Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 145/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Gierszon (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jarosław Matras
SSN Andrzej Ryński
Protokolant Teresa Jarosławska
w sprawie K. W.
skazanego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 229 § 1 k.k. i art. 178a § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu, w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 10 czerwca 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w G.
z dnia 28 stycznia 2014 r.13,
1. uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w G. do ponownego rozpoznania;
2. obciąża Skarb Państwa wydatkami za postępowanie
kasacyjne.
UZASADNIENIE
2
Sąd Rejonowy w G. wyrokiem z dnia 28 stycznia 2014 r., uznał K. W. za
winnego tego, że:
1. w dniu 5 marca 2013 r. w G. usiłował udzielić korzyści majątkowej w postaci
pieniędzy w kwocie 200 złotych funkcjonariuszom policji sierż. sztab. P. K.
oraz sierż. sztab. M. N. w związku z pełnieniem przez nich obowiązków
służbowych w zamian za odstąpienie od zatrzymania go w związku z
prowadzeniem przez niego pojazdu mechanicznego będąc w stanie
nietrzeźwości, to jest występku z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 229 § 1 k.k. i za to
na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 229 § 1 k.k. skazał go na karę 8
miesięcy pozbawienia wolności;
2. w dniu 5 marca 2013 r. w G. na ul. C. w ruchu lądowym kierował pojazdem
marki Mitsubishi Pajero znajdując się w stanie nietrzeźwości, co potwierdzono
badaniem urządzeniem typu Alcotest A 2.0-I badanie wykazało 0,60 mg/l
alkoholu w wydychanym powietrzu, II badanie wykazało 0,66 mg/l alkoholu w
wydychanym powietrzu , to jest występku z art. 178a § 1 k.k. i za to na
podstawie tego przepisu skazał go na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności.
Na podstawie art. 85 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. połączył wymierzone
wobec oskarżonego kary jednostkowe i jako karę łączną wymierzył karę jednego
roku pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw.
z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił na okres 2 lat, nadto na podstawie art.
44 § 2 k.k. w związku z pierwszym przypisanym oskarżonemu przestępstwem
orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych w postaci
dwóch banknotów o nominale 100 zł., a na mocy art. 42 § 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1
k.k. w związku z przypisaniem oskarżonemu drugiego czynu orzekł wobec niego
zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres jednego roku i
na mocy art. 39 pkt 7 b k.k. w zw. z art. 49 § 2 k.k. nałożył na niego obowiązek
zapłaty świadczenia pieniężnego w wysokości 2 000 zł. na rzecz Funduszu
Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Wyrok ten został wydany na posiedzeniu w następstwie uwzględnienia
złożonego przez prokuratora w akcie oskarżenia w trybie art. 335 § 1 k.p.k. i
zmodyfikowanego pismem z dnia 28 stycznia 2014 r., wniosku (zawierającego
identyczne propozycje co do wymiaru kar i środków karnych za obydwa zarzucane
3
oskarżonemu czyny, jak i wymiaru kary łącznej pozbawienia wolności), na który to
wniosek oskarżony wyraził zgodę.
Wydany tej treści i w tym trybie wyrok nie został przez strony zaskarżony i
uprawomocnił się w dniu 6 lutego 2014 r. (k. 65).
W dniu 30 kwietnia 2014 r. do Sądu Najwyższego wpłynęła kasacja od tego
wyroku Prokuratora Generalnego, który zaskarżył go w całości na korzyść
skazanego i zarzucił temu orzeczeniu:
rażące i mające wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów prawa procesowego,
a mianowicie art. 343 § 7 k.p.k. w zw. z art. 335 § 1 k.p.k. polegające na
uwzględnieniu wadliwie zmodyfikowanego wniosku prokuratora o skazanie K. W.
bez przeprowadzenia rozprawy i wymierzeniu uzgodnionej z nim kary pozbawienia
wolności skutkujące rażącym naruszeniem przepisu prawa karnego materialnego -
art. 86 § 1 k.k., bowiem uzgodniona kara łączna została wymierzona w rozmiarze 1
roku pozbawienia wolności, to jest w rozmiarze przekraczającym sumę
podlegających łączeniu kar jednostkowych orzeczonych za poszczególne
przestępstwa , wynoszącej 11 miesięcy pozbawienia wolności.
Podnosząc ten zarzut Prokurator Generalny wniósł o uchylenie wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w G.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest w sposób oczywisty zasadna, co umożliwiło jej rozpoznanie w
trybie art. 535 § 3 k.p.k. Zaskarżony kasacją wyrok wydano z rażącą i oczywistą
obrazą tych przepisów, które wskazano w jej zarzucie.
