Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Barbara Frankowska

Sędziowie: SO Anna Walus – Rząsa

SO Beata Hass – Kloc (spr.)

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2015 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki z o.o. w Ś.

przeciwko: B. w R. - R.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie
V Wydziału Gospodarczego z dnia 12 listopada 2014 r., sygn. akt
V GC 1057/14

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od powoda (...) Spółki z o.o. w Ś. na rzecz pozwanego B.w R. - R.kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt VI Ga 74/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 kwietnia 2015 r.

Powód (...) Sp. z o.o. w Ś. pozwem z dnia 23 kwietnia 2014 r. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Company (...) w R. – R.kwoty 676,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22 marca 2014 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania. W uzasadnieniu podał, że wynajął poszkodowanej R. N., której pojazd został uszkodzony, pojazd zastępczy marki P. (...) na okres od dnia 26 lutego 2014 r. do dnia 3 marca 2014 r. Poszkodowana na podstawie umowy cesji wierzytelności przeniosła na powoda wierzytelność pieniężną przysługującą jej wobec pozwanego, u którego ubezpieczony był sprawca szkody, z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

W sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania. Pozwany wskazał, że wypłacił już powodowi kwotę 246 zł, stanowiącą odszkodowanie za 2 dni korzystania z samochodu zastępczego po zweryfikowanej stawce 123 zł za dobę, która zdaniem pozwanego w całości wyczerpuje roszczenie powoda o zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Pozwany zarzucił, że czas najmu pojazdu wynoszący 5 dni był zawyżony, jako że jego zdaniem, w pełni możliwe było całkowite zakończenie naprawy już w dniu 28.02.2014 r., a profesjonalny warsztat winien był postarać się o zwrot pojazdu jeszcze przed weekendem. Ponadto pozwany zakwestionował przyjętą przez powoda stawkę dobową za wynajem wskazując, iż prawidłowa wysokość stawki winna odpowiadać wysokości stawki przyjętej przez niego, a więc 123 zł za dobę. Dodatkowo pozwany zakwestionował legitymację czynną powoda.

W odpowiedzi na sprzeciw powód ustosunkował się do zarzutów strony pozwanej, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko prezentowane w sprawie.

Wyrokiem z dnia 12 listopada 2014 r. Sąd Rejonowy w Rzeszowie V Wydział Gospodarczy oddalił powództwo (I) i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 197 zł tytułem kosztów procesu (II).

W uzasadnieniu dla niniejszego, Sąd Rejonowy ustalił, iż w dniu 26 lutego 2014 r. doszło do zdarzenia komunikacyjnego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd należący do R. N., marki H. (...), która pojazd ten wykorzystywała do celów komunikacyjnych i nie dysponowała innym pojazdem. Sprawca szkody był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego (...) Company. W dniu 26 lutego 2014 r. poszkodowany zawarł z powodem (...) Sp. z o.o. w Ś., zajmującym się wynajmem pojazdów samochodowych, umowę najmu pojazdu zastępczego marki P. (...), klasy B, na okres od dnia 26 lutego 2014 r. do dnia 3 marca 2014 r. W umowie przyjęto wysokość czynszu za wynajem pojazdu na kwotę 150 zł netto za dobę. Dnia 5 lutego 2014 r. zostały wykonane oględziny przednaprawcze pojazdu. W dniu 25 lutego 2014 r. zakład naprawczy otrzymał zaakceptowaną przez ubezpieczyciela kalkulację naprawy i złożył zamówienie na części, w dniu 26 lutego 2014 r. przyjęto pojazd do naprawy, w dniu 28 otrzymano zamówione części. W dniach 1-2 marca 2014 r., to jest w sobotę i niedzielę nie wykonywano naprawy. Naprawa polegała na czynnościach blacharsko-lakierniczych, przy czym naprawa najkrótsza tego typu, łącznie z wymontowaniem i zamontowaniem oraz oczekiwaniem na wyschnięcie trwa max. 8 godzin. W dniu 3 marca 2013 r. zakład naprawił pojazd i wydał go poszkodowanemu. Z tytułu najmu pojazdu zastępczego powód wystawił fakturę VAT na kwotę 922,50 zł. Do obliczenia kosztów najmu powód przyjął dobową stawkę najmu pojazdu w kwocie 184,50 zł brutto. Pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie w kwocie 246 zł tytułem zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego za okres 2 dni, weryfikując dobową stawkę najmu do kwoty 123 zł. Na podstawie umowy cesji z dnia 26 lutego 2014 r. poszkodowana scedowała na powoda przysługującą jej wobec ubezpieczyciela pozwanego, wierzytelność z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Sąd Rejonowy wskazał, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Nie wszystkie jednak wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów. Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika.

