Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI U 17/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Mariusz Nawrocki

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 września 2014 roku

sprawy z odwołania K. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G.

z dnia 3 grudnia 2013 roku, znak (...)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o przyznanie emerytury

oddala odwołanie.

Sygnatura akt: VI U 17/14

UZASADNIENIA

Ubezpieczony K. B. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – Oddziału w G. z dnia 3.12.2013 r. odmawającej przyznania prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony twierdził, że Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim rozpatrywał już fakt wykonywania przez niego pracy w warunkach szczególnych w firmie (...) w sprawie o sygnaturze VI U 867/11 jednakże pomimo, iż ubezpieczony

wskazywał jako okres zatrudnienia w szczególnych warunkach od 13.08.1984 r. do 31.08.1990 r., Sąd Okręgowy, a później także Sąd Apelacyjny i Sąd Najwyższy, orzekły jedynie w zakresie wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach w okresie od 13.08.1984 r. do 1.03.1987 r., dlatego też ubezpieczony wniósł ponownie o rozpatrzenie jego wniosku w tym zakresie i zgłosił nowy dowód w postaci zeznań świadka, którego wcześniej nie mógł zgłosić.

Pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że już wcześniej nie uznał spornego, w niniejszej sprawie, okresu od 2.03.1987 r. do 31.08.1990 r. - za czas świadczenia pracy w szczególnych warunkach. Pozwany nie rozpatrywał złożonego wraz z wnioskiem z 22.11.2013 r. zeznania świadka J. K. na okoliczność wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach, gdyż nie stanowi ono dowodu w postępowaniu przed organem rentowym.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił, co następuje:

Ubezpieczony K. B. urodzony (...) zawarł w dniu

13.08.1984 r. umowę o pracę z (...) Spółdzielnią (...) w G. na stanowisku elektromontera w grupie remontowej.

/ dowód: umowa o pracę z dnia 13.08.1984 r. - k. 15-16 akt osobowych /

W dniu 16.02.1987 r. złożył podanie o przeniesienie z grupy remontowej do pracy w Wytwórni (...) na etat elektryka z dniem 2.03.1987 r.

/ dowód: podanie ubezpieczonego z dnia 16.02.1987 r. k. 22 akt osobowych /

Z dniem 2.03.1987 r. ubezpieczony został przeniesiony ze stanowiska elektromechanika w grupie remontowej na stanowisko elektryka w Wytwórni (...). Do zakresu czynności ubezpieczonego należało usuwanie awarii urządzeń elektrycznych , ich konserwacja, regeneracja silników i wymiana łożysk w silnikach.

/ dowód: angaż z dnia 2.03.1987 r. k. 23 akt osobowych,zeznania świadka J.

K. e-protokół rozprawy w dniu 17.04.2014 r., zeznania ubezpieczonego

K. B. e-protokół z rozprawy z 29.05.2014 r./

W dniu 28.08.1990 r. ubezpieczony zwrócił się do kierownictwa (...) Spółdzielni (...) w G. z prośbą o rozwiązanie umowy o pracę na zasadzie porozumienia między stronami z

dniem 31.08.1990 r., na co pracodawca ubezpieczonego wyraził zgodę.

/ dowód: podanie ubezpieczonego z dnia 28.08.1990 r. k. 35 akt osobowych,

pismo (...) z 30.08.1990 r. k. 36 akt osobowych /

Ubezpieczony posiada 30 lat i 23 dni okresów składkowych i nieskładkowych ubezpieczenia. Pozwany uznał ubezpieczonemu staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 13 lat, 1 miesiąc i 13 dni.

/ bezsporne /

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tj Dz. Ust z 2013 r. poz.1440 )- ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze

wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury

w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

2. Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do

otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków

zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem

Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Art. 32 ust.1 stanowi: Ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Przepis art. 27 . brzmi z kolei - ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1.  osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co

najmniej 65 lat dla mężczyzn;

2. mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25

lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a. Ustęp 2 art. 32 określa,że dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

W myśl § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze ( Dz. Ust. z 1983 r. nr 8 poz. 43 ze zmianami ) - pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) (skreślony),

3) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w

szczególnych warunkach.

