Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 29/06
POSTANOWIENIE
Dnia 26 kwietnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Helena Ciepła (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa A.K.
przeciwko D.K. i B.U.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 26 kwietnia 2006 r.,
zażalenia pozwanych
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 18 października 2005 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie i zasądza od pozwanych na rzecz powoda
1800 zł kosztów postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Pełnomocnik pozwanych – po wezwaniu do uiszczenia 6 139,20 zł wpisu od
kasacji – złożył wniosek o zwolnienie skarżących od wpisu powyżej 2000 zł. Sąd
Apelacyjny postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2005 r. odrzucił kasację pozwanych
i umorzył postępowanie w zakresie wniosku o częściowe zwolnienie od wpisu.
Uznał bowiem, że wniosek o częściowe zwolnienie od kosztów sądowych nie
zwalniał pozwanych od obowiązku uiszczenia 2000 zł wpisu (nieobjętego
wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych).
Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2005 r., II CZ 75/05
oddalił zażalenie pozwanych na postanowienie z dnia 19 kwietnia 2005 r.
Aprobując zaskarżone postanowienie Sąd Najwyższy stwierdził, że wniosek
o zwolnienie od kosztów sądowych (art. 113 k.p.c.) przerywa bieg terminu do
uiszczenia wpisu, jednakże – gdy strona wnosi jedynie o częściowe zwolnienie od
kosztów sądowych – przerwanie biegu terminu dotyczy tylko opłaty objętej
wnioskiem (art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych, tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r., Nr 9, poz. 88 ze zm.).
Pełnomocnik pozwanych – po otrzymaniu przytoczonego postanowienia
Sądu Najwyższego w dniu 23 września 2005 r. – złożył dnia 26 września 2005 r.
wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu od kasacji w wysokości 2000
zł.
Sąd Apelacyjny zaskarżonym postanowieniem wspomniany wniosek odrzucił
jako niedopuszczalny (art. 168 § 2 k.p.c.). Na skutek prawomocnego odrzucenia
kasacji wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu jest bezprzedmiotowy.
Pozwani w istocie domagają się przywrócenia terminu do uiszczenia wpisu od
pisma procesowego, któremu nie można nadać już dalszego biegu.
W zażaleniu pełnomocnik pozwanych zarzucił, że zaskarżone postanowienie
jest wadliwie, ponieważ pozbawia stronę możliwości – po prawomocnym
odrzuceniu środka odwoławczego – przywrócenia terminu do dokonania określonej
czynności procesowej. W konkluzji zażalenia wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja pozwanych została – co jest bezsporne w sprawie – prawomocnie
odrzucona. To oznacza, że wszelkie skutki procesowe związane z jej wniesieniem
zostały zniweczone. Dlatego praktykę sądową, polegającą na traktowaniu środka
odwoławczego prawomocnie odrzuconego jako ponowienie wniesionego wraz
z wnioskiem o przywrócenie terminu, Sąd Najwyższy uznał za wadliwą i nie
znajdującą jakiegokolwiek uzasadnienia w przepisach kodeksu postępowania
cywilnego (uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia
1999 r., I CKN 367/99, OSNC 2000, nr 3, poz. 48).
Sąd Apelacyjny trafnie uznał zatem, że wniosek pozwanych o przywrócenie
terminu do uiszczenia wpisu od kasacji jest niedopuszczalny. Skutki wniesienia
przez pozwanych kasacji – z powodu jej prawomocnego odrzucenia – uległy
bowiem zniweczeniu. Kasacja nie istnieje w sensie procesowym. Nie zachodzi więc
potrzeba uiszczenia należnego od niej wpisu, a w konsekwencji także przywrócenia
uchybionego terminu do uiszczenia tego wpisu. Poza tym wniosek o przywrócenie
terminu do uiszczenia wpisu od kasacji jest niedopuszczalny także dlatego, że
uwzględnienie go pozbawiłby ex post prawomocne postanowienie o odrzuceniu
kasacji podstawy jego wydania.
W realiach rozpoznawanej sprawy istniała – wbrew odmiennemu stanowisku
skarżących – możliwość przywrócenia terminu do wniesienia kasacji. Niezbędne
było jednak podjęcie właściwych czynności procesowych. Należało powtórnie
wnieść kasację wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jej wniesienia.
Ponadto – ze względu na ponowienie wniosku o częściowe zwolnienie od wpisu od
kasacji – należało uiścić 2000 zł wpisu, nie objętego wnioskiem o zwolnienie od
kosztów sądowych.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 1 oraz art. 98 w zw. z art. 39821
k.p.c.).