Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 179/15

UZASADNIENIE

A. N. został oskarżony o to, że w dniu 22.08.2013 roku w siedzibie Komendy Miejskiej Policji w P. przy ul. (...) będąc przesłuchany jako świadek w postępowaniu przygotowawczym o sygn. akt I Ds. 1338/13 w sprawie podrobienia podpisów po uprzednim uprzedzeniu jego o odpowiedzialności karnej wynikającej z art. 233 § 1 kk za składanie fałszywych zeznań, zeznał nieprawdę, iż nie był zatrudniony w szkole (...), nie wie co to za firma, podczas gdy ustalono, iż świadczył pracę w przedmiotowej firmie, tj. o czyn z art. 233 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 04 lutego 2015 roku w sprawie VII K 356/14 uznał oskarżonego A. N. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu eliminując ustalenie, że świadczył pracę w przedmiotowej firmie i na podstawie art. 233 § 1 kk wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat,

- na podstawie art. 71 § 1 k.k. wymierzył karę 60 stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych,

- zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. Ł. kwotę 826,56 złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej oskarżonemu A. N. z urzędu,

- zasądził od oskarżonego 180 złotych tytułem opłaty oraz 1172,56 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu pierwszoinstancyjnym.

Wyrok ten zaskarżył w całości obrońca oskarżonego A. N..

Apelacja wywiedziona została z podstawy prawnej art. 438 pkt. 2 i 3 k.p.k. i zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi:

1.  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a w szczególności

art. 4 kpk, art. 5 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk oraz art. 424 § 1 kpk poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów, polegającą na:

- dezawuowaniu wyjaśnień konsekwentnie nieprzyznającego się się do winy oskarżonego w zakresie w jakim zaprzeczał, iż wiedział o swoim zatrudnieniu w firmie (...), gdy wyjaśnienia te znajdują potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym,

- niezasadnym uznaniu, że zeznania E. N.są wiarygodne w części, w jakiej twierdziła , że oskarżony wiedział o pracy w L. S., podczas gdy całość zeznań tego świadka, zainteresowanego wynikiem sprawy z uwagi na toczące się wobec niej postępowanie karne zainicjowane przez oskarżonego a powiązane ze sprawą niniejszą, winna zostać oceniona negatywnie,

- nietrafnym przyjęciu, iż okoliczność podpisania przez oskarżonego rocznych zeznań podatkowych, w których miały być rozliczone dochody za pracę w L. S.( choć dokumentów tych nie ma w aktach sprawy i nie znamy ich treści, zatem oparto to ustalenie o dowód nieujawniony w toku sprawy) świadczyła o tym, iż A. N.wiedział o pracy dla firmy (...), choć oskarżony wyraźnie stwierdził, iż całym budżetem domowym, sprawami finansowymi, w tym rozliczaniem się z fiskusem, zajmowała się w całości jego była żona, on zaś nie uczestniczył w tworzeniu tych dokumentów a jedynie je podpisywał bez analizy ich treści, z której nie można takiej okoliczności ustalić,

- mylnym przyjęciu, iż okoliczność wpisania do karty chorobowej oskarżonego miejsca pracy w L. S.świadczy o jego wiedzy o pracy w tej firmie, gdyż oskarżony wskazywał, iż wszystkie dokumenty związane z pracą w L. S.nie zostały przez niego podpisane a część z nich, jak choćby zaświadczenie lekarskie o przeprowadzeniu badań jego osoby pod kątem zdolności do pracy w tej firmie – k. 71 – poświadczają nieprawdę, gdyż w takim badaniu nigdy nie uczestniczył, zatem i pozostała dokumentacja medyczna może poświadczać nieprawdziwe okoliczności;

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i mający wpływ na jego treść a polegający na uznaniu, że oskarżony jedynie z powodu konfliktu z byłą żoną dopuścił się przestępstwa złożenia nieprawdziwych zeznań w celu skierowania przeciwko niej postępowania karnego ( które notabene zakończyło się wniesieniem przeciwko E. N. aktu oskarżenia) w sytuacji, gdy zgromadzone dowody potwierdzają wersję przedstawioną przez A. N..

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie od popełnienia zarzucanego mu czynu. Dodatkowo wystąpił z wnioskiem o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym, które to nie zostały uiszczone w żadnej części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację obrońcy oskarżonego należało uznać za oczywiście bezzasadną.

Analiza akt sprawy, dokonana przez sąd odwoławczy, wskazała na brak jakichkolwiek podstaw do skutecznego zarzutu obrazy przez Sąd Rejonowy przepisów postępowania, która mogłaby mieć wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 4 kpk, art. 5 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk oraz art. 424 § 1 kpk, a która miałaby polegać na dowolnej, a nie swobodnej ocenie przez tenże sąd zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Obrońca oskarżonego zarzucił skarżonemu rozstrzygnięciu, iż niezasadnie uznał za niewiarygodne wyjaśnienia oskarżonego, w zakresie w jakim zaprzeczał, iż wiedział o swoim zatrudnieniu w firmie (...) jednoczenie niezasadnie uznając za wiarygodne zeznania małżonki oskarżonego, w części w jakiej twierdziła, że oskarżony wiedział o takim zatrudnieniu.

Z takim stanowiskiem skarżącego nie sposób się jednak zgodzić. Sąd odwoławczy podziela argumentację sądu pierwszej instancji wywodzącego, iż oskarżony był świadomy zatrudnienia w firmie wskazanej powyżej. Wniosek ten pozostaje tym bardziej uzasadniony jeżeli się uwzględni dowód w postaci karty chorobowej oskarżonego - k. 189 verte i pisma z (...)– k. 263. Z zapisu karty chorobowej wynika, iż w dniu wizyty oskarżonego u lekarza w Ośrodku (...)w A.(dnia 25.09.2007r.) pozostawał on w stosunku pracy z firmą (...). Pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 11 grudnia 2014 roku dostarcza z kolei informacji, iż pod koniec okresu zatrudnienia oskarżonego w firmie (...)(09.2007r. )– jak i po tym okresie – wystawiane były dla ww. zaświadczenia lekarskie, w których wpisywany był (...)zakładu pracy (...) Centrum (...).

Jeżeli zatem dowody te będące dowodami obiektywnymi zawierają informacje jakoby oskarżony był zatrudniony w firmie (...), to nie można zakładać by wyjaśnienia A. N. były miarodajne tudzież zeznania jego żony niemiarodajne. Należy mieć też na uwadze iż zeznania małżonki oskarżonego korelują ze sobą, są spójne, wzajemnie niesprzeczne, no i przede wszystkim korespondują z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Tym samym nie ma podstaw do akceptacji poglądu, że małżonka oskarżonego składała zeznania wskazujące na fakt świadomości A. N. o jego zatrudnieniu w firmie (...), albowiem jak wywodzi skarżący, obawiała się konsekwencji wynikających z zainicjowanego przez męża postępowania w przedmiocie podrobienia jego podpisu na dokumentach związanych z jego zatrudnieniem w tej firmie .

W tych okolicznościach celnie Sąd Rejonowy wywiódł, iż oskarżony był kreatorem postępowania karnego (złożył fałszywe zawiadomienie o przestępstwie) i w dalszej konsekwencji w ramach tego postępowania słuchany jako świadek zeznał nieprawdę, z powodu sytuacji konfliktowej z byłą żoną na tle finansowym, dokładnie – sięgając do zeznań E. N. (k. 166) - z chęci wyrażenia niezadowolenia, iż ta wystąpiła z wnioskiem o podwyższenie alimentów na syna – k. 166.

Analogicznie należy podejść do twierdzeń skarżącego w kwestii zeznania podatkowego oskarżonego. Jeśli nawet oskarżony nie uczestniczył w gromadzeniu dokumentów do złożenia takiego zeznania i nie analizował ich treści, a tylko je podpisał, to i tak okolicznością rzutującą na stwierdzenie, iż miał wiedzę na temat jego zatrudnienia w firmie (...), jest fakt, iż na zaświadczeniach lekarskich wystawianych dla niego pod koniec jego zatrudnienia w w/w, firmie (09.2007r.) – i tuż po nim - wpisany był (...) zakładu pracy (...) Centrum (...). W dodatku jedno z zaświadczeń wystawione zostało dla ww. przez stomatologa, z usług którego oskarżony korzystał w (...)z/s w P.. Wobec obowiązku legitymowania się legitymacją ubezpieczeniową w 2007 roku – jak wskazuje pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych k. 263 - nie sposób jest przyjąć, by miało dojść do nieprawidłowości w wykazywaniu w ww. zaświadczeniach lekarskich (...) zakładu pracy tudzież do poświadczania nieprawdziwych danych w tym zakresie. Poza tym trudno sobie wyobrazić, aby zaświadczenie lekarskie od stomatologa, u którego był osobiście oskarżony, miało być załatwione w sposób jaki to zasugerował skarżący.

