Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Przemyślu Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Grażyna Mrozowicz

Sędziowie: SO Jacek Saramaga (spr.)

SO Piotr Guzy

Protokolant: st. sekr. sąd. Barbara Bełz

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2015 r. w Przemyślu na rozprawie

sprawy z powództwa

Prokura Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego

Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we W.

przeciwko

R. W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej R. W.

od wyroku Sądu Rejonowego w Jarosławiu

z dnia 24 września 2014 r., sygn. akt I C 206/14

I. oddala apelację,

II.  zasądza od pozwanej R. W. na rzecz powoda Prokura Niestandaryzowanego SekurytyzacyjnegoFunduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we W. kwotę 1.200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I Ca 75/15

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Przemyślu z dnia 7 maja 2015 r.

Powód - Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanej R. W. kwoty 39.788,54 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu, w tym: kwoty 2.400,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwoty 1.990,00 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu.

Powód uzasadnił swoje żądanie nabyciem od poprzedniego wierzyciela pozwanej (...) A. (...) (a wcześniej (...) Bank S.A.) wierzytelności wynikającej z umowy kredytowej zawartej przez pozwaną z poprzednikiem prawnym powoda, która nie została przez pozwaną zapłacona.

Pozwana R. W. wnosiła o oddalenie powództwa kwestionując wysokość odsetek, ale w wyrażając swe ostateczne stanowisko podczas rozprawy w dniu 24.09.2014 r. nie sprzeciwiła się treści pozwu.

Wyrokiem z dnia 24 września 2014 r. Sąd Rejonowy w Jarosławiu zasądził od pozwanej R. W. na rzecz powoda Prokury Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we W. kwotę 39 788,54 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 lutego 2014 roku do dnia zapłaty wraz kosztami postępowania w kwocie 4 407,00 zł.

Powyższy wyrok Sąd oparł na następujących ustaleniach faktycznych i wnioskach prawnych.

W dniu 26.02.2008 r. pozwana R. W. zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą we W. umowę pożyczki o numerze (...), gdzie wysokość należności głównej określono na kwotę 20.111,74 zł, w tym kwota 4.960,71 zł tytułem opłat manipulacyjnych. Pozwana spłaciła tylko jedną ratę tej pożyczki w kwocie 560 zł. Następnie z powodu problemów finansowych, zaprzestała spłacania zaciągniętej wierzytelności. W dniu 07.07.2009 r. (...) Bank S.A. z siedzibą we W. wypowiedział umowę powyższej pożyczki z 30-dniowym okresem wypowiedzenia. Wezwał jednocześnie pozwaną do zapłaty łącznej kwoty 23.203,28 zł, w tym: kwoty 20.111,74 zł tytułem kapitału, 2.986,54 zł jako odsetek od kapitału oraz 105 zł z tytułu kosztów, opłat i prowizji. Jednocześnie wierzyciel poinformował dłużniczkę, iż po bezskutecznym upływie 30 dniowego okresu wypowiedzenia, cała należność stanie się wymagalna i bank podejmie stosowne działania w celu odzyskania należności na drodze postępowania egzekucyjnego.

Wobec braku uregulowania należności (...) Bank S.A. z siedzibą we W. w dniu 13.10.2009 r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny przeciwko R. W. z tytułu w/w umowy pożyczki, któremu Sąd Rejonowy w Jarosławiu postanowieniem z dnia 26.11.2009 r. nadał klauzulę wykonalności, w której określono, iż dłużniczka powinna zapłacić wierzycielowi kwotę 23.954,06 zł wraz z dalszymi odsetkami od dnia 14.10.2009 r. do dnia zapłaty, liczonymi od kwoty 20.111,74 zł według czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, która na dzień sporządzenia bankowego tytułu egzekucyjnego wynosiła 20% w stosunku rocznym, przy czym łączna kwota wszelkich należności objętych tytułem wykonawczym nie może przekroczyć wartości 63.160,00 zł.

Na podstawie m.in. w/w tytułu wykonawczego Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Jarosławiu B. M. z wniosku (...) Bank S.A. z siedzibą we W. prowadził postępowania egzekucyjne przeciwko pozwanej (sygn. akt Km 519/10 i Km 744/10), które jednak wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji zakończyły się ich umorzeniem.

