Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 229/14
POSTANOWIENIE
Dnia 24 września 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Sobczak
na posiedzeniu bez udziału stron (art. 535 § 3 k.p.k.)
po rozpoznaniu w dniu 24 września 2014 r.
sprawy A. Z. i P. W.
uniewinnionych od popełnienia czynu z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 246 k.k. w zw. z
art. 247 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
z powodu kasacji, wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego
od wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 7 marca 2014 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w W.
z dnia 24 kwietnia 2013 r.
p o s t a n o w i ł
1. oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną,
2. obciążyć oskarżyciela subsydiarnego K. J. kosztami
postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Subsydiarnym aktem oskarżenia A. Z. i P. W. zostali oskarżeni o popełnienie
czynu wyczerpującego dyspozycję art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 246 k.k. w zw. z art.
247 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z dnia 24
kwietnia 2013 r., oskarżeni zostali - na podstawie art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17
§ 1 pkt 1 k.p.k. - uniewinnieni od popełnienia zarzucanych im czynów. Na skutek
apelacji wniesionej od tego orzeczenia przez pełnomocnika oskarżyciela
2
subsydiarnego, Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 7 marca 2014 r., utrzymał w
mocy wyrok Sądu I instancji.
Kasację od wyroku Sądu odwoławczego wywiódł adw. R. S. – pełnomocnik
oskarżyciela subsydiarnego K. J. Skarżący zarzucił temu orzeczeniu rażące
naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na jego treść, tj. (pkt 1)
art. 433 § 2 k.p.k. i art. 357 § 3 k.p.k. poprzez a) nierozpatrzenie zarzutu błędu w
ustaleniach faktycznych , polegającego na przyjęciu, że pokrzywdzony rozpoczął
realizację linii obrony opartej o zarzut przekroczenia uprawnień przez
funkcjonariuszy KPP w W. w czasie osadzenia go w celi z J. K., co stoi w
sprzeczności z zawiadomieniem Sądu przez pokrzywdzonego w dniu 15 czerwca
2010 r., czyli trzy miesiące przed osadzeniem razem z J. K., o pobiciu go w
związku z przesłuchaniem z udziałem oskarżonego P. W.; b) nierozpatrzenie
zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, polegającego na przyjęciu, że
pokrzywdzony został poddany badaniu fizykalnemu przez lekarza R. F. pomimo
braku na ten temat adnotacji w karcie informacyjnej; c) nierozpatrzenie zarzutu
błędu w ustaleniach faktycznych, polegającego na przyjęciu, że – pokrzywdzony
podczas zatrzymania został pouczony ustnie o przyczynie zatrzymania i
przysługujących mu prawach, pomimo, że spośród obecnych przy zatrzymaniu
tylko oskarżony A. Z. potwierdził takie okoliczności; - pokrzywdzony przed
przesłuchaniem go w dniu 9 grudnia 2009 r. przez oskarżonego P. W. został
pouczony przez niego, że pokrzywdzony zgodnie ze swoją wolą może nic nie
mówić, poprzez bezkrytyczne przyjęcie wyjaśnień tego oskarżonego za wiarygodne
wobec ich sprzeczności w tym zakresie z zeznaniami Naczelnika Wydziału
Kryminalnego T. D.; d) nierozpatrzenie zarzutu obrazy art.7 k.p.k. przez
niestosowanie jednakowych kryteriów oceny zeznań świadków przez dopuszczenie
w stosunku do zeznań policjantów nieścisłości wynikających z upływu czasu, a
nawet podniesienie ich jako wyznacznika wiarygodności przez nadanie tym
zeznaniom braku cech wyuczenia (str.20 uzasadnienia Sądu Rejonowego), przy
jednoczesnym wypunktowaniu różnic w zeznaniach J. K. na niekorzyść
pokrzywdzonego, pomimo podobnego odstępu czasu od relacjonowanych
wydarzeń i braku pewności co do szczegółów, a także spójności z zeznaniami na
te okoliczności w sprawie II K …/12 na rozprawie z dnia 7 marca 2013r., e)
3
dokonanie nierzetelnej oceny zarzutu obrazy art. 7 k.p.k. dotyczącego dowolnego
uznania zeznań pokrzywdzonego za niewiarygodne; (pkt 2) art.7 k.p.k. w zw. z
art.433 § 2 k.p.k. i w zw. z art. 357 § 3 k.p.k. przez: a) dowolne uznanie, że
oskarżyciel subsydiarny nie wskazał dokonania przez Sąd Rejonowy błędnej
negatywnej weryfikacji zeznań J. K.; b) dowolne uznanie, że w apelacji nie zostały
podane żadne dowody, które miałyby wykluczyć doznanie obrażeń ciała przez K. J.
