Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 118/05
POSTANOWIENIE
Dnia 26 października 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący)
SSN Zbigniew Strus (sprawozdawca)
SSN Maria Grzelka
w sprawie z powództwa J. Ś.
przeciwko I. Ś.
o ustalenie nieistnienia obowiązku alimentacyjnego, po rozpoznaniu na posiedzeniu
niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 26 października 2005 r., zażalenia powoda na
postanowienie Sądu Okręgowego w K. z dnia 12 lipca 2005 r., sygn. akt XVII RCa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 12 lipca 2005 r. Sąd Okręgowy odrzucił skargę kasacyjną
J. Ś., powoda w sprawie o ustalenie nieistnienia obowiązku alimentacyjnego wobec I. Ś.
ustalonego na podstawie art. 27 k.r.o. przed orzeczeniem rozwodu małżonków Ś.
Podstawę tego postanowienia sąd drugiej instancji upatrywał w art. 3986
§ 2 k.p.c. (w
związku z art. 3982
§ 2 pkt 1 k.p.c.) w brzmieniu obowiązującym od 6 lutego 2005 r.
W zażaleniu na to postanowienie, sporządzonym zgodnie z wymaganiem
wynikającym z art. 871
§ 1 k.p.c. powód zarzucał naruszenie art. 3982
§ 2 k.p.c. przez
błędną – rozszerzającą, wykładnię pojęcia „sprawy o alimenty” i objęcie jego zakresem
również sprawy o ustalenie.
Trafność podniesionego zarzutu miały potwierdzać orzeczenia Sądu
Najwyższego cytowane w uzasadnieniu zażalenia.
Skarżący domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia.
2
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie jest nieuzasadnione.
Argumentacja oparta na rozróżnianiu spraw o świadczenie (zapłatę)
alimentacyjne i spraw o ustalenie prawa do świadczeń byłaby skuteczna pod rządem
przepisów o kasacji w postępowaniu cywilnych obowiązujących w okresie od 1 lipca
1996 r. do 30 czerwca 2000 r., które (scil. art. 393 pkt 2) wyłączały dopuszczalność
kasacji w sprawach o alimenty, gdy dotyczyła wysokości świadczeń (wyrok SN z
24.04.1997 r. II CZ 55/97) a dopuszczały ją, jeżeli kasacja dotyczyła zasady żądania
(wyrok SN z 10 marca 1997 r. III CKN 2/97, postanowienie z 8 grudnia 1998 r., I CZ
159/98). Zmiana tych przepisów (kontynuowana po wprowadzeniu skargi kasacyjnej)
dokonana ustawą z 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy – kodeks postępowania
cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.
U. Nr 48, poz. 554) polegała m.in. na dodaniu art. 3921
, który w § 2 wymieniał sprawy, w
których kasacja nie przysługiwała bez względu na wartość przedmiotu zaskarżenia.
Wśród nich wskazano sprawy o alimenty. Przyjęcie jako kryterium dopuszczalności
charakteru sprawy („o alimenty”) nie pozwala zaakceptować odmiennego kryterium
sugerowanego w zażaleniu, opartego na podziale spraw jako dotyczących zasady lub
wysokości świadczeń. Sprawa, w której zapadło zaskarżone postanowienie dotyczyła
niewątpliwie zasady obowiązku alimentacyjnego, nie zmieniało to jednak jej przedmiotu.
Dlatego Sąd drugiej instancji trafnie zastosował wymienione na wstępie przepisy i uznał,
że skarga kasacyjna nie była dopuszczalna, co skutkowało jej odrzuceniem.
Na marginesie można zauważyć, że wskazana wartość przedmiotu sporu i
zaskarżenia w apelacji (2.400 zł) wyłączałaby dopuszczalność wniesienia takiej skargi,
gdyby nawet powód żądał ustalenia nieistnienia prawa majątkowego innego rodzaju.
Nie znajdując w zażaleniu usprawiedliwionych zarzutów Sąd Najwyższy na
podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w związku z art. 3984
k.p.c. postanowił jak na wstępie.