Na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 14.12.2012 r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. (wcześniej (...) Bank S.A. z siedzibą we W.) dokonał cesji wierzytelności przysługującej mu wobec pozwanej R. W. z tytułu umowy pożyczki z dnia 26.02.2008 r. nr (...), na rzecz powoda Prokura Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W., gdzie nowy wierzyciel obok należności głównej w kwocie 20.111,74 zł nabył również prawo do odsetek wynoszących 16.797,24 zł oraz kosztów w kwocie 377,29 zł.

Sąd Rejonowy ustalił również, że na kwotę dochodzoną pozwem składają się: należność główna wynosząca 20.111,74 zł oraz odsetki łącznie wynoszące 19.676.80 zł, w tym: 2.153,91 zł jako odsetki umowne naliczone przez wierzyciela pierwotnego, 14.643,33 zł odsetek karnych naliczonych przez wierzyciela pierwotnego oraz 2.879,56 zł jako odsetki ustawowe naliczone przez powoda od dnia cesji wierzytelności, tj. od 14.12.2012 r. do dnia 20.01.2014 r.

Rozważając ustalony powyżej stan faktyczny pod względem prawny, Sąd uznał powództwo za uzasadnione. Wskazał, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (art. 720 § 1 k.c.). Dający pożyczkę może odstąpić od umowy i odmówić wydania przedmiotu pożyczki, jeżeli zwrot pożyczki jest wątpliwy z powodu złego stanu majątkowego drugiej strony (art. 721 zd 1 k.c.). Skutkiem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania jest obowiązek naprawienia wynikłej z tego szkody (art. 471 k.c.).

Sąd zważył, że pozwana nie kwestionowała powództwa, ani faktu zawarcia z poprzednikiem prawnym powoda umowy pożyczki, niespłacenia jej, wyraziła jedynie wątpliwości co do wysokości odsetek dochodzonych przez powoda. Sąd pierwszej instancji szczegółowo odniósł się tej kwestii, wskazując na poprawność wyliczonych przez powoda kwot z tego tytułu.

Sąd Rejonowy wskazał również, że wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 1 i 2 k.c.).

Zgodnie z art. 511 k.c. jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również stwierdzony pismem. Zdaniem Sądu w rozpoznawanej sprawie wszelkie wymogi dotyczące wykazania skutecznego przejścia wierzytelności zostały zachowane, gdyż powód przedłożył poświadczony za zgodność z oryginałem odpis umowy przelewu wierzytelności z dnia 14.12.2012 r. zawartej z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., w ramach której nabył wierzytelność wobec pozwanej R. W. z tytułu umowy pożyczki z dnia 26.02.2008 r. co stwierdzone zostało w wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu.

Wobec powyższego Sąd rozstrzygnął o zasadności roszczenia powoda.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodziła się pozwana, zaskarżając je w całości i zarzucając nieważność postępowania na podstawie art. 379 pkt 3 k.p.c. w związku z art. 199 § 1 pkt. 2 k.p.c. oraz podnosząc zarzut przedawnienia się roszczenia wynikającego z przedmiotowej pożyczki.

Wskazując na powyższe, pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu.

Uzasadniając zarzuty zawarte w apelacji pozwana wskazała, że na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego przez (...) Bank S.A., zaopatrzonemu w klauzulę wykonalności, zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne, zakończone umorzeniem postępowania wobec bezskuteczności.

Według skarżącej okoliczność ta powinna skutkować odrzuceniem pozwu, gdyż sprawa została już prawomocnie osądzona, a ponowne orzekanie o tym samym roszczeniu pomiędzy tymi samymi stronami stanowi uchybienie prowadzące do nieważności postępowania.

Zarzut przedawnienia pozwana uzasadniła tym, że zgodnie z art. 118 k.c. dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej termin przedawnienia wynosi trzy lata, nie wskazując jednakże nawet daty w jakiej miałoby to nastąpić. Ogólnie podała, że przedmiotowa wierzytelność przedawniła się z upływem trzech lat od daty prawomocnego umorzenia postępowania egezekucyjnego.

