Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 25/14
POSTANOWIENIE
Dnia 26 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący)
SSN Barbara Myszka (sprawozdawca)
SSN Anna Owczarek
w sprawie z powództwa Gminy S.
przeciwko S. B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 czerwca 2014 r.,
zażalenia pozwanego
na wyrok Sądu Okręgowego w K.
z dnia 6 grudnia 2013 r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok,
2. pozostawia rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
zażaleniowego w orzeczeniu kończącym postępowanie
w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 8 maja 2013 r. Sąd Rejonowy w W. oddalił powództwo
Gminy S. o zasądzenie od pozwanego S. B. kwoty 20 503,21 zł z odsetkami
tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy o roboty budowlane,
stwierdzając, że strona powodowa, na której – zgodnie z art. 6 k.c. – spoczywał
ciężar dowodu, nie wykazała zasadności dochodzonego roszczenia.
Na skutek apelacji powodowej Gminy, Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia
6 grudnia 2013 r. uchylił zaskarżony wyrok, zniósł postępowanie przed Sądem
Rejonowym w W. poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r. i przekazał sprawę temu
Sądowi do ponownego rozpoznania.
Ustalił, że Sąd pierwszej instancji rozpoznawał sprawę w składzie jednego
sędziego w osobie sędziego R. K. oraz że decyzją z dnia 26 listopada 2012 r.,
wydaną przez podsekretarza stanu działającego z upoważnienia Ministra
Sprawiedliwości, sędzia Sądu Rejonowego w S.- R. ., na podstawie art. 75 § 2 pkt
1 i § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (jedn.
tekst: Dz. U. z 2013 r., poz. 427 ze zm. – dalej: „Pr.u.s.p.”) w związku z § 3 pkt 15
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2012 r. w sprawie
ustalenia siedzib i obszarów właściwości sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i
sądów rejonowych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1223), został przeniesiony z dniem 1
stycznia 2013 r. na stanowisko sędziego Sądu Rejonowego w W.
Zdaniem Sądu Okręgowego, z ustaleń tych wynika, że skład Sądu pierwszej
instancji był sprzeczny z przepisami prawa, jak bowiem wskazał Sąd Najwyższy
w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 17 lipca 2013 r., III CZP 46/13 (OSNC
2013, nr 12, poz. 135), przewidziane w art. 75 § 3 w związku z art. 75 § 2 pkt 1
Pr.u.s.p. uprawnienie do przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe
przysługuje wyłącznie Ministrowi Sprawiedliwości, w związku z czym nie może być
przekazane innej osobie, w tym sekretarzowi lub podsekretarzowi stanu. Oznacza
to, że decyzja o przeniesieniu podjęta przez inną osobę, także „z upoważnienia”
Ministra Sprawiedliwości, jest wadliwa, a sędzia, którego ona dotyczy, nie może
wykonywać władzy jurysdykcyjnej w sądzie, do którego został przeniesiony. Skład
3
orzekający z jego udziałem jest zatem sprzeczny z przepisami prawa w rozumieniu
art. 379 pkt 4 k.p.c. Podzielając stanowisko wyrażone w powołanej uchwale Sąd
Okręgowy stwierdził, że postępowanie przed Sądem pierwszej instancji poczynając
od dnia 1 stycznia 2013 r. jest dotknięte nieważnością i w związku z tym na
podstawie art. 386 § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.
W złożonym zażaleniu pozwany zarzucił Sądowi Okręgowemu naruszenie
art. 316 i art. 379 pkt 4 k.p.c. przez przyjęcie, że skład Sądu orzekającego
w pierwszej instancji był sprzeczny z przepisami prawa. Podniósł, że stanowisko
wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2013 r., III CZP 46/13, nie
powinno być przyjmowane za podstawę stwierdzenia nieważności postępowania,
ponieważ w uchwale pełnego składu Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2014 r.,
uznano to za konsekwencję zbyt daleko idącą. W konkluzji skarżący wniósł
o uchylenie zaskarżonego wyroku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kontrola dokonywana w ramach zażalenia przewidzianego w art. 3941
§ 11
k.p.c. ma charakter formalny, skupiający się na przesłankach uchylenia orzeczenia
sądu pierwszej instancji, dlatego w postępowaniu toczącym się na skutek zażalenia
na orzeczenie o uchyleniu wyroku sądu pierwszej instancji i przekazaniu sprawy do
ponownego rozpoznania na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. Sąd Najwyższy poddaje
kontroli jedynie prawidłowość stwierdzenia nieważności postępowania przez sąd
drugiej instancji.
W niniejszej sprawie u podstaw wyroku kasatoryjnego legła ocena Sądu
Okręgowego, że wyrok Sądu pierwszej instancji został wydany w warunkach
nieważności postępowania, ponieważ poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r. skład
tego Sądu był sprzeczny z przepisami prawa (art. 379 pkt 4 k.p.c.).
Jak trafnie zauważa skarżący, w dniu 28 stycznia 2014 r. Sąd Najwyższy
w pełnym składzie podjął uchwałę, zgodnie z którą w wydaniu decyzji
o przeniesieniu sędziego na inne miejsce służbowe na podstawie art. 75 § 3
w związku z art. 75 § 2 pkt 1 Pr.u.s.p. Minister Sprawiedliwości nie może być
zastąpiony przez sekretarza ani podsekretarza stanu. Wykładnia dokonana
w uchwale wiąże od chwili jej podjęcia. W uzasadnieniu uchwały stwierdzono, że
4
nie ma ona zastosowania do decyzji Ministra Sprawiedliwości o przeniesieniu
sędziego wydanych na podstawie art. 75 § 2 pkt 1 w związku z art. 75 § 3 Pr.u.s.p.
przed jej podjęciem. W konsekwencji, wszystkie decyzje wydane przed podjęciem
uchwały, podpisane przez sekretarzy lub podsekretarzy stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości, należy uznać za skuteczne, niewymagające jakichkolwiek aktów
konwalidacyjnych lub konwalescencyjnych (zob. uchwałę pełnego składu Sądu
Najwyższego z dnia 28 stycznia 2014 r., BSA I-4110 – 4/13, OSNC 2014, nr 5, poz.
49).
Zgodnie z art. 61 § 6 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie
Najwyższym (jedn. tekst: Dz. U. z 2013 r., poz. 499 ze zm.), uchwała z dnia
28 stycznia 2014 r., BSA I-4110 – 4/13, z chwilą jej podjęcia uzyskała moc zasady
prawnej.
Mając na względzie stanowisko wyrażone w powołanej uchwale, trzeba
przyjąć, że decyzja o przeniesieniu sędziego R. K. na stanowisko sędziego Sądu
Rejonowego w W. jest skuteczna, w związku z czym skład Sądu pierwszej instancji
orzekającego w niniejszej sprawie nie był sprzeczny z przepisami prawa.
Z tych względów Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok (art. 39815
§ 1
zdanie pierwsze w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.) i pozostawił rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania zażaleniowego w orzeczeniu kończącym postępowanie
w sprawie (art. 108 § 2 w związku z art. 391 § 1, art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c.).
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13