Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 28/06
POSTANOWIENIE
Dnia 26 kwietnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Helena Ciepła (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa T.D. i F.D.
przeciwko A.G., E.G. i P.F.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 26 kwietnia 2006 r.,
zażalenia powodów
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 listopada 2005 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem wydanym na podstawie art. 3986
§ 2 w zw.
z art. 3984
§ 1 pkt 3 i art. 3989
k.p.c. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną
powodów od wyroku tego Sądu z dnia 23 czerwca 2005 r. stwierdzając, że nie
zawiera uzasadnienia wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania, przedstawionego w
formie wyodrębnionego wywodu prawnego z powołaniem okoliczności przedsądu.
W zażaleniu pełnomocnik powodów, zarzucając naruszenie art. 3984
§ 1 pkt
3 w zw. z art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c., stwierdził, że żaden z przepisów nie wymaga
wyodrębnionego wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania ani
popartego wywodem prawnym żądania przyjęcia skargi. Skarga kasacyjna
powodów zawiera wniosek o przyjęcie jej do rozpoznania motywowany tym, że jest
ona oczywiście uzasadniona, co rozwinięte zostało w uzasadnieniu skargi. Wnosił
o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna powodów oparta została na zarzucie oczywistego
naruszenia art. 897 k.c., co uzasadniono wywodami dotyczącymi ich sytuacji
rodzinnej i majątkowej po dokonaniu darowizny i oceną, że Sąd Apelacyjny
bezpodstawnie nie podzielił zarzutu powodów, iż po dokonaniu darowizny popadli
oni w niedostatek. Poza tym w skardze kasacyjnej zawarty jest wniosek o przyjęcie
jej do rozpoznania na podstawie art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. wobec faktu, że jest ona
oczywiście uzasadniona.
Tak zredagowana skarga kasacyjna nie spełnia wymagania art. 3984
§ 1 pkt
3 w zw. z art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c., co słusznie stwierdził Sąd Apelacyjny.
Jak wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy, zarówno na gruncie art. 3933
§ 1 pkt 3 k.p.c., jak i już na gruncie znowelizowanego art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.,
ustawodawca konstruując wymogi skargi kasacyjnej wyodrębnił w oddzielnych
punktach art. 3984
§ 1 k.p.c. obowiązek przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich
uzasadnienie (pkt 2) oraz obowiązek przedstawienia wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienie (pkt 3). To wyodrębnienie nie jest
3
przypadkowe i oznacza, że chodzi o dwa odrębne, kreatywne elementy skargi
kasacyjnej, które spełniają określone, odrębne cele i są oceniane przez Sąd
Najwyższy na różnych etapach rozpoznawania skargi kasacyjnej. Zawarty w art.
3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. wymóg złożenia wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania i uzasadnienie tego wniosku łączy się ściśle z instytucją tzw. przesądu
uregulowaną w art. 3989
k.p.c., co oznacza, że uzasadnienie wniosku o przyjęcie
skargi do rozpoznania powinno wskazywać na występowanie w sprawie jednej
z okoliczności wymienionych w punktach 1-4 paragrafu pierwszego tego przepisu
i uzasadniać w wywodzie prawnym, że okoliczność ta rzeczywiście występuje.
Te elementy skargi kasacyjnej badane są przez Sąd Najwyższy w ramach
przesądu, kiedy podejmowana jest decyzja o przyjęciu lub odmowie przyjęcia
skargi do merytorycznego rozpoznania. Natomiast przytoczone podstawy
kasacyjne i ich uzasadnienie oceniane są dopiero po przyjęciu skargi do
rozpoznania, w czasie jej merytorycznego rozpoznawania. Oba te elementy skargi
kasacyjnej muszą być zatem przez jej autora wyodrębnione, oddzielnie
przedstawione i uzasadnione a dla spełnienia wymogu z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.
nie wystarczy odwołanie się do uzasadnienia podstaw skargi kasacyjnej, bo choć
dla obu tych przesłanek argumenty mogą być podobne, to Sąd Najwyższy
w ramach przesądu bada tylko wskazane w skardze okoliczności uzasadniające
przyjęcie jej do rozpoznania, a nie podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie. Skarga
kasacyjna powinna być w związku z tym tak skonstruowana i zredagowana, by Sąd
Najwyższy nie musiał poszukiwać w uzasadnieniu jej podstaw, pozostałych
elementów kreatywnych skargi, ani tym bardziej się ich domyślać. Dla spełnienia
wymogu z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. konieczne jest zatem zawarcie w skardze
kasacyjnej odrębnego wniosku o jej przyjęcie do rozpoznania, zawierającego
profesjonalny wywód prawny nawiązujący do wskazanych w art. 3989
§ 1 k.p.c.
przesłanek przesądu ze wskazaniem, które z nich występują w sprawie
i z uzasadnieniem stanowiska skarżącego w tym przedmiocie. Jeżeli przesłanką
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania jest twierdzenie skarżącego,
iż skarga jest oczywiście uzasadniona (art. 3984
§ 1 w zw. z art. 3989
§ 1 pkt 4
k.p.c.), powinien on w uzasadnieniu wniosku zawrzeć wywód prawny wskazujący
w czym wyraża się ta „oczywistość” i przedstawić argumenty wykazujące,
4
że rzeczywiście skarga jest oczywiście uzasadniona (porównaj między innymi
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2005r. IIICZ 61/05, nie publ. oraz
uchwałę połączonych izb Sądu Najwyższego: Izby Cywilnej oraz Izby
Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 2002 r.
III CZP 72/02 OSNC 2003/7-8/92).
Skarga kasacyjna powodów nie spełnia powyższych wymogów, bowiem nie
zawiera żadnego wywodu prawnego, uzasadniającego twierdzenie skarżącego,
że jest ona oczywiście uzasadniona. Wbrew zarzutom zażalenia, uzasadnienia
tego twierdzenia nie można też wywieść z uzasadnienia podstaw kasacyjnych,
bowiem także ono nie zawiera wywodu prawnego na poparcie zarzutu o
„oczywistości” naruszenia art. 897 k.c. Na marginesie trzeba więc jedynie
stwierdzić, że zarzut oczywistego naruszenia określonego przepisu nie prowadzi
wprost do oceny, iż skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
Biorąc wszystko to pod uwagę Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako
nieuzasadnione (art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.).