W odpowiedzi na apelację powódki pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Pozwany wskazał, że w rozpoznawanej sprawie nie doszło do wydania wyroku objętego powagą rzeczy osądzonej, gdyż wbrew twierdzeniom pozwanej wystawiony przez wierzyciela pierwotnego bankowy tytuł egzekucyjny nie korzysta z powagi rzeczy osądzonej i nie jest możliwe uzyskanie przez nabywcę wierzytelności klauzuli wykonalności na taki tytuł.

Również zarzut przedawnienia roszczenia jest w ocenie pozwanego bezzasadny, gdyż w niniejszej sprawie wierzyciel pierwotny w dniu 26.11.2009 r. uzyskał klauzulę wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny, a postępowanie egzekucyjne toczące się na podstawie tego tytułu wykonawczego zostało umorzone dopiero w dniu 13.09.2012 r.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanej jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu.

W rozpoznawanej sprawie nie zachodzi nieważność postępowania, gdyż nie doszło na wydania przez Sąd pierwszej instancji wyroku z naruszeniem powagi rzeczy osądzonej. Zgodnie z art. 199 § 1 pkt. 2 k.p.c sąd odrzuca pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona. Powaga rzeczy osądzonej jest pojęciem procesowym i oznacza cechę prawomocnego wyroku wykluczającą ponowne przeprowadzenie takiego samego procesu. Skoro zatem powaga rzeczy osądzonej jest wyłącznie atrybutem orzeczeń co do istoty sprawy, to w postępowaniu o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności nie ma zastosowania. Stanowisko takie wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28 października 2010 r. sygn. III CZP 65/10 Sąd Okręgowy podziela w całości.

Dodatkowo wskazać należy, czego pozwana nie negowała, że powód jest następcą prawnym pierwotnego wierzyciela – banku. W sytuacji, gdy bank jako uprzywilejowany wierzyciel dokonał zbycia wierzytelności na rzecz podmiotu niebędącego bankiem, utracił uprawnienie do korzystania z uproszczonego trybu dochodzenia roszczeń na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego (b.t.e.) zaopatrzonego w sądową klauzulę wykonalności. Powód jako nabywca wierzytelności bankowej nie mógł uzyskać klauzuli wykonalności nadanej b.t.e. w trybie art. 788 KPC, ale niezbędne stało się dochodzenie przez niego roszczeń z wierzytelności tych wynikających na zasadach ogólnych, w trybie procesu cywilnego, tym samym nie mogło dojść do powagi rzeczy osądzonej.

Odnosząc się do zarzutu przedawnienia podnoszonego przez pozwaną za całkowicie słuszne uznać należy przytoczone w uzasadnieniu apelacji dotyczące okresu przedawnienia się roszczeń z tytułu umów bankowych. Autor apelacji pominął jednak ważną okoliczność, że w przypadku podnoszenia zarzutu przedawnienia istotne jest ustalenie początku biegu terminu przedawnienia. W rozpoznawanej sprawie rozpoczął on swój bieg z dniem wydania przez komornika sądowego postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego przeciwko pozwanej z wniosku (...) Bank S.A. na podstawie tytułu wykonawczego w postaci b.t.e. z dnia 13.10.2009 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 26.11.2009r. wobec stwierdzenia jego bezskuteczności, tj. w dniu 12.09.2012 r. Pozew wpłynął do Sądu w dniu 14.02.2014 (data nadania w urzędzie pocztowym), a zatem przed upływem trzyletniego okresu przedawnienia. Nie doszło zatem do naruszenia art. 117 i 118 k.c. a podnoszony przez pozwaną zarzut przedawnienia jest bezzasadny.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy uznając apelację za bezzasadną oddalił ją na podstawie art. 385 k.c. zasądzając od pozwanej na rzecz powoda koszty postępowania apelacyjnego na podstawie art. 98 § 1 i 108 § 1 k.p.c. w związku z § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 r. poz. 490 z późn. zm.)