KIO 53/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Agata Dziuban
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt KIO 53/15
WYROK
z dnia 22 stycznia 2015 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Piotr Kozłowski
Sylwester Kuchnio
Emil Kuriata
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 stycznia 2015 r. w Warszawie odwołania
wniesionego 9 stycznia 2015 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
przez wykonawcę: MKM TRANS sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego pn. Świadczenie specjalistycznych
usług przewozowych dla osób niepełnosprawnych na terenie m. st. Warszawy oraz w
przypadku leczenia lub rehabilitacji osób niepełnosprawnych w obszarze do 20 km od granic
m.st. Warszawy (nr postępowania ZP/GP/271/III-223/14)
prowadzonym przez zamawiającego: Miasto Stołeczne Warszawa
przy udziale wykonawcy: Usługi Transportowe M. W., Otwock Wielki –zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego:
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego – MKM TRANS sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł
00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez powyższego
odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
Sygn. akt KIO 53/15
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………
………………………………
………………………………
Sygn. akt KIO 53/15
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Miasto Stołeczne Warszawa – prowadzi w trybie przetargu
ograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych {tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.; dalej zwanej również
„ustawą pzp”, „pzp” lub „PZP”}, postępowanie o udzielenie zamówienia na usługi pn.
Świadczenie specjalistycznych usług przewozowych dla osób niepełnosprawnych na terenie
m. st. Warszawy oraz w przypadku leczenia lub rehabilitacji osób niepełnosprawnych
w obszarze do 20 km od granic m.st. Warszawy (nr postępowania ZP/GP/271/III-223/14).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 2014/S_217-384122 z 11 listopada 2014 r., z tym że 6 listopada 2014 r.
Zamawiający przekazał je Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej, a także zamieścił
ogłoszenie o zamówieniu w swojej siedzibie na tablicy ogłoszeń oraz na swojej stronie
internetowej {http://ogloszeniabzp.um.warszawa.pl/wyszukiwarka.php}.
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp.
31 grudnia 2014 r. Zamawiający przekazał wykonawcom zawiadomienie
o rozstrzygnięciu postępowania – wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez
Usługi Transportowe M. W. z Otwocka Wielkiego {dalej również w skrócie: „M. W.”}
9 stycznia 2015 r. (pismem z tej daty) Odwołujący – MKM TRANS sp. z o.o. {dalej
również w skrócie „MKM Trans”} z siedzibą w Warszawie wniósł – w formie pisemnej – do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie (zachowując wymóg przekazania jego kopii
Zamawiającemu) od czynności i zaniechań Zamawiającego, któremu zarzucił następujące
naruszenia ustawy pzp:
1. Art. 90 ust. 1 – przez zaniechanie wezwania Wykonawcy Usługi Transportowe M. W. z
siedzibą w Otwocku Wielkim do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość całej zaoferowanej ceny.
2. Art. 90 ust. 3, art. 89 ust. 1 pkt 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 – przez zaniechanie odrzucenia
oferty wykonawcy Usługi Transportowe M. W., pomimo że jego oferta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a jej złożenie stanowiło czyn
nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1. Odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę Usługi Transportowe M. W., {ewentualnie}
wezwania tego Wykonawcy do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 pzp w
stosunku do całej zaoferowanej ceny.
Sygn. akt KIO 53/15
2. Uznania oferty złożonej przez Odwołującego za najkorzystniejszą.
Odwołujący sprecyzował zarzuty za pomocą następujących okoliczności faktycznych
i prawnych uzasadniających wniesienie odwołania.
{ad zarzutu nr 1}
W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że w okolicznościach, w których cena
oferty Wykonawcy jest o ponad 30% niższa od wartości zamówienia (12.361.560 zł
w stosunku do budżetu 17.683.000 zł), Zamawiający zobowiązany był w świetle art. 90 ust. 1
ustawy pzp zwrócić się do Wykonawcy o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Tymczasem, jak wynika
z pisma Zamawiającego z 23 grudnia 2014 r. (znak: PS-OP.8410.1.2014.MSW) zwrócił się
on do Wykonawcy o udzielenie wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 pzp, jedynie w zakresie
jednej z dwóch cen jednostkowych tj. ceny za świadczenie usług w trybie okolicznościowych
przewozów. Zasadnicze znaczenie cenotwórcze miała jednak cena zaoferowana za usługi
świadczone w trybie codziennych przewozów, gdyż przewozy okolicznościowe stanowią
jedynie 4% wszystkich planowanych kursów. Odwołujący zarzucił ponadto, że art. 90 ust. 1
pzp zobowiązuje do zwrócenia się o udzielenie wyjaśnień w odniesieniu do całej ceny oferty
a nie tylko jej części, gdyż podstawą do odrzucenia oferty nie może być zaoferowanie rażąco
niskiej ceny jednostkowej, ale zaoferowanie rażąco niskiej ceny za wykonanie całości
zamówienia.
{ad zarzutu nr 2}
Niezależnie od powyższych okoliczności, Odwołujący stwierdził, że udzielone przez
Wykonawcę wyjaśnienia (pismo z 29.12.2014 r.) nie obalają domniemania rażąco niskiej
ceny i nie stanowią wyjaśnień i dowodów, które mogłyby być uznane za spełniające
wymagania art. 90 ust. 1 pzp, i już sama ta okoliczność rodzi konieczność odrzucenia oferty
na podstawie art. 90 ust. 3 pzp.
Zdaniem Odwołującego wyjaśnienia te są lakoniczne, nie zostały poparte żadnymi
dowodami, w tym wyliczeniami w jaki sposób i w jakim zakresie pozwoliły Wykonawcy na tak
istotne obniżenie ceny oferty w stosunku do cen rynkowych.
Przykładowo Wykonawca wskazuje, że posiada system zarządzania jakością, który
pozwoli mu na obniżenie kosztów pracy o około 40% poprzez łączenie kursów. Okoliczność
ta nie ma jednak charakteru wyjątkowego, jej zastosowanie jest oczywiste dla każdego
wykonawcy, a ponadto nie wiadomo, o ile konkretnie okoliczność ta pozwoliła wykonawca na
obniżenie kosztów.
W dalszej części Wykonawca podkreśla, że posiada bazę zlokalizowaną w bliskiej
odległości od miejsca wykonania zamówienia. Tymczasem według informacji posiadanych
przez Odwołującego Wykonawca takiej bazy nie posiada i również w tym wypadku nie
Sygn. akt KIO 53/15
wiadomo w jakim stopniu ta okoliczność przełożyła się na możliwość obniżenia ceny oferty.
Całkowicie niewiarygodne jest ponadto stwierdzenie, że w związku z zatrudnianiem
pracowników zamieszkujących poza rejonem świadczenia usługi koszty dowozu
pracowników sprowadzone są do zera.
Kolejna wskazywana okoliczność, a dotycząca posiadania własnych oraz
leasingowanych samochodów nie jest okolicznością wyjątkową, gdyż każdy z wykonawców
takim potencjałem musiał się wykazać. Również w tym wypadku nie wiadomo w jaki sposób
okoliczność ta pozwoliła Wykonawcy na tak drastyczne obniżenie kosztów realizacji usługi
w stosunku do złożonych przez Zamawiającego.
Odwołujący podkreślił, że dla obalenia domniemania rażąco niskiej nie jest
wystarczające udzielenie jakichkolwiek wyjaśnień. W orzecznictwie podkreśla się bowiem, że
udzielenie wyjaśnień lakonicznych, co mam miejsce w odniesieniu do Wykonawcy, jest
równoznaczne z brakiem udzielenia wyjaśnień, a taka sytuacja, w świetle art. 90 ust. 3 pzp
rodzi konieczność odrzucenia oferty.
W wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 5 stycznia 2007 r. (sygn. akt V Ca
214/06) wskazano: dla zakwalifikowania oferty do dalszego postępowania nie jest
wystarczające złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio
umotywowanych, przekonujących, że zaproponowana oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Tak samo stwierdzono w wielu innych wyrokach, np.:
• wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 7 września 2010 r. (sygn. akt KIO 1803/10): dla
zakwalifikowania oferty do dalszego postępowania nie jest wystarczające złożenie
jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio umotywowanych: przekonujących, że
zaproponowana oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny;
• wyrok Izby z 9 listopada 2012 r. (sygn. akt 2338/12): Celem składania wyjaśnień, jest
przedstawienie przez wykonawcę konkretnych, obiektywnych, dających się skalkulować
czynników, które umożliwiły obniżenie ceny. Zbytecznym jest przywoływanie w nich
zwłaszcza orzecznictwa i poglądów doktryny na temat pojęcia „rażąco niska cena",
powoływanie się na własne doświadczenie, czy też ogólne oświadczanie, że zaoferowano
całość przedmiotu zamówienia;
• wyrok Izby z 13 listopada 2012 r. (sygn. akt 2354/12): Wykonawcy wolno opisać dowolne
przyczyny uzasadniające rzetelną kalkulację ceny ofertowej, jednak pod warunkiem, że mają
one charakter obiektywny, dający się zweryfikować.
