Sygn. akt IV CZ 81/14
POSTANOWIENIE
Dnia 15 stycznia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Anna Kozłowska
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa M. K.
przeciwko Kołu Łowieckiemu nr […] "S." w S. i Polskiemu Związkowi Łowieckiemu
w W.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 15 stycznia 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej Polskiego Związku Łowieckiego w W.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 18 kwietnia 2014 r.,
1) uchyla zaskarżone postanowienie w części obejmującej
odrzucenie zażalenia (punkt II),
2) odrzuca zażalenie w pozostałej części,
3) pozostawia rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym w orzeczeniu
kończącym postępowanie w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2014 r. Sąd Apelacyjny odrzucił wniosek
pozwanego Polskiego Związku Łowieckiego z siedzibą w W. o przywrócenie
terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 11
grudnia 2013 r. w przedmiocie odrzucenia apelacji pozwanego Związku od wyroku
Sądu Okręgowego w L. z dnia 3 czerwca 2013 r., wydanego w sprawie … 957/11.
Tym samym postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2014 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
zażalenie pozwanego Związku na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 11
grudnia 2013 r.
W uzasadnieniu obu rozstrzygnięć Sąd Apelacyjny podniósł, że pełnomocnik
pozwanego Związku z zachowaniem ustawowego terminu złożył wniosek
o doręczenie odpisu postanowienia z dnia 11 grudnia 2013 r. wraz
z uzasadnieniem, które to dokumenty zostały mu bezpośrednio i skutecznie
doręczone 28 stycznia 2014 r. Ignorując ten fakt, pełnomocnik Związku w dniu
24 marca 2014 r. złożył wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia
na wymienione postanowienie podnosząc, że przesyłka z Sądu nie dotarła do niego,
a z uzasadnieniem postanowienia zapoznał się w sekretariacie Sądu w dniu
17 marca 2014 r.
W ocenie Sądu Apelacyjnego wobec skutecznego doręczenia
pełnomocnikowi Związku dnia 28 stycznia 2014 r. odpisu postanowienia z dnia
11 grudnia 2013 r. wraz z uzasadnieniem, termin do wniesienia zażalenia na to
postanowienie upłynął z dniem 4 lutego 2014 r. Wskazana we wniosku data
17 marca 2014 r. nie może być wobec tego miarodajna do liczenia terminu z art.
169 § 1 k.p.c. Z tych względów Sąd Apelacyjny odrzucił na podstawie art. 171 k.p.c.,
jako spóźniony wniosek o przywrócenie terminu, co skutkowało odrzuceniem na
podstawie art. 394 § 2 w zw. z art. 370 k.p.c. samego zażalenia na postanowienie
z dnia 11 grudnia 2013 r.
W zażaleniu na to postanowienie pozwany Związek podniósł, że jego
pełnomocnik we wniosku o doręczenie przedmiotowego postanowienia
z uzasadnieniem wskazał precyzyjnie pod jakim adresem ma nastąpić doręczenie.
Dokonane na podstawie art. 133 § 2 k.p.c. doręczenie pod adresem siedziby
Związku nie może być uznane za skuteczne i narusza art. 133 § 3 k.p.c.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Doręczenie w dniu 28 stycznia 2014 r. odpisu zaskarżonego postanowienia
z uzasadnieniem, przeznaczonego dla pełnomocnika procesowego pozwanego
Związku, pod adresem siedziby związku nie wpłynęło na rozpoczęcie biegu tego terminu,
doręczenie to bowiem było wadliwe. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego
o doręczeniach mają bowiem charakter obligatoryjny, co wyłącza swobodną dyspozycję
stron w zakresie sposobu doręczania pism sądowych. Dyspozycja art. 133 § 3 zd. 1
k.p.c. wiąże zarówno sąd, jak też same strony, które jedynie poprzez cofnięcie
pełnomocnictwa lub jego ograniczenie albo upoważnienie określonej osoby do odbioru
pism mogą uniknąć doręczenia przez sąd pisma do rąk osób w tym przepisie
wymienionych (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 8 września 1993 r.,
III CRN 30/93, OSNC 1994/7-8/160; z dnia 15 listopada 2000 r., IV CKN 1373/00,
niepubl.; z dnia 12 września 2013 r., II CSK 102/13, niepubl.). Bezsporne jest, że
pozwany Związek nie ograniczył pełnomocnictwa procesowego radcy prawnego, ani nie
wskazał osoby upoważnionej w jego miejsce do odbioru pism sądowych.
W postępowaniu apelacyjnym zakończonym wydaniem orzeczenia przez sąd
drugiej instancji, do zgłoszenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia i jego doręczenie,
a w konsekwencji również ze względu na treść art. 133 § 3 zd. 1 k.p.c., do odebrania
przesyłki zawierającej sporządzone uzasadnienie, uprawniony był zatem wyłącznie
pełnomocnik ustanowiony przez Związek, a doręczenie powinno być stosownie do treści
art. 133 § 1 k.p.c. dokonanie pod na adresem (k. 304) podanym przez niego we wniosku,
chyba że zaszłyby okoliczności określone w art. 135 k.p.c.
Z tych względów Sąd Najwyższy uwzględnił w tej części zażalenie pozwanego
Związku i na podstawie art. 39816
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił
zaskarżone postanowienie w przedmiocie odrzucenia zażalenia.
Pozwany Związek wniósł także zażalenie na zawarte w tym samym
postanowieniu odrzucenie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na
postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 11 grudnia 2013 r. Postanowienie powyższe,
jako kończące postępowanie incydentalne, podobnie jak postanowienie oddalające
wniosek o przywrócenie terminu nie jest orzeczeniem kończącym postępowanie w
sprawie i nie podlega zaskarżeniu na podstawie art. 394 § 2 k.p.c. (por. m.in.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia z dnia 18 lipca 2014 r., IV CZ 38/14, niepubl.).
4
Z tego względu Sąd Najwyższy na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. odrzucił zażalenie pozwanego w tej części.
Ze względu na treść art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1, 39821
k.p.c.
Sąd Najwyższy kosztach postępowania zażaleniowego orzekł jak w pkt 3
postanowienia.