w Areszcie Śledczym; c) dowolne uznanie w oparciu o ocenę sprzeczną z
zasadami prawidłowego rozumowania i doświadczeniem życiowym, że K. J. nie
miał obrażeń przy przyjęciu do Aresztu Śledczego, bowiem wtedy nie opowiedział
o tym w ustnym wywiadzie, d) ustalenie prawidłowości weryfikacji materiału
dowodowego w oparciu o dowody osobowe przez Sąd Rejonowy w zakresie
wykluczenia powstania obrażeń u K. J. przed przyjęciem go do Aresztu Śledczego,
z pominięciem zeznań funkcjonariusza Aresztu Śledczego kpt. A. M. w zakresie
wykluczenia przez niego możliwości doznania krzywdy przez K. J. w kontekście
specjalnego nadzoru związanego z charakterem postawionych mu zarzutów.
Skarżący w konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia oraz
orzeczenia Sądu I instancji i przekazanie temu Sądowi sprawy do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego jest bezzasadna w
stopniu oczywistym, dlatego podlegała oddaleniu w oparciu o przepis z art. 535 § 3
k.p.k.
Na wstępie zauważyć należy, iż skarżący wskazuje w zarzucie kasacyjnym
obrazę art. 357 § 3 k.p.k. Jednakże odczytując prawidłową treść tego zarzutu, w
tym w szczególności uzasadnienia, przyjąć należy, iż zamiarem skarżącego było
zarzucenie obrazy art. 457 § 3 k.p.k.
Lektura przedmiotowego środka zaskarżenia dowodzi, iż skarżący
podnosząc pod adresem Sądu Okręgowego zarzut rażącej obrazy art. 433 § 2
k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k., w sposób nieodpuszczalny na etapie kasacyjnym,
zmierza w istocie do podważenia ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę
rozstrzygnięcia Sądu I instancji zaakceptowanego przez Sąd II instancji.
Tymczasem – jak wielokrotnie podnoszono w orzecznictwie - zgodnie z art. 523 § 1
4
k.p.k. podstawą wniesienia kasacji może być tylko rażące naruszenie prawa, nie
jest zaś dopuszczalne badanie w trybie tego nadzwyczajnego środka zaskarżenia
zasadności oceny dowodów oraz dokonanych ustaleń faktycznych.
Z całą stanowczością wskazać należy - wbrew temu co sugeruje skarżący –
że orzeczenie Sądu Okręgowego w K. spełnia standard wyznaczony przez art. 457
§ 3 k.p.k. ale i przez art. 433 § 2 k.p.k. Uzasadnienie orzeczenia tego Sądu zawiera
powody jego rozstrzygnięcia oraz argumentację wyjaśniającą w sposób logiczny i
rzeczowy, dlaczego nie podzielono zarzutów i wniosków zawartych w apelacji
pełnomocnika. Istotnie uzasadnienie Sądu Okręgowego może sprawiać wrażenie
minimalistycznego, to jednak jego uważna lektura przeczy sformułowanym
zarzutom o niekompletnej, nierzetelnej i pozbawionej właściwego uzasadnienia
instancyjnej kontroli. Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach wielokrotnie
wskazywał, iż w sytuacji, gdy apelacja została sporządzona w „niezwykle
drobiazgowy sposób, a bardzo szczegółowe i rozbudowane jej uzasadnienie, w
wielu momentach zacierało istotę stawianych zarzutów, to taki sposób redakcji
środka odwoławczego nie mógł obligować Sądu odwoławczego do równie
kazuistycznego odpierania wszystkich, najdrobniejszych nawet zarzutów i
ustosunkowania się do każdej, nawet całkowicie ubocznej kwestii tam
zasygnalizowanej” (zob. postanowienie SN z dnia 26 marca 2009 r., II KK 276/08,
LEX nr 491347). Ponadto podnieść należy, iż w wypadku, gdy analiza
przedstawionych w apelacji zarzutów pozwalała Sądowi odwoławczemu uznać je
za całkowicie bezzasadne, może on, podzielając w pełni dokonaną przez Sąd I
instancji ocenę dowodów, uchylić się od wnikliwego odniesienia się do nich w
uzasadnieniu swojego wyroku, gdyż byłoby to jedynie zbędnym powtórzeniem
zasadnej argumentacji Sądu I instancji (zob. postanowienie SN z dnia 2.08.2006 r.,
II KK 238/2005, LEX nr 193046, postanowienie SN z dnia 27 lutego 2013 r., II KK
98/12, LEX nr 1297682).
