Ts 205/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
159/2/B/2014
POSTANOWIENIE
z dnia 26 listopada 2013 r.
Sygn. akt Ts 205/13
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej J.B. w sprawie zgodności:
1) § 23 ust. 2 i § 43 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz. U. Nr 15, poz. 64) z art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) § 23 ust. 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz. U. Nr 15, poz. 64) z art. 78 Konstytucji;
3) art. 85 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) z art. 78 zdanie drugie Konstytucji;
4) art. 77 ust. 5a zdanie pierwsze ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) w związku z art. 378 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 42 ust. 2 zdanie drugie oraz art. 78 zdanie drugie w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 15 lipca 2013 r. J.B. (dalej: skarżący) wystąpił o zbadanie zgodności: po pierwsze, § 23 ust. 2 i § 43 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz. U. Nr 15, poz. 64; dalej: rozporządzenie w sprawie komisji dyscyplinarnych) z art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji; po drugie, § 23 ust. 5 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych z art. 78 Konstytucji; po trzecie, art. 85 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.; dalej: Karta Nauczyciela) z art. 78 zdanie drugie Konstytucji; po czwarte, art. 77 ust. 5a zdanie pierwsze Karty Nauczyciela w związku z art. 378 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) z art. 42 ust. 2 zdanie drugie oraz art. 78 zdanie drugie w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona na tle następującego stanu faktycznego. Decyzją z 13 lutego 2012 r. (nr G8/97/02/12) Dyrektor Gimnazjum nr 8 we Wrocławiu zawiesił skarżącego w pełnieniu obowiązków nauczyciela na 6 miesięcy. Postanowieniem z 18 maja 2012 r. (nr KO.WO.5843.13.KD.2012) Komisja Dyscyplinarna dla Nauczycieli przy Wojewodzie Dolnośląskim uchyliła powyższą decyzję Dyrektora Gimnazjum. Na postanowienie to dyrektor gimnazjum wniósł zażalenie, które Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna dla Nauczycieli przy Ministrze Edukacji Narodowej uwzględniła postanowieniem z 5 grudnia 2012 r. (nr OKDN-46/12). Komisja ta uchyliła wcześniejsze postanowienie komisji dyscyplinarnej pierwszego stopnia i utrzymała w mocy decyzję dyrektora gimnazjum z 13 lutego 2012 r. Od powyższego rozstrzygnięcia skarżący złożył odwołanie do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu – Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Postanowieniem z 21 marca 2013 r. (sygn. akt III APo 1/13), doręczonym skarżącemu 28 maja 2013 r., sąd ten odwołanie oddalił.
Skarżący wskazał, że zgodnie z § 23 ust. 2 oraz § 43 ust. 2 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych rozstrzygnięcia komisji dyscyplinarnych obu instancji w sprawie zawieszenia nauczyciela w pełnieniu obowiązków zapadają na posiedzeniach niejawnych, bez udziału zainteresowanego nauczyciela. W ocenie skarżącego prowadzi to do naruszenia jego prawa do obrony gwarantowanego przez art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji, pozbawia go bowiem możliwości bycia wysłuchanym przez komisje. Wobec § 23 ust. 5 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych skarżący sformułował natomiast zarzut naruszenia art. 78 Konstytucji. W jego przekonaniu umożliwienie zaskarżenia postanowienia komisji organowi, który wydał decyzję, jest wyjątkiem od zasady, zgodnie z którą prawo zaskarżenia decyzji wydanych w pierwszej instancji przysługuje stronom postępowania, nie zaś innym podmiotom. Skarżący stwierdził, że zgodnie z art. 78 Konstytucji taki wyjątek może być wprowadzony wyłącznie w ustawie. Ponadto – jego zdaniem – z art. 78 zdanie drugie Konstytucji niezgodny jest również art. 85 Karty Nauczyciela, który upoważnia ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do uregulowania w rozporządzeniu trybu postępowania w sprawie zawieszenia nauczyciela. W następstwie tego w § 25 ust. 5 rozporządzenia został wprowadzony, nieznany Karcie Nauczyciela, tryb zaskarżenia decyzji komisji pierwszej instancji w sprawie zawieszenia nauczyciela. Skarżący wskazał również, że jedną z gwarancji procesowych realizujących konstytucyjne prawo do obrony jest zakaz reformationis in peius. Według niego zakaz ten należy odnieść także do sytuacji, w której Sąd Apelacyjny zmienia podstawę prawną zawieszenia nauczyciela. Skarżący stwierdził, że dokonanie takiej zmiany przez sąd orzekający w jego sprawie (na podstawie 77 ust. 5a zdanie pierwsze Karty Nauczyciela w związku z art. 378 § 1 k.p.c.) stanowiło naruszenie art. 42 ust. 2 zdanie drugie oraz art. 78 zdanie drugie w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji. Podkreślił również, że gdyby do postępowania w sprawie zawieszenia nauczyciela stosowano przepisy procedury karnej, nie zaś cywilnej, zmiana taka byłaby niedopuszczalna.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, zakwestionować zgodność z Konstytucją przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie których sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo obowiązkach określonych w Konstytucji. Zasady, na jakich dopuszczalne jest korzystanie z tego środka ochrony wolności i praw, precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). W świetle powyższych unormowań konstytucyjnych i ustawowych nie ulega wątpliwości, że przesłanką rozpoznania skargi konstytucyjnej nie może być wskazanie dowolnego przepisu ustawy lub innego aktu normatywnego, ale tylko takiego, który w konkretnej sprawie stanowił podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia, a zarazem doprowadził do naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw wskazanych jako podstawa skargi. Zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK skarżący ma obowiązek wskazania, jakie konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, oraz dokładnego określenia sposobu ich naruszenia przez zaskarżone przepisy. Niespełnienie tego warunku, podobnie jak oczywista bezzasadność skargi konstytucyjnej, skutkuje odmową nadania jej dalszego biegu.
Analiza wniesionej skargi konstytucyjnej prowadzi do wniosku, że nie spełnia ona warunków nadania jej dalszego biegu. Skarżący nie uprawdopodobnił bowiem naruszenia swoich konstytucyjnych praw i wolności przez zaskarżone przepisy, a sformułowane przez niego zarzuty są oczywiście bezzasadne.
Skarżący zarzuca w szczególności, że rozpoznawanie środków odwoławczych od decyzji o zawieszeniu nauczyciela na posiedzeniach niejawnych i bez udziału zainteresowanego nauczyciela prowadzi do naruszenia jego prawa do obrony (art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji). Trybunał przypomina jednak, że zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem wynikające z art. 42 Konstytucji gwarancje proceduralne dotyczą przede wszystkim postępowania karnego. W postępowaniu dyscyplinarnym są one stosowane jedynie odpowiednio. Jak kilkakrotnie podkreślał Trybunał, przedmiotem takiego postępowania nie jest bowiem pociągnięcie obwinionego do odpowiedzialności karnej za popełnione przestępstwo, lecz przede wszystkim zapewnienie należytego wykonywania danego zawodu. Dlatego na grunt postępowania dyscyplinarnego nie można przenosić wszystkich uprawnień gwarancyjnych stworzonych na potrzeby orzekania o odpowiedzialności karnej, a te gwarancje, które znajdują zastosowanie muszą podlegać odpowiednim modyfikacjom (zob. wyroki TK z: 27 lutego 2001 r., K 22/00, OTK ZU nr 3/2001, poz. 48; 11 września 2001 r., SK 17/00, OTK ZU nr 6/2001, poz. 165 oraz 4 lipca 2002 r., P 12/01, OTK ZU nr 4/A/2002, poz. 50). Ponadto Trybunał zwraca uwagę na to, że rozstrzyganie o zawieszeniu nauczyciela w pełnieniu obowiązków nie jest orzekaniem co do meritum odpowiedzialności dyscyplinarnej, a jedynie co do zastosowania swoistego środka zabezpieczającego w trakcie trwania postępowania dyscyplinarnego. Samo rozstrzyganie o odpowiedzialności dyscyplinarnej – zgodnie z przepisami zawartymi w rozdziale 5 i 6 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych – odbywa się na rozprawie, w której uczestniczy obwiniony. W związku z powyższym nie sposób przyjąć, że rozpoznawanie środków odwoławczych od decyzji o zawieszeniu nauczyciela na posiedzeniach niejawnych narusza prawo skarżącego do obrony zagwarantowane w art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji. Ponadto Trybunał zauważa, że skarżący bezzasadnie twierdzi, iż nie został wysłuchany przez komisje dyscyplinarne. Z treści postanowień wydanych w jego sprawie wyraźnie wynika, że miał on możliwość przedstawienia swojego stanowiska na piśmie. W związku z powyższym Trybunał stwierdza, że w zakresie badania zgodności § 23 ust. 2 i § 43 ust. 2 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych z art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji skarga konstytucyjna jest oczywiście bezzasadna.
Nie znajduje również uzasadnienia zarzut skarżącego, że umożliwienie złożenia zażalenia na decyzję komisji dyscyplinarnej pierwszego stopnia organowi, który wydał zaskarżone do tej komisji rozstrzygnięcie, stanowi wyjątek od zasady zaskarżania decyzji wydanych w pierwszej instancji przez strony postępowania i tym samym narusza prawo skarżącego zapewnione w art. 78 Konstytucji. Przepis ten gwarantuje bowiem określonym w nim podmiotom prawo do zaskarżenia rozstrzygnięć wydanych w ich sprawie. Nie wyłącza natomiast możliwości przyznania takiego prawa również innym podmiotom. Umożliwienie zaskarżenia decyzji komisji dyscyplinarnej również organowi, który wydał decyzję w sprawie skarżącego, w żaden sposób nie wpływa na prawo skarżącego do zaskarżenia decyzji wydanej w jego sprawie. Nie jest więc wyjątkiem, o którym mowa w art. 78 zdanie drugie Konstytucji. Wobec powyższego skargę konstytucyjną należało uznać za oczywiście bezzasadną także w zakresie badania zgodności § 23 ust. 5 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych z art. 78 Konstytucji.
W zakresie badania zgodności art. 85 Karty Nauczyciela z art. 78 zdanie drugie Konstytucji Trybunał zwraca uwagę na to, że skarżący niesłusznie wiąże sformułowane przez siebie zarzuty z zakwestionowanym przepisem. Skarżący zarzuca, że niezgodne z art. 78 zdanie drugie Konstytucji jest to, że tryb zaskarżenia decyzji o zawieszeniu nauczyciela nie jest uregulowany w ustawie, lecz w § 23 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych. Skarżący nie wiąże jednak tego zarzutu ani z § 23 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych, ani z pominięciem unormowania trybu zaskarżenia decyzji o zawieszeniu nauczyciela w odnoszącym się do przesłanek wydania takiej decyzji art. 83 Karty Nauczyciela. Kwestionuje jedynie treść art. 85 tej ustawy, który zawiera upoważnienie do wydania rozporządzenia. Wbrew twierdzeniom skarżącego samo wskazanie w tym przepisie, że przedmiotem regulacji w rozporządzeniu ma być między innymi tryb postępowania dyscyplinarnego – w sytuacji, gdy podstawowe elementy tego trybu są regulowane ustawowo – nie prowadzi do naruszenia praw skarżącego. Takie naruszenie można by wiązać dopiero z konkretnymi przepisami, które – zdaniem skarżącego – pomijają elementy, jakie powinny być określone w ustawie lub, znajdując się w rozporządzeniu, wkraczają w sferę zarezerwowaną dla ustawy. Należałoby tu w szczególności zwrócić uwagę na art. 83 Karty Nauczyciela, który reguluje tryb wydania decyzji o zawieszeniu nauczyciela, ale pomija kwestię możliwości zaskarżenia tego rozstrzygnięcia. Samo zakwestionowanie konstytucyjności art. 85 Karty Nauczyciela, który formułuje upoważnienie do wydania rozporządzenia odnoszące się do całego postępowania dyscyplinarnego, nie oddaje natomiast istoty zarzutu stawianego przez skarżącego. W zakresie tego zarzutu skarżący nie uprawdopodobnił więc naruszenia swoich konstytucyjnych wolności lub praw przez zakwestionowany przepis.
