Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KZ 51/14
POSTANOWIENIE
Dnia 25 września 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Przemysław Kalinowski
w sprawie I. Ś.
skazanego z art. 157 § 1 kk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 25 września 2014 r.,
zażalenia obrońcy skazanego
na zarządzenie przewodniczącego IV Wydziału Karnego Odwoławczego Sądu
Okręgowego w B.
z dnia 27 maja 2014 r., sygn. akt WKK …/13, którym uchylono zarządzenie z dnia
10 stycznia 2014 r. o przyjęciu kasacji od wyroku Sądu Okręgowego w B.
z dnia 29 marca 2012 r., sygn. akt IV Ka …/12 i odmówiono przyjęcia powyższej
kasacji wobec braku spełnienia warunków formalnych w postaci złożenia wniosku o
sporządzenie i doręczenie pisemnego uzasadnienia wyroku oraz odmowy
przywrócenia terminu do złożenia takiego wniosku
p o s t a n o w i ł
utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
Zarządzeniem z dnia 27 maja 2014 r., w sprawie sygn. akt WKK …/13,
przewodniczący IV Wydziału Karnego Odwoławczego Sądu Okręgowego w B.
uchylił zarządzenie z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt WKK …/13 o przyjęciu
kasacji od wyroku Sądu Okręgowego w B. z dnia 29 marca 2012 r., sygn. akt IV Ka
2
…/12 i odmówił przyjęcia powyższej kasacji wobec braku spełnienia warunków
formalnych w postaci złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie pisemnego
uzasadnienia wyroku oraz prawomocnej odmowy przywrócenia terminu do złożenia
takiego wniosku.
Powyższe rozstrzygnięcie zaskarżył zażaleniem obrońca skazanego
zarzucając naruszenie art. 84 § 3 k.p.k., art. 524 § 1 k.p.k. i art. 530 § 2 k.p.k.
„poprzez niesłuszne odmówienie przyjęcia kasacji”. Zdaniem skarżącego, skoro
został wyznaczony jako obrońca skazanego I. Ś. zarządzeniem z dnia 26 listopada
2013 r., a kasację złożył w dniu 19 grudnia 2013 r., to warunki formalne
przewidziane w art. 524 § 1 k.p.k. zostały przez niego zachowane. Jednocześnie,
podniósł, że w dniu 5 lutego 2014 r. złożył wniosek o przywrócenie terminu do
złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu
Okręgowego w B. z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie sygn. akt IV Ka …/12.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego zarządzenia i nadanie biegu
wniesionej kasacji z dnia 15 grudnia 2013 r.
Sąd Najwyższy, zważył co następuje.
Zażalenie obrońcy skazanego I. Ś. nie okazało się zasadne, a zawarty w nim
wniosek – nie mógł zostać uwzględniony. Podstawy merytoryczne i warunki
formalne obowiązujące przy sporządzeniu i wnoszeniu kasacji są określone w
ustawie procesowej i ich przestrzeganie jest obowiązkiem wszystkich organów.
Przepisy rozdziału 55 Kodeksu postępowania karnego precyzują zasady procedury
kasacyjnej i ograniczenia przedmiotowo-podmiotowe w odniesieniu do tego
nadzwyczajnego środka zaskarżenia. Jednym z takich wymagań formalnych jest
obowiązek złożenia w ustawowym terminie wniosku o sporządzenie i doręczenie
pisemnego uzasadnienia sądu odwoławczego. Spełnienie tego warunku jest
niezbędną przesłanką uruchomienia tzw. postępowania okołokasacyjnego przez
stronę procesową oraz otwiera drogę do dalszych działań.
Trzeba przy tym podkreślić, że nawet wadliwe decyzje organu procesowego
nie prowadzą do uchylenia lub zmiany wymagań sformułowanych przez
ustawodawcę w odniesieniu do rygorów obowiązujących w odniesieniu do
nadzwyczajnych środków zaskarżenia. Błędne rozstrzygnięcia sądu odwoławczego
podlegają uchyleniu lub mogą powodować wydłużenie, a czasami nawet
3
przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowych, ale nie znoszą
regulacji ustawowych istniejących w tym zakresie i nie zwalniają z obowiązku ich
przestrzegania.
W tej sprawie pierwszą taką bezpodstawną decyzją było wyznaczenie
skazanemu I. Ś. obrońcy z urzędu w celu zbadania przedmiotowej sprawy i
ewentualnego sporządzenia kasacji – w sytuacji, gdy wniosek w tej materii został
złożony w dniu 12 listopada 2013 r., a zatem po upływie blisko 20 miesięcy od
wyroku sądu odwoławczego z dnia 29 marca 2012 r., a wcześniej nie wystąpiono w
terminie o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia tego wyroku. Skarżący powołuje
wprawdzie przepis art. 524 § 1 k.p.k., jako podstawę środka odwoławczego, ale
najwyraźniej nie dostrzegł nakazu – i zarazem ograniczenia – wynikającego z treści
zdania drugiego tej normy procesowej, która formułuje taki obowiązek.
W istniejących realiach nie ma nawet podstaw do rozważania ewentualnego
uprawnienia obrońcy do samodzielnego wystąpienia z takim wnioskiem – po
otrzymaniu decyzji w tym przedmiocie lub zastosowania instytucji przewidzianej w
art. 445 § 2 k.p.k. albowiem w każdym z tych wypadków terminy wynikające z art.
524 § 1 zd. drugie k.p.k. zostały jednoznacznie przekroczone. Jednocześnie, nie
zapadły pozytywne decyzje o przywróceniu uchybionego terminu.
Tej sytuacji nie zmieniło też zarządzenie z dnia 10 stycznia 2014 r. o
przyjęciu kasacji obrońcy skazanego I.Ś. i przekazaniu jej na drogę dalszego
postępowania. Zapadło ono z naruszeniem ustawowych ograniczeń
obowiązujących w postępowaniu kasacyjnym, a w konsekwencji – kasacja przyjęta
wbrew przepisom art. 530 § 2 k.p.k. i tak nie podlegała rozpoznaniu – art. 531 § 1
k.p.k.
Jedynie na marginesie wywodów zaprezentowanych przez skarżącego, jako
że kwestia ta nie determinowała rozstrzygnięcia w tej sprawie, odnotować należy, iż
samo złożenie wniosku o przywrócenie terminu i dopełnienie czynności, która miała
być w tym terminie dokonana, nie stanowi jeszcze pełnego kompletu ustawowych
wymagań określonych w przepisie art. 126 § 1 k.p.k. Równorzędne z wymienionymi
wcześniej znaczenie ma bowiem obowiązek wykazania przez stronę, że
niedotrzymanie terminu zawitego nastąpiło z przyczyn od niej niezależnych. W tej
4
sprawie nie pojawiła się nawet sugestia ewentualnego wystąpienia takich
okoliczności.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w postanowieniu.