Niezależnie od lakoniczności udzielonych przez Wykonawcę wyjaśnień, Odwołujący
podkreślił, że również załączone do nich dokumenty, takie jak: pismo z hurtowni paliw,
faktura za sprzedaż pojazdu oraz oferta leasingu samochodów, nie stanowią skutecznych
dowodów, m.in. nie wiadomo, jakie rabaty Wykonawca uzyskuje, a dodatkowo zdziwienie
Sygn. akt KIO 53/15
Odwołującego budzi założenie uzyskania oszczędności z tytułu tankowania pojazdów
na stacji w Karczewie, oddalonej o 30 km od Warszawy.
W świetle tak wskazanych okoliczności Odwołujący stwierdził, że Wykonawca nie
obalił domniemania rażąco niskiej ceny powstałego na skutek wezwania go do udzielenia
wyjaśnień.
Odwołujący powołał się na to, że stosownie do wyroku Izby z 29 marca 2012 r. (sygn.
akt KIO 517/12): Dowód braku zaoferowania ceny rażąco niskiej w stosunku do przedmiotu
zamówienia, spoczywa na wykonawcy, który został wezwany do udzielenia wyjaśnień
w trybie art. 90 ust 1 p.z.p. Wystąpienie takie stwarza bowiem domniemanie prawne, że cena
oferty jest rażąco niska, a celem udzielonych wyjaśnień jest obalenie tego domniemania.
Niezależnie od powyższego Odwołujący stwierdził, że uwzględniając tak istotną
różnicę pomiędzy ustaloną przez Zamawiającego ceną rynkową za realizację zamówienia
a ceną oferty Wykonawcy, nie jest możliwe rzetelne wykonanie przez niego zamówienia bez
poniesienia straty. Odwołujący dodał, że dokonana przez niego kalkulacja kosztów
wykonania zamówienia potwierdza taki stan rzeczy.
Na skutek przekazania przez Zamawiającego 12 stycznia 2015 r. drogą elektroniczną
kopii odwołania – 15 stycznia 2015 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło, w
formie pisemnej, zgłoszenie przez Usługi Transportowe M. W. z Otwocka Wielkiego
przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Wobec dokonania zgłoszenia w odpowiedniej formie, z zachowaniem 3-dniowego
terminu oraz wymogu przekazania kopii zgłoszenia Stronom postępowania (zgodnie z art.
185 ust. 2 pzp) – Izba nie miała podstaw do stwierdzenia nieskuteczności przystąpienia,
co do którego nie zgłoszono również opozycji.
Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania.
Ponadto Przystępujący podniósł, że podtrzymuje stanowisko zawarte w złożonych
Zamawiającemu wyjaśnieniach z 29 grudnia 2014 r.
Analiza odwołania przywiodła Przystępującego do wniosku, że jest ono nierzetelne
oraz wprowadza w błąd, w tym w zakresie doboru cytatów z wyjaśnień. Przystępujący
sprecyzował, że wskazał w nich m.in., że ponadto, jako firma działająca na rynku lokalnym,
wykonawca zatrudnia pracowników zamieszkujących w bliskim sąsiedztwie (…), co
Odwołujący przedstawił jako – niewiarygodne w jego ocenie – powołanie się na zatrudnianie
pracowników zamieszkujących poza rejonem świadczenia usługi. Przystępujący podniósł
również, że w żadnej części wyjaśnień, jak i załączonego pisma P.P.H.U. „R.” W. R. nie jest
wskazane ile i gdzie firma ta posiada stacji paliw. Z kolei informacja umieszczona na stronie
internetowej wskazuje, że sieci stacji paliw tej firmy zaliczają się 4 obiekty: w Józefowie i
Sygn. akt KIO 53/15
Warszawie należące do sieci Orlen Premium oraz pozostałe prowadzone pod logo R. .
Ponieważ odwołanie nie zawierało braków formalnych, a wpis od niego został
uiszczony – podlegało rozpoznaniu przez Izbę.
W toku czynności formalnoprawnych i sprawdzających Izba nie stwierdziła, aby
odwołanie podlegało odrzuceniu na podstawie przesłanek określonych w art. 189 ust. 2 pzp.
Nie zgłoszono w tym zakresie odmiennych wniosków.
Z uwagi na brak podstaw do odrzucenia odwołania lub umorzenia postępowania, Izba
przeprowadziła rozprawę, podczas której Odwołujący i Przystępujący podtrzymali
dotychczasowe stanowisko, a Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Uczestników (Stron i Przystępującego)
postępowania odwoławczego, uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy,
jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska zawarte w odwołaniu,
zgłoszeniu przystąpienia, a także odnotowane w protokole rozprawy, Izba ustaliła
i zważyła, co następuje:
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o zamówienie publiczne, która została również przekazana Izbie w formie kopii
poświadczonej za zgodność z oryginałem przez Zamawiającego, w szczególności
przeprowadzając dowody z następujących dokumentów w zakresie niezbędnym
do rozpoznania zarzutów odwołania: ogłoszenie o zamówieniu, SIWZ, ofert złożonych
w postępowaniu, wezwań do wyjaśnienia ceny, wyjaśnień udzielonych przez wykonawców,
zawiadomieniu o rozstrzygnięciu postępowania, a także z protokołu postępowania.
Izba ustaliła następujące okoliczności istotne dla sprawy:
Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług przewozu osób
z niepełnosprawnością na terenie Warszawy {zwanych „Korzystającymi”}, w tym:
1) usługa świadczona w trybie codziennych przewozów, zgodnie z następującymi
warunkami {pkt 1.1.}:
– od poniedziałku do piątku w godz. od 6:00 do 22:00, a soboty i niedziele w godz. od
8:00 do 20:00, z wyłączeniem dni wolnych od pracy wymienionych w art. 1 pkt 1 ustawy
z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz.U. Nr 4, poz. 28, z późn. zm.);
– przejazdy będą zgłaszane przez Korzystających z co najmniej 3-dniowym
wyprzedzeniem, o terminie realizacji decyduje kolejność zgłoszeń;
Sygn. akt KIO 53/15
– Korzystający ponosi zryczałtowaną opłatę 15 zł za jeden kurs, rozumiany jest jako
przejazd w jedną stronę jednego Korzystającego;
– termin realizacji – nie wcześniej niż od 1 lutego 2015 r. {pkt 1.3.19. lit. a}
2) usługa świadczona w trybie okolicznościowych przewozów, zgodnie z następującymi
warunkami {pkt 1.2.}:
– dowóz dzieci i młodzieży do placówek na zajęcia w ramach Warszawskiego Programu
„Lato/Zima w Mieście” w czasie ferii zimowych i letnich w województwie mazowieckim,
realizowany na zlecenie Zamawiającego, który dostarcza listę użytkowników wraz z ich
adresami domowymi i docelowymi oraz terminami przejazdów;
– dodatkowy przewóz osób z niepełno sprawnościami na zlecenie Zamawiającego,
na podstawie zgłoszeń indywidualnych;
– Korzystający nie ponoszą odpłatności za kurs, rozumiany jest jako przejazd w dwie
strony jednego Korzystającego;
– termin realizacji – nie wcześniej niż od 15 stycznia 2015 r. {pkt 1.3.19. lit. b}
Inne wspólne dla obu kategorii usług warunki świadczenia {pkt 1.3.}:
– wykonawca zapewnia Korzystającemu pomoc w wydostaniu się z mieszkania lub innego
miejsca i dotarciu do punktu docelowego wyznaczonego przez Korzystającego, jego
opiekuna prawnego lub asystenta {pkt 1.3.1.};
– Korzystający ma prawo podróżować z osobą towarzyszącą, której przewóz jest
realizowany bez dodatkowych opłat {pkt 1.3.2.};
– przewozy realizowane są w granicach m. st. Warszawy oraz – w przypadku związanym
z leczeniem lub rehabilitacją osób niepełnosprawnych – w obszarze do 20 km od tych granic
{pkt 1.3.3};
– wykonawca musi dysponować co najmniej 15 pojazdami dostosowanymi do potrzeb osób
niepełnosprawnych (tj. wyposażonymi w rampy lub windy umożliwiające wjazd wózkiem
z osobą niepełnosprawną do samochodu raz szyny lub inne urządzenia do mocowania
wózków dla osób niepełnosprawnych) o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, których
minimalna pojemność ładunkowa powinna wynosić 4,5 m3, posiadającymi ważną
homologację lub ważny wpis w dowodzie rejestracyjnym o przystosowaniu pojazdu
do przewozu osób niepełnosprawnych, w tym osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich {pkt 1.3.4};
– specjalistyczny pojazd powinien mieć możliwość jednoczesnego przewożenia co najmniej
dwóch osób niepełnosprawnych na wózkach (w tym elektrycznych); dopuszcza się
możliwość łączenia kursów dla Korzystających zabieranych z miejsc blisko położonych;
w pojeździe muszą być zapewnione minimum dwa miejsca siedzące dla opiekunów {pkt
1.3.7};
Sygn. akt KIO 53/15
– wykonawca posiada własną dyspozytornię, a także udostępnia adres e-mailowy oraz dwie
linie telefoniczne (standardowe numery tel., nienależące do numerów o podwyższonych
opłatach za połączenie) {pkt 1.3.9.}
– dyspozytor na podstawie zgłoszeń Korzystających planuje i opracowuje trasy przejazdu
w celu skrócenia czasu oczekiwania na realizację usługi {pkt 1.3.8.};
– z usługi mogą korzystać osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności ruchowej lub
umysłowej w stopniu umiarkowanym lub znacznym, osoby zaliczone do I lub II grupy
inwalidzkiej oraz osoby posiadające orzeczenie o niezdolności do pracy i samodzielnej
egzystencji wydane na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, bądź legitymujące się orzeczeniami równoznacznymi do ww. {pkt 1.3.12.}
– załogę pojazdu specjalistycznego stanowić będzie kierowca oraz pomocnik posiadający
udokumentowane przeszkolenie w zakresie udzielania pierwszej pomocy i przeszkolenie
w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi {pkt 1.3.13.};
– w okresie 12 tygodni od dnia podpisania umowy przewozy mogą być realizowane
pojazdami nie starszymi niż 10 lat, a po tym okresie – nie starszymi niż 6 lat, licząc od dsty
produkcji pojazdu {pkt 1.3.16.}.
W oparciu o analizę przewozów realizowanych w 2013 r. przewiduje się w 2015 r. ok.
26.750 kursów, czyli średnio ok. 2.230 przejazdów codziennych miesięcznie, a także
założono 5% wzrost liczby kursów w każdym kolejnym roku, oraz ok. 1200 kursów
okolicznościowych rocznie. Łącznie dla okresu 2015-2020 określono następującą liczbę
przewozów: 181.951 kursów codziennych i 7200 kursów okolicznościowych, co stanowi
maksymalną liczbę kursów w okresie obowiązywania umowy {pkt 2}.
{opis przedmiotu zamówienia – załącznik nr 1 do s.i.w.z.}
W formularzy cenowym wycenie podlegała cena jednostkowa brutto odrębnie za kurs
codzienny i kurs okolicznościowy, a wartość brutto należało obliczyć z uwzględniłem
maksymalnej liczby przewozów o okresie obowiązywania umowy, co po zsumowaniu dawało
cenę oferty.
{formularz ofertowy – załącznik nr 3 do s.i.w.z.}
Wartość zamówienia została ustalona przez Zamawiającego 4 listopada 2014 r.
na kwotę 24.859.000,00 zł, co stanowi równowartość 5.883.926,25 euro, z tym że wartość
udzielanego zamówienia została ustalona na kwotę 18.898.239,39 zł (co stanowi
równowartość 4.473.062,00 euro),
w tym:
1) 16.373.148,15 zł płatne z budżetu Zamawiającego: a) przewozy codzienne, płatne po
86,69 zł (93,60 zł brutto) za kurs przy długości kursu 20 km; b) przewozy
okolicznościowe, płatne po 83,33 zł (90,00 zł brutto) za kurs;
Sygn. akt KIO 53/15
2) 2.525.091,24 zł – płatne przez korzystającego z przewozu, w ramach opłaty w kwocie
13,88 zł (15,00 zł brutto) za kurs świadczony w ramach przewozów codziennych.
{pkt 2. protokołu postępowania}
Zamawiający ustalił wartość zamówienia biorąc za punkt odniesienia średnią cen
ofert złożonych w poprzednio prowadzonym postępowaniu (termin składania ofert – sierpień
2014 r.), które zostało unieważnione, powiększoną o 20% (z uwagi na najwyższą cenę
zaoferowaną przez MKM Trans w tamtym postępowaniu)
{okoliczność niesporna}
Bezpośrednio przed otwarciem ofert Zamawiający podał kwotę, jaką zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia w wysokości 17.683.000,00 zł, co stanowi kwotę
brutto dla ustalonej wartości zamówienia płatnej z budżetu Zamawiającego.
{pkt 11. protokołu postępowania}
W postępowaniu zostały złożone 4 oferty z następującymi cenami {cena oferty;
stawka brutto za 1 kurs przewozu codziennego; stawka brutto za 1 kurs przewozu
okolicznościowego}:
1) Usługi Przewozowe J. G. – 15.887.337,00 zł; 87,00 zł; 8,00 zł;
2) MKM Trans sp. z o.o. – 13.245.642,60 zł; 72,60 zł; 5,00 zł;
3) Usługi Transportowe M. W.– 12.361.566,00 zł; 66,00 zł; 49,00 zł;
4) Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa-Wawer –
12.596.173,88; 71,88 zł; 71,88 zł.
{pkt 12. protokołu postępowania}
wartość brutto (zł) różnica w stosunku do
WS (%)
średnia arytmetyczna
cen ofert
różnica w stosunku do
średniej cen ofert
WS* 17.683.000,00
oferta nr 1) 15.887.337,00 -10,15 13.772.679,87 -15,35%
oferta nr 2) 13.245.642,60 -25,09 -3,83%
oferta nr 3) 12.361.566,00 -30,09 -10,25%
oferta nr 4) 13.569.173,88 -23,11 -1,28%
WS* 93,60
oferta nr 1) 87,00 -7,05 74,37 16,98
oferta nr 2) 72,60 -22,44 -2,38%
oferta nr 3) 66,00 -29,49 -11,25
oferta nr 4) 71,88 -23,21 -3,35
WS 90,00
oferta nr 1) 8,00 -91,11% 33,47 -76,10%
oferta nr 2) 5,00 -94,44% -85,06%
Sygn. akt KIO 53/15
wartość brutto (zł) różnica w stosunku do
WS (%)
średnia arytmetyczna
cen ofert
różnica w stosunku do
średniej cen ofert
oferta nr 3) 49,00 -45,56% 46,40%
oferta nr 4) 71,88 -20,13% 114,76%
* wartość szacunkowa ustalona przez Zamawiającego
{analiza złożonych ofert przeprowadzona przez Zamawiającego}
Pismami z 23 grudnia 2014 r. Zamawiający – działając na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy pzp – wezwał trzech wykonawców: Usługi Przewozowe J. G., MKM Trans sp. z o.o. i
Usługi Transportowe M. W. – o udzielenie wyjaśnień w zakresie ceny jednostkowej za
świadczenie usług przewozów okolicznościowych, w każdym przypadku zestawiając stawkę
oszacowaną ze stawką wynikającą z oferty.
{pisma – w aktach postępowania o udzielenie zamówienia}
W zakreślonym terminie wszyscy wezwani wykonawcy złożyli wyjaśnienia.
M. W. w piśmie z 29 grudnia 2014 r. wyjaśnił, że zaoferowana cena jednostkowa
49,00 zł za świadczenie usług przewozów okolicznościowych stanowi bilans następujących
sprzyjających i dostępnych mu warunków wykonania zamówienia.
Po pierwsze – posiadania wprowadzonego systemu zarządzania jakością, który
usprawni organizację pracy w sposób pozwalający na obniżenie kosztów pracy w odniesieniu
do przewozów okolicznościowych o około 40%. Zastosowana metoda oszczędnościowa
będzie polegała na łączeniu kursów dla Korzystających zabieranych z miejsc blisko
położonych, których docelowe miejsca dowozu są wspólne podczas Warszawskiego
Programu „Lato/Zima w Mieście”
Po drugie – posiadania własnego zaplecza technicznego oraz bazy przedsiębiorstwa
zlokalizowanych w bliskiej odległości od miejsca wykonywania przedmiotu zamówienia, co
skutkuje obniżeniem kosztów transportu oraz brakiem konieczności najmu terenu na bazę.
Po trzecie – zatrudniania, jako firma działająca na rynku lokalnym, pracowników
zamieszkujących w bliskim sąsiedztwie, co sprowadza koszty dowozu pracowników do zera.
Po czwarte – posiadania własnego i leasingowanego sprzętu i urządzeń do realizacji
przedmiotu zamówienia – samochodów specjalistycznych do przewozu osób
niepełnosprawnych, co skutkuje diametralnie niższymi kosztami w porównaniu do często
stosowanego wynajmu długoterminowego pojazdów.
Po piąte – posiadania w chwili składania oferty 100% zmagazynowanych zapasów
materiałowych niezbędnych do wykonania przedmiotu zamówienia (wózki inwalidzkie, szyny
najazdowe, pasy mocujące), co skutkuje oszczędnościami przy wykonaniu przedmiotu
zamówienia.
Po szóste – korzystanie z atrakcyjnych rabatów (często nawet ponad 30%) na zakup
materiałów i sprzętu. Działając w znaczącej skali, współpracując z bezpośrednimi
Sygn. akt KIO 53/15
producentami (tj. Renault, CLS, BP, R.), posiada atrakcyjne rabaty i upusty cenowe na zakup
pojazdów i paliw oraz leasing pojazdów. Skutkuje to możliwością zaoferowania
konkurencyjnych cen za wykonanie zamówienia.
Jednocześnie Wykonawca oświadczył, że w cenie oferty zostało uwzględnione
wykonanie wszystkich czynności wyszczególnionych w s.i.w.z..
Wykonawca dodał, że ponieważ usługa przewozu będzie realizowana
z wykorzystaniem sprzętu i personelu, których koszt został skalkulowany w cenie za usługi
przewozu regularnego, a także wykonywana w tym samym okresie co przewozy regularne,
przewóz okolicznościowy wygeneruje jedynie koszt zużycia paliwa. Z tego względu zysk z
przewozów codziennych ma bezpośrednie przełożenie na cenę za przewozy
okolicznościowe.
