Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 101/14
.
POSTANOWIENIE
Dnia 6 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
SSA Jacek Grela
w sprawie z powództwa I. C.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w S.
o uchylenie uchwały,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 6 lutego 2015 r.,
zażalenia powódki
na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 28 sierpnia 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i pozostawia Sądowi Apelacyjnemu
rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego.
UZASADNIENIE
2
Sąd drugiej instancji uchylił, zaskarżony apelacją pozwanej Spółdzielni,
wyrok Sądu pierwszej instancji i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania.
Ustalił, że doszło bezsprzecznie do naruszenia postanowień statutu strony
pozwanej poprzez przeprowadzenie na Walnym Zgromadzeniu pozwanej
Spółdzielni głosowania w drodze elektronicznej, a więc w sposób nieprzewidziany
statutem.
W ocenie Sądu drugiej instancji uchylenie zaskarżonego wyroku
na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. uzasadniała konieczność przeprowadzenia
postępowania dowodowego w przedmiocie określenia wpływu głosowania w drodze
elektronicznej na treść zaskarżonej uchwały oraz oceny wyniku głosowania gdyby
odbyło się ono w przewidzianej statutem formie tradycyjnej. Nadto Sąd odwoławczy
uznał, że istnieje konieczność przeprowadzenia dowodów z zeznań świadków
na okoliczność zachowania tajności głosowania, a ponadto dostrzegł potrzebę
rozważenia przeprowadzenia uzupełniającego postępowania dowodowego na
okoliczność, czy sporne głosowanie miało wpływ na naruszenie interesu spółdzielni
i na czym ewentualnie miałoby ono polegać.
Wyrok Sądu odwoławczego powódka zaskarżyła zażaleniem wniesionym
na podstawie art. 3941
§ 11
k.p.c., zarzucając wydanie wyroku z naruszeniem
art. 386 § 4 k.p.c.
Żaląca wywodzi, że Sąd pierwszej instancji rozpoznał istotę sprawy, a brak
jest podstaw do przyjęcia konieczności przeprowadzenia postępowania
dowodowego w całości, skoro okoliczności niezbędne do rozstrzygnięcia wymagają
w ocenie Sądu drugiej instancji przeprowadzenia uzupełniającego postępowania
dowodowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie wobec trafności stanowiska
skarżącej, że nie było podstaw do uchylenia zaskarżonego apelacją wyroku
na mocy art. 386 § 4 k.p.c.
Przepis ten przewiduje dwie alternatywnie ujęte przesłanki umożliwiające
Sądowi II instancji uchylenie na jego podstawie wyroku Sądu I instancji.
3
Pierwsza z nich bezspornie nie wystąpiła, ponieważ Sąd I instancji rozpoznał
istotę sprawy, oceniając żądanie pozwu na podstawie właściwych przepisów prawa
materialnego będących podstawą rozstrzygnięcia. Sąd odwoławczy sam
jednoznacznie stwierdził, że podjęcie zaskarżonej uchwały nr 12/2013 nastąpiło
bezsprzecznie z naruszeniem postanowień Statutu dotyczących trybu i sposobu
głosowania.
Uznanie przez Sąd odwoławczy, że orzeczenie Sądu I instancji nie poddaje
się kontroli instancyjnej, ponieważ istnieje konieczność przeprowadzenia
uzupełniającego postępowania dowodowego, a co spowodowało uchylenie wyroku
na podstawie art. 386 § 4 k.p.c., przesądza o wadliwości zastosowania tego
przepisu przez Sąd odwoławczy.
Jedną z alternatywnych przesłanek możliwości jego zastosowania jest to,
aby wydanie wyroku wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego
w całości.
Uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie dowodzi wystąpienia którejkolwiek
z przesłanek ustawowych, przesądzających o możliwości zastosowania
art. 386 § 4 k.p.c.
Bezspornym jest wystąpienie pierwszej z materialnoprawnych przesłanek
uchylenia uchwały walnego zgromadzenia pozwanej, a mianowicie podjęcie
zaskarżonej uchwały z naruszeniem postanowień statutu, co dowodzi rozpoznania
istoty sprawy przez Sąd pierwszej instancji.
Natomiast ocena wystąpienia drugiej z materialnoprawnych przesłanek
uchylenia takiej uchwały w postaci jej sprzeczności z interesami spółdzielni
wymaga jedynie przeprowadzenia uzupełniającego postępowania dowodowego
w przedmiocie ewentualnego wystąpienia takiej sprzeczności i wskazania
przejawów naruszenia interesów spółdzielni, co stwierdził sam Sąd Apelacyjny
w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.
Dostrzeżenie potrzeby przeprowadzenia we wskazanym przez Sąd
Apelacyjny zakresie jedynie uzupełniającego postępowania dowodowego dowodzi
tego, że wydanie w sprawie wyroku nie wymaga przeprowadzenia postępowania
dowodowego w całości.
4
W tej sytuacji nie wystąpiła żadna z obu alternatywnych procesowych
przesłanek ustawowych, pozwalających na zastosowanie art. 386 § 4 k.p.c.
Wobec powyższego Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie
art. 39816
§ 1 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.