Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 58/06
POSTANOWIENIE
Dnia 20 lipca 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
w sprawie z powództwa P.K. i C.K.
przeciwko "M." S.A. w upadłości
o wyłączenie z masy upadłości,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 20 lipca 2006 r.,
zażalenia powodów na postanowienie Sądu Okręgowego w G.
z dnia 13 marca 2006 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 13 marca 2006 r. odrzucił skargę
kasacyjną powodów P. i C.K. o wyroku tego Sądu z dnia 16 grudnia 2005 r.
Odrzucenie skargi kasacyjnej nastąpiło z tej przyczyny, że – w ocenie tego Sądu –
skarga taka w ogóle nie przysługuje w sprawach o wyłączenie składników
majątkowych z masy upadłości (art. 3966
§ 2 k.p.c.).
W zażaleniu na to postanowienie powodowie domagali się jego uchylenia.
Wskazywali na naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., art. 233 i 74 ust. 1-3 ustawy z dnia
28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U nr 60, poz. 535
ze zm.). Według skarżących, de lege lata można wnieść skargę kasacyjną od
wyroku obejmującego wyłączenie z masy upadłości na podstawie art. 74 prawa
upadłościowego i układowego z 2003 r. Prawo to nie zawiera bowiem normy
ograniczającej uprawnienia stron do wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku sądu
drugiej instancji rozpoznającego apelację od wyroku sądu upadłościowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Trafnie zwrócono w uzasadnieniu zażalenia uwagę na to, że kategoryczne
stanowisko Sądu Okręgowego nie zostało poparte rozwiniętą argumentacją
prawną, nawiązującą do odpowiednich przepisów ustawy z 2003 r.
Przepisy prawa upadłościowego i naprawczego z 2003 r., regulujące
wyłączenie z masy upadłości składników majątkowych, nie należących do majątku
upadłego, nie zawierają w ogóle regulacji zagadnienia środków odwoławczych od
rozstrzygnięć merytorycznych zapadłych w wyniku rozpoznania przez sąd
upadłościowy powództwa o wyłączenie (art. 74). Powództwo takie wnosi się
w razie oddalenia wniosku o wyłączenie (art. 74 ust. 2). W prawie upadłościowym
i naprawczym z 2003 r. nie reguluje się kwestii wnoszenia środków odwoławczych
także od rozstrzygnięć merytorycznych zapadłych w wyniku rozpoznania innych
jeszcze powództw (np. o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, art. 132
ustawy z 2003 r.).
3
W postępowaniu o ogłoszenie upadłości od postanowienia sądu drugiej
instancji kasacja (obecnie: skarga kasacyjna) nie przysługuje (art. 33 ust. 2 ustawy
z 2003 r.). W postępowaniu toczącym się po ogłoszeniu upadłości orzeczenia
zapadają w formie postanowień (art. 219 ust. 1). Od postanowienia sądu drugiej
instancji skarga kasacyjna nie przysługuje (art. 223), chyba że ustawa dopuszcza
taki środek odwoławczy (por. np. art. 370 ust. 2 i art. 376 ust. 3).
Nie bez racji podniesiono w zażaleniu powodów to, że przepisy art. 33 i 223
prawa upadłościowego i naprawczego nie mogą mieć zastosowania w odniesieniu
do rozstrzygnięć sądu drugiej instancji zapadłych w formie wyroku. Wspomniane
przepisy odnoszą się bowiem jedynie do postanowień. Nie ma więc
usprawiedliwionych podstaw do przyjmowania stanowiska, że w postępowaniu
upadłościowym w ogóle wykluczona została możliwość wnoszenia skargi
kasacyjnej od wyroku sądu drugiej instancji, zapadłego w związku z rozpoznaniem
powództwa o wyłączenie składników majątkowych z masy upadłości (art. 74).
Oznacza to, że skarga kasacyjna od takiego wyroku powinna przysługiwać na
zasadach ogólnych (art. 3982
§ 1 k.p.c.).
Należy ponadto stwierdzić, że w okresie obowiązywania prawa
upadłościowego z 1934 r. nie kwestionowano dopuszczalności kasacji od wyroków
sądu drugiej instancji zapadłych w wyniku rozpoznania powództwa o wyłączenie
składników majątkowych z masy upadłości (por. np. uzasadnienie wyroku Sądu
Najwyższego z dnia 6 lutego 1997 r., II CKN 63/96, OSNC 1997, z. 6-7, poz. 81;
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 2002 r., IV CKN 148/01,
nieopubl.).
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone
postanowienie jako nie uzasadnione (art. 3941
§ 3 k .p. c. w zw. z art. 39815
§ 1
k.p.c.).