Wbrew twierdzeniom skarżącego, w procedowaniu Sądu Okręgowego w K.
nie sposób doszukać się naruszenia zasad określonych w art. 7 k.p.k. Niezbędne
jest przypomnienie, na co Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał w swoich
orzeczeniach, że skuteczne podniesienie pod adresem Sądu odwoławczego
zarzutu naruszenia art. 7 k.p.k. możliwe jest, co do zasady wówczas, gdy sąd ten
5
poczynił własne ustalenia faktyczne, odmienne od tych, które stanowiły podstawę
orzeczenia Sądu I instancji lub też nowe ustalenia faktyczne, naruszając przy tym
określoną w powołanej normie zasadę swobodnej oceny dowodów (zob.
postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 5 sierpnia 2003 r., III KK 11/03, LEX nr
80301; z dnia 4 maja 2005 r., II KK 399/04, LEX nr 199795; z dnia 6 marca 2007 r.,
IV KK 362/06, LEX nr 467527). W omawianej sprawie Sąd odwoławczy nie poczynił
odmiennych ustaleń faktycznych i zaaprobował ocenę dowodów, a w konsekwencji
ustalenia faktyczne, poczynione przez Sąd a quo. Wbrew twierdzeniom autora
kasacji, nie można skutecznie wywodzić zarzutu obrazy art. 7 k.p.k., li tylko na
podstawie powzięcia odmiennej - niż uczyniły to orzekające Sądy - oceny
dowodów. Tym bardziej, że skarżący nie wykazał, aby Sądy orzekające w niniejszej
sprawie oceniły dowody w sposób dowolny, a nie swobodny. Zarzut rażącego
naruszenia art. 7 k.p.k. wymaga w szczególności wykazania wad w sposobie
dokonania oceny konkretnych dowodów, podczas gdy kasacja kwestionuje jedynie
wynik oceny domagając się podzielenia oceny dokonanej przez jej autora.
Sąd Okręgowy w K. rozpoznając apelację pełnomocnika dokonał
instancyjnej weryfikacji materiału dowodowego w kontekście wywiedzionych w
apelacji zarzutów. Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd ten szczegółowo odniósł
się do całości materiału dowodowego sprawy, w tym zeznań oskarżyciela
subsydiarnego K. J. Na str. 8 uzasadnienia w pełni zaakceptowano ocenę tych
zeznań przez Sąd I instancji.
W uzasadnieniu wyroku Sąd Odwoławczy nie tylko szczegółowo omówiono
powody niedania wiary zeznaniom oskarżyciela subsydiarnego ale także
odniesiono się do oceny zeznań świadka A. M. oraz J. K. i J. K. (str. 6 i n.
uzasadnienia). Poddano kontroli pozostałe źródła dowodowe oraz wskazano na te
dowody, które stanowiły podstawę dokonanych rozstrzygnięć. Zrealizowana w tym
zakresie synteza jest logiczna, spójna, konsekwentna i brak jest jakichkolwiek
podstaw do twierdzenia, aby ocena ta miała charakter dowolny. Nie można
zasadnie przyjąć, iż Sąd Okręgowy naruszył zasady określone w art. 7 k.p.k., zaś
odmienna i subiektywna ocena dowodów dokonana przez autora kasacji
odnosząca się do czynu stawianego uniewinnionym nie może być procesowo
skuteczna.
6
Jeszcze raz podkreślić należy, że dokonana przez Sąd II instancji kontrola
orzeczenia Sądu Rejonowego spełniła kryterium rzetelnej o czym świadczy
dostateczna treść pisemnych motywów wyroku tego Sądu.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia.