Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt SNO 16/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 14 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy - Sąd Dyscyplinarny w składzie:
SSN Jerzy Grubba (przewodniczący)
SSN Kazimierz Zawada
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
Protokolant Katarzyna Wojnicka
przy udziale Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Okręgowego w […] i
przedstawiciela Ministra Sprawiedliwości sędziego Dariusza Kupczaka,
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2015 r.
sprawy P. W.
sędziego Sądu Rejonowego […]
w związku z odwołaniem Ministra Sprawiedliwości
od wyroku Sądu Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego w […]
z dnia 22 września 2014 r.,
zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że w miejsce
wymierzonej kary dyscyplinarnej, na podstawie art. 109 § 1 pkt 1
u.s.p. wymierza kary dyscyplinarne upomnienia za każde z
przewinień służbowych przypisanych P. W.
UZASADNIENIE
Sędzia Sądu Rejonowego P. W. został obwiniony o to, że w okresie od
stycznia 2011 r. do dnia 13 grudnia 2013 r., bez zawiadomienia Prezesa Sądu
Okręgowego we właściwym terminie o zamiarze podjęcia dodatkowego
2
zatrudnienia na stanowiskach dydaktycznych (art. 86 § 4 ustawy z dnia 27 lipca
2001 r., Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U nr 98, 1 poz. 1070 ze zm.,
cyt. dalej jako „u. s. p.”) prowadził wykłady z różnych przedmiotów prawniczych w
różnych instytucjach dydaktycznych i organizacjach. Został także obwiniony o to, że
w okresie od czerwca 2011 r. do marca 2014 r. jako sędzia Sądu Rejonowego nie
sporządził w terminie ustawowym 14 dni uzasadnień pisemnych wyroków w
kilkudziesięciu sprawach karnych i wykroczeniowych (art. 423 § 1 k.p.k., art. 423 §
1 k.p.k. w zw. z art. 82 § 1 k.p.s.w.).
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny uznał obwinionego za winnego
zarzucanych mu obu przewinień dyscyplinarnych z art. 107 § 1 u.s.p. z tym, że z
opisu czynu pierwszego wyeliminował zwrot „oraz uchybił godności sprawowanego
urzędu”. Na podstawie art. 109 § 1 pkt. 1 u.s.p. wymierzył obwinionemu karę
dyscyplinarną upomnienia.
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny stwierdził, że postępowanie dowodowe
potwierdziło dopuszczenie się przez obwinionego sędziego wspomnianych
przewinień dyscyplinarnych. Obwiniony przyznał się do drugiego z przedstawionych
mu zarzutów. Do zarzucanego mu pierwszego przewinienia nie przyznał się i
wyjaśniał, że nie był zobowiązany do uprzedniego zawiadomienia Prezesa Sądu
Okręgowego o zamiarze podjęcia dodatkowego zatrudnienia, skoro Prezes ten nie
sprzeciwił się wcześniejszemu jego zatrudnieniu na Uniwersytecie […] na
stanowisku naukowo – dydaktycznym w pełnym wymiarze godzin.
Rozważając kwestię zastosowania właściwej kary dyscyplinarnej, Sąd
Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny wyjaśnił, że trafny był wniosek oskarżyciela o
zastosowaniu wobec obwinionego kary upomnienia z racji stopnia winy i
szkodliwości czynów obwinionego dla interesów służby. Uznał, że zaniechanie
terminowości w sporządzaniu uzasadnień orzeczeń spowodowało znaczną
szkodliwość dla interesów służby. Uwzględniono także dotychczasową
niekaralność dyscyplinarną obwinionego, usunięcie zaległości w sporządzaniu
pisemnych uzasadnień i zaprzestanie podejmowania dodatkowego zatrudnienia.
Odwołanie w odniesieniu do kary na niekorzyść obwinionego wniósł Minister
Sprawiedliwości. Zakwestionował wymierzenie tylko jednej kary dyscyplinarnej,
mimo przypisania obwinionemu dwóch przewinień dyscyplinarnych ( art. 109 § 1
3
u.s.p.). Wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku przez wymierzenie obwinionemu za
każde przewinienie odrębnej kary upomnienia, ewentualnie – o uchylenie wyroku w
zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
pierwszej instancji.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
W odwołaniu Ministra Sprawiedliwości zakwestionowano jedynie to, że za
dwa przypisane obwinionemu, odmienne przewinienia dyscyplinarne wymierzono
mu tylko jedną karę dyscyplinarną w postaci upomnienia. Odwołujący się dostrzega
w tym rażące naruszenie art. 109 § 1 u.s.p., przewidującego katalog kar
dyscyplinarnych.
Należy zgodzić się ze stanowiskiem Ministra Sprawiedliwości i leżącą u jego
podstaw argumentacją prawną, że za odrębne przewinienie dyscyplinarne należało
wymierzyć obwinionemu osobne kary dyscyplinarne.
Z treści zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego
wyrażnie wynika, że obwinionego sędziego uznano za winnego popełnienia dwóch
przewinień dyscyplinarnych. Chodzi tu o zupełnie prawnie odmienne typy
przewinień, które zostały popełnione w innym czasie, w innych okolicznościach,
godzą w różne wartości i podlegają różnej kwalifikacji prawnej. Co więcej,
przewinienia te nie pozostają ze sobą w żadnym związku merytorycznym i
funkcjonalnym. Mogłyby być objęte odrębnymi postępowaniami dyscyplinarnymi.
Tymczasem w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nawet nie próbowano wyjaśnić
tego, dlaczego uznano za właściwe wymierzenie obwinionemu tylko jednej kary
dyscyplinarnej. Gdyby takim argumentem miałoby okazać się ogólna uwaga Sądu
Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego o większej jednak wadze przewinienia w
postaci zaniechania terminowego sporządzania uzasadnień orzeczeń, to nie
sposób byłoby uznać taki argument za dostatecznie przekonujący (s. 13
zaskarżonego wyroku). To samo mogłoby odnosić się do „stopnia winy oraz
szkodliwości (czynów) dla interesów służby”. Adekwatność wymierzonej kary
można i trzeba powiązać ze zindywidualizowanym przewinieniem dyscyplinarnym.
Należy także stwierdzić, że w odwołaniu trafnie powołano się na kształtującą
się od pewnego czasu linię orzecznictwa Sądu Najwyższego – Sądu
Dyscyplinarnego, eksponującą konieczność wymierzenia jednak odrębnej kary
4
dyscyplinarnej za każde z przypisanych obwinionemu przewinień dyscyplinarnych
(s. 3 uzasadnienia). W takiej sytuacji w sposób pełniejszy osiąga się zasadnicze
cele postępowania dyscyplinarnego.
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zmienił
zaskarżony wyrok z dnia 22 września 2014 r. w ten sposób, że w miejsce
wymierzonej kary dyscyplinarnej na podstawie art. 109 § 1 pkt 1 u.s.p. wymierzył
kary dyscyplinarne upomnienia za każde z przewinień służbowych przypisanych
obwinionemu sędziemu.