Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 94/08
POSTANOWIENIE
Dnia 11 grudnia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie ze skargi powoda o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 19 czerwca 2008 r., sygn. akt I ACa (…)
w sprawie z powództwa J. K.
przeciwko W. K.
z udziałem interwenienta ubocznego po stronie pozwanej Towarzystwa Ubezpieczeń i
Reasekuracji "W.(…)" SA w W. Oddziału w B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 grudnia 2008 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 22 września 2008 r.,
sygn. akt I ACa (...),
I. oddala zażalenie;
II. nie obciąża skarżącego obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 19 czerwca 2008 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację powoda J.
K. od wyroku, którym oddalono jego powództwo o zasądzenie kwoty 500 tysięcy zł z
tytułu odszkodowania za wadliwe reprezentowanie go przez pozwanego W. K.,
będącego radcą prawnym i jego pełnomocnikiem w sprawie o ustanowienie służebności
drogi koniecznej przed Sądem Okręgowym w B.
2
Ostatnio wymieniona sprawa została zakończona orzeczeniem tego Sądu z dnia
29 maja 2003 r., oddalającym apelację J. K. Udzielił on radcy prawnemu W. K.
pełnomocnictwa w celu wniesienia kasacji; pozwany kasację tę wniósł, lecz została ona
odrzucona z powodu nieuiszczenia opłaty.
Powództwo odszkodowawcze przeciwko pozwanemu zostało oparte na
twierdzeniu, że w wyniku odrzucenia kasacji z powodu uchybienia pełnomocnika, powód
doznał strat w kwocie 500 tysięcy zł przez pozbawienie możliwości ubiegania się o
ustanowienie drogi koniecznej, przy czym brak dojazdu do nieruchomości spowodował
niemożność wywiązania się z zobowiązań i zrealizowania określonego kontraktu. Sąd
ustalił, że pozwany w postępowaniu dyscyplinarnym wszczętym w wyniku wniosku
złożonego przez powoda został uznany za winnego naruszenia zasad etyki przy
reprezentowaniu powoda w sprawie o ustanowienie drogi koniecznej. Oddalenie
powództwa odszkodowawczego nastąpiło na tej podstawie, że nie została udowodniona
szkoda ani normalny związek przyczynowy pomiędzy stratami wskazywanymi przez
powoda, a nienależytym wykonaniem przez pozwanego obowiązków wynikających z
udzielonego pełnomocnictwa procesowego w sprawie o ustanowienie drogi koniecznej.
W dniu 11 sierpnia 2008 r. J. K. wniósł skargę o wznowienie postępowania
zakończonego wymienionym na wstępie wyrokiem z dnia 19 czerwca 2008 r., powołując
się na wykrycie po wydaniu tego wyroku okoliczności mogącej mieć istotny wpływ na
wynik sprawy, a mianowicie wydania przez Sąd Najwyższy w dniu 30 lipca 2008 r.
wyroku oddalającego kasację pozwanego W. K. od orzeczenia dyscyplinarnego,
wymierzającego mu karę upomnienia za nienależyte wykonanie obowiązków
pełnomocnika procesowego.
Skargę tę Sąd Apelacyjny odrzucił zaskarżonym obecnie postanowieniem z dnia
22 września 2008 r. W uzasadnieniu wskazał, że prawomocne orzeczenie sądu
dyscyplinarnego drugiej instancji zapadło w dniu 13 czerwca 2007 r., a więc przed
wydaniem orzeczenia, którego dotyczy skarga o wznowienie. Kasacja, jako
nadzwyczajny środek zaskarżenia powodowała jedynie wstrzymanie wykonalności
prawomocnego orzeczenia. W tych okolicznościach nie zachodziła powołana przez
skarżącego przesłanka wznowienia, przewidziana w art. 403 § 2 k.p.c.
W zażaleniu na to postanowienie powód wniósł o jego uchylenie i „przyjęcie
skargi do rozpoznania”. Według skarżącego, wydanie wyroku oddalającego kasację
pozwanego w sprawie dyscyplinarnej, które nastąpiło po zakończeniu właściwego
postępowania, odpowiadało sytuacji przewidzianej w art. 403 § 2 k.p.c., czyli stanowiło
3
wykrycie nowej okoliczności, która mogłaby mieć wpływ na wynik sprawy, a z której
strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Podstawa wznowienia postępowania przewidziana w art. 403 § 2 k.p.c. odnosi się
wyłącznie do takich okoliczności faktycznych i środków dowodowych, które istniały w
trakcie zakończonego postępowania, ale pozostawały poza tym postępowaniem i nie
były objęte materiałem sprawy; okoliczności faktyczne i środki dowodowe, które
powstały po uprawomocnieniu się wyroku, nie stanowią podstawy wznowienia
postępowania (por. m.in. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 1968 r., I CO
1/68, OSNCP 1969, nr 2, poz. 23 oraz z dnia 13 października 2005 r., IV CZ 96/05 i z
dnia 17 listopada 2005 r., I CZ 125/05, niepublikowane). Powoływanie się przez
skarżącego na wydanie, po prawomocnym zakończeniu postępowania o
odszkodowanie, wyroku Sądu Najwyższego w sprawie dyscyplinarnej jest w tej sytuacji
oczywiście nieskuteczne, gdyż odnosi się do okoliczności, która zaistniała (a nie została
wykryta) po zakończeniu postępowania „głównego”. Natomiast wcześniejsze orzeczenia
dyscyplinarne, wydane w czasie, w którym to postępowanie się toczyło, znane były
Sądowi i stronom.
W tej sytuacji jedynie ubocznie należy wskazać, że powołana przez skarżącego
okoliczność ze względu na podstawę oddalenia jego roszczeń odszkodowawczych, nie
miała także wymaganej przez art. 403 § 2 k.p.c. cechy polegającej na możliwości
wpływu na wynik sprawy.
Odrzucenie przez Sąd Apelacyjny skargi powoda o wznowienie postępowania
jako nieopartej na ustawowej podstawie wznowienia (art. 410 § 1 k.p.c.) było zatem
prawidłowe, a nieuzasadnione zażalenie powoda podlegało oddaleniu, stosownie do art.
3941
§ 3 w związku z art. 39814
k.p.c.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie odpowiednio
zastosowanego art. 102 k.p.c.