Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: WZ 20/14
POSTANOWIENIE
Dnia 20 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Buliński (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jerzy Steckiewicz
SSN Andrzej Tomczyk
Protokolant : Marcin Szlaga
w sprawie o zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy radcy prawnego N. A. i
wyrażenie zgody na jej przesłuchanie, po rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na
posiedzeniu w dniu 20 października 2014 r., zażalenia radcy prawnego N. A. na
postanowienie Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z dnia 12 sierpnia 2014 r.,
p o s t a n o w i ł
nie uwzględnić zażalenia radcy prawnego N. A. i zaskarżone
postanowienie w części dotyczącej radcy prawnego N. A.
utrzymać w mocy.
UZASADNIENIE
Wojskowa Prokuratura Garnizonowa w W. prowadzi śledztwo w sprawie
przekroczenia, w okresie od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r., swych
uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez funkcjonariuszy publicznych – osoby
funkcyjne z Wojskowego Oddziału Gospodarczego w Z. – podczas zawierania i
realizacji umów na ochronę jednostek wojskowych i działania w ten sposób w celu
osiągnięcia korzyści majątkowej oraz na szkodę interesu publicznego, tj. o
przestępstwo określone w art. 231 § 2 k.k.
2
Dnia 7 sierpnia 2014 r. prokurator złożył wniosek o zwolnienie z obowiązku
zachowania tajemnicy radcy prawnego N. A. i zezwolenie na jej przesłuchanie w
charakterze świadka. Wymieniana osoba to radca prawny, który świadczy pomoc
prawną na rzecz Jednostki Wojskowej w Z.
W ocenie wnioskodawcy, złożenie przedmiotowego wniosku okazało się
konieczne, gdyż tylko po przesłuchaniu tego radcy prawnego na okoliczności
związane z udzieleniem przez niego pomocy prawnej, będzie możliwe ustalenie w
toczącym się śledztwie:
„1. czy H. Z. - pełnomocnik ochrony informacji niejawnych WOG w Z., przed
zawarciem w treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) zapisu
nakładającego na przedsiębiorców ubiegających się o udział w przetargu nr […]
konieczność posiadania poświadczenia bezpieczeństwa I stopnia konsultował się w
tym zakresie z radcami prawnymi i czy ich stanowisko w tym przedmiocie było
zgodne z prezentowanym przez H. Z.?
2. dlaczego od chwili otrzymania od przedsiębiorców biorących udział w przetargu
nr […] informacji o sprzecznych wyliczeniach znajdujących się w treści SIWZ
dokonanych dla zadania nr 2 i 6, tj. od dnia 6 listopada 2012 r., do chwili zawarcia
umowy nr […], co miało miejsce w dniu 10 grudnia 2012 r., nie dokonano
modyfikacji błędnych wyliczeń w SIWZ oraz umowy w sposób umożliwiający
prawidłowe naliczanie wynagrodzenia za wykonaną usługę ochrony JW w W.?
3. dlaczego nie poprawiono treści umowy nr […] zawartej w dniu 10 grudnia 2012 r.
niezwłocznie po jej zawarciu, co uchroniłoby WOG w Z. od dokonywania nadpłat
finansowych na rzecz firmy ochroniarskiej i dokonano tego dopiero w czerwcu 2013
r. w sposób wskazany w treści aneksu nr 1 do umowy nr […].”
Wojskowy Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2014 r.
na podstawie art. 180 § 2 k.p.k., zezwolił na przesłuchanie w charakterze świadka
N. A., zwalniając jednocześnie wymienioną osobę od obowiązku zachowania
tajemnicy radcy prawnego w zakresie ewentualnego opiniowania prawnego lub
udzielenia porad prawnych w kwestii zawarcia w treści Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia (SIWZ) przetargu nieograniczonego w znaku sprawy:[…],
ogłoszonego 20 października 2012 r. przez Jednostkę Wojskową w Z., posiadania
przez wykonawcę Świadectwa Bezpieczeństwa Przemysłowego Pierwszego
3
Stopnia, nie uwzględniając jednocześnie wniosku prokuratora w pozostałym
zakresie wskazanym we wniosku.
Zażalenie na to postanowienie złożyła radca prawny N. A., zarzucając temuż
postanowieniu:
„ – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego orzeczenia,
mogący mieć wpływ na treść tego orzeczenia (art. 438 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 646
zd. 2 k.p.k.) polegający na co najmniej przedwczesnym przyjęciu, iż okoliczność
ewentualnego opiniowania prawnego lub udzielania porad prawnych w kwestii
zawarcia w treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) przetargu
nieograniczonego o znaku sprawy:[…], ogłoszonego 20 października 2012 r. przez
Jednostkę Wojskową w Z., wymogu posiadania przez wykonawcę Świadectwa
Bezpieczeństwa Przemysłowego Pierwszego Stopnia nie może być ustalona na
podstawie innego dowodu niż zeznania świadka radcy prawnego N. A., w sytuacji
gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, iż okoliczność ta może być
ustalona także na skutek powtórnego przesłuchania H. Z., jak również nie można
wykluczyć jeszcze na tym etapie postępowania istnienia innych dowodów na tę
okoliczność”.
W oparciu o to skarżąca wniosła o:
„- zmianę zaskarżonego postanowienia Wojskowego Sądu Okręgowego, z dnia 12
sierpnia 2014 r. w jego pkt. 1 w części dotyczącej radcy prawnego N. A. poprzez
nie uwzględnienie wniosku prokuratora o zezwolenie na przesłuchanie w
charakterze świadka i zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy radcy
prawnego N. A. w zakresie ewentualnego opiniowania prawnego lub udzielania
porad prawnych w kwestii zawarcia w treści Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia (SIWZ) przetargu nieograniczonego o znaku sprawy:[…], ogłoszonego
20 października 2012 r. przez Jednostkę Wojskową w Z., wymogu posiadania
przez wykonawcę Świadectwa Bezpieczeństwa Przemysłowego Pierwszego
Stopnia; ewentualnie
- uchylenie zaskarżonego postanowienia Wojskowego Sądu Okręgowego, z dnia
12 sierpnia 2014 r. w jego pkt. 1 w części dotyczącej radcy prawnego N. A. i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji”.
W tej sytuacji Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
4
Zauważyć należy, że sąd pierwszej instancji w wydatnym zakresie ograniczył
wniosek prokuratora do niezbędnego w jego ocenie minimum. Ocenę sądu
orzekającego należy uznać za trafną. Ze zgromadzonego materiału dowodowego
wynika, że H. Z. nalegał na zawarcie w treści Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia zapisu nakładającego na wykonawcę posiadanie Świadectwa
Bezpieczeństwa Przemysłowego Pierwszego Stopnia, wspierając ten wymóg
argumentem skonsultowania go z jednym z radców prawnych. Zasadnie sąd
pierwszej instancji ocenił, że nie istnieje takie źródło dowodowe nie związane z
tajemnicą zawodową, które mogłoby dostarczyć w niezbędnym zakresie informacji,
co do okoliczności wskazanych w pkt. 1 postanowienia tego sądu.
Niezależnie bowiem w jakim charakterze zostanie przesłuchany H.Z. oraz co
zezna (wyjaśni), niezbędna będzie weryfikacja podanych przez niego informacji, co
może być dokonane jedynie przez przesłuchanie w charakterze świadka radcy
prawnego (oczywiście w zakresie opisanym w zaskarżonym postanowieniu).
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.