Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CK 348/04
POSTANOWIENIE
Dnia 6 kwietnia 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Domińczyk (przewodniczący)
SSN Bronisław Czech (sprawozdawca)
SSN Stanisław Dąbrowski
w sprawie ze skargi T. K. o wznowienie postępowania w sprawie z powództwa J. G. i
małoletniego M. G. działającego przez matkę J. G.
przeciwko T. K.
o ustalenie ojcostwa i roszczenia z ojcostwem związane, po rozpoznaniu w Izbie
Cywilnej na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 kwietnia 2005 r., kasacji T. K. od
postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 5 marca 2004 r., sygn. akt XI CzR (…),
oddala kasację.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 13 maja 2002 r. ustalił, ze pozwany jest ojcem
małoletniego M. G. urodz. 22 czerwca 1999 r. oraz orzekł o roszczeniach związanych z
tym ustaleniem. Wyrok ten wydany został po przeprowadzeniu m.in. dowodu z
dwukrotnych badań DNA (w C.(...) oraz w Katedrze i Zakładzie Medycyny Sądowej AM
w L.), które ustaliły, że prawdopodobieństwo ojcostwa pozwanego w stosunku do
wymienionego dziecka jest wyższe od 99.99 % i tym samym graniczy z pewnością.
Apelację pozwanego od tego wyroku oddalił Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia
22 października 2002 r.
Pozwany wniósł 9 grudnia 2002 r. kasację od wyroku Sądu Okręgowego,
a w piśmie procesowym z 23 stycznia 2003 r. uzupełnił ją przedstawiając wynik badań
2
DNA z dnia 8 stycznia 2003 r., wykonanych przez Instytut Badań DNA w W. na zlecenie
swojej matki Ł. K., która dostarczyła próbkę z materiałem genetycznym pochodzącym
od ojca i oraz od dziecka (próbkę ze śladami śliny). Badania te wykluczają ojcostwo
pozwanego wobec dziecka, jednak potwierdzenie tego wykluczenia wymaga
przeprowadzenia badań odnoszących się do ojca, matki i dziecka, przy ich
równoczesnym stawieniu się celem protokolarnego pobrania próbek oraz
protokolarnego stwierdzenia tożsamości wymienionych osób.
Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 17 czerwca 2003 r. na posiedzeniu
niejawnym odrzucił kasację pozwanego. Odpis tego postanowienia doręczony został
pełnomocnikowi pozwanego w dniu 27 sierpnia 2003 r.
Pełnomocnik pozwanego w dniu 17 września 2003 r. wniósł skargę o wznowienie
postępowania, powołując wymienioną opinię z Instytutu Badań DNA w W., jako
podstawę z art. 403 § 2 k.p.c.
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 31 grudnia 2003 r. odrzucił skargę
przyjmując, że wniesiona została ona po upływie trzymiesięcznego terminu z art. 407
k.p.c., albowiem pozwany już w styczniu 2003 r. wiedział o opinii z Instytutu Badań DNA
w W., a skargę o wznowienie wniósł dopiero 17 września 2003 r.
Sąd Okręgowy w K., postanowieniem zaskarżonym kasacją, oddalił zażalenie
pozwanego, podzielając argumentację Sądu Rejonowego.
Pozwany w kasacji od postanowienia Sądu Okręgowego zarzucił naruszenie art.
407 k.p.c. i wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W sprawie mają zastosowanie przepisy dotyczące kasacji w brzmieniu
i w numeracji obowiązującej przed dniem 6 lutego 2005 r. (art. 3 ustawy z dnia 22
grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy –
Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98).
Skarżący trafnie zarzucił naruszenie art. 407 k.p.c. przez jego błędną wykładnię.
Jest bowiem powszechnie przyjęte, że termin do wniesienia skargi o wznowienie
postępowania w żadnym wypadku nie może rozpocząć biegu przed uprawomocnieniem
się orzeczenia, którego dotyczy skarga. W świetle przepisów o kasacji obowiązujących
przed dniem 6 lutego 2005 r. kasacja przysługiwała od nieprawomocnych orzeczeń sądu
drugiej instancji. Wymieniony wyrok, Sądu Okręgowego, uprawomocnił się zatem 17
czerwca 2003 r. (postanowienie Sądu Najwyższego o odrzuceniu kasacji). Pozwany o
odrzuceniu jego kasacji dowiedział się 27 sierpnia 2003 r., zaś skargę wniósł 17
3
września 2003 r., a więc w ustawowym terminie z art. 407 k.p.c. Mimo zasadności
podniesionego zarzutu kasacja nie może być uwzględniona.
Podstawą wznowienia z art. 403 § 2 k.p.c., na którą powołuje się skarżący, mogą
być tylko okoliczności w poprzednim postępowaniu w ogóle nie ujawnione i wówczas
nieujawnialne (postanowienie SN z dnia 17 stycznia 2001 r., IV CKN 1515/00, niepubl.).
Określona w powołanym przepisie podstawa skargi o wznowienie postępowania nie
zachodzi, jeżeli w poprzednim postępowaniu istniała obiektywna możliwość powołania
się na okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, a zaniechanie strony w tym
przedmiocie było następstwem jej zaniedbań (postanowienie SN z dnia 12 lutego 2004
r., V CZ 158/03, niepubl.). Fakty „ujawnialne”, czyli te, które strona powinna znać, tj.
miała możliwość dostępu do nich, nie są objęte hipotezą art. 403 § 2 k.p.c.
(postanowienie SN z dnia 4 marca 2005 r., III CZ 134/04, niepubl.).
Skarżący niczym nie wykazał, a nawet nie twierdzi, że przed zakończeniem
postępowania, na etapie w którym dopuszczalne było przedstawiać dowody, nie miał
możliwości uzyskania opinii w przedmiocie badania DNA na podstawie próbki
zawierającej ślinę dziecka.
Powyższe świadczy o tym, że pozwany nie powołał ustawowej podstawy
wznowienia, wymienionej w art. 403 § 2 k.p.c., i z tej przyczyny zaskarżone
postanowienie, mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu. Kasacja podlega przeto
oddaleniu (art. 39313
k.p.c.).

III CK 348/04

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia