Pełny tekst orzeczenia

sygn. I Co 3215/13

POSTANOWIENIE

Dnia 30 stycznia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Piasecznie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Kamil Gołaszewski

po rozpoznaniu 30 stycznia 2015 roku w P. na posiedzeniu niejawnym

w sprawie z wniosku wierzyciela Miasta S. W.

przeciwko dłużnikowi J. L.

skargi dłużnika J. L.

na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Woli w W. M. S. w sprawie Km 4552/13

w postaci postanowienia z 18 września 2013 roku

postanawia:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie komornika:

a.  w punkcie 2 poprzez zastąpienie kwoty 3021,35 zł kwotą 532,16 zł,

b.  w punkcie 3 poprzez zastąpienie słowa „dłużnika” słowami „wierzyciela Miasto S. W.”;

II.  zasądzić od Miasta S. W. na rzecz J. L. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem kosztów postępowania;

III.  nakazać pobrać od Miasta S. W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piasecznie kwotę 30 zł (trzydzieści złotych) tytułem kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art.53a ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, w razie odnalezienia majątku dłużnika komornik pobiera opłatę stałą w wysokości 5% szacunkowej wartości tego majątku, nie więcej jednak niż 100% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Opłata ta ulega zmniejszeniu o kwotę opłaty pobranej na podstawie ust. 1. Przepis art. 49 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

W rezultacie zarzuty dłużnika negujące możliwość pobranie opłaty za odnalezienie majątku niezależnie od opłat egzekucyjnych ściąganych wraz z egzekwowanym roszczenie są niezasadne.

Skarga zasługuje natomiast na uwzględnienie z dwóch względów:

W pierwszej kolejności komornik błędnie wezwał dłużnika do zapłaty kwoty ustalonej tytułem opłaty za poszukiwanie majątku. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z 18 października 2013 roku, sygn. III CZP 57/13, komornik pobiera opłatę określoną w art. 53a ust. 2 u.k.s.e. od wierzyciela. Regułę tę stosuje we wszystkich przypadkach, a nie tylko w razie umorzenia postępowania na wniosek wierzyciela oraz na podstawie art. 823 k.p.c. Dopiero po pobraniu opłaty od wierzyciela powstaje możliwość ściągnięcia jej, jako kosztów egzekucji, wraz z egzekwowanym roszczeniem (art.770 kpc), wreszcie zaś – jej rozliczenia w ramach postanowienia o którym mowa w art.770 kpc, w tym zdecydowania która ze stron poniesie ostatecznie jej koszty. Stąd też należało zmienić zaskarżone postanowienie w punkcie 3.

Również w zakresie w jakim dłużnik kwestionuje wysokość ustalonej opłaty, sąd stoi na stanowisku wyrażanym przez część doktryny oraz orzecznictwa, iż zasada aby organ egzekucyjny nie poszukiwał majątku dłużnika w szerszym zakresie, niż wymaga tego cel egzekucji, powoduje że podstawa obliczenia opłaty za poszukiwanie majątku limitowana jest wysokością należności podlegającej egzekucji (por. J.Świeczkowski – Komentarz do art.53a ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz postanowienie Sądu Okręgowego w Słupsku z 25 kwietnia 2013 roku, sygn. IV Cz 233/13). Nie można bowiem akceptować sytuacji, w której komornik będzie prowadził poszukiwania majątku jedynie w tym celu aby zwiększyć podstawę obliczenia opłaty, w oderwaniu zaś od celu egzekucji, a w jej ramach poszukiwania majątku przez komornika, jakim jest zaspokojenie roszczenia wierzyciela. Konieczność limitowania wysokości opłaty jest szczególnie wyraźna w niniejszej sprawie, w której komornik prowadzący postępowanie celem wyegzekwowania należności nieprzekraczającej wraz z odsetkami i kosztami 1000 zł, ustala ponad trzykrotnie wyższą opłatę za poszukiwania majątku.

