Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 65/06
POSTANOWIENIE
Dnia 4 października 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
SSN Tadeusz Żyznowski
w sprawie z powództwa D.L.
przeciwko Skarbowi Państwa - Komendantowi Wojewódzkiemu Policji […]
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 4 października 2006 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 11 maja 2006 r., sygn. akt [...],
1) oddala zażalenie;
2) zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 3 600 zł
(trzy tysiące sześćset) tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 11 maja 2006 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił apelację strony pozwanej od wyroku Sądu pierwszej instancji, którym
zasądzono od tej strony na rzecz powoda zadośćuczynienie i odszkodowanie w
kwocie 901 851,10 zł., rentę wyrównawczą po 2000 zł. oraz ustalono
odpowiedzialność pozwanego za dalsze ewentualne skutki zdarzenia będącego
przyczyną szkód powoda, umorzono postępowanie w zakresie kwoty 50 000 zł.,
oddalono powództwo w pozostałej części i rozstrzygnięto o kosztach procesu.
Odrzucając apelację Sąd drugiej instancji stwierdził, że nie spełnia ona
wymogu art. 368 § 1 pkt. 5 k.p.c. , bowiem nie określa zakresu żądanej zmiany lub
uchylenia zaskarżonego wyroku, a jako wniesiona przez radcę prawnego nie
podlegała uzupełnieniu w tym zakresie, a zatem wezwanie Sądu pierwszej instancji
o uzupełnienie tego braku i jego uzupełnienie przez pełnomocnika strony pozwanej
nie wywołało skutków procesowych. Z tych względów Sąd Apelacyjny na podstawie
art. 373 k.p.c. odrzucił apelację.
W zażaleniu na powyższe postanowienie strona pozwana, wnosząc o jego
uchylenie, zarzuciła, że zakres zaskarżenia i zakres żądanej zmiany wyroku
wynikał z apelacji oraz z okoliczności sprawy, a ze względu na charakter
zadośćuczynienia, będącego przedmiotem zaskarżenia, nie mogła określić
wysokości kwoty, którą uznaje za stosowną, a więc wskazała, że Sąd powinien
zasądzić kwotę „odpowiednią”. W jej ocenie spełniało to, w rozpoznawanej sprawie,
wymogi art. 368 § 1 pkt. 5 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 368 § 1 pkt. 1 i 5 k.p.c. apelacja powinna zawierać między
innymi oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem czy jest on
zaskarżony w całości, czy w części oraz wniosek o zmianę lub uchylenie wyroku
z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia. Jest to konieczne ze
względu na to, że zgodnie z art. 378 § 1 k.p.c., sąd drugiej instancji rozpoznaje
3
sprawę w granicach apelacji, którymi jest związany. Jeżeli zatem przedmiotem
zaskarżenia jest tylko część wyroku sądu pierwszej instancji, skarżący obowiązany
jest określić w jakiej części wyrok zaskarża, a także wskazać zakres żądanej
zmiany lub uchylenia tej części wyroku, którą zaskarżył.
Rację ma strona pozwana, gdy twierdzi, że nie zawsze konieczne jest
dokładne określenie zakresu żądanej zmiany lub uchylenia zaskarżonego wyroku,
bowiem może to wynikać w sposób nie budzący wątpliwości z charakteru sprawy
i zakresu zaskarżenia. Nie jest to jednak sytuacja, jaka występuje
w rozpoznawanej sprawie, w której pełnomocnik strony pozwanej wskazał
w apelacji, jako wartość przedmiotu zaskarżenia, kwotę 901 851,10 zł., a więc
całą kwotę zadośćuczynienia i odszkodowania zasądzoną w punkcie pierwszym
zaskarżonego wyroku i określił, że zaskarża wyrok w punkcie pierwszym
zasądzającym od pozwanego na rzecz powoda kwotę 901 851,10 zł. Natomiast we
wniosku apelacyjnym zażądał zmiany zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do
istoty sprawy przez przyznanie powodowi „odpowiedniej” sumy tytułem
zadośćuczynienia, co wskazywało na to, że nie cała zasądzona kwota
zadośćuczynienia jest w apelacji kwestionowana. Takie oznaczenie wartości
przedmiotu zaskarżenia, zakresu zaskarżenia i zakresu żądanej zmiany wyroku
doprowadziło do oczywistej sprzeczności pomiędzy tymi obligatoryjnymi
elementami apelacji i uniemożliwiło stwierdzenie, czy rzeczywiście cała zasądzona
kwota została objęta apelacją, a jeżeli nie, to jaką jej część oraz jaką kwotę
zadośćuczynienia strona pozwana uznaje za „odpowiednią”, a więc nie objętą
zakresem zaskarżenia i żądanej zmiany wyroku. Przy tego rodzaju zasadniczych
sprzecznościach i brakach Sąd drugiej instancji, związany granicami apelacji, nie
mógł sam decydować o tych granicach a więc o zakresie zaskarżenia i żądanej
zmiany wyroku nawet jeżeli ze stanowiska strony pozwanej zajętego w pierwszej
instancji dałoby się wyprowadzić wniosek, że nie kwestionowała ona zasadności
żądania zasądzenia zadośćuczynienia w wysokości 200 000 zł. Strona może
bowiem zmienić swoje stanowisko w tym przedmiocie już w postępowaniu
apelacyjnym, a zatem zakresu zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji nie
można wywodzić wyłącznie z jej stanowiska zajmowanego przed sądem pierwszej
instancji.
4
Nie jest także trafne twierdzenie skarżącej, iż charakter roszczenia, jakim
jest zadośćuczynienie, nie pozwalał na określenie wysokości kwoty, którą strona
pozwana uznaje za odpowiednią, a przez to uniemożliwiał określenie zakresu
żądanej zmiany zaskarżonego wyroku. Zadośćuczynienie jest świadczeniem
pieniężnym i jako takie daje się określić kwotowo. Pozwala to także na ścisłe
kwotowe określenie tej części zadośćuczynienia, którą strona pozwana uznaje za
„odpowiednią”, a w sytuacji zasądzenia konkretnej kwoty przez sąd pierwszej
instancji, na kwotowe określenie zakresu zaskarżenia i żądanej zmiany wyroku, co
zresztą strona pozwana uczyniła na wezwanie sądu o uzupełnienie braków
apelacji. To uzupełnienie nie mogło jednak wywołać skutków procesowych, ze
względu na treść art. 3701
k.p.c., a zatem prawidłowo Sąd drugiej instancji odrzucił
apelację strony pozwanej na podstawie art. 373 w zw. z art. 3701
k.p.c.
Biorąc to pod uwagę Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814
w zw. z art.
394 § 3 k.p.c., oddalił zażalenie jako nieuzasadnione.