Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 200/14
POSTANOWIENIE
Dnia 20 sierpnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Rafał Malarski
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 kpk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 20 sierpnia 2014 r.,
sprawy G. E.,
skazanego z art. 288 § 1 k.k.,
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę,
od wyroku Sądu Okręgowego w W.
z dnia 24 stycznia 2014 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w W.
z dnia 8 października 2013 r.,
p o s t a n o w i ł
1) oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną;
2) zwolnić skazanego od kosztów sądowych za
postępowanie kasacyjne;
3) zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. E. –
Kancelaria Adwokacka – kwotę 442,80 zł (czterysta czterdzieści
dwa i 80/100), zawierającą 23 % VAT, tytułem zwrotu kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu –
sporządzenie i
wniesienie kasacji.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w W., wyrokiem z dnia 8 października 2013 r., skazał G. E. za
czyn z art. 288 § 1 k.k. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności, a także wymierzył
2
środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody. Sąd Okręgowy w W., po
rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2014 r. apelacji skazanego oraz jego obrońcy,
utrzymał w mocy wyrok Sądu pierwszej instancji, uznając te środki odwoławcze za
oczywiście bezzasadne.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu odwoławczego wniosła obrońca
skazanego, podnosząc w niej 3 zarzuty: naruszenia art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art.
193 § 1 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 4 k.p.k.; naruszenia art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z
art. 193 k.p.k.; naruszenia art. 433 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art.
7 k.p.k.
W pisemnej odpowiedzi na kasację prokurator Prokuratury Okręgowej wniósł
o jej oddalenie jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja okazała się bezzasadna w stopniu oczywistym. Podzielić przy tym
należy treść pisemnej odpowiedzi prokuratora tę skargę.
W pierwszym rzędzie podnieść wypada, że obrońca, poza dostosowaniem
zarzutów do wymogów kasacyjnych, w zasadzie powtórzył argumentacje
stanowiące podstawy apelacji zarówno samego skazanego, jak i jego poprzedniego
obrońcy. Uchybienia w kontroli odwoławczej autorka kasacji utożsamiała z
krytycznym odniesieniem się przez Sąd ad quem do zarzutów apelacyjnych.
Podkreślenia wymaga również to, że skarżąca wadliwości postępowania
apelacyjnego doszukiwała się w nieprzeprowadzeniu przez Sąd odwoławczy
czynności co do zasady zarezerwowanych dla postępowania
pierwszoinstancyjnego, które tylko w wyjątkowych sytuacjach mogą być
dopuszczone w toku postępowania odwoławczego. Mając na względzie taką
konstrukcję zarzutów, uznać należało, że przedmiotowa kasacja de facto stanowiła
próbę ponowienia kontroli instancyjnej przez Sąd Najwyższy, wbrew treści art. 519
k.p.k. Poza tym w uzasadnieniu kasacji kwestionowano także ustalenia faktyczne,
wbrew zakazowi z art. 523 § 1 k.p.k.
Uchybienia podnoszone przez autorkę kasacji również w sferze
merytorycznej w żadnej mierze nie mogły zasługiwać na uwzględnienie. W
pierwszym z zarzutów podważono decyzję o nieuwzględnieniu wniosku
dowodowego o dopuszczenie opinii biegłego na okoliczność ustalenia możliwości
3
uszkodzenia pojazdu należącego do pokrzywdzonego w sposób określony w akcie
oskarżenia. Kwestia ta była przedmiotem rozpoznania w postępowaniu
apelacyjnym. Zgodzić się tu należy w pełni z argumentacją zawartą w motywacyjnej
części zaskarżonego orzeczenia, że dowód ten ze względu na obiektywne
okoliczności nie był możliwy do przeprowadzenia. Treść uzasadnienia kasacji, poza
kontestowaniem stanowiska zawartego w zaskarżonym orzeczeniu, w zasadzie nie
zawierała żadnych argumentów na poparcie lansowanego stanowiska. Powołany w
nim wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 1996 r. (II KKN 11/96, Lex nr 1328026)
dotyczył sytuacji, gdy koniecznym było w sprawie sporządzenie opinii biegłego, a
dowód ten zastąpiono zeznaniami świadka. Autor kasacji w ogóle nie podjął
problematyki faktycznego braku możliwości sporządzenia rzeczowej i przydatnej
dla ustaleń stanu faktycznego opinii, co legło u podstaw oddalenia wniosku
dowodowego.
Całkowicie bezzasadnie autorka kasacji kwestionowała również decyzję o
niedopuszczeniu dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy na okoliczność
wyrządzonej szkody. Słusznie, wbrew twierdzeniom obrony, w uzasadnieniu
zaskarżonego wyroku stwierdzono, że w świetle materiału dowodowego
zgromadzonego w sprawie nie było potrzeby ustalania wysokości wyrządzonej
przestępstwem szkody przez biegłego rzeczoznawcę. Sąd może dopuścić, na
mocy art. 193 § 1 k.p.k., dowód z opinii biegłego w sytuacji, gdy stwierdzenie
istotnych okoliczności sprawy wymaga wiadomości specjalnych. W niniejszej
sprawie do takiej sytuacji nie doszło. Pokrzywdzony w sposób w pełni wiarygodny,
stosowną fakturą z autoryzowanego serwisu, udokumentował koszty naprawy
swojego pojazdu. Ich wysokość w żadnej mierze nie może budzić wątpliwości.
Konieczność dopuszczenia opinii biegłego rzeczoznawcy wystąpić może wtedy,
gdy udokumentowana kwota szkód rodzi uzasadnione podejrzenia co do jej
prawdziwości lub jej oszacowanie niewątpliwie wymaga wiadomości specjalnych.
Jeżeli natomiast zakres szkód da się określić w sposób niewątpliwy w oparciu o
dowody zebrane w sprawie, a dla oceny ich wiarygodności wystarczą ogólnie
przyjęte zasady doświadczenia życiowego, ustalenia takie pozostają pod ochroną
art. 7 k.p.k., a powoływanie biegłego jest zbędne (por. post. SN z 22 grudnia 2010
r., II KK 291/10, Lex nr 694543). Jak już wskazano powyżej, słusznym było
4
stanowisko Sądu odwoławczego, że potrzeba zasięgnięcia opinii biegłego nie
wystąpiła. Kasacja w tym zakresie zawiera nader skromne uzasadnienie,
sprowadzające się jedynie do zanegowania poglądu Sądu ad quem, bez powołania
na poparcie swojego stanowiska żadnych bardziej szczegółowych argumentów.
Przywołując jeszcze raz cytowane przez skarżącą orzeczenie (z treści
uzasadnienia kasacji wysnuć można, że odnosiło się ono również do kwestii
ustalenia wysokości szkody), stwierdzić należy, że w tamtym stanie faktycznym
stwierdzenie pewnych okoliczności istotnie wymagało wiadomości specjalnych. W
przedmiotowym postępowaniu wysokość szkody z powodzeniem i bez żadnych
wątpliwości można było ustalić w oparciu o przedstawione przez pokrzywdzonego
faktury, a przeprowadzenie tej czynności nie wymagało posiadania żadnych
wiadomości specjalnych, co jest warunkiem dopuszczenia dowodu z opinii biegłego.
Ostatni z zarzutów kasacyjnych, mający polegać na naruszeniu art. 433 § 1 i
2 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. również ewidentnie nie
zasługiwał na uwzględnienie. Już jego konstrukcja wskazywała, że ma on w
zasadzie charakter apelacyjny, skoro kwestionował ocenę materiału dowodowego i
niezastosowanie zasady in dubio pro reo. Tymczasem zadaniem Sądu
odwoławczego jest kontrola orzeczenia Sądu pierwszej instancji. W realiach
niniejszej sprawy sprawdzał więc on prawidłowość oceny materiału dowodowego
Sądu a quo, a nie, jak widziałby to obrońca, dokonywał jej samodzielnie.
Abstrahując jednak od tego, stwierdzić należy, że w sprawie Sąd pierwszej instancji
dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, a ocena dowodów pozostaje pod
ochroną art. 7 k.p.k. Również kontrola odwoławcza tego orzeczenia
przeprowadzona została w sposób właściwy. Obrońca w treści kasacji poza
ogólnym stwierdzeniem o braku wiarygodności świadków, których zeznania nie były
korzystne dla skazanego, nie przedstawił żadnych bliższych argumentów na
poparcie swojej tezy. Ponadto poza powołaniem się na naruszenie art. 5 § 2 k.p.k.,
nie wskazał na czym miałoby ono polegać. W tym miejscu można jedynie
podkreślić, na co zwracał już uwagę Sąd ad quem, że w sprawie nie wystąpiły
żadne okoliczności, które mogłyby być rozpatrywane w kontekście zasady in dubio
pro reo.
5
Mając na względzie powyższe uwagi, przedmiotową kasację należało ocenić
jako oczywiście bezzasadną, skutkującą jej oddalenie w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. skazany został zwolniony od kosztów
sądowych postępowania kasacyjnego, jako że ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt
uciążliwe ze względu na sytuację majątkową i pobyt w zakładzie penitencjarnym.
Na rzecz obrońcy skazanego z urzędu, adw. K. E., zasądzono kwotę 442,80
zł, powiększoną o podatek VAT, tytułem wynagrodzenia za sporządzenie i
wniesienie przedmiotowej kasacji zgodnie z § 14 ust. 3 pkt 1 w zw. z § 2 ust. 3
Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 28 września 2002 r. w
sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz.
461).