Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 lipca 2015 r.

Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Dobrawa Michałowska

Protokolant: protokolant sądowy Joanna Pilc-Syposz

po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2015 r. na rozprawie

sprawy z powództwa B. W.

przeciwko M. W. (1)

o zobowiązanie sprawcy przemocy w rodzinie do opuszczenia mieszkania

postanawia:

oddalić wniosek.

Sygn. akt I Ns 385/15

UZASADNIENIE

Dnia 2 lutego 2015 roku B. W. wniosła o nakazanie uczestnikowi postępowania M. W. (1) opuszczenie i opróżnienie ze swoich rzeczy lokalu mieszkalnego w N. przy ul. (...) i jego wydania.

W uzasadnieniu wniosku wskazała, że powodem, dla którego wnosi o nakazanie eksmisji M. W. (1) jest naganne zachowanie jej byłego męża. Wnioskodawczyni wskazała, że wobec uczestnika w okresie od 13 grudnia 2013 r. do 13 października 2014 r. wykonano karę pozbawienia wolności, którą to orzeczono za znęcanie się psychiczne oraz fizyczne nad nią oraz nad ich córką P. W.. Wnioskodawczyni wskazała, że dzwoniąc do Zakładu Karnego M. W. (1) obiecywał, że znajdzie sobie mieszkanie i da spokój powódce oraz ich córce, lecz tego po dzień złożenia pozwu nie zrobił. W obawie o swoje życie i zdrowie uczestniczka postepowania wyprowadziła się do swojego konkubenta. Nie zmieniło to relacji pomiędzy uczestniczką a pełnoletnimi dziećmi M. i P. W.. Wnioskodawczyni wskazała, że mieszkając z byłym mężem były takie sytuacje, że M. W. (1) wychodził i przychodził po kilku dniach, po czym dochodziło do awantur i interwencji policji, przez co były rodzina objęta była procedura Niebieskiej Karty. W zachowaniu M. W. (1) nic się nie zmieniło. Został on skierowany na Komisję Alkoholową przez pracownika opieki społecznej, na którą nie stawił się. Wnioskodawczyni wskazała, że w toku jest sprawa o zakłócanie miru domowego - wniosek został skierowany przez Komendę Powiatową Policji w N..

Pismem z dnia 8 kwietnia 2015 r. uczestnik postępowania wniósł o oddalenie wniosku w całości z uwagi na jego bezpodstawność. W uzasadnieniu wskazał, że bezpośrednio po odbyciu kary pozbawienia wolności w październiku 2014 r. uczestnik postępowania powrócił się do zajmowanego przez siebie dotychczas lokalu mieszkalnego położonego w N. przy ul. (...), w którym to wnioskodawczyni już nie zamieszkiwała, z uwagi na założenie przez nią nowego związku. Lokal ten jest gminnym mieszkaniem socjalnym, a uczestnik postępowania wraz z wnioskodawczynią są jego współnajemcami. Umowa została zawarta na czas określony tj. od dnia 10 stycznia 2014 r. do dnia 31 stycznia 2016 r. W lokalu tym mieszka do tej pory jedynie uczestnik postepowania wraz ze swoimi pełnoletnimi dziećmi P. W. i M. W. (2), z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Uczestnik postepowania po powrocie z Zakładu Karnego zmienił swoje postepowanie, dokonał rozległego remontu w/w lokalu mieszkalnego, opłaca rachunki związane z jego utrzymaniem, kupuje żywność, a co najważniejsze poprawnie ułożył sobie na nowo stosunki ze swoimi dziećmi. Uczestnik postepowania podniósł, że wnioskodawczyni wbrew swoim twierdzeniom nie przyczynia się do utrzymania lokalu. Uczestnik postępowania nie wchodzi w jakiekolwiek konflikty z wnioskodawczynią z która pozostaje w separacji, mocą wyroku Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 5 sierpnia 2014 r. Uczestnik podniósł, że podniesione wnioskodawczynię okoliczności dotyczą okresu sprzed orzeczenia kary pozbawienia wolności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. W. (1) i B. W. są małżeństwem od dnia 30 kwietnia 1994 r. Sąd Okręgowy w Opolu wyrokiem z dnia 5 sierpnia 2014 r. wydanym orzekł separację ich małżeństwa bez orzekania o winie stron.

Dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Opolu sygn. akt I RC 1996/13, k. 13.

Wnioskodawczyni B. W. jest osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności z uwagi na wadę wzroku.

Staraniem wnioskodawczyni, Gmina N. zawarła umowę najmu lokalu socjalnego położonego w N. przy ul. (...) ze stronami w 2010 r. Pierwsza umowa była zawarta na okres 2 lat, małżonkowie dwukrotnie zawierali wskazane umowy na wskazany okres. Aktualna umowa została zawarta na okres od 10 października 2014 r. do dnia 31 stycznia 2016 r. W czasie zawarcia wskazanej umowy wnioskodawczyni nie zamieszkiwała we wskazanym lokalu. Na dzień 28 lutego 2015 r. zaległość z tytułu czynszu najmu wynosiła 139,41 zł.

Dowód:

1.  orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 20 listopada 2001 r. k. 34,

2.  umowa najmu lokalu socjalnego z dnia 10 października 2014 r. k. 54-56,

3.  pismo (...) Sp. z o.o. z dnia 10 marca 2015 r. k. 33,

4.  przesłuchanie wnioskodawczyni B. W. k. 25, k.76,

5.  przesłuchanie uczestnika postępowania M. W. (1) k. 25-26, k.76

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Nysie II z dnia 3 kwietnia 2013 r. M. W. (1) został uznany za winnego popełnienia przestępstwa polegającego tym, że w okresie od 22 grudnia 2009 roku do dni 5 listopada 2012 roku znęcał się fizycznie i psychicznie nad swoja żoną B. W. w ten sposób, że wszczynał awantury domowe będąc pod wpływem alkoholu, a także w stanie trzeźwym, znieważał ją słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, jak również popychał ją, szarpał za odzież, kopał i uderzał pięściami po ciele, głowie i twarzy oraz szarpał za włosy, a w dniu 11 października 2012 r. szarpiąc i uderzając kilkakrotnie rękami w twarz oraz jednokrotnie kopiąc w lewe udo spowodował u niej obrażenia ciała w postaci stłuczenia powłok twarzy w okolicy prawego łuku brwiowego z niewielkim otarciem naskórka, które to obrażenia naruszyły czynności narządu jej ciała na czas poniżej siedmiu dni oraz przestępstwa polegającego na tym, że w okresie od 22 grudnia 2009 roku do 11 października 2012 r. znęcał się fizycznie i psychicznie nad swoją małoletnią córką P. W. w ten sposób, że znieważał ją słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, jak również popychał, szarpał za odzież, uderzał po ciele oraz po twarzy, za powyższe przestępstwa wymierzono M. W. (1) karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem na okres próby lat 4. Postanowieniem z dnia 16 września 2013 r. Sąd Rejonowy w Nysie zarządził wykonanie orzeczonej kary, czego powodem był m.in. akt agresji uczestnika postępowania względem wnioskodawczyni.

Orzeczoną karę pozbawienia wolności M. W. (1) odbył w całości w okresie od 13 grudnia 2013 r. do 13 października 2014 r.

Dowód:

1.  wyrok Sądu Rejonowego w Nysie sygn. akt II K 104/13, k. 21-22,

2.  zeznania świadka, kuratora sądowego K. S. k. 68,

3.  akta sprawy SR w Nysie sygn. akt II K 104/13,

4.  akta dozoru kuratorskiego sygn. akt D 161/13

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Nysie z dnia 23 września 2013r. M. W. (1) został uznany za winnego popełnienia przestępstwa niealimentacji w okresie od 24 czerwca do 13 grudnia 2013 r. Za powyższy występek wymierzono M. W. (1) karę jednego sześciu miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres próby lat trzech.

Dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Nysie sygn. akt II K 9301,3 k. 24.

Sąd Rejonowy w Nysie wyrokiem z dnia 10 października 2013 r. uznał M. W. (1) za winnego przestępstwa niealimentacji w okresie od 25 maja 2012 roku do 13 czerwca 2013 roku i za to wymierzył mu karę 6 miesięcy ograniczenia wolności

Dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Nysie sygn. akt II K 1256/13, k. 23

Uczestnik postępowania uchyla się od obowiązku alimentacji wobec córki P. W.. Wobec syna M. W. (2), a egzekucja została umorzona z wniosku wierzycieli.

Dowód:

1.  zeznania świadka K. S. k. 68,

2.  akta dozoru kuratorskiego sygn. akt O 100/14 prowadzone do sprawy II K 930/14

Wnioskodawczyni B. W. wyprowadziła się z przedmiotowego lokalu socjalnego przy ul. (...) w N. we wrześniu 2013 r. i zamieszkała wspólnie z nowym partnerem w mieszkaniu wynajętym od prywatnej osoby. W przedmiotowym lokalu B. W. zostawiła część swoich rzeczy i uregulowała zadłużenie mieszkania za czynsz z opłatami oraz za media. W czasie kiedy M. W. (1) przebywał w zakładzie karnym B. W. przychodziła do lokalu w odwiedziny do dzieci, sprzątała i gotowała. Zdarzało się, że zostawała na kilka nocy. Od powrotu M. W. (1) do przedmiotowego lokalu, jest on utrzymywany przez wnioskodawcę oraz dzieci stron M. W. (2) i P. W.. Uczestnik postępowania dokonał szeregu prac remontowych w przedmiotowym lokalu.

Obecnie B. W. przychodzi do mieszkania kilka razy w tygodniu, a kontakt pomiędzy stronami jest sporadyczny, komunikacja (głównie za pomocą telefonu) dotyczy przeważnie zwrotu pieniędzy pożyczonych uczestnikowi przez wnioskodawczynię, w czasie gdy odbywał karę pozbawienia wolności. Zdarza się, ze są strony wypowiadają względem siebie wyzwiska. Kontakty uczestnika z synem uległy poprawie. Pomiędzy uczestnikiem postępowania a dziećmi dochodzi sporadycznie do kłótni, głównie dotyczy to P. W.. Problem alkoholowy uczestnika postępowania nadal pozostał, niemniej o mniejszym nasileniu. Uczestnik spożywa alkohol w towarzystwie (...). Kilkakrotnie dochodziło do sytuacji, w których po zastaniu tej osoby w przedmiotowym lokalu czy też na podwórku, wnioskodawczyni wyzywając go wyrzucała go ze wskazanego lokalu, po czym odjeżdżała.

Dowód:

1.  zeznania świadka M. W. (2) k. 56,

2.  zeznania świadka P. W. k. 56-57,

3.  zeznania świadka M. S. k. 66,

4.  zeznania świadka K. S. k. 68,

5.  przesłuchanie wnioskodawczyni B. W. k. 25, k.76,

6.  przesłuchanie uczestnika postępowania M. W. (1) k. 25-26, k.76.

Od dnia 12 października 2012 r. w rodzinie B. i M. W. (1) zostały przeprowadzone interwencje policji w następujących dniach: 22 września 2013 r. godz. 13:04 czynności udokumentowane w notatnikach służbowych zakończone pouczeniem; 19 listopada 2013 r. godz. 18:56 czynności udokumentowane w notatniku służbowym zakończone pouczeniem; 21 listopada 2013 r. godz. 16:16 do czynności sporządzono Niebieską Kartę; 13 grudnia 2014 r. godz. 3:29 czynności udokumentowano w notatniku służbowym zakończono pouczeniem. W chwili obecnej rodzina B. i M. W. (1) nie jest objęta procedurą Niebieskiej Karty.

Dowód:

1.  pismo KPP w N. z dnia 15.04.2015 r. k. 40,

2.  Niebieska Karta k. 41-44

M. W. (1) był wzywany przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; zgłosił się w dniu 22 stycznia 2015 r. i zobowiązał się do zaprzestania nadużywania alkoholu i podjęcia terapii leczenia uzależnienia. Jednocześnie został poinformowany przez w/w komisję o konieczności ponownego zgłoszenia się w dniu 26 marca 2015 r. M. W. (1) nie zastosował się do wskazanych zaleceń

Dowód: pismo (...) w N. z dnia 24.04.2015 r. k. 45.

M. W. (1) nie uiszczał opłat z tytułu korzystania z energii elektrycznej w okresie po powrocie z zakładu karnego, skutkiem czego, w dniu 3 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził od wnioskodawczyni na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. kwotę 495,15 zł wraz z ustawowymi odsetkami i obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Dowód:

1.  pozew w postepowaniu elektronicznym z dnia 25 marca 2015 r. k. 50,

2.  nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie VI Nc-e (...), k. 51

Sąd zważył co następuje:

Wniosek należało oddalić.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie zeznań świadków M. W. (2), P. W., M. S. oraz K. Z. świadków są logiczne, spójne, wzajemnie się uzupełniają oraz znajdują potwierdzenie w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Nadto Sąd oparł się na dowodzie z przesłuchania stron: wnioskodawczyni B. W. i uczestniczka postepowania M. W. (1). Strony w logiczny sposób przedstawiły kolejność wydarzeń przedstawiając pewien ich ciąg, a ich wyjaśnienia korespondują ze sobą i z innymi dowodami zebranymi w sprawie. Stan faktyczny był między stronami bezsporny. Spór zaś dotyczył jego oceny prawnej.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach z dokumentów, w szczególności na wyrokach: kserokopii wyroku Sądu Okręgowego w Opolu sygn. akt I RC 1996/13 z dnia 05.08.2014 r., wyroku Sądu Rejonowego w Nysie sygn. akt II K 104/13 z dnia 03.04.2013r., wyroku Sądu Rejonowego w Nysie sygn. akt II K 930/13 z dnia 23.09.2013r., wyroku Sądu Rejonowego w Nysie sygn. akt II K 1256/13 z dnia 10.10.2013r. oraz na aktach sprawy Sądu Rejonowego w Nysie sygn. akt II K 104/14 i znajdującą się tam teczką dozoru D 161/13 oraz teczki dozoru O 100/14 prowadzonej do sprawy przed Sądem Rejonowym w Nysie pod sygn. akt II K 930/13. Dokumenty w toku postepowania sądowego nie były kwestionowane przez żadną ze stron, a ich prawdziwość i autentyczność nie budziły wątpliwości.

W tym miejscu należy zauważyć, iż zgodnie z przepisami art. 11 zd. pierwsze k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowią przepisy art. 11a ust 1. ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 roku, nr 180, poz. 1493 z późn. zm.), zgodnie z którym, jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia mieszkania.

Definicja zawartych w art. 11a ust. 1 pojęć członka rodziny i przemoc zawarta została natomiast w przepisach art. 2, gdzie w punkcie 1 wskazano, że przez członka rodziny należy rozumieć osobę najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm. ¹⁾), a także inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą. Zgodnie natomiast z powołanym przepisem art. 115 § 1 pkt 11 k.k. osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy Sąd stwierdził, że uczestnik postępowania M. W. (1) zalicza się do osób najbliższych dla B. W. zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 1, albowiem pomiędzy wnioskodawczynią i uczestnikiem postępowania nie został orzeczony rozwód. Separacja orzeczona przez Sąd Okręgowy w Opolu wyrokiem z dnia 05 sierpnia 2014 r. wydanym w sprawie sygn. akt I RC 1966/13 nie rozwiązała małżeństwa B. W. i M. W. (1).

