IV CZ 85/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-03-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 85/14
POSTANOWIENIE
Dnia 21 stycznia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wojciech Katner (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Antoni Górski
SSN Barbara Myszka
w sprawie z wniosku W. W.
przy uczestnictwie J. W.
o stwierdzenie nabycia spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 stycznia 2015 r.,
zażalenia wnioskodawczyni
na postanowienie Sądu Okręgowego w G.
z dnia 4 czerwca 2014 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 4 czerwca 2014 r. Sąd Okręgowy w G. odrzucił
apelację wnioskodawcy W. W. od postanowienia Sądu Rejonowego w G. z dnia 26
listopada 2013 r. w sprawie z udziałem J. W. o stwierdzenie nabycia spadku po
matce i żonie G. W., zmarłej w G. dnia 29 marca 2013 r. Odrzucenie apelacji
nastąpiło na podstawie art. 373 w związku z art. 13 § 2 k.p.c. ze względu na
uznanie, że brak jest substratu zaskarżenia, gdyż zgodnie z art. 677 k.p.c.
postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku nie wymaga zaznaczenia,
że spadkobierca nabył spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Przewidujący taki
obowiązek § 145 ust. 2 Regulaminu urzędowania sądów ma - zdaniem Sądu,
z powołaniem się na uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia
13 października 2010 r., III CZP 64/10 - charakter techniczno-organizacyjny,
związany z redakcją sentencji postanowienia; nie stanowi zatem uchybienia
procesowego, stanowiącego podstawę zaskarżenia orzeczenia sądowego.
W zażaleniu wnioskodawczyni zarzuciła zaskarżonemu postanowieniu
naruszenie art. 378 § 1 k.p.c. w związku z art. 78 i 176 ust. 1 Konstytucji RP przez
doprowadzenie do nierozpoznania istoty sprawy - zarzutów apelacji, a tym samym
odmówienia wnioskodawczyni prawa do sądu drugiej instancji. Skarżąca wniosła
o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne, a wnioskodawczyni, wbrew swoim twierdzeniom
nie została pozbawiona prawa do sądu drugiej instancji przez nierozpoznanie
jej apelacji (art. 78 i 176 Konstytucji RP). Zaskarżone postanowienie wydał Sąd
Okręgowy na skutek wniesionej apelacji od postanowienia Sądu Rejonowego.
Postanowieniu temu wnioskodawczyni zarzuciła, że stwierdzając nabycie przez
nią spadku nie wskazał w sentencji postanowienia, że przyjęła spadek
z dobrodziejstwem inwentarza. Jak jednak wykazał w postanowieniu Sąd
Okręgowy, zaznaczenie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza
nie stanowi treści postanowienia o nabyciu spadku według art. 677 k.p.c.
Jest to tylko oczekiwane poprzez wewnętrzne postanowienie w regulaminie
3
urzędowania sądów, a więc nie przez przepis prawa powszechnego, z którego
wynikałoby uprawnienie dla uczestników postępowania o stwierdzenie nabycia
spadku do domagania się zaznaczenia, czy chodzi o przyjęcie spadku wprost, czy
z dobrodziejstwem inwentarza.
Przekonująca argumentacja w tym względzie, podzielana przez skład
orzekający w niniejszej sprawie została zawarta w wyroku Sądu Najwyższego
z dnia 29 kwietnia 2011 r., I CSK 439/10 (nie publ.), a wcześniej w uchwale Sądu
Najwyższego z dnia 13 października 2010 r., III CZP 64/10 (OSNC 2011, nr 3,
poz. 26) oraz w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2002 r.,
III CKN 343/01 (nie publ.). Wbrew twierdzeniom pełnomocnika wnioskodawczyni
rozpoznawana sprawa dotyczy kwestii prawnych, o których mowa w powołanych
orzeczeniach Sądu Najwyższego. Z kolei, niezłożenie w terminie oświadczenia
wnioskodawczyni o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a uczynienie
tego poprzez pełnomocnika procesowego we wniosku o stwierdzenie nabycia
spadku, na co nacisk kładzie się w uzasadnieniu zażalenia, nie pozostaje
w związku z samym postanowieniem o treści odpowiadającej wymaganiom
określonym w art. 677 k.p.c.