Nieuprawdopodobnienie przez skarżącego naruszenia jego konstytucyjnych praw i wolności uzasadnia odmowę nadania skardze dalszego biegu również w zakresie badania zgodności art. 77 ust. 5a zdanie pierwsze Karty Nauczyciela w związku z art. 378 § 1 k.p.c. z art. 42 ust. 2 zdanie drugie oraz art. 78 zdanie drugie w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji. Skarżący wiąże bowiem zarzut naruszenia wskazanych przepisów Konstytucji z wydaniem w jego sprawie wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 21 marca 2013 r. Zdaniem skarżącego wyrok ten – wydany w wyniku wniesienia przez niego odwołania – doprowadził do pogorszenia jego sytuacji prawnej, czym naruszył zakaz reformationis in peius. Trybunał zwraca jednak uwagę na to, że omawiany wyrok jedynie oddalił odwołanie skarżącego, co spowodowało iż wydana w jego sprawie decyzja o zawieszeniu w pełnieniu obowiązków nauczyciela pozostała w mocy. Nie sposób więc przyjąć, że wyrok ten pogorszył sytuację prawną skarżącego. Za takie pogorszenie nie można w szczególności uznać tego, że w uzasadnieniu orzeczenia sąd powołał inne przepisy niż wskazane w zaskarżonej decyzji.
W związku z powyższym, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 i art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny postanowił odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
POSTANOWIENIE
z dnia 26 listopada 2013 r.
Sygn. akt Ts 205/13
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej J.B. w sprawie zgodności:
1) § 23 ust. 2 i § 43 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz. U. Nr 15, poz. 64) z art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) § 23 ust. 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz. U. Nr 15, poz. 64) z art. 78 Konstytucji;
3) art. 85 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) z art. 78 zdanie drugie Konstytucji;
4) art. 77 ust. 5a zdanie pierwsze ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) w związku z art. 378 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 42 ust. 2 zdanie drugie oraz art. 78 zdanie drugie w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 15 lipca 2013 r. J.B. (dalej: skarżący) wystąpił o zbadanie zgodności: po pierwsze, § 23 ust. 2 i § 43 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz. U. Nr 15, poz. 64; dalej: rozporządzenie w sprawie komisji dyscyplinarnych) z art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji; po drugie, § 23 ust. 5 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych z art. 78 Konstytucji; po trzecie, art. 85 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.; dalej: Karta Nauczyciela) z art. 78 zdanie drugie Konstytucji; po czwarte, art. 77 ust. 5a zdanie pierwsze Karty Nauczyciela w związku z art. 378 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) z art. 42 ust. 2 zdanie drugie oraz art. 78 zdanie drugie w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona na tle następującego stanu faktycznego. Decyzją z 13 lutego 2012 r. (nr G8/97/02/12) Dyrektor Gimnazjum nr 8 we Wrocławiu zawiesił skarżącego w pełnieniu obowiązków nauczyciela na 6 miesięcy. Postanowieniem z 18 maja 2012 r. (nr KO.WO.5843.13.KD.2012) Komisja Dyscyplinarna dla Nauczycieli przy Wojewodzie Dolnośląskim uchyliła powyższą decyzję Dyrektora Gimnazjum. Na postanowienie to dyrektor gimnazjum wniósł zażalenie, które Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna dla Nauczycieli przy Ministrze Edukacji Narodowej uwzględniła postanowieniem z 5 grudnia 2012 r. (nr OKDN-46/12). Komisja ta uchyliła wcześniejsze postanowienie komisji dyscyplinarnej pierwszego stopnia i utrzymała w mocy decyzję dyrektora gimnazjum z 13 lutego 2012 r. Od powyższego rozstrzygnięcia skarżący złożył odwołanie do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu – Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Postanowieniem z 21 marca 2013 r. (sygn. akt III APo 1/13), doręczonym skarżącemu 28 maja 2013 r., sąd ten odwołanie oddalił.
Skarżący wskazał, że zgodnie z § 23 ust. 2 oraz § 43 ust. 2 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych rozstrzygnięcia komisji dyscyplinarnych obu instancji w sprawie zawieszenia nauczyciela w pełnieniu obowiązków zapadają na posiedzeniach niejawnych, bez udziału zainteresowanego nauczyciela. W ocenie skarżącego prowadzi to do naruszenia jego prawa do obrony gwarantowanego przez art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji, pozbawia go bowiem możliwości bycia wysłuchanym przez komisje. Wobec § 23 ust. 5 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych skarżący sformułował natomiast zarzut naruszenia art. 78 Konstytucji. W jego przekonaniu umożliwienie zaskarżenia postanowienia komisji organowi, który wydał decyzję, jest wyjątkiem od zasady, zgodnie z którą prawo zaskarżenia decyzji wydanych w pierwszej instancji przysługuje stronom postępowania, nie zaś innym podmiotom. Skarżący stwierdził, że zgodnie z art. 78 Konstytucji taki wyjątek może być wprowadzony wyłącznie w ustawie. Ponadto – jego zdaniem – z art. 78 zdanie drugie Konstytucji niezgodny jest również art. 85 Karty Nauczyciela, który upoważnia ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do uregulowania w rozporządzeniu trybu postępowania w sprawie zawieszenia nauczyciela. W następstwie tego w § 25 ust. 5 rozporządzenia został wprowadzony, nieznany Karcie Nauczyciela, tryb zaskarżenia decyzji komisji pierwszej instancji w sprawie zawieszenia nauczyciela. Skarżący wskazał również, że jedną z gwarancji procesowych realizujących konstytucyjne prawo do obrony jest zakaz reformationis in peius. Według niego zakaz ten należy odnieść także do sytuacji, w której Sąd Apelacyjny zmienia podstawę prawną zawieszenia nauczyciela. Skarżący stwierdził, że dokonanie takiej zmiany przez sąd orzekający w jego sprawie (na podstawie 77 ust. 5a zdanie pierwsze Karty Nauczyciela w związku z art. 378 § 1 k.p.c.) stanowiło naruszenie art. 42 ust. 2 zdanie drugie oraz art. 78 zdanie drugie w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji. Podkreślił również, że gdyby do postępowania w sprawie zawieszenia nauczyciela stosowano przepisy procedury karnej, nie zaś cywilnej, zmiana taka byłaby niedopuszczalna.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, zakwestionować zgodność z Konstytucją przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie których sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo obowiązkach określonych w Konstytucji. Zasady, na jakich dopuszczalne jest korzystanie z tego środka ochrony wolności i praw, precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). W świetle powyższych unormowań konstytucyjnych i ustawowych nie ulega wątpliwości, że przesłanką rozpoznania skargi konstytucyjnej nie może być wskazanie dowolnego przepisu ustawy lub innego aktu normatywnego, ale tylko takiego, który w konkretnej sprawie stanowił podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia, a zarazem doprowadził do naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw wskazanych jako podstawa skargi. Zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK skarżący ma obowiązek wskazania, jakie konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, oraz dokładnego określenia sposobu ich naruszenia przez zaskarżone przepisy. Niespełnienie tego warunku, podobnie jak oczywista bezzasadność skargi konstytucyjnej, skutkuje odmową nadania jej dalszego biegu.
Analiza wniesionej skargi konstytucyjnej prowadzi do wniosku, że nie spełnia ona warunków nadania jej dalszego biegu. Skarżący nie uprawdopodobnił bowiem naruszenia swoich konstytucyjnych praw i wolności przez zaskarżone przepisy, a sformułowane przez niego zarzuty są oczywiście bezzasadne.
Skarżący zarzuca w szczególności, że rozpoznawanie środków odwoławczych od decyzji o zawieszeniu nauczyciela na posiedzeniach niejawnych i bez udziału zainteresowanego nauczyciela prowadzi do naruszenia jego prawa do obrony (art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji). Trybunał przypomina jednak, że zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem wynikające z art. 42 Konstytucji gwarancje proceduralne dotyczą przede wszystkim postępowania karnego. W postępowaniu dyscyplinarnym są one stosowane jedynie odpowiednio. Jak kilkakrotnie podkreślał Trybunał, przedmiotem takiego postępowania nie jest bowiem pociągnięcie obwinionego do odpowiedzialności karnej za popełnione przestępstwo, lecz przede wszystkim zapewnienie należytego wykonywania danego zawodu. Dlatego na grunt postępowania dyscyplinarnego nie można przenosić wszystkich uprawnień gwarancyjnych stworzonych na potrzeby orzekania o odpowiedzialności karnej, a te gwarancje, które znajdują zastosowanie muszą podlegać odpowiednim modyfikacjom (zob. wyroki TK z: 27 lutego 2001 r., K 22/00, OTK ZU nr 3/2001, poz. 48; 11 września 2001 r., SK 17/00, OTK ZU nr 6/2001, poz. 165 oraz 4 lipca 2002 r., P 12/01, OTK ZU nr 4/A/2002, poz. 50). Ponadto Trybunał zwraca uwagę na to, że rozstrzyganie o zawieszeniu nauczyciela w pełnieniu obowiązków nie jest orzekaniem co do meritum odpowiedzialności dyscyplinarnej, a jedynie co do zastosowania swoistego środka zabezpieczającego w trakcie trwania postępowania dyscyplinarnego. Samo rozstrzyganie o odpowiedzialności dyscyplinarnej – zgodnie z przepisami zawartymi w rozdziale 5 i 6 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych – odbywa się na rozprawie, w której uczestniczy obwiniony. W związku z powyższym nie sposób przyjąć, że rozpoznawanie środków odwoławczych od decyzji o zawieszeniu nauczyciela na posiedzeniach niejawnych narusza prawo skarżącego do obrony zagwarantowane w art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji. Ponadto Trybunał zauważa, że skarżący bezzasadnie twierdzi, iż nie został wysłuchany przez komisje dyscyplinarne. Z treści postanowień wydanych w jego sprawie wyraźnie wynika, że miał on możliwość przedstawienia swojego stanowiska na piśmie. W związku z powyższym Trybunał stwierdza, że w zakresie badania zgodności § 23 ust. 2 i § 43 ust. 2 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych z art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze Konstytucji skarga konstytucyjna jest oczywiście bezzasadna.
Nie znajduje również uzasadnienia zarzut skarżącego, że umożliwienie złożenia zażalenia na decyzję komisji dyscyplinarnej pierwszego stopnia organowi, który wydał zaskarżone do tej komisji rozstrzygnięcie, stanowi wyjątek od zasady zaskarżania decyzji wydanych w pierwszej instancji przez strony postępowania i tym samym narusza prawo skarżącego zapewnione w art. 78 Konstytucji. Przepis ten gwarantuje bowiem określonym w nim podmiotom prawo do zaskarżenia rozstrzygnięć wydanych w ich sprawie. Nie wyłącza natomiast możliwości przyznania takiego prawa również innym podmiotom. Umożliwienie zaskarżenia decyzji komisji dyscyplinarnej również organowi, który wydał decyzję w sprawie skarżącego, w żaden sposób nie wpływa na prawo skarżącego do zaskarżenia decyzji wydanej w jego sprawie. Nie jest więc wyjątkiem, o którym mowa w art. 78 zdanie drugie Konstytucji. Wobec powyższego skargę konstytucyjną należało uznać za oczywiście bezzasadną także w zakresie badania zgodności § 23 ust. 5 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych z art. 78 Konstytucji.
W zakresie badania zgodności art. 85 Karty Nauczyciela z art. 78 zdanie drugie Konstytucji Trybunał zwraca uwagę na to, że skarżący niesłusznie wiąże sformułowane przez siebie zarzuty z zakwestionowanym przepisem. Skarżący zarzuca, że niezgodne z art. 78 zdanie drugie Konstytucji jest to, że tryb zaskarżenia decyzji o zawieszeniu nauczyciela nie jest uregulowany w ustawie, lecz w § 23 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych. Skarżący nie wiąże jednak tego zarzutu ani z § 23 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych, ani z pominięciem unormowania trybu zaskarżenia decyzji o zawieszeniu nauczyciela w odnoszącym się do przesłanek wydania takiej decyzji art. 83 Karty Nauczyciela. Kwestionuje jedynie treść art. 85 tej ustawy, który zawiera upoważnienie do wydania rozporządzenia. Wbrew twierdzeniom skarżącego samo wskazanie w tym przepisie, że przedmiotem regulacji w rozporządzeniu ma być między innymi tryb postępowania dyscyplinarnego – w sytuacji, gdy podstawowe elementy tego trybu są regulowane ustawowo – nie prowadzi do naruszenia praw skarżącego. Takie naruszenie można by wiązać dopiero z konkretnymi przepisami, które – zdaniem skarżącego – pomijają elementy, jakie powinny być określone w ustawie lub, znajdując się w rozporządzeniu, wkraczają w sferę zarezerwowaną dla ustawy. Należałoby tu w szczególności zwrócić uwagę na art. 83 Karty Nauczyciela, który reguluje tryb wydania decyzji o zawieszeniu nauczyciela, ale pomija kwestię możliwości zaskarżenia tego rozstrzygnięcia. Samo zakwestionowanie konstytucyjności art. 85 Karty Nauczyciela, który formułuje upoważnienie do wydania rozporządzenia odnoszące się do całego postępowania dyscyplinarnego, nie oddaje natomiast istoty zarzutu stawianego przez skarżącego. W zakresie tego zarzutu skarżący nie uprawdopodobnił więc naruszenia swoich konstytucyjnych wolności lub praw przez zakwestionowany przepis.
Nieuprawdopodobnienie przez skarżącego naruszenia jego konstytucyjnych praw i wolności uzasadnia odmowę nadania skardze dalszego biegu również w zakresie badania zgodności art. 77 ust. 5a zdanie pierwsze Karty Nauczyciela w związku z art. 378 § 1 k.p.c. z art. 42 ust. 2 zdanie drugie oraz art. 78 zdanie drugie w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji. Skarżący wiąże bowiem zarzut naruszenia wskazanych przepisów Konstytucji z wydaniem w jego sprawie wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 21 marca 2013 r. Zdaniem skarżącego wyrok ten – wydany w wyniku wniesienia przez niego odwołania – doprowadził do pogorszenia jego sytuacji prawnej, czym naruszył zakaz reformationis in peius. Trybunał zwraca jednak uwagę na to, że omawiany wyrok jedynie oddalił odwołanie skarżącego, co spowodowało iż wydana w jego sprawie decyzja o zawieszeniu w pełnieniu obowiązków nauczyciela pozostała w mocy. Nie sposób więc przyjąć, że wyrok ten pogorszył sytuację prawną skarżącego. Za takie pogorszenie nie można w szczególności uznać tego, że w uzasadnieniu orzeczenia sąd powołał inne przepisy niż wskazane w zaskarżonej decyzji.
W związku z powyższym, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 i art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny postanowił odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.