Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI U 406/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lipca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Michalska

Protokolant st. sekr. sądowy Aneta Symeryak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 lipca 2015 roku

sprawy z odwołania K. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G.

z dnia 09 kwietnia 2015 roku znak (...)-2015

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o przeliczenie kapitału początkowego

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 09 kwietnia 2015 roku znak (...)-2015 w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu K. W. prawo do zaliczenia okresu zatrudnienia w (...) w G. od dnia 02 października 1970 roku do 31 grudnia 1971 roku, a w pozostałym zakresie odwołanie oddala.

Sygnatura akt VI U 406/15

UZASADNIENIE

Ubezpieczony K. W. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 09 kwietnia 2015 r. znak (...)-2015 ustalającej kapitał początkowy na dzień 01.01.1999 r.
w kwocie 95.926,82 zł. Uzasadniając swoje odwołanie podniósł, że organ rentowy przy wyliczaniu kapitału początkowego nie uwzględnił jego okresu pracy od dnia 28.04.1970 r. do 31.12.1971 r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddziale w G..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że nie uwzględnił okresu pracy od dnia 28.04.1970 r. do
dnia 31.12.1971 r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddziale w G. z uwagi na brak dokumentów potwierdzających fakt wykonywania w tym okresie pracy.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił, co następuje:

K. W. urodził się w dniu (...) Posiada bezsporny okres składkowy w łącznym wymiarze 20 lat, 6 miesięcy i 2 dni tj. 246 miesięcy, natomiast okres nieskładkowy w wymiarze 5 miesięcy. Na dzień 01.01.1999 r. bezsporna wartość kapitału początkowego wynosiła 95.926,82 zł.

Okoliczności bezsporne

Ubezpieczony w dniu 08 kwietnia 1968 r. nabył uprawnienia do kierowania pojazdami kategorii B, natomiast w dniu 23 marca 1971 r. nabył uprawnienia do kierowania pojazdami kat. C, BE oraz CE.

Dowód: prawo jazdy, k. 3-4; k. 36-37;

W okresie od dnia 02.10.1970 r. do dnia 31.12.1971 r. ubezpieczony był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku kierowcy w Społem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Z., (...) w G., które w 1971 r. przekształciło się w Przedsiębiorstwo (...). Ubezpieczony w w/w okresie pracę wykonywał w pełnym wymiarze czasu i nie miał przerw w zatrudnieniu. Do jego obowiązków należał transport samochodem o masie całkowitej do 3,5 tony produktów spożywczych i przemysłowych oraz wykonywanie usług transportowych. Dodatkowo ubezpieczony wykonywał w ramach powierzonych obowiązków czynności konwojenta.

Dowód: wniosek o rentę, k. 2 t. I akt ZUS; świadectwo pracy k. 4 t. I akt ZUS, k. 23; życiorys, k. 14; kwestionariusz osobowy, k. 15; opinia, k. 20; umowa, k. 22; pismo z dnia 19.02.1977 r., k. 25, pismo z dnia 17.10.1975 r., k. 26; opinia z dnia 19.09.1970 r., k. 27; zeznania I. M. (00:03:48), k. 38-38v; zeznania H. R. (00:09:32), k. 38v; przesłuchanie ubezpieczonego (00:17:10), k. 38v-39;

Dnia 10 lutego 2015 r. ubezpieczony złożył do organu rentowego wniosek o przyznanie emerytury. Organ rentowy z urzędu wszczął sprawę o ustalenie kapitału początkowego. Decyzją z dnia 09 kwietnia 2015 r. znak (...)-2015 Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. opierając się na zgromadzonych w sprawie dokumentach, ustalił kapitał początkowy na dzień 01.01.1999 r. w wysokości 95.926,82 zł.

Dowód: dokumenty w tomie III akt ZUS: notatka, k. 1; decyzja k. 6-8; dokumenty w tomie II akt ZUS: wniosek, k. 1-4;

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługiwało częściowo na uwzględnienie.

Kontroli Sądu w ramach niniejszego postępowania podlegała decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 09 kwietnia 2015 r. znak (...)-2015 ustalająca ubezpieczonemu kapitał początkowy na dzień 01.01.1999 r. w kwocie 95.926,82 zł.

Kapitał początkowy jest ustalany dla potrzeb wyliczenia emerytury w systemie zdefiniowanej składki dla osób urodzonych po dniu 31.12.1948r, które podlegały obowiązkowi ubezpieczenia społecznego przed dniem 01.01.1999 r. i stanowi równowartość kwoty hipotetycznej emerytury ustalonej na dzień 01.01.1999 r.

Zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(t.j. Dz.U. z 2013 poz. 1440 ze zm.), dalej zwana ustawą emerytalną, dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Artykuł 174 ust. 2 ustawy stanowi, iż przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy: 1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6; 2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5; 3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18 ustawy emerytalnej, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r. Odesłanie z art. 174 ust. 3 ustawy do wymienionych w nim przepisów oznacza, że zasady ustalania podstawy wymiaru kapitału początkowego są takie same, jak zasady ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent. Ogólne zasady ustalania tej podstawy uregulowane są w art. 15 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. Prawo wyboru okresu kolejnych 10 lat kalendarzowych ograniczone jest w przypadku ustalania podstawy wymiaru kapitału początkowego do lat 1980-1998. Natomiast według art. 15 ust. 6 tejże ustawy, na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Według art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 1 a ustawy emerytalnej okresami składkowymi są okresy ubezpieczenia, ponadto za okresy składkowe uważa się okresy zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego - w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową.

Należy zwrócić uwagę na to, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem i utartą praktyką w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych nie obowiązują ograniczenia, co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty a także kapitału początkowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997r., sygn. akt II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342). W postępowaniu sądowym mogą być więc przeprowadzone dowody z innych dokumentów niż wymienione w § 21 ust. 1 rozporządzenia. W sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych w postępowaniu sądowym zgodnie z treścią art. 473 kpc nie stosuje się także przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu z zeznań świadków i przesłuchania stron. W postępowaniu przed sądem, także wówczas, gdy przedmiotem sporu jest podstawa wymiaru świadczeń ubezpieczeniowych, fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie mogą być dowodzone wszelkimi dostępnymi środkami, a do sądu należy ocena ich wiarygodności (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 04 marca 1997r., sygn. akt III AUa 105/97, Apel-W-wa, 1997/2/7; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku III AUr 294/93, PS-wkł. 1994/3/6).

Artykuł 6 k.c. zawiera w swej treści zasadę, zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Na ubezpieczonym, spoczywa obowiązek przedłożenia w organie rentowym dokumentów niezbędnych nie tylko do przyznania prawa do świadczenia, ale również mających wpływ na jego wysokość (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2001 r. II UKN 297/00).

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że istota sporu sprowadzała się do udowodnienia przez ubezpieczonego, że od dnia 28.04.1970 r. do dnia 31.12.1971 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) Oddziale w G. (do 1971 r. w Społem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Z.)

Na okoliczność zatrudnienia ubezpieczonego w w/w okresie Sąd przeprowadził dowód z zeznań świadków I. M. i H. R., przesłuchania ubezpieczonego oraz z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i aktach organu rentowego.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że Sąd analizując zaoferowane przez ubezpieczonego dowody ustalił, że ubezpieczony okresie od dnia 02.10.1970 r. do dnia 31.12.1971 r. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku kierowcy
w Społem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Z., która w 1971 r. przekształciła się w Przedsiębiorstwo (...).

Świadkowie I. M. i H. R. zgodnie zeznali, iż w okresie od kwietnia 1970 r. do dnia 31.12.1971 r. ubezpieczony pracował w Społem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Z. na stanowisku kierowcy. Podali, że ubezpieczony wykonywał pracę w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodów tj. Żuk, Nysa czy Lublin. Do jego obowiązków należał transport produktów przemysłowych, spożywczych oraz wykonywanie usług transportowych. Ponadto wskazali, że ubezpieczony nie miał przerw w zatrudnieniu. Świadek H. R. zeznał, iż widywał ubezpieczonego codziennie gdyż jako dyspozytor wydawał mu zlecenia oraz rozliczał karty drogowe.