Sąd I instancji uznał, że refundacja przez pozwanego kosztów z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 246 zł za okres dwóch dni w pełni wyczerpuje roszczenia powoda z tego tytułu. W ocenie Sądu Rejonowego dwa dni były wystarczające do przeprowadzenia naprawy pojazdu, który to okres winien obejmować 1 dzień na przyjęcie pojazdu do naprawy oraz 1 dzień na dokonanie czynności naprawczych. Sąd Rejonowy uznał, że skoro pozwany zamówił części w dniu 25.02.2014 r., przed przyjęciem pojazdu do naprawy, a następnie otrzymał te części w piątek 28.02.2014 r., a więc przed weekendem, kiedy to zakład blacharsko-lakierniczy nie pracuje, to winien pojazd do naprawy przyjąć w poniedziałek dnia 3.03.2014 r., wiedząc, że w piątek już nie zdąży z wydaniem pojazdu poszkodowanemu. W ocenie Sądu Rejonowego pozwany postąpił nieracjonalnie, niecelowo, nieadekwatnie do sytuacji przyjmując samochód do naprawy jeszcze przed otrzymaniem części, uniemożliwiając tym samym poszkodowanej korzystanie z pojazdu i powodując koszty najmu nie pozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodowym. Sąd I instancji stwierdził, że to działanie serwisu spowodowało wydłużenie czasu i procesu naprawy, a tym samym wygenerowało zbędne koszty z tego tytułu.

Sąd Rejonowy odnosząc się do zarzutu pozwanego dotyczącego zawyżenia stawki przyjętej przez powoda w umowie najmu w kwocie 184,50 zł brutto wskazał, że przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej udowadnia poszkodowany zgodnie z ogólną regułą ciężaru dowodu, dalej podając, że powód nie twierdził nawet, czy jego stawka mieściła się w granicach stawek rynkowych, a wbrew twierdzeniu pozwanego fakt ten nie jest znany sądowi z urzędu. W ocenie Sądu I Instancji wyliczając wysokość odszkodowania nabytego w drodze cesji, powód zastosował stawkę, która pozostawała w nadmiernej wysokości w stosunku do wysokości stawki przyjętej przez pozwanego, podawanej jako średnia stawka rynkowa. Sąd Rejonowy podkreślił, że z uwagi na zakwestionowanie przez pozwanego wysokości stawki, powód zgodnie z art. 6 k.c. w ramach wykazanie tzw. adekwatnego związku przyczynowego winien zgłosić dowody świadczące, iż jego stawka mieściła się w granicach stawek rynkowych innych podmiotów wynajmujących, względnie że zachodziły szczególne okoliczności, które czyniły stawkę powoda usprawiedliwioną. Zdaniem Sądu Rejonowego bierność powoda w tym przedmiocie skutkowała również i na tej podstawie oddaleniem powództwa.

Sąd I instancji uznał także, iż ogólny zarzut prawny pozwanego w zakresie kwestionowania legitymacji czynnej powoda, bez sprecyzowania faktów i twierdzeń, z czego konkretnie wynika ten brak legitymacji, nie stanowił wystarczającej podstawy do „rozliczenia” tego zarzutu, w efekcie na tej podstawie Sąd Rejonowy zarzut ten pominął.

W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał powództwo za bezzasadne i oddalił je, na podstawie art. 822 § 1 w zw. z art. 509 § 1 k.c. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając orzeczenie w całości i zarzucając mu:

1.  naruszenie przepisów postępowania co miało wpływ na treść orzeczenia, w szczególności art. 233 k.p.c. poprzez stronniczą ocenę zgromadzonego materiału dowodowego wskazując, że wyrok:

-

nie uwzględniał zapisów umowy najmu pojazdu z dnia 26 lutego 2014 r., gdzie poszkodowany zaakceptował oferowaną stawkę za wynajem pojazdu zastępczego przez powoda,

-

nie uwzględnił rzeczywistego okresu naprawy pojazdu uszkodzonego, na podstawie dokumentów: historia naprawy pojazdu jak i opis naprawy, trwającego 5 dni,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, co miało wpływ na treść orzeczenia, poprzez przyjęcie iż:

-

powództwo w zakresie oferowanej stawki za wynajem pojazdu nie zostało udowodnione, tymczasem do pozwu został dostarczony cały komplet pism, w tym umowy najmu wraz z cennikiem oraz umowę cesji, zaakceptowana przez poszkodowaną,

-

uzasadniony czas naprawy wyniósł 1 dzień, podczas gdy poszkodowana była pozbawiona użytkowania auta 5 dni w czasie jego naprawy w serwisie,

-

tymczasem Sąd oparł tą wiedzę na bezwolnych wydrukach internetowych ofert innych wypożyczalni, a nie w oparciu o wiarygodne źródło w postaci opinii biegłego.

Powołując się na powyższe powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu dla niniejszego powód wskazał, iż w jego ocenie poszkodowany pozbawiony był możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego w czasie gdy znajdował się on w serwisie naprawy tj. od 26 lutego do 03 marca 2014 r., pomimo, że naprawa trwała 1 dzień. Nadto wskazał, że komplet dokumentów przedłożonych do pozwu w całości udowadnia roszczenie, wskazując przy tym, że zastosowane stawki za wynajem pojazdu zastępczego są stawkami średnimi na rynku najmu pojazdów.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postepowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy rozpoznając przedmiotową apelację nie znalazł podstaw do jej uwzględnienia.

Analiza poczynionych w sposób prawidłowy i wyczerpujący ustaleń faktycznych dokonanych w niniejszej sprawie przez Sąd Rejonowy oraz na ich podstawie dokonanych rozważań prawnych nie pozwoliła na podzielenie zarzutów strony powodowej zgłoszonych w apelacji wniesionej od przedmiotowego rozstrzygnięcia.

Zarzuty powoda zasadniczo ograniczają się do polemiki z prawidłowymi ustaleniami dokonanymi przez Sąd I instancji, na podstawie których Sąd ten wydał wyrok w pełni trafny. Wbrew zarzutom apelacji Sąd Rejonowy działał w granicach wyznaczonych treścią art. 233 §1 k.p.c., który to przepis, co należy podkreślić daje Sądowi możliwość oceny dowodów wg. własnego przekonania. Ocena ta może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego nie uwzględnia jednoznacznych, praktycznych związków przyczynowo skutkowych (tak SN w wyroku z dnia 27.09.2002 r II CKN 817/00 i z dnia 14.12.2001r. V CKn 561/00).

Żadnych uchybień w świetle powyższych zasad w toku postępowania przez Sądem I instancji Sąd Okręgowy się nie dopatrzył. Przeciwnie, wszelkie ustalenia Sądu Rejonowego zarówno w zakresie dotyczącym okresu najmu pojazdu zastępczego jak i wysokości stawki czynszu najmu za ten pojazd - Sąd Okręgowy w zupełności podziela i przyjmuje za własne. Ustalenia Sądu I instancji w tym przedmiocie są zresztą bardzo wnikliwe, co znajduje wyraz w obszernym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dlatego też nie ma potrzeby przytaczania ich ponownie.

Niewątpliwie koszty najęcia samochodu zastępczego pozostawały w normalnym związku przyczynowym z zaistniałym wypadkiem komunikacyjnym. Koszty te jednak, jak zasadnie przyjmuje Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 listopada 2004 r. II CK 494/03, i który to pogląd Sąd Okręgowy w całości podziela, mogą obejmować tylko okres konieczny i niezbędny do przeprowadzenia naprawy uszkodzonego pojazdu (art. 361 § 1 k.c.). Nie można zatem rozciągać takich kosztów na cały faktyczny okres naprawy samochodu. Sąd Rejonowy trafnie ustalił i przyjął, że nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z zaistniałym wypadkiem, odszkodowanie w zakresie dodatkowych trzech dni za który to okres zasądzenia odszkodowania domaga się powód w tym postępowaniu. W przedmiotowym stanie faktycznym wykonanie naprawy pojazdu wymagało dwóch dni - 1 dnia na przyjęcie pojazdu do naprawy oraz 1 dnia na dokonanie czynności naprawczych. Wydłużenie czasu i procesu naprawy – jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy - spowodował zakład naprawczy poprzez przyjęcie pojazdu do naprawy przed otrzymaniem części, uniemożliwiając tym samym poszkodowanej korzystanie z pojazdu i powodując koszty najmu nie pozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodowym. Stąd też nie można przyjąć aby okres powyższy, za który odszkodowania domaga się powód, był okresem koniecznym i niezbędnym do naprawy pojazdu.

Sąd Okręgowy podziela także ustalenia Sądu I Instancji w zakresie zawyżenia przez zakład naprawczy stawki dobowej za najem pojazdu zastępczego. Powód po zakwestionowaniu przez pozwanego wysokości stawki nie wykazał aby przyjęta przez niego wysokość stawki w kwocie 184,50 zł odpowiadała średnim stawkom najmu samochodów obowiązującym na rynku lokalnym. Sąd Rejonowy prawidłowo więc przyjął, że powód zastosował stawkę, która pozostawała w nadmiernej wysokości w stosunku do wysokości stawki przyjętej przez pozwanego, podawanej jako średnia stawka rynkowa.

W tym stanie rzeczy za bezzasadne należy uznać zarzuty apelacji.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy apelację powoda oddalił jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania orzeczono n podstawie art. 98 w zw. z art. 108 § 1 k.p.c.