Końcowo w zakresie oceny świadomości oskarżonego, co do faktu jego zatrudnienia w firmie (...) zaakcentować należy jego informacyjne wyjaśnienia jakie złożył na posiedzeniu w dniu 12 marca 2013 roku w sprawie I Ns 1595/12 Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim o podział majątku wspólnego – akta której zostały ujawnione w przedmiotowym postępowaniu – w których stwierdził, że formalnie zatrudniony w firmie (...) był on, a faktycznie te pracę wykonywała żona. Poza tym w wypowiedzi na temat zwolnień lekarskich nie zanegował stanowczo aby miał się posługiwać zaświadczeniem z tej firmy tylko zasłaniał się niepamięcią – k. 213.

Oskarżony nieudolnie budował linię obrony, twierdząc, że nie miał kompetencji do tego aby wykonywać czynności ze stosunku pracy z firmą (...), podczas gdy były to proste czynności administracyjno – biurowe nie wymagające specjalnych kompetencji, poza obsługą komputera i matematyki, a takie umiejętności ww. posiadał.

Podsumowując ocenę dowodów dokonaną przez Sąd pierwszej instancji należy uznać, iż jest ona prawidłowa i w żadnej mierze nie razi dowolnością. Niewątpliwie wskazane wyżej i prawidłowo ocenione przez Sąd Rejonowy dowody były wystarczające do zakwestionowania wersji przedstawionej w wyjaśnieniach oskarżonego i w konsekwencji do stwierdzenia, że popełnił on przypisany mu czyn.

Nie można podzielić też wyrażonego w apelacji stanowiska oskarżonego, że Sąd dopuścił się obrazy art. 410 kpk.

Zarzut naruszenia art. 410 kpk, wedle stanowiska Sądu Najwyższego przyjętego w postanowieniu z dnia 14 czerwca 2013 roku w sprawie IV KK 82/13, może być zasadny w przypadku, gdyby sąd opierał się w sprawie na materiale dowodowym, który w sprawie nie został ujawniony bądź orzekał w oparciu jedynie o część ujawnionego materiału dowodowego.

Sąd Rejonowy nie pominął żadnego dowodu ani żadnej okoliczności. Dokumenty z zeznań podatkowych znajdują się w aktach sprawy VII K 1001/13 Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim przeciwko E. N. o czyn z art. 270 & 1 i 2 a k.k. w zw. z art. 12 k.k., które to zostały ujawnione przez tenże sąd na rozprawie w dniu 29 stycznia 2015 roku – k. 219.

Sąd Okręgowy w pełni zaakceptował wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego A. N..

W sposób adekwatny orzeczona kara 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat oraz kara grzywny w wymiarze 60 stawek dziennych po 10 złotych każda uwzględniają stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego oraz stopień jego winy. Pod uwagę, w sposób prawidłowy, wziął Sąd Rejonowy wszelkie okoliczności o charakterze obciążającym, jak i łagodzącym wpływające na wymiar kary.

Zgodzić należy się także ze stanowiskiem Sądu Rejonowego w kwestii zastosowania wobec oskarżonego środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Mając na uwadze warunki i właściwości osobiste oskarżonego, w tym jego wiek, ustabilizowany tryb życia i dotychczasową niekaralność, w sposób uzasadniony można stwierdzić, iż nie jest on osobą zdemoralizowaną i można wobec niego sformułować pozytywną prognozę kryminologiczną. Możliwe będzie osiągnięcie wobec oskarżonego celów zapobiegawczych i wychowawczych kary przy warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej kary pozbawiania wolności na okres próby wynoszący 2 lata. Dwuletni okres próby pozwoli na skuteczne oddziaływanie orzeczonej kary, ale i również na skuteczne zweryfikowanie postawionej prognozy kryminologicznej.

Dla wzmocnienia realnego oddziaływania kary, a także jej aspektu wychowawczego zasadnie orzeczono wobec oskarżonego karę grzywny w wymiarze 60 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych. Tak ukształtowana kara grzywny właściwie uwzględnia sytuację materialną oskarżonego.

Orzeczenie o zasądzeniu kwoty 516,60 zł za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym uzasadnia § 2 ust. 3, § 14 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013r., poz. 461)

Sąd Okręgowy stosownie do art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego A. N. od kosztów procesu uznając w tym zakresie, iż uiszczenie grzywny w kwocie 600,00 zł, będzie już dla oskarżonego uciążliwe z punktu widzenia finansowego, biorąc pod uwagę, iż osiągane przez niego dochody oscylują w granicach 1100zł- 1200 zł.