Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II BU 4/14
POSTANOWIENIE
Dnia 14 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Kuźniar
w sprawie z wniosku A. P.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w W.
o emeryturę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 14 kwietnia 2015 r.,
na skutek skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
wnioskodawcy na wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 13 lutego 2013 r.,
odrzuca skargę.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 13 lutego 2013 r., Sąd Apelacyjny oddalił apelację
wnioskodawcy A. P. od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Ubezpieczeń
Społecznych w W. z dnia 21 lutego 2012 r., którym oddalono odwołanie
wnioskodawcy od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. z dnia 17
sierpnia 2011 r., odmawiającej przyznania prawa do wcześniejszej emerytury z
tytułu pracy w szczególnych warunkach. W ocenie Sądów orzekających w sprawie
wnioskodawca nie udokumentował wymaganych co najmniej 15 lat pracy w
szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a
tym samym nie spełnił przesłanek z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U.
z 2013 r., poz. 1440 ze zm.).
2
Pełnomocnik wnioskodawcy wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 13 lutego 2013 r.,
zaskarżając powyższy wyrok w całości. Skarga została oparta na podstawie
naruszenia prawa materialnego - art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, art. 6 k.c. oraz
przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku
emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Pełnomocnik wskazał, że
„wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było
możliwe, ponieważ w tej sprawie występuje brak ustawowej podstawy do złożenia
skargi o wznowienie postępowania; co prawda możliwym było złożenie skargi
kasacyjnej, jednakże nie przyniosłaby ona zamierzonego skutku tj. uchylenia
zaskarżonego wyroku i przekazania do ponownego rozpatrzenia Sądowi
Apelacyjnemu, ponieważ złagodzenie stanowiska Sadu Najwyższego co do osób
zatrudnionych w szczególnych warunkach nastąpiło później”.
Uprawdopodobniając szkodę wyrządzoną przez wydanie zaskarżonego
wyroku wskazano brak wypłaty emerytury od dnia 1 kwietnia 2011 r.
Pełnomocnik wniósł o „stwierdzenie, że zaskarżony wyrok jest niezgodny z
art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych a
postępowanie toczyło się niezgodnie z zasadą opisaną w art. 6 k.c.” oraz
orzeczenie o kosztach postępowania, w tym kosztach zastępstwa procesowego.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Oceniając dopuszczalność skargi Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego wyroku sądu drugiej
instancji kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie stronie
została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego orzeczenia w drodze
przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Przepis art.
4245
§ 1 k.p.c. określa w sześciu punktach wymagania, jakim powinna odpowiadać
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Są to:
3
oznaczenie orzeczenia (pkt 1), przytoczenie podstaw skargi oraz ich uzasadnienia
(pkt 2), wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne
(pkt 3), uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody (pkt 4), wykazanie, że
wzruszenie orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest
możliwe (pkt 5) oraz wniosek o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem
(pkt 6).
Przepis art. 4241
§ 1 k.p.c. wyraża zasadę, że przesłanką dopuszczalności
skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest
wykorzystanie przez stronę przysługujących jej środków prawnych. Tymczasem
wniesiona skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Apelacyjnego dotyczy wyroku, którego zmiana była możliwa w drodze
przysługujących skarżącemu środków prawnych. Od tego wyroku, doręczonego
skarżącemu wraz z uzasadnieniem, przysługiwała skarga kasacyjna, której
skarżący nie złożył w ustawowym terminie. W przedmiotowej skardze nie
wypełniono warunku wykazania niemożności wzruszenia zaskarżonego orzeczenia
w drodze innych środków prawnych (art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c.). Trzeba pamiętać, że
zgodnie z komentowanym przepisem skarżący musi „wykazać”, że wzruszenie
zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest
możliwe. Natomiast skarżący sam przyznaje, że „możliwym było złożenie skargi
kasacyjnej, jednakże nie przyniosłaby ona zamierzonego skutku tj. uchylenia
zaskarżonego wyroku i przekazania do ponownego rozpatrzenia Sądowi
Apelacyjnemu”. Poddając analizie okoliczności nieskorzystania przez
wnioskodawcę z przysługującego mu środka zaskarżenia w postaci skargi
kasacyjnej, stwierdzić trzeba, że był to jego świadomy wybór, podyktowany
przeświadczeniem, że w wyniku toczącego się postępowania nie uzyska on
korzystnego orzeczenia. Nieskorzystanie przez wnioskodawcę z przysługującego
mu prawa do wniesienia skargi kasacyjnej od orzeczenia Sądu drugiej instancji nie
nastąpiło zatem w okolicznościach, które można by uznać w rozumieniu art. 4241
k.p.c. Powyższe uchybienie sprawia, że wykluczone jest stwierdzenie niezgodności
z prawem zaskarżonego orzeczenia w trybie art. 4241
k.p.c., jeżeli strona z
przyczyn od siebie zależnych nie skorzystała z przysługującej jej skargi kasacyjnej
ani nie wykazała, że występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie
4
skargi w trybie art. 4241
§ 2 k.p.c. w postaci naruszenia podstawowych zasad
porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowiek lub
obywatela.
Kierując się przedstawionymi motywami, Sąd Najwyższy odrzucił skargę na
podstawie art. 4248
k.p.c.