II CZ 60/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:10-12-2014
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 60/14
POSTANOWIENIE
Dnia 30 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Maria Szulc
w sprawie z powództwa W. K.
przeciwko A. S.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 30 października 2014 r.,
zażalenia pozwanego
na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 5 marca 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok.
2
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 18 września 2013 r. uwzględnił
powództwo W. K. w sprawie przeciwko A. S. o zobowiązanie do złożenia
oświadczenia woli. Na skutek apelacji pozwanego Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia
5 marca 2014 r. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu
do ponownego rozpoznania.
Orzeczenie to zaskarżył pozwany, zarzucając naruszenie art. 386 § 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 386 § 4 k.p.c., poza wypadkami określonymi w § 2 i 3, sąd
drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego
rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty
sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania
dowodowego w całości. Treść omawianych przepisów wskazuje, że możliwość
uchylenia wyroku przez sąd drugiej instancji została ograniczona wyłącznie do
sytuacji wyczerpująco w tych przepisach wymienionych.
Uzasadniając uchylenie wyroku Sąd Apelacyjny wskazał na wadliwości
ustaleń faktycznych co do przedmiotu umowy będącej podstawą powództwa.
Nakazał też, aby Sąd Okręgowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy zapoznał się
z aktami ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości. Pozwoli to ustalić
zakres przedmiotowy umowy przedwstępnej oraz stan prawny nieruchomości,
co umożliwi również ponowne rozpoznanie sprawy i pełne odniesienie się do
zarzutów strony pozwanej.
Sąd Apelacyjny nie wyjaśnił, którą z przesłanek z art. 386 § 4 k.p.c. uznał za
podstawę uchylenia wyroku. Co więcej, w ogóle nie odniósł uzasadnienia uchylenia
wyroku do treści art. 386 § 4 k.p.c. Takie ujęcie jest błędne, gdyż niezasadnie
marginalizuje praktyczne znaczenie przepisu oraz pomija założenia ustawodawcy
leżące u podstaw wprowadzenia omawianej regulacji do k.p.c.
Analiza sprawy pokazuje również, że nie zachodzi którakolwiek z przesłanek
z art. 386 § 4 k.p.c. Brak jest podstaw do przyjęcia, że Sąd Okręgowy nie
rozpoznał istoty sprawy. Sąd Okręgowy odniósł się do żądania pozwu i uwzględnił
je, dokonał oceny merytorycznych zarzutów podnoszonych przez strony. Brak jest
również podstaw do przyjęcia, że wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia
3
postępowania dowodowego w całości (art. 386 § 4 in fine k.p.c.). Postępowanie
dowodowe zostało przeprowadzone przez Sąd Okręgowy w znacznej części.
Wprawdzie poczynione ustalenia zawierają braki, jednak w świetle przytoczonej
treści przepisu art. 386 § 4 in fine k.p.c. takie braki nie mogą stanowić przyczyny
uchylenia i mogły zostać samodzielnie uzupełnione przez Sąd Apelacyjny. Trzeba
podkreślić, że obecny model postępowania cywilnego zakłada, że druga instancja
stanowi instancję merytoryczną, w ramach której rozpoznanie sprawy powinno
nastąpić ex novo i zakończyć się wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia
kończącego spór pomiędzy stronami.
Uznając zarzut naruszenia art. 386 § 4 k.p.c. za uzasadniony, Sąd
Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił
zaskarżony wyrok, a orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego
pozostawił, zgodnie z 108 § 2 w zw. z art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c., Sądowi
Apelacyjnemu.
POSTANOWIENIE
Dnia 30 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Maria Szulc
w sprawie z powództwa W. K.
przeciwko A. S.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 30 października 2014 r.,
zażalenia pozwanego
na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 5 marca 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok.
2
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 18 września 2013 r. uwzględnił
powództwo W. K. w sprawie przeciwko A. S. o zobowiązanie do złożenia
oświadczenia woli. Na skutek apelacji pozwanego Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia
5 marca 2014 r. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu
do ponownego rozpoznania.
Orzeczenie to zaskarżył pozwany, zarzucając naruszenie art. 386 § 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 386 § 4 k.p.c., poza wypadkami określonymi w § 2 i 3, sąd
drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego
rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty
sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania
dowodowego w całości. Treść omawianych przepisów wskazuje, że możliwość
uchylenia wyroku przez sąd drugiej instancji została ograniczona wyłącznie do
sytuacji wyczerpująco w tych przepisach wymienionych.
Uzasadniając uchylenie wyroku Sąd Apelacyjny wskazał na wadliwości
ustaleń faktycznych co do przedmiotu umowy będącej podstawą powództwa.
Nakazał też, aby Sąd Okręgowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy zapoznał się
z aktami ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości. Pozwoli to ustalić
zakres przedmiotowy umowy przedwstępnej oraz stan prawny nieruchomości,
co umożliwi również ponowne rozpoznanie sprawy i pełne odniesienie się do
zarzutów strony pozwanej.
Sąd Apelacyjny nie wyjaśnił, którą z przesłanek z art. 386 § 4 k.p.c. uznał za
podstawę uchylenia wyroku. Co więcej, w ogóle nie odniósł uzasadnienia uchylenia
wyroku do treści art. 386 § 4 k.p.c. Takie ujęcie jest błędne, gdyż niezasadnie
marginalizuje praktyczne znaczenie przepisu oraz pomija założenia ustawodawcy
leżące u podstaw wprowadzenia omawianej regulacji do k.p.c.
Analiza sprawy pokazuje również, że nie zachodzi którakolwiek z przesłanek
z art. 386 § 4 k.p.c. Brak jest podstaw do przyjęcia, że Sąd Okręgowy nie
rozpoznał istoty sprawy. Sąd Okręgowy odniósł się do żądania pozwu i uwzględnił
je, dokonał oceny merytorycznych zarzutów podnoszonych przez strony. Brak jest
również podstaw do przyjęcia, że wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia
3
postępowania dowodowego w całości (art. 386 § 4 in fine k.p.c.). Postępowanie
dowodowe zostało przeprowadzone przez Sąd Okręgowy w znacznej części.
Wprawdzie poczynione ustalenia zawierają braki, jednak w świetle przytoczonej
treści przepisu art. 386 § 4 in fine k.p.c. takie braki nie mogą stanowić przyczyny
uchylenia i mogły zostać samodzielnie uzupełnione przez Sąd Apelacyjny. Trzeba
podkreślić, że obecny model postępowania cywilnego zakłada, że druga instancja
stanowi instancję merytoryczną, w ramach której rozpoznanie sprawy powinno
nastąpić ex novo i zakończyć się wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia
kończącego spór pomiędzy stronami.
Uznając zarzut naruszenia art. 386 § 4 k.p.c. za uzasadniony, Sąd
Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił
zaskarżony wyrok, a orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego
pozostawił, zgodnie z 108 § 2 w zw. z art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c., Sądowi
Apelacyjnemu.