Do wyjaśnień załączono:
– oświadczenie P.P.H.U. „R.”, że zakupywana przez Usługi Transportowe M. W. ilość paliwa
pozwala na zastosowanie progów rabatowych dla stałych odbiorców;
– umowę sprzedaży pojazdu Renault Master TZ z 29 grudnia 2014 r., zawartą pomiędzy
Usługami Transportowymi M. W. a Renault Retail Group Warszawa sp. z o.o. siedzibą w
Warszawie, w której uwidoczniono rabat w kwocie 41.450,10 zł od kwoty 131.450,10 zł;
– ofertę leasingu operacyjnego z 1 grudnia 2014 r. CLS sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
dotyczącą Reanult Master, w której określono wysokość miesięcznej raty (przy 71 ratach) na
kwotę 1937,40 zł.
{pismo – w aktach postępowania o udzielenie zamówienia}
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła,
że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 179 ust. 1 pzp odwołującemu przysługuje legitymacja do wniesienia
odwołania, gdy ma (lub miał) interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść szkodę w
wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie Izby Odwołujący
wykazał, że ma interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, w którym złożył ofertę
sklasyfikowaną na drugim miejscu, a także, że może ponieść szkodę w związku
z zarzucanymi Zamawiającemu naruszeniami przepisów ustawy pzp, które spowodowały
wybór oferty Przystępującego, co uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie przedmiotowego
zamówienia.
Izba stwierdziła, że odwołanie zawiera dwa alternatywne względem siebie zarzuty
i wynikające z nich żądania: po pierwsze – zarzut naruszenia art. 90 ust. 1 pzp, przez
Sygn. akt KIO 53/15
zaniechanie wezwania Przystępującego do wyjaśnienia całej ceny oferty, po drugie – zarzut
naruszenia art. 90 ust. 3 pzp i art. 89 ust. 1 pkt 4 pzp, przez zaniechanie odrzucenia oferty
Przystępującego, gdyż złożone przez niego wyjaśnienia miałyby potwierdzać, że jego oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Przy takiej konstrukcji
odwołania wyłącznie jeden z tych zarzutów mógł potencjalnie okazać się zasadny. Jeżeli nie
było prawidłowego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 pzp, co stanowi istotę zarzutu
pierwszego, niemożliwe jest, aby mógł znaleźć jednocześnie potwierdzenie zarzut drugi,
gdyż jeżeli złożone wyjaśnienia nie dotyczyły całej ceny oferty, przedwczesne byłoby
orzekanie, czy zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Z kolei jeżeli złożone wyjaśnienia miałyby być wystarczającą postawą do stwierdzenia,
że cena oferty jest rażąco niska, bezprzedmiotowy byłby zarzut pierwszy.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 pzp, jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w stosunku
do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub
wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% od wartości
zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca
się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie: 1) oszczędności metody
wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających
warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu
wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa
od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z
dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U, Nr 200, poz.
1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314); 2) pomocy publicznej
udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
W ocenie składu orzekającego Izby w okolicznościach faktycznych prowadzonego
postępowania Zamawiający prawidłowo zastosował art. 90 ust. 1 pzp. Z przywołanego
przepisu wynika, że cena oferty może wydawać się rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzić wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z określonymi dla zamówienia wymaganiami, w szczególności jeżeli jest niższa o
30% od wartości zamówienia lub od średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.
Zamawiający, jak wynika z przedstawionego na rozprawie tabelarycznego
zestawienia ofert z komentarzem, po przeprowadzeniu szczegółowej analizy złożonych ofert,
ustalił, co następuje. Ceny wszystkich złożonych ofert są niższe od wartości zamówienia
(brutto): najdroższa oferta odbiega o 10,15%, zaś pozostałe trzy w przedziale od 23,11% do
30,09%, przy czym cena oferty odbiega tu o 25,09%. Cena oferty Przystępującego jest
Sygn. akt KIO 53/15
niższa: w stosunku do średniej arytmetycznej złożonych ofert o 10,25 %, natomiast
w stosunku do wartości zamówienia (brutto) o 30,09%. Po uwzględnieniu cen za dwie
zasadnicze kategorie usług objętych przedmiotem zamówienia okazało się, że za
przekroczenie ustawowej granicy 30% odpowiada cena za przewozy okolicznościowe, która
jest niższa o 45,56% w stosunku do oszacowań, choć jednocześnie wyższa o 46,40%
od średniej arytmetycznej z wszystkich ofert. Wyłącznie w kategorii przewozów
okolicznościowych wystąpiło duże odstępstwo zaoferowanych cen w stosunku
do oszacowania, gdyż dwóch wykonawców, w tym Odwołujący, zaoferowali ceny niższe
o ponad 90%.
W rezultacie, ponieważ wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania
usług zgodnie z wymaganiami opisanymi w załączniku nr 1 do s.i.w.z. – w przypadku trzech
wykonawców, w tym Odwołującego i Przystępującego – wzbudziła jedynie cena za przewozy
okolicznościowe, w takim zakresie wezwał tych właśnie wykonawców do wyjaśnień.
Izba nie podziela stanowiska Odwołującego, że w każdym przypadku, niezależnie od
uwarunkowań konkretnego postępowania, wymagane jest wzywanie do wyjaśnienia ceny
całej oferty. Wręcz przeciwnie, zamawiający powinni wyjaśniać te elementy oferty, które
wydają się im rażąco niskie i budzące wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia.
Izba zważyła również, że Odwołujący nie przedstawił żadnych konkretnych
okoliczności, które podważałyby adekwatność analizy przeprowadzonej przez
Zamawiającego.
Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy pzp zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie
złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami
potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Natomiast według art. 89 ust. 1 pkt 4 pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W ocenie składu orzekającego Izby złożone wyjaśnienia mogły zostać ocenione przez
Zamawiającego za wystarczające do usunięcia wątpliwości co do zaniżenia przez
Przystępującego ceny za przewozy okazjonalne.
Skład orzekający Izby nie podziela stanowiska, że złożenie wyjaśnień, niezależnie od
ich merytorycznej oceny, nie może być poczytywane w rozumieniu art. 90 ust. 1 pzp
za niezłożenie wyjaśnień, co ogranicza się do sytuacji braku udzielenia jakiejkolwiek
odpowiedzi na wezwanie. Z kolei niezwykle rzadko występuje sytuacja, w której wykonawca
w wyjaśnieniach potwierdzi wprost lub choćby pośrednio, że zaoferowana cena jest rażąco
niska.
Podkreślić raz jeszcze należy, że zgodnie z wezwaniem Zamawiającego, złożone
Sygn. akt KIO 53/15
wyjaśnienia dotyczyły ceny za przewozy okolicznościowe, gdyż tylko ona wzbudziła
wątpliwości Zamawiającego. Odwołujący bezpodstawnie na rozprawie podnosił, że mimo to
wyjaśnienia Przystępującego powinny dotyczyć kalkulacji całości ceny oferty. Odwołujący
sam czuł się zmuszony do złożenia takich całościowych wyjaśnień, gdyż zaoferował w tym
zakresie stawkę 5,00 zł, która – jak sam wskazał – pokrywa jedynie koszty paliwa za kurs.
Izba zważyła, że w rozstrzyganej sprawie Przystępujący złożył wyjaśnienia, w których
potwierdził, że zaoferowana za przewozy okolicznościowe cena jednostkowa w wysokości
49,00 zł pozwoli na realizację tych usług zgodnie z wymaganiami Zamawiającego.
W odwołaniu treść wyjaśnień została zniekształcona, co trafnie zostało
wypunktowane w zgłoszeniu przystąpienia.
Nie racji Odwołujący, że powołanie się na łączenie kursów okolicznościowych jest bez
znaczenia, gdyż Zamawiający szacował koszt wykonania jednego kursu dla jednego
Korzystającego. Jednocześnie stawka zaoferowana przez Przystępującego była znacznie
wyższa niż zaoferowana przez Odwołującego, a jedynie niższa od tak dokonanego
oszacowania.
Odwołujący zupełnie pominął niektóre elementy złożonych wyjaśnień, takie jak
odnoszące się do posiadania wystarczających do wykonania przedmiotu zamówienia
materiałów dodatkowych (wózki inwalidzkie, szyny najazdowe, pasy mocujące).
Odwołujący, choć miał w pełni dostęp do wyjaśnień Przystępującego, nie
zakwestionował wynikających z nich wraz z załączonymi dowodami kosztów zakupu czy
leasingu pojazdów, a zatem nie zostało podważone, że wysokość udzielonego rabatu czy
wysokość miesięcznej raty leasingowej nie stanowi korzystnej okoliczności dostępnej
Przystępującemu. Ogólnikowe powołanie się na własne wyjaśnienia przez Odwołującego
niczego nie wnosi do sprawy. Odwołujący pominął przy tym, że według wyjaśnień
Przystępującego koszty sprzętu i personelu zostały skalkulowane w cenie przewozów
codziennych, które będą wykonywane w tym samym okresie, czyli jednocześnie
z przewozami okolicznościowymi.
Natomiast Zamawiający, opierając się na całokształcie okoliczności, w tym treści
wszystkich złożonych wyjaśnień w zestawieniu z zaoferowanymi stawkami za przewozy
okazjonalne, miał prawo uznać złożone przez Przystępującego wyjaśnienia
za wystarczające.
Mając powyższe na uwadze, Izba – działając na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy
pzp – orzekła, jak w pkt 1 sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy pzp w zw. z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Sygn. akt KIO 53/15
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu
od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) – obciążając Odwołującego kosztami tego postępowania,
na które złożył się uiszczony przez niego wpis.
