III CNP 40/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-11-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CNP 40/06
POSTANOWIENIE
Dnia 25 lipca 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski
w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej w C.
przeciwko Gminie Miasta C.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 lipca 2006 r.,
na skutek skargi strony powodowej
o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia Sądu Okręgowego w L.
z dnia 16 marca 2006 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Wniesiona przez stronę powodową skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w L. z dnia 16 marca
2006 r. podlegała odrzuceniu z następujących przyczyn:
Skarga o stwierdzenie niezgodności prawomocnego orzeczenia z prawem
w części określającej jej istotę (jej treść), w której należy wykazać, że spełnia
warunki przewidziane w art. 4245
§ 1 pkt 1 – 6 k.p.c., powinna zawierać między
innymi uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody spowodowanej przez wydanie
orzeczenia, którego skarga dotyczy (art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.). Z przyjętego w tym
przepisie uregulowania nie wynika obowiązek udowodnienia szkody, zaktualizuje
się on bowiem dopiero w postępowaniu przeciwko Skarbowi Państwa
o odszkodowanie, wytoczonym po stwierdzeniu niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia. W postępowaniu wywołanym skargą wystarczy
uprawdopodobnienie szkody.
Pełnomocnik strony skarżącej, w celu wypełnienia tego warunku skargi,
ograniczył się do stwierdzenia, że kwota 14 282,20 zł stanowi wartość, jaką
poniosła strona powodowa w związku z niemożnością korzystania z lokalu
stanowiącego jej własność z powodu nie dostarczenia przez Gminę lokalu
socjalnego lokatorowi. Z uzasadnienia skargi płynie wniosek, że w ocenie jej autora
uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody polega na przytoczeniu samych
twierdzeń o jej zaistnieniu. Ze stanowiskiem takim nie można się zgodzić.
Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 11 stycznia 2006 r.,
II CNP 13/05 (dotychczas nie publikowane) zauważył, że uprawdopodobnienie
występuje w wielu przepisach kodeksu postępowania cywilnego (art. 50, 169 § 2,
art. 243, 7301
) jednakże w żadnym z nich pojęcie to nie zostało określone. Jedynie
przepis art. 243 k.p.c. stanowi, że zachowanie szczegółowych przepisów
o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne, ilekroć ustawa przewiduje
uprawdopodobnienie zamiast dowodu. We wcześniejszych orzeczeniach Sąd
Najwyższy, definiując to pojęcie stwierdził, że sąd może uznać jakieś twierdzenie
za uprawdopodobnione tylko wtedy, gdy nabierze przekonania, iż prawdopodobnie
3
tak właśnie było lub jest (orzeczenia z dnia 19 czerwca 1951 r., C 398/51, OSN
1951, nr 3, poz. 89; z dnia 9 września 1961 r., 4 CZ 54/61, OSPiKA 1962, poz. 289
i z dnia 13 lipca 1966 r., II CZ 74/66, OSPiKA 1967, nr 3, poz. 68), natomiast
w postanowieniu z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05, OSNC 2006, nr 1, poz. 16
podniósł, że w celu uwiarygodnienia oświadczenia o wystąpieniu szkody strona
może powoływać zarówno dowody, w tym tzw. dowody niedające pewności, jak
i inne środki, nieuznawanie przez kodeks postępowania cywilnego za dowody (np.
pisemne oświadczenia, surogaty dokumentów itp.). Samo twierdzenie strony
o wystąpieniu szkody nie jest więc wystarczające dla uwiarygodnienia tego
twierdzenia oraz wywołania u sędziego przekonania, że szkoda wystąpiła.
Przyjąć zatem należy, że uprawdopodobnienie szkody wyrządzonej
zaskarżonym orzeczeniem zostaje spełnione, jeśli skarżący powoła w skardze nie
tylko wszystkie znane mu fakty, które wskazują na związek między zaskarżonym
orzeczeniem a doznanymi wskutek jego wydania stratami lub utraconymi
korzyściami, ale ponadto powoła dowody lub co najmniej ich surogaty, które
uczynią twierdzenie o wyrządzeniu szkody wiarygodnym. W postępowaniu
wywołanym skargą Sąd Najwyższy – jak już podniesiono – wprawdzie nie bada
tych dowodów, ale ich powołanie jest konieczne dla uprawdopodobnienia
(uwiarygodnienia) szkody. W przeciwnym razie mogłoby się okazać, że skarga
o stwierdzenie niezgodności prawomocnego orzeczenia z prawem przyjęta
zostanie do merytorycznego rozpoznania, mimo że zaskarżone orzeczenie nie
spowodowało szkody, albo wywołało skutki, które tylko w mniemaniu skarżącego
stanowią o szkodzie, która w istocie nie zaistniała. Skoro samo twierdzenie
skarżącego o wystąpieniu szkody nie spełnia wymagania skargi przewidzianego
w art. 4245
pkt 5 k.p.c. należało orzec jak w sentencji postanowienia (art. 4248
§ 1
k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 25 lipca 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski
w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej w C.
