II UZ 50/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:05-01-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II UK 290/11 II UZ 12/09 I UZ 11/10 I UZ 116/10 I UZ 12/10 I UZ 13/10 I UZ 29/10 I UZ 8/10 II UZP 1/14
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II UZ 50/14
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Beata Gudowska
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z wniosku T. Sp.z o.o. z siedzibą w B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
z udziałem zainteresowanych:[…]
o podstawę wymiaru składek,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 26 listopada 2014 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 3 kwietnia 2014 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2014 r., Sąd Apelacyjny, w sprawie T.
(wnioskodawcy) przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o podstawę
wymiaru składek, przy udziale zainteresowanych […] (1) ustalił wartość przedmiotu
zaskarżenia w stosunku do zainteresowanych: J. K. na kwotę 3703,28 zł, M. S. na
kwotę 11790,54 zł, oraz (2) odrzucił skargę kasacyjną wnioskodawcy w stosunku
do zainteresowanego J. K.
Sąd Apelacyjny wskazał, że stosownie do art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga
kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach majątkowych z zakresu prawa pracy i
ubezpieczeń społecznych, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż
2
dziesięć tysięcy złotych. W sprawie o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie
społeczne wartość przedmiotu zaskarżenia należy liczyć odrębnie względem
każdego ubezpieczonego pracownika, przy czym stanowi ją różnica między
wysokością należnych składek a wysokością składek faktycznie opłaconych przez
płatnika. Tym samym skarga kasacyjna w stosunku do zainteresowanego J. K.
okazała się niedopuszczalna ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia.
W zażaleniu, zaskarżając postanowienie Sądu Apelacyjnego w części (co do
pkt 2), skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania - art. 3986
§ 2 w
związku z art. 3982
§ 1 k.p.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że
sprawa w której wniesiono skargę kasacyjną jest sprawą o wysokość składek na
ubezpieczenia społeczne. W ocenie wnoszącego zażalenie, spór toczący się
pomiędzy stronami dotyczy uznania zainteresowanych za pracowników
wnioskodawcy na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 1442 ze
zm.), a więc rozpatrywana sprawa w istocie dotyczy objęcia zainteresowanych
obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. W takim przypadku skarga kasacyjna
przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia.
W konsekwencji żalący się wniósł zmianę postanowienia w zaskarżonej
części i przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania w stosunku do
zainteresowanego J. K., zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów
postępowania zażaleniowego według norm przepisanych, oraz o uchylenie
zaskarżonego postanowienia w trybie art. 395 § 2 k.p.c. jako oczywiście
bezzasadnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na wstępie trzeba przypomnieć, że spory dotyczące niewykonania lub
nienależytego wykonania przez płatnika obowiązku opłacenia składek na
ubezpieczenie społeczne wymagają wydania decyzji indywidualnych (odrębnych),
tak wobec płatnika składek jak i – przede wszystkim - ubezpieczonych
pracowników. Oznacza to, że wartością przedmiotu sporu oraz przedmiotu
kasacyjnego zaskarżenia będzie wartość niezapłaconych składek na ubezpieczenia
3
społeczne lub zdrowotne za sporne okresy od określonych przychodów ze
stosunku pracy, które zostały pominięte przez płatnika w podstawie wymiaru i
obliczeniu składek przekazanych do organu ubezpieczeń społecznych
indywidualnie za każdego ubezpieczonego pracownika.
Kontrowersje i rozbieżności jurysdykcyjne dotyczące spełnienia warunków
przedmiotowej dopuszczalności skargi kasacyjnej w sprawach o składki na
ubezpieczenia społeczne od spornej podstawy ich wymiaru (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2010 r., I UZ 11/10, I UZ 8/10, I UZ 12/10,
I UZ 13/10, niepublikowane; z dnia 18 maja 2010 r., I UZ 29/10 i z dnia 20 września
2010 r., I UZ 116/10, niepublikowane; z dnia 22 lipca 2009 r., niepublikowane oraz
z dnia 26 czerwca 2012 r., II UK 290/11, OSNP 2013 nr 13-14, poz. 161 oraz
odmienne stanowisko zajęte w postanowieniu z dnia 17 kwietnia 2009 r., II UZ
12/09, OSNP 2010 nr 23-24, poz. 301), zostały rozstrzygnięte w uchwale składu
siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2014 r., II UZP 1/14 (OSNP
2014 nr 12, poz. 168), z której wynika, że w razie objęcia jednym wyrokiem wielu
decyzji ustalających płatnikowi składek (pracodawcy) i wskazanym w tych
decyzjach pracownikom podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i
zdrowotne wartość przedmiotu zaskarżenia skargą kasacyjną oznacza się odrębnie
względem każdego ubezpieczonego pracownika (art. 19 § 2 w związku z art. 3984
§
3 k.p.c.).
