Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 82/06
POSTANOWIENIE
Dnia 9 listopada 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
w sprawie z powództwa W. P.
przeciwko Gminie Miasta S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 listopada 2006 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 9 sierpnia 2006 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną powoda wobec ustalenia, że
podlegała ona opłacie stosunkowej nieuiszczonej mimo wnoszenia skargi przez
pełnomocnika - adwokata. Sąd odmówił znaczenia okoliczności, iż wnosząc skargę
powód domagał się zwolnienia od kosztów sądowych, a to dlatego, że do wniosku
tego nie dołączył oświadczenia tej strony procesu o stanie rodzinnym, majątku,
dochodach i źródłach utrzymania - jak wymaga tego art. 102 ust. 2 ustawy
z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Dz. U. nr 167, poz.
1398. Uchybienie to spowodowało zarządzenie zwrotu wniosku o zwolnienie od
kosztów sądowych w dniu 8 sierpnia 2006 r., a tym samym brak zamierzonego
skutku wiążącego się ze złożeniem pisma zwróconego (art. 130 § 2 k.p.c.).
W zażaleniu na to postanowienie powód zarzucił naruszenie art. 233 k.p.c.
art. 227 w związku z art. 102 ust. 2 i 4 ustawy z 28 lipca 2005 r. przez pominięcie
oświadczenia znajdującego się w aktach sprawy. Na tej podstawie domagał się
uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Postępowanie o zwolnienie od kosztów sądowych związane z zaskarżeniem
wyroku skargą kasacyjną, po wejściu w życie ustawy dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych podlega przepisom tej ustawy, w tym
art. 102 ust. 1 stanowiącemu, że zwolnienia od kosztów sądowych może się
domagać osoba fizyczna, która złożyła oświadczenie, że nie jest w stanie ich
ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Obowiązek
„złożenia” oświadczenia nałożony w czasie przeszłym i trybie dokonanym,
przekonuje, że sąd rozstrzygający wniosek o zwolnienie od kosztów musi
dysponować już wymaganym oświadczeniem strony. Równoczesność tych dwóch
elementów potwierdza art. 102 ust. 4 zawierający sankcję zwrócenia – bez badania
merytorycznego - wniosku niespełniającego wymaganie, jeżeli strona jest
reprezentowana przez adwokata lub radcę prawnego. Ponieważ wniosek zwrócony
nie wywiera żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma
3
procesowego do sądu, złożenie wniosku podlegającego zawrotowi jest czynnością
pozbawioną doniosłości w zakresie obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od skargi
kasacyjnej. Przepis art. 10 u.k.s.c. stanowi, że należy ją uiścić przy wniesieniu do
sądu pisma podlegającego opłacie. Sankcja niedopełnienia tego obowiązku
odpowiednia do okoliczności sprawy znajduje się w art. 1302
§ 3 k.p.c. Według
tego przepisu sąd odrzuca bez wezwania o uiszczenie opłaty pismo wniesione
przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego środki odwoławcze
lub środki zaskarżenia (apelację, zażalenie, skargę kasacyjną, skargę
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, sprzeciw od
wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty, skargę na orzeczenie referendarza
sądowego) podlegające opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od
wskazanej przez stronę wartości przedmiotu zaskarżenia.
Wnosząc skargę kasacyjną powód nie dołączył oświadczenia
sporządzonego według ustalonego wzoru (art. 102 ust. 2 u.k.s.c.), dołączył jedynie
odcinek renty powoda i nie twierdził nawet, że oświadczenie takie złożył wcześniej,
a zapewniał jedynie o trudnej sytuacji powoda i jego żony, na co „wskazywano już
poprzednio w toku postępowania”.
Należy dodać, ze w postępowaniu apelacyjnym powód nie był zwolniony od
kosztów sądowych i uiścił wpis w całości.
Uchybienia przepisom art. 102 ust. 1 i 2 u.k.s.c. zobowiązywały Sąd
Apelacyjny do odrzucenia skargi kasacyjnej, zgodnie z przepisem art. 1302
§ 3
k.p.c. Ponieważ postanowienie to odpowiada prawu, zażalenie nie zasługiwało na
uwzględnienie, dlatego Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 2 i 3 k.p.c.
w związku z art. 39814
k.p.c. postanowił je oddalić.
db