Z tych względów nie można uznać, że w zaskarżonym postanowieniu
dopuszczono się naruszenia art. 378 § 1 k.p.c., gdyż kwestia prawna, na której
oparta została apelacja od postanowienia Sądu pierwszej instancji nie podlega
zaskarżeniu tą drogą. Zażalenie należało więc oddalić na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 21 stycznia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wojciech Katner (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Antoni Górski
SSN Barbara Myszka
w sprawie z wniosku W. W.
przy uczestnictwie J. W.
o stwierdzenie nabycia spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 stycznia 2015 r.,
zażalenia wnioskodawczyni
na postanowienie Sądu Okręgowego w G.
z dnia 4 czerwca 2014 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 4 czerwca 2014 r. Sąd Okręgowy w G. odrzucił
apelację wnioskodawcy W. W. od postanowienia Sądu Rejonowego w G. z dnia 26
listopada 2013 r. w sprawie z udziałem J. W. o stwierdzenie nabycia spadku po
matce i żonie G. W., zmarłej w G. dnia 29 marca 2013 r. Odrzucenie apelacji
nastąpiło na podstawie art. 373 w związku z art. 13 § 2 k.p.c. ze względu na
uznanie, że brak jest substratu zaskarżenia, gdyż zgodnie z art. 677 k.p.c.
postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku nie wymaga zaznaczenia,
że spadkobierca nabył spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Przewidujący taki
obowiązek § 145 ust. 2 Regulaminu urzędowania sądów ma - zdaniem Sądu,
z powołaniem się na uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia
13 października 2010 r., III CZP 64/10 - charakter techniczno-organizacyjny,
związany z redakcją sentencji postanowienia; nie stanowi zatem uchybienia
procesowego, stanowiącego podstawę zaskarżenia orzeczenia sądowego.
W zażaleniu wnioskodawczyni zarzuciła zaskarżonemu postanowieniu
naruszenie art. 378 § 1 k.p.c. w związku z art. 78 i 176 ust. 1 Konstytucji RP przez
doprowadzenie do nierozpoznania istoty sprawy - zarzutów apelacji, a tym samym
odmówienia wnioskodawczyni prawa do sądu drugiej instancji. Skarżąca wniosła
o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne, a wnioskodawczyni, wbrew swoim twierdzeniom
nie została pozbawiona prawa do sądu drugiej instancji przez nierozpoznanie
jej apelacji (art. 78 i 176 Konstytucji RP). Zaskarżone postanowienie wydał Sąd
Okręgowy na skutek wniesionej apelacji od postanowienia Sądu Rejonowego.
Postanowieniu temu wnioskodawczyni zarzuciła, że stwierdzając nabycie przez
nią spadku nie wskazał w sentencji postanowienia, że przyjęła spadek
z dobrodziejstwem inwentarza. Jak jednak wykazał w postanowieniu Sąd
Okręgowy, zaznaczenie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza
nie stanowi treści postanowienia o nabyciu spadku według art. 677 k.p.c.
Jest to tylko oczekiwane poprzez wewnętrzne postanowienie w regulaminie
3
urzędowania sądów, a więc nie przez przepis prawa powszechnego, z którego
wynikałoby uprawnienie dla uczestników postępowania o stwierdzenie nabycia
spadku do domagania się zaznaczenia, czy chodzi o przyjęcie spadku wprost, czy
z dobrodziejstwem inwentarza.
Przekonująca argumentacja w tym względzie, podzielana przez skład
orzekający w niniejszej sprawie została zawarta w wyroku Sądu Najwyższego
z dnia 29 kwietnia 2011 r., I CSK 439/10 (nie publ.), a wcześniej w uchwale Sądu
Najwyższego z dnia 13 października 2010 r., III CZP 64/10 (OSNC 2011, nr 3,
poz. 26) oraz w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2002 r.,
III CKN 343/01 (nie publ.). Wbrew twierdzeniom pełnomocnika wnioskodawczyni
rozpoznawana sprawa dotyczy kwestii prawnych, o których mowa w powołanych
orzeczeniach Sądu Najwyższego. Z kolei, niezłożenie w terminie oświadczenia
wnioskodawczyni o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a uczynienie
tego poprzez pełnomocnika procesowego we wniosku o stwierdzenie nabycia
spadku, na co nacisk kładzie się w uzasadnieniu zażalenia, nie pozostaje
w związku z samym postanowieniem o treści odpowiadającej wymaganiom
określonym w art. 677 k.p.c.
Z tych względów nie można uznać, że w zaskarżonym postanowieniu
dopuszczono się naruszenia art. 378 § 1 k.p.c., gdyż kwestia prawna, na której
oparta została apelacja od postanowienia Sądu pierwszej instancji nie podlega
zaskarżeniu tą drogą. Zażalenie należało więc oddalić na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.