IV CZ 93/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-12-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 93/06
POSTANOWIENIE
Dnia 28 listopada 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca)
SSN Maria Grzelka
w sprawie z powództwa Syndyka masy upadłości Przedsiębiorstwa Realizacji
Inwestycji […]
przeciwko Gminie Miasta S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 listopada 2006 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 września 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 19.09.2006 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
pozwanej Gminy wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego w S. z tego względu, że
pozwana, zastępowana przez radcę prawnego, nie uiściła opłaty podstawowej od
apelacji, po zwolnieniu jej częściowo od kosztów sądowych, a mianowicie od
opłaty sądowej od apelacji. Odrzucenie apelacji uzasadniono treścią art. 14 ust. 2 i
109 ust. 2 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(Dz.U. Nr 167, poz. 1398) w związku z art. 1302
§ 3 k.p.c.
Pozwana wniosła zażalenie domagając się uchylenia zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398) opłatę podstawową pobiera się od
podlegających opłacie pism, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy (czyli m.in.
apelacji) wnoszonych przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych przez sąd,
chyba że ustawa stanowi inaczej. Przepis ten – jako zamieszczony w dziale
I ustawy – Przepisy ogólne – wyraża ogólną regułę dotyczącą obowiązku
uiszczenia opłaty podstawowej przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych, przy
czym treść tego przepisu nie daje podstaw do zróżnicowania sytuacji zwolnienia od
kosztów w całości lub w części. Obejmuje więc obie sytuacje. W art. 100 ust. 2
powołanej ustawy stwierdzono jednak, że strona zwolniona całkowicie od kosztów
sądowych, uiszcza opłatę podstawową od wszystkich pism podlegających opłacie.
W istocie to postanowienie jest zbędne, gdyż taki obowiązek wynika z przepisu
ogólnego art. 14 ust. 2 ustawy. Można zakładać, że chodziło o eliminację
jakichkolwiek wątpliwości. Przy częściowym zwolnieniu od kosztów sądowych art.
101 ust. 3 ustawy stanowi, że strona częściowo zwolniona od kosztów obowiązana
jest uiścić opłaty oraz ponieść wydatki w takiej wysokości, jaka nie była
objęta zwolnieniem przyznanym przez sąd. W przepisie tym zastrzeżono, że art.
3
100 ust. 1 stosuje się odpowiednio. To odesłanie do odpowiedniego stosowania
art. 100 ust. 1 ustawy, przy jednoczesnym braku odesłania do art. 100 ust. 2 może
być źródłem wątpliwości, które powstały w niniejszej sprawie. Można bowiem
twierdzić, że brak odesłania do odpowiedniego stosowania art. 100 ust. 2 ustawy
wskazuje, że strona częściowo zwolniona od kosztów sądowych nie ma obowiązku
uiszczenia opłaty podstawowej. W istocie rzeczy tak jest wówczas, gdy zwolnienie
częściowe obejmuje np. część opłaty należnej od apelacji, jako pisma
podlegającego opłacie. Wówczas strona ma obowiązek uiszczenia opłaty w tej
części, w jakiej nie zostało objęte zwolnieniem. Jeśli jednak zwolnienie częściowe
polega na tym, że strona nie musi w ogóle uiścić opłaty sądowej od apelacji, to
wówczas w rachubę wchodzi reguła ogólna wyrażona w art. 14 ust. 2 ustawy, czyli
obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej. W konsekwencji należy uznać, że brak
odesłania w art. 101 ust. 3 ustawy do odpowiedniego stosowania art. 100 ust. 2 jest
uzasadniony. Uzasadniona jest więc teza, że w razie częściowego zwolnienia przez
sąd od kosztów obejmującego w całości opłatę sądową od pisma podlegającego
opłacie, strona jest obowiązana uiścić od tego pisma opłatę podstawową.
Taką wykładnię uzasadniają także względy racjonalności rozwiązań prawnych.
Nie sposób bowiem akceptować poglądu, że strona zwolniona od kosztów
w całości ma obowiązek uiścić opłatę podstawową, zaś strona zwolniona
częściowo w taki sposób, że zwolnienie obejmuje w całości opłatę sądową od
pisma podlegającego opłacie, nie uiszczałaby opłaty podstawowej.
Takie rozwiązanie nie byłoby racjonalne. Z tych względów skład orzekający
w niniejszej sprawie nie podziela poglądu wyrażanego w niepublikowanym
postanowieniu z dnia 29.06.2006 r. IV CZ 50/06.
Nie jest także uzasadnione stanowisko wnoszącej zażalenie, że sankcja
przewidziana w art. 1302
§ 3 k.p.c. nie obejmuje opłaty podstawowej.
Za pozytywną odpowiedzią przemawia wykładnia gramatyczna i celowościowa.
Nie sposób kwestionować, że opłata podstawowa jest w stałej wysokości, a w art.
1302
§ 3 k.p.c. używa się sformułowania „opłata w wysokości stałej lub
stosunkowej”. Opłata w stałej wysokości, to opłata stała i podstawowa. Należy
także zauważyć, że jeśli sankcją zwrotu pisma wniesionego przez profesjonalnego
pełnomocnika objęto m.in. pisma podlegające opłacie stosunkowej, to tym bardziej
4
przepis ten należy odnosić do pisma podlegającego opłacie podstawowej w stałej
wysokości. Jest to logiczne i uzasadnione.
Z tych względów zażalenie należało oddalić (art. 3941
§ 3 w związku z art.