przeciwko Gminie Miasta C.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 lipca 2006 r.,
na skutek skargi strony powodowej
o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia Sądu Okręgowego w L.
z dnia 16 marca 2006 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Wniesiona przez stronę powodową skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w L. z dnia 16 marca
2006 r. podlegała odrzuceniu z następujących przyczyn:
Skarga o stwierdzenie niezgodności prawomocnego orzeczenia z prawem
w części określającej jej istotę (jej treść), w której należy wykazać, że spełnia
warunki przewidziane w art. 4245
§ 1 pkt 1 – 6 k.p.c., powinna zawierać między
innymi uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody spowodowanej przez wydanie
orzeczenia, którego skarga dotyczy (art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.). Z przyjętego w tym
przepisie uregulowania nie wynika obowiązek udowodnienia szkody, zaktualizuje
się on bowiem dopiero w postępowaniu przeciwko Skarbowi Państwa
o odszkodowanie, wytoczonym po stwierdzeniu niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia. W postępowaniu wywołanym skargą wystarczy
uprawdopodobnienie szkody.
Pełnomocnik strony skarżącej, w celu wypełnienia tego warunku skargi,
ograniczył się do stwierdzenia, że kwota 14 282,20 zł stanowi wartość, jaką
poniosła strona powodowa w związku z niemożnością korzystania z lokalu
stanowiącego jej własność z powodu nie dostarczenia przez Gminę lokalu
socjalnego lokatorowi. Z uzasadnienia skargi płynie wniosek, że w ocenie jej autora
uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody polega na przytoczeniu samych
twierdzeń o jej zaistnieniu. Ze stanowiskiem takim nie można się zgodzić.
Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 11 stycznia 2006 r.,
II CNP 13/05 (dotychczas nie publikowane) zauważył, że uprawdopodobnienie
występuje w wielu przepisach kodeksu postępowania cywilnego (art. 50, 169 § 2,
art. 243, 7301
) jednakże w żadnym z nich pojęcie to nie zostało określone. Jedynie
przepis art. 243 k.p.c. stanowi, że zachowanie szczegółowych przepisów
o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne, ilekroć ustawa przewiduje
uprawdopodobnienie zamiast dowodu. We wcześniejszych orzeczeniach Sąd
Najwyższy, definiując to pojęcie stwierdził, że sąd może uznać jakieś twierdzenie
za uprawdopodobnione tylko wtedy, gdy nabierze przekonania, iż prawdopodobnie
3
tak właśnie było lub jest (orzeczenia z dnia 19 czerwca 1951 r., C 398/51, OSN
1951, nr 3, poz. 89; z dnia 9 września 1961 r., 4 CZ 54/61, OSPiKA 1962, poz. 289
i z dnia 13 lipca 1966 r., II CZ 74/66, OSPiKA 1967, nr 3, poz. 68), natomiast
w postanowieniu z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05, OSNC 2006, nr 1, poz. 16
podniósł, że w celu uwiarygodnienia oświadczenia o wystąpieniu szkody strona
może powoływać zarówno dowody, w tym tzw. dowody niedające pewności, jak
i inne środki, nieuznawanie przez kodeks postępowania cywilnego za dowody (np.
pisemne oświadczenia, surogaty dokumentów itp.). Samo twierdzenie strony
o wystąpieniu szkody nie jest więc wystarczające dla uwiarygodnienia tego
twierdzenia oraz wywołania u sędziego przekonania, że szkoda wystąpiła.
Przyjąć zatem należy, że uprawdopodobnienie szkody wyrządzonej
zaskarżonym orzeczeniem zostaje spełnione, jeśli skarżący powoła w skardze nie
tylko wszystkie znane mu fakty, które wskazują na związek między zaskarżonym
orzeczeniem a doznanymi wskutek jego wydania stratami lub utraconymi
korzyściami, ale ponadto powoła dowody lub co najmniej ich surogaty, które
uczynią twierdzenie o wyrządzeniu szkody wiarygodnym. W postępowaniu
wywołanym skargą Sąd Najwyższy – jak już podniesiono – wprawdzie nie bada
tych dowodów, ale ich powołanie jest konieczne dla uprawdopodobnienia
(uwiarygodnienia) szkody. W przeciwnym razie mogłoby się okazać, że skarga
o stwierdzenie niezgodności prawomocnego orzeczenia z prawem przyjęta
zostanie do merytorycznego rozpoznania, mimo że zaskarżone orzeczenie nie
spowodowało szkody, albo wywołało skutki, które tylko w mniemaniu skarżącego
stanowią o szkodzie, która w istocie nie zaistniała. Skoro samo twierdzenie
skarżącego o wystąpieniu szkody nie spełnia wymagania skargi przewidzianego
w art. 4245
pkt 5 k.p.c. należało orzec jak w sentencji postanowienia (art. 4248
§ 1
k.p.c.).