Powyższe okoliczności potwierdził ubezpieczony podając, że w spornym okresie pracował jako kierowca samochodów o całkowitej masie nie przekraczającej 3,5 tony oraz wskazując jako przyczynę braku dokumentacji przekształcenia organizacyjno - prawne pracodawcy.

Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz aktach organu rentowego,
w szczególności opinii z dnia 03.09.1974 r. (k.20), umowy o pracę (k. 22), świadectwa pracy (k. 23), pisma z dnia 17.10.1975 r. (k. 26), kwestionariusza z dnia 23.06.1980 r. (k. 2 t. I akt ZUS) wynikało, iż ubezpieczony od dnia 02.10.1970 r. do dnia 31.12.1971 r. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku kierowcy w Społem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Z., które w 1971 r. przekształciło się
w Przedsiębiorstwo (...) Oddziale w G.. Sam ubezpieczony w kwestionariuszu z dnia 23.06.1980 r. ( stanowiącym załącznik do jego wniosku o rentę z dnia 23.06.1980 r. ) podał, iż pracował od dnia 02.10.1970 r. w Społem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Z.. Powyższa data została powtórzona w piśmie dotyczącym zaliczenia stażu pracy ubezpieczonego z dnia 17.10.1975 r. wystawionym przez pracodawcę ( k. 26 akt )oraz w świadectwie pracy ubezpieczonego.

Z uwagi na treść w/w dokumentów Sąd uznał, że ubezpieczony dopiero od dnia 02.10.1970 r. pozostawał zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Społem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Z., a nie od dnia 28.04.1970 r. jak wskazywał ubezpieczony i świadkowie. Ponadto w dniu 19.09.1970 r. poprzedni pracodawca ubezpieczonego, tj. (...) Zakłady (...) wystawiły ubezpieczonemu opinię o pracy na jego prośbę co, zdaniem Sądu, uprawdopodobnia fakt starania się o pracę w (...).

Sąd czyniąc w/w ustalenia uznał za w pełni wiarygodne dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, w tym w aktach osobowych ubezpieczonego i aktach organu rentowego, i w konsekwencji uznał je za miarodajne dla dokonania ustaleń w niniejszej sprawie. Ponadto Sąd dał wiarę również zeznaniom świadków, poza twierdzeniami co do daty początkowej zatrudnienia ubezpieczonego, jako spójnym, logicznym i znajdującym potwierdzenie w zebranych w sprawie dokumentach. Jednocześnie Sąd w tym samym zakresie uznał za wiarygodne przesłuchanie ubezpieczonego w charakterze strony. Zeznania ubezpieczonego, bowiem były zgodne z zeznaniami przesłuchanych w sprawie świadków. Organ rentowy w żaden sposób nie kwestionował powyższych dowodów. Sąd nie uwzględnił jedynie zeznań świadków i przesłuchania ubezpieczonego co do daty początkowej zatrudnienia ubezpieczonego w Społem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Z. bowiem pozostawały one w sprzeczności ze zgromadzonymi w sprawie dokumentami.

Ostatecznie Sąd w oparciu o powyższe ustalenia uznał, że przy ustaleniu kapitału początkowego ubezpieczonemu K. W. przysługuje prawo do zaliczenia okresu zatrudnienia w Społem Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Z. ( (...) w G.) od dnia 02 października 1970 r. do dnia 31 grudnia 1971 r.

Mając na uwadze powyższe, Sąd stosownie do treści art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił decyzję organu z dnia 09 kwietnia 2015 r. znak (...)-2015. Natomiast w pozostałym zakresie co do zaliczenia okresu zatrudnienia od dnia 28.04.1970 r. do dnia 01.10.1970 r. na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

- odnotować,

- odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego,

- przedłożyć z wpływem apelacji lub za 14 dni.

G., dnia 31.07.2015 r.