Przewodniczący: ………………………………
………………………………
………………………………
WYROK
z dnia 22 stycznia 2015 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Piotr Kozłowski
Sylwester Kuchnio
Emil Kuriata
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 stycznia 2015 r. w Warszawie odwołania
wniesionego 9 stycznia 2015 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
przez wykonawcę: MKM TRANS sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego pn. Świadczenie specjalistycznych
usług przewozowych dla osób niepełnosprawnych na terenie m. st. Warszawy oraz w
przypadku leczenia lub rehabilitacji osób niepełnosprawnych w obszarze do 20 km od granic
m.st. Warszawy (nr postępowania ZP/GP/271/III-223/14)
prowadzonym przez zamawiającego: Miasto Stołeczne Warszawa
przy udziale wykonawcy: Usługi Transportowe M. W., Otwock Wielki –zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego:
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego – MKM TRANS sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł
00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez powyższego
odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
Sygn. akt KIO 53/15
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………
………………………………
………………………………
Sygn. akt KIO 53/15
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Miasto Stołeczne Warszawa – prowadzi w trybie przetargu
ograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych {tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.; dalej zwanej również
„ustawą pzp”, „pzp” lub „PZP”}, postępowanie o udzielenie zamówienia na usługi pn.
Świadczenie specjalistycznych usług przewozowych dla osób niepełnosprawnych na terenie
m. st. Warszawy oraz w przypadku leczenia lub rehabilitacji osób niepełnosprawnych
w obszarze do 20 km od granic m.st. Warszawy (nr postępowania ZP/GP/271/III-223/14).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 2014/S_217-384122 z 11 listopada 2014 r., z tym że 6 listopada 2014 r.
Zamawiający przekazał je Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej, a także zamieścił
ogłoszenie o zamówieniu w swojej siedzibie na tablicy ogłoszeń oraz na swojej stronie
internetowej {http://ogloszeniabzp.um.warszawa.pl/wyszukiwarka.php}.
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp.
31 grudnia 2014 r. Zamawiający przekazał wykonawcom zawiadomienie
o rozstrzygnięciu postępowania – wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez
Usługi Transportowe M. W. z Otwocka Wielkiego {dalej również w skrócie: „M. W.”}
9 stycznia 2015 r. (pismem z tej daty) Odwołujący – MKM TRANS sp. z o.o. {dalej
również w skrócie „MKM Trans”} z siedzibą w Warszawie wniósł – w formie pisemnej – do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie (zachowując wymóg przekazania jego kopii
Zamawiającemu) od czynności i zaniechań Zamawiającego, któremu zarzucił następujące
naruszenia ustawy pzp:
1. Art. 90 ust. 1 – przez zaniechanie wezwania Wykonawcy Usługi Transportowe M. W. z
siedzibą w Otwocku Wielkim do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość całej zaoferowanej ceny.
2. Art. 90 ust. 3, art. 89 ust. 1 pkt 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 – przez zaniechanie odrzucenia
oferty wykonawcy Usługi Transportowe M. W., pomimo że jego oferta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a jej złożenie stanowiło czyn
nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1. Odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę Usługi Transportowe M. W., {ewentualnie}
wezwania tego Wykonawcy do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 pzp w
stosunku do całej zaoferowanej ceny.
Sygn. akt KIO 53/15
2. Uznania oferty złożonej przez Odwołującego za najkorzystniejszą.
Odwołujący sprecyzował zarzuty za pomocą następujących okoliczności faktycznych
i prawnych uzasadniających wniesienie odwołania.
{ad zarzutu nr 1}
W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że w okolicznościach, w których cena
oferty Wykonawcy jest o ponad 30% niższa od wartości zamówienia (12.361.560 zł
w stosunku do budżetu 17.683.000 zł), Zamawiający zobowiązany był w świetle art. 90 ust. 1
ustawy pzp zwrócić się do Wykonawcy o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Tymczasem, jak wynika
z pisma Zamawiającego z 23 grudnia 2014 r. (znak: PS-OP.8410.1.2014.MSW) zwrócił się
on do Wykonawcy o udzielenie wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 pzp, jedynie w zakresie
jednej z dwóch cen jednostkowych tj. ceny za świadczenie usług w trybie okolicznościowych
przewozów. Zasadnicze znaczenie cenotwórcze miała jednak cena zaoferowana za usługi
świadczone w trybie codziennych przewozów, gdyż przewozy okolicznościowe stanowią
jedynie 4% wszystkich planowanych kursów. Odwołujący zarzucił ponadto, że art. 90 ust. 1
pzp zobowiązuje do zwrócenia się o udzielenie wyjaśnień w odniesieniu do całej ceny oferty
a nie tylko jej części, gdyż podstawą do odrzucenia oferty nie może być zaoferowanie rażąco
niskiej ceny jednostkowej, ale zaoferowanie rażąco niskiej ceny za wykonanie całości
zamówienia.
{ad zarzutu nr 2}
Niezależnie od powyższych okoliczności, Odwołujący stwierdził, że udzielone przez
Wykonawcę wyjaśnienia (pismo z 29.12.2014 r.) nie obalają domniemania rażąco niskiej
ceny i nie stanowią wyjaśnień i dowodów, które mogłyby być uznane za spełniające
wymagania art. 90 ust. 1 pzp, i już sama ta okoliczność rodzi konieczność odrzucenia oferty
na podstawie art. 90 ust. 3 pzp.
Zdaniem Odwołującego wyjaśnienia te są lakoniczne, nie zostały poparte żadnymi
dowodami, w tym wyliczeniami w jaki sposób i w jakim zakresie pozwoliły Wykonawcy na tak
istotne obniżenie ceny oferty w stosunku do cen rynkowych.
Przykładowo Wykonawca wskazuje, że posiada system zarządzania jakością, który
pozwoli mu na obniżenie kosztów pracy o około 40% poprzez łączenie kursów. Okoliczność
ta nie ma jednak charakteru wyjątkowego, jej zastosowanie jest oczywiste dla każdego
wykonawcy, a ponadto nie wiadomo, o ile konkretnie okoliczność ta pozwoliła wykonawca na
obniżenie kosztów.
W dalszej części Wykonawca podkreśla, że posiada bazę zlokalizowaną w bliskiej
odległości od miejsca wykonania zamówienia. Tymczasem według informacji posiadanych
przez Odwołującego Wykonawca takiej bazy nie posiada i również w tym wypadku nie
Sygn. akt KIO 53/15
wiadomo w jakim stopniu ta okoliczność przełożyła się na możliwość obniżenia ceny oferty.
Całkowicie niewiarygodne jest ponadto stwierdzenie, że w związku z zatrudnianiem
pracowników zamieszkujących poza rejonem świadczenia usługi koszty dowozu
pracowników sprowadzone są do zera.
Kolejna wskazywana okoliczność, a dotycząca posiadania własnych oraz
leasingowanych samochodów nie jest okolicznością wyjątkową, gdyż każdy z wykonawców
takim potencjałem musiał się wykazać. Również w tym wypadku nie wiadomo w jaki sposób
okoliczność ta pozwoliła Wykonawcy na tak drastyczne obniżenie kosztów realizacji usługi
w stosunku do złożonych przez Zamawiającego.
Odwołujący podkreślił, że dla obalenia domniemania rażąco niskiej nie jest
wystarczające udzielenie jakichkolwiek wyjaśnień. W orzecznictwie podkreśla się bowiem, że
udzielenie wyjaśnień lakonicznych, co mam miejsce w odniesieniu do Wykonawcy, jest
równoznaczne z brakiem udzielenia wyjaśnień, a taka sytuacja, w świetle art. 90 ust. 3 pzp
rodzi konieczność odrzucenia oferty.
W wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 5 stycznia 2007 r. (sygn. akt V Ca
214/06) wskazano: dla zakwalifikowania oferty do dalszego postępowania nie jest
wystarczające złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio
umotywowanych, przekonujących, że zaproponowana oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Tak samo stwierdzono w wielu innych wyrokach, np.:
• wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 7 września 2010 r. (sygn. akt KIO 1803/10): dla
zakwalifikowania oferty do dalszego postępowania nie jest wystarczające złożenie
jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio umotywowanych: przekonujących, że
zaproponowana oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny;
• wyrok Izby z 9 listopada 2012 r. (sygn. akt 2338/12): Celem składania wyjaśnień, jest
przedstawienie przez wykonawcę konkretnych, obiektywnych, dających się skalkulować
czynników, które umożliwiły obniżenie ceny. Zbytecznym jest przywoływanie w nich
zwłaszcza orzecznictwa i poglądów doktryny na temat pojęcia „rażąco niska cena",
powoływanie się na własne doświadczenie, czy też ogólne oświadczanie, że zaoferowano
całość przedmiotu zamówienia;
• wyrok Izby z 13 listopada 2012 r. (sygn. akt 2354/12): Wykonawcy wolno opisać dowolne
przyczyny uzasadniające rzetelną kalkulację ceny ofertowej, jednak pod warunkiem, że mają
one charakter obiektywny, dający się zweryfikować.