39814
k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 28 listopada 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca)
SSN Maria Grzelka
w sprawie z powództwa Syndyka masy upadłości Przedsiębiorstwa Realizacji
Inwestycji […]
przeciwko Gminie Miasta S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 listopada 2006 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 września 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 19.09.2006 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
pozwanej Gminy wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego w S. z tego względu, że
pozwana, zastępowana przez radcę prawnego, nie uiściła opłaty podstawowej od
apelacji, po zwolnieniu jej częściowo od kosztów sądowych, a mianowicie od
opłaty sądowej od apelacji. Odrzucenie apelacji uzasadniono treścią art. 14 ust. 2 i
109 ust. 2 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(Dz.U. Nr 167, poz. 1398) w związku z art. 1302
§ 3 k.p.c.
Pozwana wniosła zażalenie domagając się uchylenia zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398) opłatę podstawową pobiera się od
podlegających opłacie pism, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy (czyli m.in.
apelacji) wnoszonych przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych przez sąd,
chyba że ustawa stanowi inaczej. Przepis ten – jako zamieszczony w dziale
I ustawy – Przepisy ogólne – wyraża ogólną regułę dotyczącą obowiązku
uiszczenia opłaty podstawowej przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych, przy
czym treść tego przepisu nie daje podstaw do zróżnicowania sytuacji zwolnienia od
kosztów w całości lub w części. Obejmuje więc obie sytuacje. W art. 100 ust. 2
powołanej ustawy stwierdzono jednak, że strona zwolniona całkowicie od kosztów
sądowych, uiszcza opłatę podstawową od wszystkich pism podlegających opłacie.
W istocie to postanowienie jest zbędne, gdyż taki obowiązek wynika z przepisu
ogólnego art. 14 ust. 2 ustawy. Można zakładać, że chodziło o eliminację
jakichkolwiek wątpliwości. Przy częściowym zwolnieniu od kosztów sądowych art.
101 ust. 3 ustawy stanowi, że strona częściowo zwolniona od kosztów obowiązana
jest uiścić opłaty oraz ponieść wydatki w takiej wysokości, jaka nie była
objęta zwolnieniem przyznanym przez sąd. W przepisie tym zastrzeżono, że art.
3
100 ust. 1 stosuje się odpowiednio. To odesłanie do odpowiedniego stosowania
art. 100 ust. 1 ustawy, przy jednoczesnym braku odesłania do art. 100 ust. 2 może
być źródłem wątpliwości, które powstały w niniejszej sprawie. Można bowiem
twierdzić, że brak odesłania do odpowiedniego stosowania art. 100 ust. 2 ustawy
wskazuje, że strona częściowo zwolniona od kosztów sądowych nie ma obowiązku
uiszczenia opłaty podstawowej. W istocie rzeczy tak jest wówczas, gdy zwolnienie
częściowe obejmuje np. część opłaty należnej od apelacji, jako pisma
podlegającego opłacie. Wówczas strona ma obowiązek uiszczenia opłaty w tej
części, w jakiej nie zostało objęte zwolnieniem. Jeśli jednak zwolnienie częściowe
polega na tym, że strona nie musi w ogóle uiścić opłaty sądowej od apelacji, to
wówczas w rachubę wchodzi reguła ogólna wyrażona w art. 14 ust. 2 ustawy, czyli
obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej. W konsekwencji należy uznać, że brak
odesłania w art. 101 ust. 3 ustawy do odpowiedniego stosowania art. 100 ust. 2 jest
uzasadniony. Uzasadniona jest więc teza, że w razie częściowego zwolnienia przez
sąd od kosztów obejmującego w całości opłatę sądową od pisma podlegającego
opłacie, strona jest obowiązana uiścić od tego pisma opłatę podstawową.
Taką wykładnię uzasadniają także względy racjonalności rozwiązań prawnych.
Nie sposób bowiem akceptować poglądu, że strona zwolniona od kosztów
w całości ma obowiązek uiścić opłatę podstawową, zaś strona zwolniona
częściowo w taki sposób, że zwolnienie obejmuje w całości opłatę sądową od
pisma podlegającego opłacie, nie uiszczałaby opłaty podstawowej.
Takie rozwiązanie nie byłoby racjonalne. Z tych względów skład orzekający
w niniejszej sprawie nie podziela poglądu wyrażanego w niepublikowanym
postanowieniu z dnia 29.06.2006 r. IV CZ 50/06.
Nie jest także uzasadnione stanowisko wnoszącej zażalenie, że sankcja
przewidziana w art. 1302
§ 3 k.p.c. nie obejmuje opłaty podstawowej.
Za pozytywną odpowiedzią przemawia wykładnia gramatyczna i celowościowa.
Nie sposób kwestionować, że opłata podstawowa jest w stałej wysokości, a w art.
1302
§ 3 k.p.c. używa się sformułowania „opłata w wysokości stałej lub
stosunkowej”. Opłata w stałej wysokości, to opłata stała i podstawowa. Należy
także zauważyć, że jeśli sankcją zwrotu pisma wniesionego przez profesjonalnego
pełnomocnika objęto m.in. pisma podlegające opłacie stosunkowej, to tym bardziej
4
przepis ten należy odnosić do pisma podlegającego opłacie podstawowej w stałej
wysokości. Jest to logiczne i uzasadnione.
Z tych względów zażalenie należało oddalić (art. 3941
§ 3 w związku z art.
39814
k.p.c.).