Podzielając stanowisko zawarte w tej uchwale, Sąd Najwyższy orzekł, jak w
postanowieniu (art. 3941
§ 3 w związku z 39814
k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Beata Gudowska
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z wniosku T. Sp.z o.o. z siedzibą w B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
z udziałem zainteresowanych:[…]
o podstawę wymiaru składek,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 26 listopada 2014 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 3 kwietnia 2014 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2014 r., Sąd Apelacyjny, w sprawie T.
(wnioskodawcy) przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o podstawę
wymiaru składek, przy udziale zainteresowanych […] (1) ustalił wartość przedmiotu
zaskarżenia w stosunku do zainteresowanych: J. K. na kwotę 3703,28 zł, M. S. na
kwotę 11790,54 zł, oraz (2) odrzucił skargę kasacyjną wnioskodawcy w stosunku
do zainteresowanego J. K.
Sąd Apelacyjny wskazał, że stosownie do art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga
kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach majątkowych z zakresu prawa pracy i
ubezpieczeń społecznych, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż
2
dziesięć tysięcy złotych. W sprawie o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie
społeczne wartość przedmiotu zaskarżenia należy liczyć odrębnie względem
każdego ubezpieczonego pracownika, przy czym stanowi ją różnica między
wysokością należnych składek a wysokością składek faktycznie opłaconych przez
płatnika. Tym samym skarga kasacyjna w stosunku do zainteresowanego J. K.
okazała się niedopuszczalna ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia.
W zażaleniu, zaskarżając postanowienie Sądu Apelacyjnego w części (co do
pkt 2), skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania - art. 3986
§ 2 w
związku z art. 3982
§ 1 k.p.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że
sprawa w której wniesiono skargę kasacyjną jest sprawą o wysokość składek na
ubezpieczenia społeczne. W ocenie wnoszącego zażalenie, spór toczący się
pomiędzy stronami dotyczy uznania zainteresowanych za pracowników
wnioskodawcy na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 1442 ze
zm.), a więc rozpatrywana sprawa w istocie dotyczy objęcia zainteresowanych
obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. W takim przypadku skarga kasacyjna
przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia.
W konsekwencji żalący się wniósł zmianę postanowienia w zaskarżonej
części i przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania w stosunku do
zainteresowanego J. K., zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów
postępowania zażaleniowego według norm przepisanych, oraz o uchylenie
zaskarżonego postanowienia w trybie art. 395 § 2 k.p.c. jako oczywiście
bezzasadnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na wstępie trzeba przypomnieć, że spory dotyczące niewykonania lub
nienależytego wykonania przez płatnika obowiązku opłacenia składek na
ubezpieczenie społeczne wymagają wydania decyzji indywidualnych (odrębnych),
tak wobec płatnika składek jak i – przede wszystkim - ubezpieczonych
pracowników. Oznacza to, że wartością przedmiotu sporu oraz przedmiotu
kasacyjnego zaskarżenia będzie wartość niezapłaconych składek na ubezpieczenia
3
społeczne lub zdrowotne za sporne okresy od określonych przychodów ze
stosunku pracy, które zostały pominięte przez płatnika w podstawie wymiaru i
obliczeniu składek przekazanych do organu ubezpieczeń społecznych
indywidualnie za każdego ubezpieczonego pracownika.
Kontrowersje i rozbieżności jurysdykcyjne dotyczące spełnienia warunków
przedmiotowej dopuszczalności skargi kasacyjnej w sprawach o składki na
ubezpieczenia społeczne od spornej podstawy ich wymiaru (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2010 r., I UZ 11/10, I UZ 8/10, I UZ 12/10,
I UZ 13/10, niepublikowane; z dnia 18 maja 2010 r., I UZ 29/10 i z dnia 20 września
2010 r., I UZ 116/10, niepublikowane; z dnia 22 lipca 2009 r., niepublikowane oraz
z dnia 26 czerwca 2012 r., II UK 290/11, OSNP 2013 nr 13-14, poz. 161 oraz
odmienne stanowisko zajęte w postanowieniu z dnia 17 kwietnia 2009 r., II UZ
12/09, OSNP 2010 nr 23-24, poz. 301), zostały rozstrzygnięte w uchwale składu
siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2014 r., II UZP 1/14 (OSNP
2014 nr 12, poz. 168), z której wynika, że w razie objęcia jednym wyrokiem wielu
decyzji ustalających płatnikowi składek (pracodawcy) i wskazanym w tych
decyzjach pracownikom podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i
zdrowotne wartość przedmiotu zaskarżenia skargą kasacyjną oznacza się odrębnie
względem każdego ubezpieczonego pracownika (art. 19 § 2 w związku z art. 3984
§
3 k.p.c.).
Podzielając stanowisko zawarte w tej uchwale, Sąd Najwyższy orzekł, jak w
postanowieniu (art. 3941
§ 3 w związku z 39814
k.p.c.).