 385 k.p.c., art. 505 ¹⁰ k.p.c.

O kosztach postepowania apelacyjnego orzeczono stosownie do art. 98 k.p.c.