Niezależnie od lakoniczności udzielonych przez Wykonawcę wyjaśnień, Odwołujący
podkreślił, że również załączone do nich dokumenty, takie jak: pismo z hurtowni paliw,
faktura za sprzedaż pojazdu oraz oferta leasingu samochodów, nie stanowią skutecznych
dowodów, m.in. nie wiadomo, jakie rabaty Wykonawca uzyskuje, a dodatkowo zdziwienie
Sygn. akt KIO 53/15
Odwołującego budzi założenie uzyskania oszczędności z tytułu tankowania pojazdów
na stacji w Karczewie, oddalonej o 30 km od Warszawy.
W świetle tak wskazanych okoliczności Odwołujący stwierdził, że Wykonawca nie
obalił domniemania rażąco niskiej ceny powstałego na skutek wezwania go do udzielenia
wyjaśnień.
Odwołujący powołał się na to, że stosownie do wyroku Izby z 29 marca 2012 r. (sygn.
akt KIO 517/12): Dowód braku zaoferowania ceny rażąco niskiej w stosunku do przedmiotu
zamówienia, spoczywa na wykonawcy, który został wezwany do udzielenia wyjaśnień
w trybie art. 90 ust 1 p.z.p. Wystąpienie takie stwarza bowiem domniemanie prawne, że cena
oferty jest rażąco niska, a celem udzielonych wyjaśnień jest obalenie tego domniemania.
Niezależnie od powyższego Odwołujący stwierdził, że uwzględniając tak istotną
różnicę pomiędzy ustaloną przez Zamawiającego ceną rynkową za realizację zamówienia
a ceną oferty Wykonawcy, nie jest możliwe rzetelne wykonanie przez niego zamówienia bez
poniesienia straty. Odwołujący dodał, że dokonana przez niego kalkulacja kosztów
wykonania zamówienia potwierdza taki stan rzeczy.
Na skutek przekazania przez Zamawiającego 12 stycznia 2015 r. drogą elektroniczną
kopii odwołania – 15 stycznia 2015 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło, w
formie pisemnej, zgłoszenie przez Usługi Transportowe M. W. z Otwocka Wielkiego
przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Wobec dokonania zgłoszenia w odpowiedniej formie, z zachowaniem 3-dniowego
terminu oraz wymogu przekazania kopii zgłoszenia Stronom postępowania (zgodnie z art.
185 ust. 2 pzp) – Izba nie miała podstaw do stwierdzenia nieskuteczności przystąpienia,
co do którego nie zgłoszono również opozycji.
Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania.
Ponadto Przystępujący podniósł, że podtrzymuje stanowisko zawarte w złożonych
Zamawiającemu wyjaśnieniach z 29 grudnia 2014 r.
Analiza odwołania przywiodła Przystępującego do wniosku, że jest ono nierzetelne
oraz wprowadza w błąd, w tym w zakresie doboru cytatów z wyjaśnień. Przystępujący
sprecyzował, że wskazał w nich m.in., że ponadto, jako firma działająca na rynku lokalnym,
wykonawca zatrudnia pracowników zamieszkujących w bliskim sąsiedztwie (…), co
Odwołujący przedstawił jako – niewiarygodne w jego ocenie – powołanie się na zatrudnianie
pracowników zamieszkujących poza rejonem świadczenia usługi. Przystępujący podniósł
również, że w żadnej części wyjaśnień, jak i załączonego pisma P.P.H.U. „R.” W. R. nie jest
wskazane ile i gdzie firma ta posiada stacji paliw. Z kolei informacja umieszczona na stronie
internetowej wskazuje, że sieci stacji paliw tej firmy zaliczają się 4 obiekty: w Józefowie i
Sygn. akt KIO 53/15
Warszawie należące do sieci Orlen Premium oraz pozostałe prowadzone pod logo R. .
Ponieważ odwołanie nie zawierało braków formalnych, a wpis od niego został
uiszczony – podlegało rozpoznaniu przez Izbę.
W toku czynności formalnoprawnych i sprawdzających Izba nie stwierdziła, aby
odwołanie podlegało odrzuceniu na podstawie przesłanek określonych w art. 189 ust. 2 pzp.
Nie zgłoszono w tym zakresie odmiennych wniosków.
Z uwagi na brak podstaw do odrzucenia odwołania lub umorzenia postępowania, Izba
przeprowadziła rozprawę, podczas której Odwołujący i Przystępujący podtrzymali
dotychczasowe stanowisko, a Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Uczestników (Stron i Przystępującego)
postępowania odwoławczego, uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy,
jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska zawarte w odwołaniu,
zgłoszeniu przystąpienia, a także odnotowane w protokole rozprawy, Izba ustaliła
i zważyła, co następuje:
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o zamówienie publiczne, która została również przekazana Izbie w formie kopii
poświadczonej za zgodność z oryginałem przez Zamawiającego, w szczególności
przeprowadzając dowody z następujących dokumentów w zakresie niezbędnym
do rozpoznania zarzutów odwołania: ogłoszenie o zamówieniu, SIWZ, ofert złożonych
w postępowaniu, wezwań do wyjaśnienia ceny, wyjaśnień udzielonych przez wykonawców,
zawiadomieniu o rozstrzygnięciu postępowania, a także z protokołu postępowania.
Izba ustaliła następujące okoliczności istotne dla sprawy:
Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług przewozu osób
z niepełnosprawnością na terenie Warszawy {zwanych „Korzystającymi”}, w tym:
1) usługa świadczona w trybie codziennych przewozów, zgodnie z następującymi
warunkami {pkt 1.1.}:
– od poniedziałku do piątku w godz. od 6:00 do 22:00, a soboty i niedziele w godz. od
8:00 do 20:00, z wyłączeniem dni wolnych od pracy wymienionych w art. 1 pkt 1 ustawy
z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz.U. Nr 4, poz. 28, z późn. zm.);
– przejazdy będą zgłaszane przez Korzystających z co najmniej 3-dniowym
wyprzedzeniem, o terminie realizacji decyduje kolejność zgłoszeń;
Sygn. akt KIO 53/15
– Korzystający ponosi zryczałtowaną opłatę 15 zł za jeden kurs, rozumiany jest jako
przejazd w jedną stronę jednego Korzystającego;
– termin realizacji – nie wcześniej niż od 1 lutego 2015 r. {pkt 1.3.19. lit. a}
2) usługa świadczona w trybie okolicznościowych przewozów, zgodnie z następującymi
warunkami {pkt 1.2.}:
– dowóz dzieci i młodzieży do placówek na zajęcia w ramach Warszawskiego Programu
„Lato/Zima w Mieście” w czasie ferii zimowych i letnich w województwie mazowieckim,
realizowany na zlecenie Zamawiającego, który dostarcza listę użytkowników wraz z ich
adresami domowymi i docelowymi oraz terminami przejazdów;
– dodatkowy przewóz osób z niepełno sprawnościami na zlecenie Zamawiającego,
na podstawie zgłoszeń indywidualnych;
– Korzystający nie ponoszą odpłatności za kurs, rozumiany jest jako przejazd w dwie
strony jednego Korzystającego;
– termin realizacji – nie wcześniej niż od 15 stycznia 2015 r. {pkt 1.3.19. lit. b}
Inne wspólne dla obu kategorii usług warunki świadczenia {pkt 1.3.}:
– wykonawca zapewnia Korzystającemu pomoc w wydostaniu się z mieszkania lub innego
miejsca i dotarciu do punktu docelowego wyznaczonego przez Korzystającego, jego
opiekuna prawnego lub asystenta {pkt 1.3.1.};
– Korzystający ma prawo podróżować z osobą towarzyszącą, której przewóz jest
realizowany bez dodatkowych opłat {pkt 1.3.2.};
– przewozy realizowane są w granicach m. st. Warszawy oraz – w przypadku związanym
z leczeniem lub rehabilitacją osób niepełnosprawnych – w obszarze do 20 km od tych granic
{pkt 1.3.3};
– wykonawca musi dysponować co najmniej 15 pojazdami dostosowanymi do potrzeb osób
niepełnosprawnych (tj. wyposażonymi w rampy lub windy umożliwiające wjazd wózkiem
z osobą niepełnosprawną do samochodu raz szyny lub inne urządzenia do mocowania
wózków dla osób niepełnosprawnych) o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, których
minimalna pojemność ładunkowa powinna wynosić 4,5 m3, posiadającymi ważną
homologację lub ważny wpis w dowodzie rejestracyjnym o przystosowaniu pojazdu
do przewozu osób niepełnosprawnych, w tym osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich {pkt 1.3.4};
– specjalistyczny pojazd powinien mieć możliwość jednoczesnego przewożenia co najmniej
dwóch osób niepełnosprawnych na wózkach (w tym elektrycznych); dopuszcza się
możliwość łączenia kursów dla Korzystających zabieranych z miejsc blisko położonych;
w pojeździe muszą być zapewnione minimum dwa miejsca siedzące dla opiekunów {pkt
1.3.7};
Sygn. akt KIO 53/15
– wykonawca posiada własną dyspozytornię, a także udostępnia adres e-mailowy oraz dwie
linie telefoniczne (standardowe numery tel., nienależące do numerów o podwyższonych
opłatach za połączenie) {pkt 1.3.9.}
– dyspozytor na podstawie zgłoszeń Korzystających planuje i opracowuje trasy przejazdu
w celu skrócenia czasu oczekiwania na realizację usługi {pkt 1.3.8.};
– z usługi mogą korzystać osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności ruchowej lub
umysłowej w stopniu umiarkowanym lub znacznym, osoby zaliczone do I lub II grupy
inwalidzkiej oraz osoby posiadające orzeczenie o niezdolności do pracy i samodzielnej
egzystencji wydane na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, bądź legitymujące się orzeczeniami równoznacznymi do ww. {pkt 1.3.12.}
– załogę pojazdu specjalistycznego stanowić będzie kierowca oraz pomocnik posiadający
udokumentowane przeszkolenie w zakresie udzielania pierwszej pomocy i przeszkolenie
w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi {pkt 1.3.13.};
– w okresie 12 tygodni od dnia podpisania umowy przewozy mogą być realizowane
pojazdami nie starszymi niż 10 lat, a po tym okresie – nie starszymi niż 6 lat, licząc od dsty
produkcji pojazdu {pkt 1.3.16.}.