Sąd nie podziela przy jednak przy tym stanowiska, jakoby opłata za poszukiwanie majątku nie mogła przekroczyć 5% egzekwowanego roszczenia. Przyjęcie takiej granicy oznacza uznanie za celowe odnalezienie majątku o wartości równej egzekwowanemu roszczeniu. Takie stanowisko pomija okoliczność, iż z majątku dłużnika zaspokoić należy nie tylko egzekwowaną należność i inne koszty poniesione przez wierzyciela, ale również opłaty egzekucyjne – korzystające z pierwszeństwa zaspokojenia. Odnalezienie majątku o określonej wartości nie wystarczy zatem do zaspokojenia należności wierzyciela o tej samej wartości.

Dlatego też w ocenie sądu właściwym limitem dla opłaty za poszukiwanie majątku będzie wysokość egzekwowanej należności – ustalona w oparciu o art.46 ukse. W ten sposób możliwe będzie uniknięcie nieracjonalnego zwiększania obciążeń dłużnika, nieadekwatnych do wysokości egzekwowanej wierzytelności, a równocześnie sankcjonowana będzie bierność dłużnika zarówno przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego, jak i w jego trakcie. Słusznie bowiem wskazuje komornik, że dłużnik miał możliwość aby zareagować na doręczone mu już w kwietniu 2013 roku zawiadomienie o wszczęciu egzekucji i wezwania do udzielenia wyjaśnień, co pozwoliłoby na uniknięcie obciążenia go opłatą za poszukiwania majątku.

Zgodnie z art.46 ust.2 ukse, do wartości egzekwowanego świadczenia nie wlicza się kosztów toczącego się postępowania egzekucyjnego lub wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia oraz kosztów zastępstwa przez adwokata lub radcę prawnego w tym postępowaniu. Za podstawę ustalenia wysokości opłaty przyjąć zatem należy:

- kwotę 48 zł wraz z odsetkami od 28 lipca 2001 roku (na dzień 18 września 2013r. – 79,20 zł),

- kwotę 120 zł wraz z odsetkami od 2 września 2001 roku (na dzień 18 września 2013r. – 194,45 zł),

- koszty procesu w wysokości 30 zł,

- koszty klauzuli wykonalności w wysokości 120 zł,

co łącznie daje kwotę 591,65 zł. Po pomniejszeniu tej kwoty o 59,49 zł pobrane od wierzyciela na podstawie art.53a ust.1 ukse, należna opłata za odnalezienie majątku wynosić powinna 532,16 zł. Skutek częściowego pozbawienia wykonalności tytułów wykonawczych stanowiących podstawę egzekucji może mieć znaczenia dla oceny przy ostatecznym obciążaniu stron opłatą ze względu na celowość wszczęcia egzekucji.

Orzekając o kosztach postępowania, sąd miał na uwadze, że art.770 kpc nie zawiera kompleksowej regulacji kosztów postępowania egzekucyjnego, w szczególności nie rozstrzyga o kosztach należnych dłużnikowi od wierzyciela. W tym zakresie odpowiednie zastosowanie (art.13§2 kpc) znajdą przepisy o procesie. W szczególności zgodnie z art.98§1 kpc, strona przegrywająca sprawę, zobowiązana jest do zwrotu kosztów przeciwnikowi. Postępowanie egzekucyjnego w zakresie konfiguracji stron zbliżone jest do procesu, w ten sposób, że co do zasady występują w nim dwie strony o przeciwstawnych interesach. Uwzględnienie skargi dłużnika, zmierzającej do zniweczenia czynności komornika podejmowanych na wniosek wierzyciela oznacza, że w tym zakresie dłużnik wygrał sprawę.

Stąd istnieje podstawa do zasądzenia na jego rzecz od wierzyciela kosztów postępowania, na które składa się opłata w wysokości 100 zł. Zgodnie z art.109§1 kpc o kosztach należnych stronie działającej bez adwokata bądź radcy prawnego sąd orzeka z urzędu.

Równocześnie w oparciu o powyższe przepisy oraz art.113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych należało pobrać od wierzyciela opłatę od zażalenia w wysokości 30 zł, od uiszczenia której dłużnik został zwolniony.

ZARZĄDZENIE

1.  odpis postanowienia doręczyć:

1.  pełn. wierzyciela r.pr. T. C.,

2.  dłużnikowi z pouczeniem o zażaleniu,

3.  komornikowi z pouczeniem o zażaleniu, zwracając akta egzekucyjne.

2.  po uprawomocnieniu się postanowienia, przesłać jego odpis komornikowi i rozliczyć koszty (pkt III)