Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 149/14
POSTANOWIENIE
Dnia 9 lipca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik
na posiedzeniu w trybie art.535 § 3 k.p.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 9 lipca 2014 r.,
sprawy K. B.
skazanego z art.280 § 1 k.k. i in.
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Okręgowego w W.
z dnia 16 grudnia 2013 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w W. z dnia 9 stycznia 2013 r.
p o s t a n o w i ł
1. oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną,
2. zwolnić skazanego K. B. od kosztów
sądowych postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 9 stycznia 2013 r. Sąd Rejonowy w W. uznał m.in. K. B. za
winnego popełnienia czynu z art. 280 § 1 k.k. i za to wymierzył mu karę 2 lat
pozbawienia wolności.
Orzeczenie to apelacją na korzyść oskarżonego zaskarżył jego obrońca,
który podniósł zarzut obrazy przepisów prawa procesowego, tj. art. 410 k.p.k.,
polegającej na nieujawnieniu całokształtu okoliczności, które powinny stanowić
podstawę wyroku, co skutkowało brakiem istotnych ustaleń niezbędnych do
2
rozstrzygania o karze oraz błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym
przyjęciu, iż postawa K. B., jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy
sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa oraz
zawnioskowana kara dwóch lat pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania są niewystarczające dla osiągnięcia wobec niego
celów prewencji szczegółowej, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do
przestępstwa, co skutkowało wymierzeniem mu kary pozbawienia wolności bez
warunkowego jej zawieszenia na okres próby. Na zakończenie obrońca wniósł o
uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
Sądowi Rejonowemu. Z ostrożności procesowej obrońca wniósł nadto o zmianę
wyroku i orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej
wykonania na okres 4 lat próby.
Po rozpoznaniu apelacji Sąd Okręgowy w W. utrzymał w mocy zaskarżony
wyrok uznając apelację obrońcy oskarżonego K. B. za oczywiście bezzasadną.
Wyrok Sądu Okręgowego, w całości na korzyść skazanego kasacją
zaskarżył obrońca i podniósł zarzut rażącego naruszenia prawa procesowego,
które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, tj.:
1. art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k., poprzez brak szczegółowego rozważenia
wszystkich zarzutów wskazanych w apelacji, a jedynie iluzoryczne i pobieżne
odniesienie się do nich, przejawiające się w tym, że:
• Sąd Okręgowy powielił użyte przez Sąd I instancji skróty myślowe,
przywołując jedynie dowód z monitoringu miejskiego oraz wyjaśnienia skazanego
przyznającego się do zarzucanego mu czynu. Pobieżnie ocenił także motywację,
rozmiar wyrządzonej szkody oraz okoliczności czynu o charakterze podmiotowym
(tj. stan nietrzeźwości, czy wpływ innych osób),
• w zakresie drugiego zarzutu apelacji, tj. błędu w ustaleniach faktycznych,
Sąd Odwoławczy ograniczył się do konkluzji, iż brutalność zarzucanego czynu, nie
umożliwia wysunięcia wobec skazanego pozytywnej prognozy społecznej;
2. art. 410 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k. poprzez własną, dowolną a
nie swobodną ocenę dowodów Sądu Okręgowego w W. przy rozpoznaniu środka
odwoławczego oraz aprobatę oceny dokonanej przez Sąd I instancji, a także
poprzez oparcie rozstrzygnięć obu Sądów orzekających nie na całokształcie
3
ujawnionego materiału dowodowego, lecz przyjęcie za podstawę wyroków tylko
części dowodów, wyrażającą się w:
• bierności w przypadku zbadania okoliczności stanowiących o pozytywnej
prognozie społecznej względem skazanego, oraz pominięciu w wyroku Sądu
Okręgowego oceny postawy skazanego względem pokrzywdzonego,
• bezkrytyczne przyjęcie przez Sąd Odwoławczy tezy, iż „metodyczny sposób
działania, wskazujący na przemyślany i uzgodniony podział zadań” dowodzi
jednoznacznie o wspólnym działaniu skazanych, brak rozważań Sądu na temat
ewentualnego wpływu i wywierania presji na skazanego K. B.
Podnosząc powyższe zarzuty, obrońca wniósł uchylenie obu zapadłych w
sprawie wyroków i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w W. do ponownego
rozpoznania.
W pisemnej odpowiedzi na kasację prokurator wniósł o jej oddalenie, jako
oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniesiona przez obrońcę skazanego K. B. kasacja jest bezzasadna i to w
stopniu oczywistym w rozumieniu art. 535 § 3 k.p.k.
Kasacja jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia, a powody jej wniesienia
określa przepis art. 523 k.p.k. Wzruszenie prawomocnego orzeczenia w jej drodze
możliwe jest jedynie w wypadku stwierdzenia rażącego naruszenia prawa
materialnego lub procesowego, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na treść
orzeczenia.
