Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CSK 720/14
POSTANOWIENIE
Dnia 22 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski
w sprawie z powództwa M. K. i R. S.
przeciwko […] Bank S.A. w W., obecnie […] Bank S.A. w W.
o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 22 kwietnia 2015 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 listopada 2013 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
zasądza od pozwanego Banku na rzecz powodów po 120
(sto dwadzieścia) zł tytułem kosztów postępowania
kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Stosownie do 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania w razie wykazania przez stronę, że w sprawie występuje istotne
zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych, budzących
poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów,
zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście
uzasadniona.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, skarżący
przytoczył przesłanki wskazane w art. 3989
§ 1 punkt 1 i 4 k.p.c., a więc powołał się
na istnienie istotnego zagadnienia prawnego, którego wyjaśnienie ma decydujące
znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy oraz na oczywistą zasadność skargi.
Z utrwalonego orzecznictwa Sadu Najwyższego wynika, że przedstawienie
okoliczności, uzasadniających rozpoznanie skargi kasacyjnej ze względu na
występujące w sprawie istotne zagadnienie prawne, polega na sformułowaniu
samego zagadnienia oraz wskazaniu argumentów prawnych, które prowadzą do
rozbieżnych ocen prawnych, w tym także, na sformułowaniu własnego stanowiska
przez skarżącego. Wywód ten powinien być zbliżony do tego, jaki jest przyjęty przy
przedstawianiu zagadnienia prawnego przez sąd odwoławczy na podstawie art.
390 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z 9 maja 2006 r., V CSK 75/06, nie
publ.). Twierdzenie o występowaniu istotnego zagadnienia prawnego jest
uzasadnione tylko wtedy, kiedy przedstawiony problem prawny nie został jeszcze
rozstrzygnięty przez Sąd Najwyższy lub kiedy istnieją rozbieżne poglądy w tym
zakresie, wynikające z odmiennej wykładni przepisów konstruujących to
zagadnienie (por. niepublikowane postanowienia Sądu Najwyższego z 10 marca
2010 r., II UK 363/09 i z 12 marca 2010 r., II UK 400/09).
Wskazane przez skarżącego zagadnienie prawne sprowadza się do
wyjaśnienia kwestii, czy wzorzec umowny może zawierać zwroty niedookreślone
tożsame ze zwrotami ustawowymi „znaczne obniżenie realnej wartości
zabezpieczenia” i „niedotrzymanie warunków kredytu”. Przede wszystkim jednak
należy zauważyć, że przedstawione zagadnienie dotyczy innego stanu faktycznego
3
niż ten, który był przedmiotem rozpoznania przez Sąd Apelacyjny, a zatem nie ma
znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. W doktrynie przyjmuje się, że zrozumiałość
wzorca dotyczy zarówno jego treści, jak i formy, natomiast jednoznaczność odnosi
się wyłącznie do treści. Nie ulega wątpliwości, że wymaganie jednoznaczności ma
zapobiegać sformułowaniom, które mogą prowadzić do wieloznaczności tekstu.
Jest ono zatem spełnione tylko wtedy, gdy postanowienia wzorca nie budzą
wątpliwości co do ich znaczenia; innymi słowy, gdy wynika z nich tylko jedna
interpretacja. Punktem odniesienia jest przy tym przeciętny, typowy konsument.
W doktrynie brak wprawdzie jednolitości zapatrywań co do sankcji za naruszenie
zasady transparentności wzorca, jednak najbardziej przekonujące jest stanowisko,
zgodnie z którym, uchybienie odnośnej zasadzie umożliwia uznanie konkretnego
postanowienia wzorca za niedozwolone w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c. (wyrok SN
z 15 lutego 2013 r., I CSK 313/12).
Skarżący nie wykazał także przesłanki oczywistej zasadności skargi. Oparcie
wniosku na tej przesłance wymaga wykazania przez skarżącego niewątpliwej,
widocznej na pierwszy rzut oka (prima facie), bez konieczności pogłębionej analizy,
sprzeczności wykładni lub zastosowania prawa materialnego lub procesowego
z brzmieniem przepisów lub powszechnie przyjętymi regułami interpretacji (por. nie
publikowane postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2008 r., I UK
218/07, z dnia 26 lutego 2008 r., II UK 317/07, z dnia 9 maja 2008 r., II PK 11/08,
z dnia 21 maja 2008 r., I UK 11/08, z dnia 9 czerwca 2008 r., II UK 38/08).
Skarżący tymczasem powołał zarzuty dotyczące ustaleń faktów i dowodów
ze względu na brak abstrakcyjnej oceny kontroli wzorca umownego i dokonanie
oceny konkretnej umowy. Zwrócić przy tym należy uwagę na niespójność
powołanych przesłanek. Oczywistość skargi kasacyjnej ma miejsce w razie
sprzeczności zaskarżonego orzeczenia z powszechnie akceptowaną, utrwaloną
i nie budzącą wątpliwości wykładnią prawa. Jeżeli strona wskazuje na istnienie
doniosłego, dotychczas nie wyjaśnionego czy rozstrzygniętego w orzecznictwie,
problemu prawnego, to skarga nie może być zarazem „oczywiście uzasadniona”
w powyższym rozumieniu.
4
W tej sytuacji uznać należy, że skarżący nie wykazał istnienia powołanych
w skardze kasacyjnej przesłanek, uzasadniających przyjęcie jej do rozpoznania,
stąd na podstawie art. 3989
§ 1 a contrario k.p.c. orzeczono jak w sentencji
O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 520 § 2
w zw. z art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c.