Nie ulega wątpliwości, że powinnością Sądu Rejonowego w G. było – przede
wszystkim – rozważenie, czy złożony przez prokuratora, w trybie art. 335 § 1 k.p.k.,
wniosek o skazanie oskarżonego bez przeprowadzenia rozprawy i wymierzeniu
uzgodnionej z nim kary, odpowiada obowiązującym przepisom prawa. Do tego
rodzaju czynności zobowiązał go przepis art. 343 § 7 k.p.k., który stanowi, iż jeżeli
sąd uzna, że nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku, sprawa podlega
rozpoznaniu na zasadach ogólnych. Bezspornie Sąd Rejonowy tymże obowiązkom
nie sprostał i nie przeprowadził uważnej kontroli przedmiotowego wniosku. Dowodzi
tego fakt uwzględnienia tego wniosku przez Sąd, pomimo, że zawarte w nim
propozycje, co do wymiaru wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności,
4
były jednoznacznie sprzeczne z treścią art. 86 k.k. Przepis ten określa zasady
łączenia kar jednostkowych i orzekania kary łącznej. Zgodnie z treścią jego § 1,
kara ta nie może być niższa od najsurowszej kary jednostkowej, z podlegających
łączeniu, i nie może być wyższa od sumy tych kar jednostkowych.
Odnosząc te wymogi do ocenianego przypadku, kara łączna wymierzona
oskarżonemu zaskarżonym wyrokiem za obydwa przypisane mu przestępstwa,
powinna była być orzeczona w wymiarze mieszczącym się w przedziale od 8
miesięcy pozbawienia wolności (najsurowsza wymierzona mu kara jednostkowa) do
11 miesięcy pozbawienia wolności (suma obydwu wymierzonych mu kar
jednostkowych).
Tymczasem – uwzględniając (zgodnie z jego treścią) przedmiotowy wniosek
– Sąd Rejonowy w zaskarżonym wyroku, wymierzył oskarżonemu karę łączną
pozbawienia wolności w wymiarze jednego roku, i tym samym przekroczył sumę
kar jednostkowych orzeczonych za obydwa przypisane oskarżonemu przestępstwa.
Czyniąc tak Sąd ten niewątpliwie rażąco naruszył przepis art. 86 § 1 k.k.
Było to następstwem, wspomnianego już, uchybienia normom art. 343 § 7 k.p.k. w
zw. z art. 335 § 1 k.p.k., poprzez nie dopełnienie przez Sąd obowiązku dokonania
kontroli poprawności złożonego przez prokuratora wniosku w trybie art. 335 § 1
k.p.k., również w aspekcie zgodności jego treści z przepisami obowiązującego
prawa karnego materialnego.
Oczywiste jest przy tym to, że wcześniejsze dostrzeżenie opisanego błędu
obligowało Sąd, do wezwania prokuratora do ponownego zmodyfikowania treści
wniosku, w szczególności w zakresie proponowanego wymiaru kary łącznej
pozbawienia wolności i uzyskania, w tym zakresie, zgody oskarżonego. O ile zaś
Sąd – dokonując takiej oceny wniosku – uznał by, że nie zachodzą podstawy do
jego uwzględnienia, to wówczas był zobowiązany skierować sprawę na rozprawę
do rozpoznania na zasadach ogólnych (art. 343 § 7 k.p.k.). Zaniechanie realizacji
przez Sąd przyznanych mu – przy rozpoznaniu złożonego przez prokuratora w
trybie art. 335 § 1 k.p.k. wniosku – uprawnień, jak i nałożonych na niego, w związku
z tym, obowiązków, doprowadziło do tego, iż zaskarżony wyrok, jako dotknięty tak
rażącym naruszeniem prawa materialnego nie może się ostać.
5
Wpływ stwierdzonych uchybień na treści zaskarżonego orzeczenia jest
istotny.
Bez ich zaistnienia, nie byłoby w ogóle możliwe – przy uwzględnieniu
stwierdzonych wysokości kar jednostkowych pozbawienia wolności podlegających
łączeniu – orzeczenie wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności w
takim, niedopuszczalnym in concreto, wymiarze.
Konsekwencją uznania oczywistej zasadności rozpoznawanej kasacji było
uchybienie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
Sądowi Rejonowemu.
Rozstrzygając ponownie Sąd ten będzie miał na względzie powyższe uwagi i
spostrzeżenia.
Orzeczenie o kosztach uzasadnia treść art. 638 k.p.k.
Z tych wszystkich względów, orzeczono jak wyżej.