III KZ 6/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:27-02-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II KZ 5/13 IV KZ 30/10
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KZ 6/15
POSTANOWIENIE
Dnia 26 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki
w sprawie M. W.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 26 lutego 2015 r.
zażalenia skazanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 10 grudnia
2014 r. o odmowie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku
postanowił:
uchylić zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
Zażalenie jest zasadne. Bezprzedmiotowe było wydanie postanowienia o
odmowie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie na piśmie i
doręczenie uzasadnienia wyroku z dnia 16 września 2014 r., skoro skazany ten
wniosek złożył w terminie. Pismo w tym przedmiocie zostało sporządzone w dniu
13 września 2014 r. (data pisma), ale jak przyjął Sąd Apelacyjny, skazany złożył je
w Administracji Aresztu Śledczego w G. w dniu 17 września 2014 r. Sąd Apelacyjny
uznał, że był to wniosek o doręczenie odpisu wyroku. Wyraził jednak pogląd, że
skoro odpis wyroku został skazanemu doręczony z urzędu w dniu 22 września
2014 r., to dopiero od tej daty biegł mu termin do złożenia wniosku o sporządzenie
na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku, a skazany w tym terminie takiego
wniosku nie złożył. Zdaniem tego Sądu, pisma skazanego złożonego w dniu 17
września 2014 r., nie można zatem traktować jako wniosku o sporządzenie na
piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku.
2
Ten pogląd nie jest jednak trafny. Zauważyć bowiem należy, że choć na
przedmiotowym piśmie widnieje data 13.09.2014 r., a więc świadcząca o jego
sporządzeniu przed wydaniem wyroku, to decydujące znaczenie ma data jego
złożenia. Z treści tego pisma wynika, że skazany domaga się przesłania „odpisu
postanowienia sądu z dnia 16.09.2014 r.” Chodzi tu o wyrok Sądu Apelacyjnego
wydany w tym dniu, na którego ogłoszenie skazany nie został doprowadzony. Dla
poczynienia prawidłowych ustaleń co do intencji skazanego decydujący powinien
być fakt, że wniosek został złożony w terminie siedmiu dni od ogłoszenia wyroku.
Mogło to oznaczać, że zamiarem skazanego było otwarcie drogi do wniesienia
kasacji. Tak też wynika z jego późniejszych pism. Dlatego też, wobec
obowiązywania zasady ograniczonego formalizmu w odczytywaniu znaczenia
czynności procesowej (art. 118 § 1 k.p.k.), należało wezwać skazanego do
wyrażenia stanowiska w tym przedmiocie.
Natomiast Sąd Apelacyjny zbyt dużą wagę nadał czynności doręczenia
skazanemu z urzędu odpis wyroku w trybie 419 § 2 w zw. z art. 458 k.p.k. i wobec
tego przyjął, że zgodnie z art. 422 § 2 w zw. z art. 457 § 2 k.p.k. termin do złożenia
wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku rozpoczynał
bieg od daty doręczenia. Należy jednak zauważyć, że kodeks postępowania
karnego nie uzależnia skutecznego złożenia wniosku od dokonania czynności
doręczenia odpisu wyroku w warunkach art. 419 § 2 k.p.k. Odmowa przyjęcia
wniosku może bowiem nastąpić wtedy, gdy został on złożony przez osobę
nieuprawnioną lub po terminie (art. 422 § 3 w zw. z art. 457 § 2 k.p.k.). Tylko
bowiem dokonanie czynności procesowej po upływie terminu zawitego jest
bezskuteczne (art. 122 § 1 k.p.k.). Przepis art. 422 § 3 k.p.k. nie przewiduje
natomiast wydania decyzji o odmowie przyjęcia wniosku, gdy został on złożony
przed rozpoczęciem biegu terminu. Poczynić od razu należy zastrzeżenie, że
chodzi tu o sytuację, gdy wyrok został wydany, ale jeszcze nie nastąpiło
doręczenie. W orzecznictwie przyjmuje się bowiem, że jedynie złożenie wniosku
przed ogłoszeniem wyroku powoduje jego bezskuteczność (por. postanowienia SN
z: 1 VI 2010 r., IV KZ 30/10; 19 II 2013, II KZ 5/13).
Ponadto art. 524 § 1 zd. 2 k.p.k. określa, że terminu do złożenia wniosku o
doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem biegnie od daty ogłoszenia wyroku.
3
Modyfikację w tym zakresie wprowadza jedynie art. 422 § 2 k.p.k. Jednak
nieskorzystanie przez oskarżonego z możliwości późniejszego złożenia wniosku i
dokonanie tej czynności na zasadach ogólnych wynikających z art. 524 § 1 zd. 2
k.p.k. oznacza złożenie wniosku w terminie.
Przedstawiona wykładnia przepisów pozwala stwierdzić, że wniosek złożony
po wydaniu wyroku, ale przed doręczeniem jego odpisu w warunkach art. 422 § 2
k.p.k., nie może zostać uznany za bezskuteczny.
Skazany w rozpoznawanej sprawie złożył wniosek w terminie wskazanym w
art. 524 § 1 zd. 2 k.p.k. Odczytanie jego pisma poprzez art. 118 § 1 k.p.k. oznacza,
że jest to wniosek o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku (art.
457 § 2 k.p.k.). Dlatego też zbędne było rozstrzyganie w przedmiocie przywrócenia
terminu, skoro nie został on uchybiony. W konsekwencji jako bezprzedmiotowe
należało uznać postanowienie Sądu Apelacyjnego o odmowie przywrócenia
terminu. Wobec tego zostało ono uchylone.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak powyżej.
POSTANOWIENIE
Dnia 26 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki
w sprawie M. W.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 26 lutego 2015 r.
zażalenia skazanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 10 grudnia
2014 r. o odmowie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku
postanowił:
uchylić zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
Zażalenie jest zasadne. Bezprzedmiotowe było wydanie postanowienia o
odmowie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie na piśmie i
doręczenie uzasadnienia wyroku z dnia 16 września 2014 r., skoro skazany ten
wniosek złożył w terminie. Pismo w tym przedmiocie zostało sporządzone w dniu
13 września 2014 r. (data pisma), ale jak przyjął Sąd Apelacyjny, skazany złożył je
w Administracji Aresztu Śledczego w G. w dniu 17 września 2014 r. Sąd Apelacyjny
uznał, że był to wniosek o doręczenie odpisu wyroku. Wyraził jednak pogląd, że
skoro odpis wyroku został skazanemu doręczony z urzędu w dniu 22 września
2014 r., to dopiero od tej daty biegł mu termin do złożenia wniosku o sporządzenie
na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku, a skazany w tym terminie takiego
wniosku nie złożył. Zdaniem tego Sądu, pisma skazanego złożonego w dniu 17
września 2014 r., nie można zatem traktować jako wniosku o sporządzenie na
piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku.
2
Ten pogląd nie jest jednak trafny. Zauważyć bowiem należy, że choć na
przedmiotowym piśmie widnieje data 13.09.2014 r., a więc świadcząca o jego
sporządzeniu przed wydaniem wyroku, to decydujące znaczenie ma data jego
złożenia. Z treści tego pisma wynika, że skazany domaga się przesłania „odpisu
postanowienia sądu z dnia 16.09.2014 r.” Chodzi tu o wyrok Sądu Apelacyjnego
wydany w tym dniu, na którego ogłoszenie skazany nie został doprowadzony. Dla
poczynienia prawidłowych ustaleń co do intencji skazanego decydujący powinien
być fakt, że wniosek został złożony w terminie siedmiu dni od ogłoszenia wyroku.
Mogło to oznaczać, że zamiarem skazanego było otwarcie drogi do wniesienia
kasacji. Tak też wynika z jego późniejszych pism. Dlatego też, wobec
obowiązywania zasady ograniczonego formalizmu w odczytywaniu znaczenia
czynności procesowej (art. 118 § 1 k.p.k.), należało wezwać skazanego do
wyrażenia stanowiska w tym przedmiocie.
Natomiast Sąd Apelacyjny zbyt dużą wagę nadał czynności doręczenia
skazanemu z urzędu odpis wyroku w trybie 419 § 2 w zw. z art. 458 k.p.k. i wobec
tego przyjął, że zgodnie z art. 422 § 2 w zw. z art. 457 § 2 k.p.k. termin do złożenia
wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku rozpoczynał
bieg od daty doręczenia. Należy jednak zauważyć, że kodeks postępowania
karnego nie uzależnia skutecznego złożenia wniosku od dokonania czynności
doręczenia odpisu wyroku w warunkach art. 419 § 2 k.p.k. Odmowa przyjęcia
wniosku może bowiem nastąpić wtedy, gdy został on złożony przez osobę
nieuprawnioną lub po terminie (art. 422 § 3 w zw. z art. 457 § 2 k.p.k.). Tylko
bowiem dokonanie czynności procesowej po upływie terminu zawitego jest
bezskuteczne (art. 122 § 1 k.p.k.). Przepis art. 422 § 3 k.p.k. nie przewiduje
natomiast wydania decyzji o odmowie przyjęcia wniosku, gdy został on złożony
przed rozpoczęciem biegu terminu. Poczynić od razu należy zastrzeżenie, że
chodzi tu o sytuację, gdy wyrok został wydany, ale jeszcze nie nastąpiło
doręczenie. W orzecznictwie przyjmuje się bowiem, że jedynie złożenie wniosku
przed ogłoszeniem wyroku powoduje jego bezskuteczność (por. postanowienia SN
z: 1 VI 2010 r., IV KZ 30/10; 19 II 2013, II KZ 5/13).
Ponadto art. 524 § 1 zd. 2 k.p.k. określa, że terminu do złożenia wniosku o
doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem biegnie od daty ogłoszenia wyroku.
3
Modyfikację w tym zakresie wprowadza jedynie art. 422 § 2 k.p.k. Jednak
nieskorzystanie przez oskarżonego z możliwości późniejszego złożenia wniosku i
dokonanie tej czynności na zasadach ogólnych wynikających z art. 524 § 1 zd. 2
k.p.k. oznacza złożenie wniosku w terminie.
Przedstawiona wykładnia przepisów pozwala stwierdzić, że wniosek złożony
po wydaniu wyroku, ale przed doręczeniem jego odpisu w warunkach art. 422 § 2
k.p.k., nie może zostać uznany za bezskuteczny.
Skazany w rozpoznawanej sprawie złożył wniosek w terminie wskazanym w
art. 524 § 1 zd. 2 k.p.k. Odczytanie jego pisma poprzez art. 118 § 1 k.p.k. oznacza,
że jest to wniosek o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku (art.
457 § 2 k.p.k.). Dlatego też zbędne było rozstrzyganie w przedmiocie przywrócenia
terminu, skoro nie został on uchybiony. W konsekwencji jako bezprzedmiotowe
należało uznać postanowienie Sądu Apelacyjnego o odmowie przywrócenia
terminu. Wobec tego zostało ono uchylone.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak powyżej.