Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CK 635/04
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 kwietnia 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian (sprawozdawca)
SSA Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa D. P. i małoletniej P. P.
reprezentowanej przez ojca D. P.
przeciwko Skarbowi Państwa - Komendantowi Powiatowemu Policji w Z. oraz S. C.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 22 kwietnia 2005 r., kasacji strony
pozwanej S. C. od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 3 marca 2004 r., sygn. akt I ACa
(…),
oddala kasację.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 3 marca 2004 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelacje powodów D. P.
i małoletniej P. P. oraz pozwanego S. C. od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z
dnia 29 maja 2003 r., którym zasądzono od pozwanego S. C.: na rzecz D. P. kwotę
8.704,45 zł z odsetkami, a na rzecz P. P. kwotę 15.000 zł z odsetkami. Zasądzone
kwoty stanowią odszkodowanie za szkodę powstała w wyniku utraty żony i matki
powodów.
2
Sąd pierwszej instancji ustalił, że pozwany S. C. od 1990 r. był policjantem w Z.
Tam też 5 sierpnia 1994 r. o godz. 2200
rozpoczął służbę patrolową. Uprzednio pobrał
broń służbową, którą, zgodnie ze swoim zwyczajem odbezpieczył i schował do kabury.
Przełożeni nie mieli świadomości, że pozwany, wbrew regulaminowi, nosi broń
odbezpieczoną. W czasie służby pozwany wypił z dwoma znajomymi około litra wódki;
około godz. 200
pozwany spotkał D. A., która zaprosiła go na kawę. W mieszkaniu
przebywała także A. P. (żona i matka powodów). W trakcie rozmowy A. P. zapytała, czy
to prawda, że policjanci noszą nabitą broń. Pozwany wyciągnął broń, która wystrzeliła;
kula trafiła A. P. w twarz powodując natychmiastowy zgon. Za nieumyślne
spowodowanie śmierci S. C. został prawomocnie skazany.
W tak ustalonym stanie faktycznym, w zasadzie niespornym, Sąd Okręgowy
zasądził wskazane wyżej kwoty na rzecz powodów od pozwanego S. C., natomiast
oddalił powództwo w stosunku do Skarbu Państwa Komendanta Powiatowego Policji w
Z. Sąd uznał, że szkoda została wyrządzona jedynie przy okazji wykonywania
powierzonych pozwanemu S. C. czynności, a nie, jak wymagał tego obowiązujący w
chwili orzekania art. 417 k.c., przy wykonywaniu takich czynności. Zasądzone kwoty Sąd
uznał za wystarczające dla zrekompensowania powodom pogorszenia ich sytuacji
życiowej; na kwotę zasądzoną na rzecz D. P. złożyły się także poniesione przez niego
koszty pogrzebu.
Apelacje pozwanego S. C. oraz powodów zawierały tożsame zarzuty związane z
niewłaściwą interpretacją przez Sąd pierwszej instancji ustawowego pojęcia „przy
wykonywaniu powierzonych czynności".
Obie apelacje Sąd Apelacyjny oddalił podzielając pogląd Sądu Okręgowego, że
szkoda została wyrządzona jedynie przy okazji wykonywania powierzonych pozwanemu
S. C. czynności, a więc Skarb Państwa nie ponosi za nią odpowiedzialności. W
obszernym uzasadnieniu Sąd odwołał się do orzecznictwa Sądu Najwyższego, w którym
dokonano wykładni ustawowego pojęcia „przy wykonywaniu powierzonych czynności".
Wskazał, że wykładnia ta nie straciła aktualności także po wydaniu przez Trybunał
Konstytucyjny wyroku z dnia 4 grudnia 2001 r., SK 18/00, w którym dokonano wykładni
art. 417 § 1 k.c.
Kasację od tego wyroku wniósł pozwany S. C. zarzucając naruszenie art. 417 § 1
k.c. przez błędną wykładnię pojęcia „przy wykonywaniu powierzonych czynności" oraz
art. 233 § 1 k.p.c. przez dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Z treści kasacji jednoznacznie wynika, że skarżący nie kwestionuje swojej
odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę; jego zarzuty odnoszą się do
nieprawidłowego, jego zdaniem, oddalenia powództwa w stosunku do Skarbu Państwa -
Komendanta Powiatowego Policji w Z. Tak ukształtowana treść kasacji musi pociągać
za sobą jej oddalenie.
W rozpoznawanej sprawie po stronie pozwanej występowały dwa podmioty:
Skarb Państwa - Komendant Powiatowy Policji w Z. oraz S. C., sprawca szkody.
Pomiędzy tymi podmiotami nie powstała taka sytuacja procesowa, która pozwalałaby
kwestionować rozstrzygnięcie dotyczące jednego z nich przez drugiego. Tylko więź
określona w kodeksie postępowania cywilnego jako współuczestnictwo jednolite (art. 73
§ 2 k.p.c.), umożliwiłaby pozwanemu S. C. kwestionować rozstrzygnięcie dotyczące
drugiego współuczestnika. Taka zaś sytuacja, jak wskazano, w rozpoznawanej sprawie
nie wystąpiła - wyrok nie dotyczy niepodzielnie wszystkich współuczestników.
Z tej przyczyny Sąd Najwyższy nie jest władny rozważać prawidłowości
stanowiska Sądów orzekających zajętego w odniesieniu do pozwanego Skarbu Państwa
- Komendanta Powiatowego Policji w Z. Zarzuty tego rodzaju podlegałyby ocenie, gdyby
kasacja została wniesiona przez powodów, a ci nie zaskarżyli orzeczenia Sądu drugiej
instancji. Podniesione w kasacji kwestie, mimo ich niewątpliwego znaczenia, muszą
pozostać nierozważone.
Z tych względów kasacja podlegała oddaleniu. Sąd Najwyższy kierował się
treścią art. 39312
k.p.c., który znajduje w sprawie zastosowanie na mocy art. 3 ustawy z
dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy
- Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. 2005 r. Nr 13, poz. 98).

II CK 635/04

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia