Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I PZ 16/14
POSTANOWIENIE
Dnia 25 września 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)
SSN Zbigniew Hajn (sprawozdawca)
SSN Romualda Spyt
w sprawie z powództwa Z. C.
przeciwko H. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
o przywrócenie do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 25 września 2014 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 kwietnia 2014 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 14 kwietnia 2014 r. Sąd Okręgowy w G. odrzucił skargę
kasacyjną powoda od wyroku Sądu Okręgowego w G. Wydział VIII Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych z 21 listopada 2013 r. w sprawie z powództwa Z. C.
przeciwko H. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością o przywrócenie do pracy.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd Okręgowy stwierdził, że w
rozpoznawanej sprawie w ustawowym terminie powód złożył skargę kasacyjną od
wyroku Sądu Okręgowego w G. z 21 listopada 2013 r., którym Sąd Okręgowy na
skutek apelacji strony pozwanej, zmienił wyrok Sądu Rejonowego w T. w ten
sposób, że zasądził na rzecz powoda odszkodowanie za niezgodne z prawem
wypowiedzenie umowy o pracę i oddalił roszczenie o przywrócenie do pracy. W
2
skardze kasacyjnej nieprawidłowo wskazano wartość przedmiotu zaskarżenia w
kwocie 17.718 zł. W związku z tym Sąd Okręgowy postanowieniem z 6 lutego 2014
r. ustalił prawidłowo wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 86.172 zł, tj. w
wysokości wartości przedmiotu sporu. Powód domagał się bowiem w
rozpoznawanej sprawie przywrócenia do pracy. Opłata od skargi kasacyjnej została
ustalona zarządzeniem z 6 lutego 2014 r. na kwotę 4.309 zł, a ponieważ powód
opłacił skargę kasacyjna jedynie opłatą w wysokości 886 zł, strona powodowa
została zobowiązana do uiszczenia pozostałej części opłaty w kwocie 3.423 zł w
terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi. Odpis zarządzenia pełnomocnik
powoda otrzymał 19 lutego 2014 r. W dniu 26 lutego 2014 r. pełnomocnik powoda
złożył wniosek o zwolnienie powoda od obowiązku uiszczenia pozostałej części
opłaty od skargi kasacyjnej, tj. kwoty 3.423 zł. Wniosek ten został oddalony
postanowieniem Sądu Okręgowego w G. z 12 marca 2014 r.
W rozpoznawanej sprawie po dokonaniu oceny oświadczenia majątkowego
powoda z 21 lutego 2014 r., jak też biorąc pod uwagę, iż wydany w niniejszej
sprawie wyrok z 21 listopada 2013 r., zasądzający na rzecz powoda kwotę
17.718 zł tytułem odszkodowania oraz kwotę 1.006 zł tytułem kosztów procesu jest
prawomocny i w dniu 25 listopada 2013 r. pełnomocnik powoda otrzymał odpis tego
wyroku z klauzulą wykonalności oraz uwzględniając, że w dniu 18 lutego 2014 r.
Sąd Rejonowy w T. wydał zarządzenie o zwrocie powodowi części opłaty od pozwu
w kwocie 3.414 zł, a zarządzenie zostało przekazane do wykonania w tym samym
dniu - Sąd Okręgowy uznał, że brak jest podstaw do zwolnienia od kosztów
sądowych, które powód winien ponieść na obecnym etapie postępowania, czyli
pozostałej części opłaty od skargi kasacyjnej w kwocie 3.423 zł. Odpis
postanowienia o oddaleniu wniosku o zwolnienie od obowiązku uiszczenia
pozostałej części opłaty sądowej od skargi kasacyjnej doręczono pełnomocnikowi
powoda 21 marca 2014 r. Zgodnie z art. 112 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jednolity tekst: Dz.U. z 2010 r. Nr 90,
poz. 594 ze zm.) termin do uiszczenia pozostałej części opłaty, tj. kwoty 3.423 zł, od
skargi kasacyjnej upłynął 28 marca 2014 r. Opłata w tym terminie nie została jednak
uiszczona. Sąd Okręgowy wskazał również, że pełnomocnik powoda we wniosku o
zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjnej wniósł o ewentualne zarachowanie
3
nadwyżki w wysokości 3.414 zł wynikającej z uiszczonej przez powoda opłaty od
pozwu w kwocie 4.300 zł, a ustalonej wyrokiem Sądu drugiej instancji na kwotę
886 zł. W dniu 18 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy wydał jednak zarządzenie o zwrocie
powodowi części opłaty od pozwu w kwocie 3.414 zł. Zarządzenie zostało
przekazane do wykonania 18 lutego 2014 r. W konsekwencji Sąd Okręgowy
odrzucił wniesioną w imieniu powoda skargę kasacyjną jako nieopłaconą.
Zaskarżając postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej powód zarzucił
mu: (-) sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie
materiału dowodowego oraz błąd w ustaleniach faktycznych istotnych dla
rozstrzygnięcia sprawy poprzez uznanie, że powód otrzymał zwrot części opłaty od
pozwu, co jest niezgodne z rzeczywistym stanem faktycznym; (-) naruszenie prawa
materialnego, tj. art. 102 ust. 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych przez jego błędną wykładnię tj. uznanie, że w zaistniałej sytuacji powód
nie jest uprawniony do zwolnienia z kosztów sądowych - części opłaty od skargi
kasacyjnej; (-) naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. przez brak należytego uzasadnienia
wydanego rozstrzygnięcia m.in. brak wskazania przez Sąd w uzasadnieniu faktów,
na których oparł się oddalając wniosek powoda o zwolnienie z kosztów sądowych.
Ponadto powód wniósł o poddanie postanowienia Sądu Okręgowego w przedmiocie
zwolnienia od kosztów sądowych kontroli na podstawie art. 380 k.p.c. w związku z
art. 39821
k.p.c.
W uzasadnieniu zażalenia powód wskazał, że Sąd drugiej instancji podając
przyczyny oddalenia skargi kasacyjnej nie odniósł się w ogóle do aktualnej sytuacji
finansowo - rodzinnej powoda. Ponadto, wydając postanowienie o oddaleniu
wniosku powoda o zwolnienie od pozostałej części opłaty od skargi kasacyjnej, nie
rozstrzygnięto wniosku powoda o zaliczenie podlegającej zwrotowi opłaty od pozwu
w kwocie 3.414 zł. Powód otrzymał od pozwanego kwotę 17.718 zł tytułem
odszkodowania, jednakże kwotę tę musiał w całości przeznaczyć na pokrycie
długów, które musiał zaciągnąć w związku z brakiem pracy. Podniósł, że wnosząc
opłatę od skargi w wysokości 886 zł wykazał, że opłatę jedynie w takiej wysokości
był w stanie ponieść. W ocenie skarżącego Sąd nie odniósł się do możliwości
zarachowania nadwyżki w wysokości 3.414 zł wynikającej z uiszczonej przez
powoda opłaty od pozwu w kwocie 4.300 zł a ustalonej wyrokiem Sądu drugiej
4
instancji na kwotę 886 zł, nie wskazał bowiem, czy nastąpił zwrot tej kwoty na dzień
rozstrzygnięcia.
Strona pozwana w odpowiedzi na zażalenie wniosła o jego oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne.
Zgodnie z art. 3986
§ 2 k.p.c. nieopłacenie lub nienależyte opłacenie skargi
kasacyjnej stanowi podstawę do jej odrzucenia przez sąd drugiej instancji.
Wniesiona przez skarżącego skarga kasacyjna została opłacona kwotą 886 zł,
podczas gdy wysokość opłaty od skargi kasacyjnej ustalona została na 4.309 zł, a
powód mimo wezwania nie uiścił brakującej części opłaty w wysokości 3.423 zł.
Prawidłowo zatem skarga kasacyjna została odrzucona.
W zażaleniu został zawarty wniosek powoda o przeprowadzenie, na
podstawie art. 380 k.p.c. z związku z art. 39821
k.p.c., kontroli postanowienia sądu
drugiej instancji oddalającego wniosek skarżącego o zwolnienie go od kosztów
postępowania kasacyjnego ponad kwotę 886 zł, tym samym Sąd Najwyższy jest
uprawniony do badania jego zasadności.
Skarżący, będący podmiotem inicjującym postępowanie sądowe w
przedmiotowej sprawie, miał możliwość poczynienia stosownych ograniczeń w
wydatkach umożliwiających mu pokrycie wszelkich kosztów związanych z
prowadzonym przez niego sporem. Wprawdzie zgodzić się należy, że sytuacja
powoda w trakcie ostatnich lat z uwagi na pozostawanie powoda bez pracy uległa
znacznemu pogorszeniu, co odbić się musiało na sytuacji finansowej rodziny
powoda, utrzymującej się w chwili obecnej z wynagrodzenia żony powoda w kwocie
2.114,44 zł. Jednakże, jak trafnie zauważył Sąd Okręgowy, prawomocnym
wyrokiem z 21 listopada 2013 r. zasądzono na rzecz powoda 17.718 zł tytułem
odszkodowania i 1.006 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Kwoty te zostały przez
powoda, na co sam wskazuje w zażaleniu, wyegzekwowane. Kwota ta kilkakrotnie
przewyższa wysokość opłaty od skargi kasacyjnej. W zażaleniu powód podnosi
wprawdzie, że kwotę tą musiał w całości przeznaczyć na pokrycie długów, które
musiał zaciągnąć w związku z brakiem pracy. Okoliczność ta nie znajduje jednakże
5
potwierdzenia. Zauważyć chociażby można, że w oświadczeniu o stanie rodzinnym,
majątku, dochodach i źródłach utrzymania złożonym z wnioskiem o zwolnienie od
kosztów sądowych, powód w punkcie dotyczącym wysokości i rodzaju zobowiązań
wskazuje jedynie na „zobowiązania kredytowe – 297,00 zł” (k. 265 a.s.).
Powód podniósł też zarzut błędnego przyjęcia przez Sąd drugiej instancji, że
otrzymał zwrot części opłaty od pozwu, co jest niezgodne z rzeczywistym stanem
faktycznym. Zarzutu tego podzielić nie można, gdyż jak wynika z uzasadnienia
zaskarżonego postanowienia, Sąd Okręgowy wskazał jedynie, że zarządzenie o
zwrocie powodowi części opłaty od pozwu przekazane zostało do wykonania 18
lutego 2014 r. Odnosząc się natomiast do wniosku o zarachowanie na poczet
opłaty od skargi kasacyjnej przysługującej powodowi kwoty części opłaty od pozwu,
wskazać trzeba, że przy uwzględnieniu wysokości opłaty od skargi kasacyjnej
ustalonej na kwotę 4.309 zł i wysokości przysługującego zwrotu części opłaty od
pozwu w kwocie 3.414 zł oraz kwotę części opłaty od skargi kasacyjnej uiszczonej
w sprawie przez powoda – 886 zł, do uiszczenia nadal pozostawałaby kwota 9 zł.
W odpowiedzi na zażalenie strona pozwana nie zawarła wniosku o
zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.