Natomiast zgodnie z punktem 2 przez przemoc w rodzinie należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych w pkt 1, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Zachowanie polegające na stosowaniu przemocy w rodzinie musi czynić "szczególnie" (tzn. że coś wyróżnia się na tle innych podobnych zjawisk bądź zakres lub natężenie tego jest większe niż zwykle - Inny słownik języka polskiego, t. 2, P-Ż, red. M. Bańko, Warszawa 2000, s. 741) "uciążliwym" wspólne zamieszkiwanie z innym członkiem rodziny. (...) to trudny do zniesienia, przykry, przeszkadzający swoją obecnością lub zachowaniem ( Inny słownik..., s. 884-885). Musi wobec tego występować uciążliwość o szczególnie dużym nasileniu, niezwykłym, wyjątkowym.

Jak już wskazano powyżej przez przemoc w rodzinie należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych w pkt 1, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy należy stwierdzić, że uczestnik postępowania w stosunku do byłej żony i córki stosował przemoc fizyczną i psychiczną w przeszłości. Za powyższe został skazany prawomocnym wyrokiem, a orzeczoną karę pozbawienia wolności M. W. (1) odbył w całości. W chwili obecnej nie dochodzi do aktów przemocy ze strony uczestnika postępowania, bowiem wnioskodawczyni dobrowolnie wyprowadziła się z lokalu socjalnego, co więcej założyła mową rodzinę pozostając w związku nieformalnym. Należy też zauważyć, uczestnik postępowania nie jest członkiem rodziny wnioskodawczyni wspólnie z nią zamieszkującym, i w związku z tym w chwili obecnej nie występuje przemoc ze strony uczestnika postępowania w stosunku do wnioskodawczyni B. W..

W doktrynie przyjmuje się, że warunkiem uruchomienia procedury przewidzianej w art. 11a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie jest wspólne zamieszkiwanie (wspólne zajmowanie mieszkania) osoby stosującej przemoc i ofiary tej przemocy. Zbliżone przesłanki wymienia art. 58 § 2 k.r.o., który stanowi, że jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd w wyroku rozwodowym orzeka także o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków. W wypadkach wyjątkowych, gdy jedno z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka. Orzeczenie nie powoduje utraty tytułu prawnego do zajmowanego lokalu i jest czasowe.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż wnioskodawczyni dobrowolnie wyprowadziła się z lokalu socjalnego przy ul. (...) w N. we wrześniu 2013 r., jeszcze przed osadzeniem M. W. (1) w Zakładzie Karnym. W ocenie Sądu główną przyczyną wyprowadzenia się wnioskodawczyni z przedmiotowego lokalu socjalnego nie była przemoc stosowana przez uczestnika postępowania. Świadczy o tym fakt, że w czasie kiedy uczestnik postepowania odbywał karę pozbawienia wolności, a więc wnioskodawczyni nie mogła czuć się zagrożona przemocą z jego strony, nie powróciła do lokalu, a przychodziła jedynie do lokalu w odwiedziny do dzieci, opłacała ten lokal, sprzątała i gotowała, zdarzało się, że zostawała na kilka nocy i pomieszkiwała w nim; niemniej jej centrum życiowe zlokalizowane było gdzie indziej.

Mając powyższe na względzie w ocenie Sądu nie zaistniały przesłanki do zastosowania przepisów art. 11a ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy i wniosek B. W. o zobowiązanie sprawcy przemocy w rodzinie do opuszczenia lokalu socjalnego należało oddalić.

W ocenie Sądu jedynym sposobem rozwiązania sytuacji i orzeczenia, której ze stron przysługuje prawo do lokalu socjalnego przy ul. (...) w N. , która ze stron ma opróżnić lokal ze spłatami lub bez rozliczenia nakładów na ten lokal jest postepowanie o zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej. Prawo najmu podlega podziałowi po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej. Zdaniem Sądu wydanie orzeczenia nakazującego M. W. (1) opuszczenie w/w lokalu socjalnego byłoby sprzeczne z prawem i zmierzało do obejścia przepisów o podziale majątku dorobkowego.

Mając powyższe na względzie postanowiono jak na wstępie.