W oparciu o analizę przewozów realizowanych w 2013 r. przewiduje się w 2015 r. ok.
26.750 kursów, czyli średnio ok. 2.230 przejazdów codziennych miesięcznie, a także
założono 5% wzrost liczby kursów w każdym kolejnym roku, oraz ok. 1200 kursów
okolicznościowych rocznie. Łącznie dla okresu 2015-2020 określono następującą liczbę
przewozów: 181.951 kursów codziennych i 7200 kursów okolicznościowych, co stanowi
maksymalną liczbę kursów w okresie obowiązywania umowy {pkt 2}.
{opis przedmiotu zamówienia – załącznik nr 1 do s.i.w.z.}
W formularzy cenowym wycenie podlegała cena jednostkowa brutto odrębnie za kurs
codzienny i kurs okolicznościowy, a wartość brutto należało obliczyć z uwzględniłem
maksymalnej liczby przewozów o okresie obowiązywania umowy, co po zsumowaniu dawało
cenę oferty.
{formularz ofertowy – załącznik nr 3 do s.i.w.z.}
Wartość zamówienia została ustalona przez Zamawiającego 4 listopada 2014 r.
na kwotę 24.859.000,00 zł, co stanowi równowartość 5.883.926,25 euro, z tym że wartość
udzielanego zamówienia została ustalona na kwotę 18.898.239,39 zł (co stanowi
równowartość 4.473.062,00 euro),
w tym:
1) 16.373.148,15 zł płatne z budżetu Zamawiającego: a) przewozy codzienne, płatne po
86,69 zł (93,60 zł brutto) za kurs przy długości kursu 20 km; b) przewozy
okolicznościowe, płatne po 83,33 zł (90,00 zł brutto) za kurs;
Sygn. akt KIO 53/15
2) 2.525.091,24 zł – płatne przez korzystającego z przewozu, w ramach opłaty w kwocie
13,88 zł (15,00 zł brutto) za kurs świadczony w ramach przewozów codziennych.
{pkt 2. protokołu postępowania}
Zamawiający ustalił wartość zamówienia biorąc za punkt odniesienia średnią cen
ofert złożonych w poprzednio prowadzonym postępowaniu (termin składania ofert – sierpień
2014 r.), które zostało unieważnione, powiększoną o 20% (z uwagi na najwyższą cenę
zaoferowaną przez MKM Trans w tamtym postępowaniu)
{okoliczność niesporna}
Bezpośrednio przed otwarciem ofert Zamawiający podał kwotę, jaką zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia w wysokości 17.683.000,00 zł, co stanowi kwotę
brutto dla ustalonej wartości zamówienia płatnej z budżetu Zamawiającego.
{pkt 11. protokołu postępowania}
W postępowaniu zostały złożone 4 oferty z następującymi cenami {cena oferty;
stawka brutto za 1 kurs przewozu codziennego; stawka brutto za 1 kurs przewozu
okolicznościowego}:
1) Usługi Przewozowe J. G. – 15.887.337,00 zł; 87,00 zł; 8,00 zł;
2) MKM Trans sp. z o.o. – 13.245.642,60 zł; 72,60 zł; 5,00 zł;
3) Usługi Transportowe M. W.– 12.361.566,00 zł; 66,00 zł; 49,00 zł;
4) Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa-Wawer –
12.596.173,88; 71,88 zł; 71,88 zł.
{pkt 12. protokołu postępowania}
wartość brutto (zł) różnica w stosunku do
WS (%)
średnia arytmetyczna
cen ofert
różnica w stosunku do
średniej cen ofert
WS* 17.683.000,00
oferta nr 1) 15.887.337,00 -10,15 13.772.679,87 -15,35%
oferta nr 2) 13.245.642,60 -25,09 -3,83%
oferta nr 3) 12.361.566,00 -30,09 -10,25%
oferta nr 4) 13.569.173,88 -23,11 -1,28%
WS* 93,60
oferta nr 1) 87,00 -7,05 74,37 16,98
oferta nr 2) 72,60 -22,44 -2,38%
oferta nr 3) 66,00 -29,49 -11,25
oferta nr 4) 71,88 -23,21 -3,35
WS 90,00
oferta nr 1) 8,00 -91,11% 33,47 -76,10%
oferta nr 2) 5,00 -94,44% -85,06%
Sygn. akt KIO 53/15
wartość brutto (zł) różnica w stosunku do
WS (%)
średnia arytmetyczna
cen ofert
różnica w stosunku do
średniej cen ofert
oferta nr 3) 49,00 -45,56% 46,40%
oferta nr 4) 71,88 -20,13% 114,76%
* wartość szacunkowa ustalona przez Zamawiającego
{analiza złożonych ofert przeprowadzona przez Zamawiającego}
Pismami z 23 grudnia 2014 r. Zamawiający – działając na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy pzp – wezwał trzech wykonawców: Usługi Przewozowe J. G., MKM Trans sp. z o.o. i
Usługi Transportowe M. W. – o udzielenie wyjaśnień w zakresie ceny jednostkowej za
świadczenie usług przewozów okolicznościowych, w każdym przypadku zestawiając stawkę
oszacowaną ze stawką wynikającą z oferty.
{pisma – w aktach postępowania o udzielenie zamówienia}
W zakreślonym terminie wszyscy wezwani wykonawcy złożyli wyjaśnienia.
M. W. w piśmie z 29 grudnia 2014 r. wyjaśnił, że zaoferowana cena jednostkowa
49,00 zł za świadczenie usług przewozów okolicznościowych stanowi bilans następujących
sprzyjających i dostępnych mu warunków wykonania zamówienia.
Po pierwsze – posiadania wprowadzonego systemu zarządzania jakością, który
usprawni organizację pracy w sposób pozwalający na obniżenie kosztów pracy w odniesieniu
do przewozów okolicznościowych o około 40%. Zastosowana metoda oszczędnościowa
będzie polegała na łączeniu kursów dla Korzystających zabieranych z miejsc blisko
położonych, których docelowe miejsca dowozu są wspólne podczas Warszawskiego
Programu „Lato/Zima w Mieście”
Po drugie – posiadania własnego zaplecza technicznego oraz bazy przedsiębiorstwa
zlokalizowanych w bliskiej odległości od miejsca wykonywania przedmiotu zamówienia, co
skutkuje obniżeniem kosztów transportu oraz brakiem konieczności najmu terenu na bazę.
Po trzecie – zatrudniania, jako firma działająca na rynku lokalnym, pracowników
zamieszkujących w bliskim sąsiedztwie, co sprowadza koszty dowozu pracowników do zera.
Po czwarte – posiadania własnego i leasingowanego sprzętu i urządzeń do realizacji
przedmiotu zamówienia – samochodów specjalistycznych do przewozu osób
niepełnosprawnych, co skutkuje diametralnie niższymi kosztami w porównaniu do często
stosowanego wynajmu długoterminowego pojazdów.
Po piąte – posiadania w chwili składania oferty 100% zmagazynowanych zapasów
materiałowych niezbędnych do wykonania przedmiotu zamówienia (wózki inwalidzkie, szyny
najazdowe, pasy mocujące), co skutkuje oszczędnościami przy wykonaniu przedmiotu
zamówienia.
Po szóste – korzystanie z atrakcyjnych rabatów (często nawet ponad 30%) na zakup
materiałów i sprzętu. Działając w znaczącej skali, współpracując z bezpośrednimi
Sygn. akt KIO 53/15
producentami (tj. Renault, CLS, BP, R.), posiada atrakcyjne rabaty i upusty cenowe na zakup
pojazdów i paliw oraz leasing pojazdów. Skutkuje to możliwością zaoferowania
konkurencyjnych cen za wykonanie zamówienia.
Jednocześnie Wykonawca oświadczył, że w cenie oferty zostało uwzględnione
wykonanie wszystkich czynności wyszczególnionych w s.i.w.z..
Wykonawca dodał, że ponieważ usługa przewozu będzie realizowana
z wykorzystaniem sprzętu i personelu, których koszt został skalkulowany w cenie za usługi
przewozu regularnego, a także wykonywana w tym samym okresie co przewozy regularne,
przewóz okolicznościowy wygeneruje jedynie koszt zużycia paliwa. Z tego względu zysk z
przewozów codziennych ma bezpośrednie przełożenie na cenę za przewozy
okolicznościowe.