Na wstępie należy stwierdzić, że postępowanie sądowe w tej sprawie nie jest
obarczone żadnymi uchybieniami określonymi w art. 439 k.p.k., jak również innymi,
które należałoby zakwalifikować jako rażące naruszenie prawa mogące mieć wpływ
na treść zaskarżonego kasacją wyroku.
Wbrew twierdzeniom obrońcy skazanego K. B. i treści zarzutu 1 kasacji, Sąd
Okręgowy w W., stosując się do nakazu wyrażonego w art. 433 § 2 k.p.k.,
rozpoznał, a w uzasadnieniu orzeczenia, zgodnie z wymogiem określonym w art.
457 § 3 k.p.k., podał dlaczego uznał zarzuty podniesione w apelacji za niezasadne i
w tym zakresie zainteresowane strony należy odesłać do uzasadnienia.
Jednocześnie wskazać należy, iż autor kasacji nie stawia Sądowi Odwoławczemu
4
zarzutu nie rozważenia wszystkich zarzutów i wniosków podniesionych w apelacji,
ale brak ich „szczegółowego rozważenia”. Lektura uzasadnienia wyroku Sądu
Okręgowego przeczy tym twierdzeniom.
Chybione jest twierdzenie obrońcy, jakoby Sąd orzekający pobieżnie ocenił
motywację, rozmiar wyrządzonej szkody oraz okoliczności czynu o charakterze
podmiotowym. Bezsporne jest, co przyznał sam skazany, że kierował się chęcią
osiągnięcia korzyści materialnej, zabierając wydane przez pokrzywdzonego na
skutek przewrócenia na ziemię i kopania (w ważne dla życia i zdrowi narządy, np. w
głowę) pieniądze. Sąd odwoławczy podkreślił nadto, iż brak było podstaw, by
zarzucić Sądowi I instancji nie ustalenie okoliczności podmiotowych, a w
szczególności postaci zamiaru sprawcy. Odniósł się także do wskazywanego w
uzasadnieniu kasacji i podnoszonego w apelacji przez obrońcę stanu
nietrzeźwości K. B., podkreślając, że okoliczność ta nie wchodzi w zakres znamion
czynu mu przypisanego, nadto ustalenie tej okoliczności nie byłoby dla niego
korzystne. Sąd odwoławczy stwierdził, iż słusznie Sąd I instancji uznał, że ustalone
w sprawie okoliczności składające się na znamiona podmiotowe, jak i strony
przedmiotowej są wystarczające do wydania w sprawie orzeczenia. Sąd Okręgowy
zaakcentował, iż skazany K. B. wykazał się dużą brutalnością, przewracając na
ziemię i kopiąc nieznanego mu mężczyznę, który nie dał mu ku temu
jakiegokolwiek powodu, a w wyniku działania sprawców, w tym skazanego,
pokrzywdzony doznał uszczerbku na zdrowiu w postaci uszkodzenia zęba.
Sąd odwoławczy odnosząc się do braku pozytywnej prognozy społecznej w
przypadku K. B. słusznie zauważył, iż niezależnie od podnoszonej brutalności
sprawcy, kopiącego pokrzywdzonego w ważne dla życia i zdrowia narządy,
okolicznością przemawiającą przeciwko wysnuwaniu owej pozytywnej prognozy
jest zarówno karalność skazanego za przestępstwo podobne, jak i podnoszone
przez Sąd Rejonowy uchylanie się od obowiązków wynikających z orzeczonego
dozoru.
Sądy rozpoznające niniejszą sprawę wzięły pod uwagę, zgodnie z treścią art.
410 k.p.k., całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, opierając
swoje rozstrzygnięcia na wszystkich dowodach przeprowadzonych w niniejszej
sprawie. Wydane orzeczenia poprzedzone zostały wszechstronną, wnikliwą i
5
obiektywną oceną, w najmniejszym stopniu nie naruszającą zasady sformułowanej
w art. 7 k.p.k. W przedmiotowej sprawie, nie sposób skutecznie nadto stawiać
zarzutu obrazy wskazanego przepisu, w sytuacji, gdy Sąd odwoławczy nie
dokonywał samodzielnych ustaleń faktycznych, nie oceniał także na nowo
zgromadzonego materiału dowodowego.
Odnosząc się zaś do zarzutu obrazy art. 4 k.p.k. podkreślić należy, iż przepis
ten formułuje ogólną zasadę procesową i aby trafnie podnieść zarzut jego
naruszenia, skarżący wskazać powinien na obrazę konkretnego przepisu (lub
przepisów) postępowania gwarantujących przestrzeganie zasady obiektywizmu,
czego w kasacji nie uczyniono.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak na wstępie.