Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 56/06
POSTANOWIENIE
Dnia 30 sierpnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący)
SSN Maria Grzelka
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa F. B. i in. ,
przeciwko Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Z.
o ustalenie i uchylenie uchwał,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 30 sierpnia 2006 r.,
zażalenia powodów na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 15 czerwca 2005 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny zaskarżonym postanowieniem odrzucił kasację powodów od
wyroku tego Sądu z dnia 9 lutego 2005 r. wskazując, że właściwym środkiem
zaskarżenia tego orzeczenia jest skarga kasacyjna, a nie kasacja. Przyjął ponadto,
że nawet gdyby wadliwość powyższą uznać za nieistotną i potraktować wniesiony
środek zaskarżenia jako skargę kasacyjną, to podlegałaby ona odrzuceniu z uwagi
na niespełnienie wymagań określonych w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. Skarżący
zaniechali bowiem sformułowania wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania i przytoczenia jego uzasadnienia.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżący kwestionując ocenę Sądu
Apelacyjnego dyskwalifikującą wniesiony przez nich środek zaskarżenia podnieśli,
że z samego faktu wniesienia skargi kasacyjnej wynika żądanie przyjęcia jej do
rozpoznania. Wyrazili także pogląd, że odmienna ocena Sądu Apelacyjnego
nakazywała wdrożyć stosowne postępowanie sanacyjne, mające na celu usunięcie
dostrzeżonych braków, ewentualnie podjąć decyzję w przedmiocie odrzucenia
kasacji niezwłocznie, co umożliwiłoby wniesienie w terminie prawidłowo
sporządzonego środka zaskarżenia. W konkluzji wnieśli o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania
cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2005 r.
Nr 13, poz. 98), która weszła w życie w dniu 6 lutego 2005 r., w kodeksie
postępowania cywilnego uchylono m.in. przepisy o kasacji (art. 392 i nast. k.p.c.).
Jednocześnie ustawodawca ustanowił nowy środek zaskarżania prawomocnych
orzeczeń – skargę kasacyjną unormowaną przepisami art. 3981
i nast. k.p.c.
Zgodnie z art. 3 powołanej ustawy, przepisy o skardze kasacyjnej stosuje się do
orzeczeń sądów drugiej instancji wymienionych w art. 3981
i art. 5191
k.p.c., które
zostały wydane począwszy od dnia 6 lutego 2005 r.
Wyrok Sądu Apelacyjnego, zaskarżony do Sądu Najwyższego przez
powodów, wydany został w dniu 9 lutego 2005 r., a zatem mają do niego
zastosowanie przepisy nowe. W tej sytuacji właściwym środkiem zaskarżenia tego
3
orzeczenia – co trafnie dostrzegł Sąd Apelacyjny – była skarga kasacyjna, a nie
kasacja, którą wnieśli powodowie.
Nazwanie środka zaskarżenia wniesionego od orzeczenia sądu drugiej
instancji „kasacją”, zamiast – prawidłowo – „skarga kasacyjną” nie jest wadą
usprawiedliwiającą jego odrzucenie, jeśli spełnia on wszystkie inne stawiane mu
wymagania (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 10 listopada 2005 r.,
III CSK 68/05, nie publ.; z dnia 12 kwietnia 2006 r., III CZ 17/06, nie publ.).
Sąd Apelacyjny uznał jednak, że wniesiony przez skarżących środek zaskarżenia
podlega odrzuceniu a limine nie tylko z powodu jego błędnego oznaczenia, ale
także z uwagi na brak elementów konstrukcyjnych, jakie musi zawierać skarga
kasacyjna, konkretnie zaś – wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania i jego
uzasadnienia. Wbrew odmiennemu przekonaniu skarżących, stanowisko Sądu
Apelacyjnego trzeba uznać za prawidłowe.
Kwestia wadliwego oznaczenia wniesionego przez skarżących środka
zaskarżenia – ze wskazanych wyżej przyczyn – dla konstatacji tej nie ma
znaczenia. O prawidłowości zaskarżonego postanowienia przesądza natomiast
trafne zapatrywanie, iż wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznanie i jego
uzasadnienie stanowią odrębne elementy konstrukcyjne tego środka zaskarżenia.
Muszą one być zatem wyartykułowane jednoznacznie, w sposób wyraźnie
wyodrębniony. Wynika to z brzmienia art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. nawiązującego do
treści art. 3989
§ 1 k.p.c.
Wymaganie zamieszczenia w skardze kasacyjnej obu wymienionych wyżej
elementów jej budowy nie służy prostemu uzewnętrznienie oczekiwania
skarżącego, aby środek ten przyjęty został do rozpoznania. Takie oczekiwanie
istotnie można wiązać z samym faktem wniesienia skargi kasacyjnej. Należycie
umotywowany wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania pełni inną rolę.
Umożliwia dokonanie - w ramach przedsądu – wstępnej oceny, czy zachodzą
wskazane przez skarżącego, a wymienione w art. 3989
§ 1 k.p.c., okoliczności
uzasadniające wyrokowanie w sprawie przez Sąd Najwyższy.
Błędny jest pogląd skarżących, wedle którego braki w zakresie wymagań
skargi kasacyjnej określonych w art. 3984
§ 1 k.p.c. mogą być usunięte
4
w postępowaniu sanacyjnym. Z treści art. 3986
§ 1 i 2 k.p.c. wypływa wniosek
zgoła odmienny. Sąd Najwyższy wielokrotnie już wyjaśniał, że niezamieszczenie
w skardze kasacyjnej któregokolwiek z jej elementów konstrukcyjnych skutkować
musi odrzuceniem tego środka zaskarżenia a limie. Abstrahujące od tego poglądu
odmienne stanowisko skarżących nie znajduje żadnego uzasadnienia.
Bez znaczenia dla oceny trafności zaskarżonego postanowienia jest też fakt
jego wydania w końcowej fazie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej przez
powodów.
Z tych też względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.
db