Do wyjaśnień załączono:
– oświadczenie P.P.H.U. „R.”, że zakupywana przez Usługi Transportowe M. W. ilość paliwa
pozwala na zastosowanie progów rabatowych dla stałych odbiorców;
– umowę sprzedaży pojazdu Renault Master TZ z 29 grudnia 2014 r., zawartą pomiędzy
Usługami Transportowymi M. W. a Renault Retail Group Warszawa sp. z o.o. siedzibą w
Warszawie, w której uwidoczniono rabat w kwocie 41.450,10 zł od kwoty 131.450,10 zł;
– ofertę leasingu operacyjnego z 1 grudnia 2014 r. CLS sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
dotyczącą Reanult Master, w której określono wysokość miesięcznej raty (przy 71 ratach) na
kwotę 1937,40 zł.
{pismo – w aktach postępowania o udzielenie zamówienia}
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła,
że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 179 ust. 1 pzp odwołującemu przysługuje legitymacja do wniesienia
odwołania, gdy ma (lub miał) interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść szkodę w
wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie Izby Odwołujący
wykazał, że ma interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, w którym złożył ofertę
sklasyfikowaną na drugim miejscu, a także, że może ponieść szkodę w związku
z zarzucanymi Zamawiającemu naruszeniami przepisów ustawy pzp, które spowodowały
wybór oferty Przystępującego, co uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie przedmiotowego
zamówienia.
Izba stwierdziła, że odwołanie zawiera dwa alternatywne względem siebie zarzuty
i wynikające z nich żądania: po pierwsze – zarzut naruszenia art. 90 ust. 1 pzp, przez
Sygn. akt KIO 53/15
zaniechanie wezwania Przystępującego do wyjaśnienia całej ceny oferty, po drugie – zarzut
naruszenia art. 90 ust. 3 pzp i art. 89 ust. 1 pkt 4 pzp, przez zaniechanie odrzucenia oferty
Przystępującego, gdyż złożone przez niego wyjaśnienia miałyby potwierdzać, że jego oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Przy takiej konstrukcji
odwołania wyłącznie jeden z tych zarzutów mógł potencjalnie okazać się zasadny. Jeżeli nie
było prawidłowego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 pzp, co stanowi istotę zarzutu
pierwszego, niemożliwe jest, aby mógł znaleźć jednocześnie potwierdzenie zarzut drugi,
gdyż jeżeli złożone wyjaśnienia nie dotyczyły całej ceny oferty, przedwczesne byłoby
orzekanie, czy zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Z kolei jeżeli złożone wyjaśnienia miałyby być wystarczającą postawą do stwierdzenia,
że cena oferty jest rażąco niska, bezprzedmiotowy byłby zarzut pierwszy.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 pzp, jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w stosunku
do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub
wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% od wartości
zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca
się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie: 1) oszczędności metody
wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających
warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu
wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa
od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z
dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U, Nr 200, poz.
1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314); 2) pomocy publicznej
udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
W ocenie składu orzekającego Izby w okolicznościach faktycznych prowadzonego
postępowania Zamawiający prawidłowo zastosował art. 90 ust. 1 pzp. Z przywołanego
przepisu wynika, że cena oferty może wydawać się rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzić wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z określonymi dla zamówienia wymaganiami, w szczególności jeżeli jest niższa o
30% od wartości zamówienia lub od średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.
Zamawiający, jak wynika z przedstawionego na rozprawie tabelarycznego
zestawienia ofert z komentarzem, po przeprowadzeniu szczegółowej analizy złożonych ofert,
ustalił, co następuje. Ceny wszystkich złożonych ofert są niższe od wartości zamówienia
(brutto): najdroższa oferta odbiega o 10,15%, zaś pozostałe trzy w przedziale od 23,11% do
30,09%, przy czym cena oferty odbiega tu o 25,09%. Cena oferty Przystępującego jest
Sygn. akt KIO 53/15
niższa: w stosunku do średniej arytmetycznej złożonych ofert o 10,25 %, natomiast
w stosunku do wartości zamówienia (brutto) o 30,09%. Po uwzględnieniu cen za dwie
zasadnicze kategorie usług objętych przedmiotem zamówienia okazało się, że za
przekroczenie ustawowej granicy 30% odpowiada cena za przewozy okolicznościowe, która
jest niższa o 45,56% w stosunku do oszacowań, choć jednocześnie wyższa o 46,40%
od średniej arytmetycznej z wszystkich ofert. Wyłącznie w kategorii przewozów
okolicznościowych wystąpiło duże odstępstwo zaoferowanych cen w stosunku
do oszacowania, gdyż dwóch wykonawców, w tym Odwołujący, zaoferowali ceny niższe
o ponad 90%.
W rezultacie, ponieważ wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania
usług zgodnie z wymaganiami opisanymi w załączniku nr 1 do s.i.w.z. – w przypadku trzech
wykonawców, w tym Odwołującego i Przystępującego – wzbudziła jedynie cena za przewozy
okolicznościowe, w takim zakresie wezwał tych właśnie wykonawców do wyjaśnień.
Izba nie podziela stanowiska Odwołującego, że w każdym przypadku, niezależnie od
uwarunkowań konkretnego postępowania, wymagane jest wzywanie do wyjaśnienia ceny
całej oferty. Wręcz przeciwnie, zamawiający powinni wyjaśniać te elementy oferty, które
wydają się im rażąco niskie i budzące wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia.
Izba zważyła również, że Odwołujący nie przedstawił żadnych konkretnych
okoliczności, które podważałyby adekwatność analizy przeprowadzonej przez
Zamawiającego.
Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy pzp zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie
złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami
potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Natomiast według art. 89 ust. 1 pkt 4 pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W ocenie składu orzekającego Izby złożone wyjaśnienia mogły zostać ocenione przez
Zamawiającego za wystarczające do usunięcia wątpliwości co do zaniżenia przez
Przystępującego ceny za przewozy okazjonalne.
Skład orzekający Izby nie podziela stanowiska, że złożenie wyjaśnień, niezależnie od
ich merytorycznej oceny, nie może być poczytywane w rozumieniu art. 90 ust. 1 pzp
za niezłożenie wyjaśnień, co ogranicza się do sytuacji braku udzielenia jakiejkolwiek
odpowiedzi na wezwanie. Z kolei niezwykle rzadko występuje sytuacja, w której wykonawca
w wyjaśnieniach potwierdzi wprost lub choćby pośrednio, że zaoferowana cena jest rażąco
niska.
Podkreślić raz jeszcze należy, że zgodnie z wezwaniem Zamawiającego, złożone
Sygn. akt KIO 53/15
wyjaśnienia dotyczyły ceny za przewozy okolicznościowe, gdyż tylko ona wzbudziła
wątpliwości Zamawiającego. Odwołujący bezpodstawnie na rozprawie podnosił, że mimo to
wyjaśnienia Przystępującego powinny dotyczyć kalkulacji całości ceny oferty. Odwołujący
sam czuł się zmuszony do złożenia takich całościowych wyjaśnień, gdyż zaoferował w tym
zakresie stawkę 5,00 zł, która – jak sam wskazał – pokrywa jedynie koszty paliwa za kurs.
Izba zważyła, że w rozstrzyganej sprawie Przystępujący złożył wyjaśnienia, w których
potwierdził, że zaoferowana za przewozy okolicznościowe cena jednostkowa w wysokości
49,00 zł pozwoli na realizację tych usług zgodnie z wymaganiami Zamawiającego.
W odwołaniu treść wyjaśnień została zniekształcona, co trafnie zostało
wypunktowane w zgłoszeniu przystąpienia.
Nie racji Odwołujący, że powołanie się na łączenie kursów okolicznościowych jest bez
znaczenia, gdyż Zamawiający szacował koszt wykonania jednego kursu dla jednego
Korzystającego. Jednocześnie stawka zaoferowana przez Przystępującego była znacznie
wyższa niż zaoferowana przez Odwołującego, a jedynie niższa od tak dokonanego
oszacowania.
Odwołujący zupełnie pominął niektóre elementy złożonych wyjaśnień, takie jak
odnoszące się do posiadania wystarczających do wykonania przedmiotu zamówienia
materiałów dodatkowych (wózki inwalidzkie, szyny najazdowe, pasy mocujące).
Odwołujący, choć miał w pełni dostęp do wyjaśnień Przystępującego, nie
zakwestionował wynikających z nich wraz z załączonymi dowodami kosztów zakupu czy
leasingu pojazdów, a zatem nie zostało podważone, że wysokość udzielonego rabatu czy
wysokość miesięcznej raty leasingowej nie stanowi korzystnej okoliczności dostępnej
Przystępującemu. Ogólnikowe powołanie się na własne wyjaśnienia przez Odwołującego
niczego nie wnosi do sprawy. Odwołujący pominął przy tym, że według wyjaśnień
Przystępującego koszty sprzętu i personelu zostały skalkulowane w cenie przewozów
codziennych, które będą wykonywane w tym samym okresie, czyli jednocześnie
z przewozami okolicznościowymi.
Natomiast Zamawiający, opierając się na całokształcie okoliczności, w tym treści
wszystkich złożonych wyjaśnień w zestawieniu z zaoferowanymi stawkami za przewozy
okazjonalne, miał prawo uznać złożone przez Przystępującego wyjaśnienia
za wystarczające.
Mając powyższe na uwadze, Izba – działając na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy
pzp – orzekła, jak w pkt 1 sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy pzp w zw. z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Sygn. akt KIO 53/15
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu
od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) – obciążając Odwołującego kosztami tego postępowania,
na które złożył się uiszczony przez niego wpis.
Przewodniczący: ………………………………
………………………………
………………………………