§ 2 ust. 1. rozporządzenia ustala, że okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z cytowanych przepisów wynika więc, że ubezpieczony winien był przepracować co najmniej 15 lat w warunkach szczególnych, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wątpliwości w tym zakresie rozproszył Sąd Najwyższy, który w wyroku z dnia 4.06.2008 r. w sprawie II UK 306/07 stwierdził że z możliwości przejścia na emeryturę w niższym wieku emerytalnym, przysługującej pracownikom zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, mogą korzystać wyłącznie pracownicy, którzy byli rzeczywiście zatrudnieni stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szkodliwych warunkach pracy (art. 32 ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) \ Natmiast Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku

z dnia 11.02.2014 r. w sprawie III AUa 684/13 zwrócił uwagę, że przewidziane w art. 184 ustawy emerytalnej prawo do emerytury w niższym wieku emerytalnym niż powszechnie przyjęty stanowi przywilej i odstępstwo od zasady wyrażonej w art. 27 u.e.r.f.u.s., a zatem regulujące je przepisy należy wykładać w sposób ścisły i gwarantujący zachowanie celu uzasadniającego to odstępstwo toteż wszelkie istotne wątpliwości, które pojawią się w toku postępowania dowodowego oznaczają nieudowodnienie spełnienia warunków uzyskania prawa do wyjątkowego świadczenia. Wszystkie obowiązki dowodowe w zakresie wykazania, że wykonywana praca w spornym okresie miała charakter pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) obciążają wnioskodawcę, a nie organ rentowy. ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 8.10.2013 r. w sprawie III AUa 163/13

Ubezpieczony nie wykazał aby w spornym w przedmiotowej sprawie okresie od 2.03.1987 r. do 31.08.1990 r. wykonywana przez niego praca była zaliczana do pracy

świadczonej w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Jak wynika z zeznań samego ubezpieczonego w Wytwórni (...) wykonywał prace związane zarówno związane z naprawami urządzeń elektrycznych jak i mechanicznych.Tyczasem zgodnie z wykazem A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze działem II prace w szczególnych warunkach w energetyce to - "Prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych". Energetyka to gałąź przemysłu zajmująca się wytwarzaniem (przetwarzaniem) energii elektrycznej oraz cieplnej i dostarczaniem jej odbiorcom. Nie jest zatem uzasadnione zaliczanie do prac w szczególnych warunkach w "energetyce" wszystkich prac związanych z montowaniem oraz eksploatacją wszelkich instalacji i urządzeń elektrycznych. Wówczas wykonywanie tak szeroko rozumianego rodzaju prac czyniłoby bezprzedmiotowymi granice pojęcia "energetyka" z działu II i przenosiłoby wcześniejsze uprawnienia emerytalne na różnorakie roboty elektryczne nienależące do "energetyki". Wszak w samej "energetyce" nie chodzi o wszelkie roboty elektryczne, lecz tylko w wskazane w dziale II (literalnie) prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych. Wymagane jest zatem właściwe odkodowanie prac objętych działem II wykazu A. Pomocna może być analiza choćby regulacji dotyczących energetyki, w szczególności dla odróżnienia jej od zwykłych robót (prac) elektrycznych( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16.06.2009 r w sprawie I UK 24/09 ). (...) nie było przedsiębiorstwem zajmuącym się wytwarzaniem i przesyłaniem energii elektrycznej i cieplnej oraz montażem, remontami i eksploatacją urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych, a zatem

praca ubezpieczonego w (...) w charakterze elektryka nie wypełnia przesłanek dla zaliczenia go do osób wykonujących pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu unormowania zawartego w dziale II wykazu A cytowanego

Rozporządzenia Rady Ministrów. Należy tu też stwierdzić, nawet gdyby ( hipotetycznie ) przyjąć, iż świadczona przez niego praca elektryka w (...)

jest pracą w szczególnych warunkach, to mając na względzie, że ubezpieczony oprócz prac związanych z naprawą urządzeń elektrycznych zajmował się naprawą urządzeń mechanicznych to i tak nie spełniałby warunku wykonywania pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Z tych względów, na podstawie art.47714 § 1 K.p.c., orzeczono jak w sentencji.