Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 30.01.2015 roku

W złożonym pozwie i piśmie precyzującym (k.1, k.8-11, k. 59-64) powód J. B. domagał się zasądzenia in solidum od pozwanych D. L. (1) oraz Towarzystwa (...) kwoty 20.000 zł odszkodowania za koszty leczenia, dojazdy do lekarzy i na rehabilitacje, utracone dochody oraz kwoty 60.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane wskutek wypadku z dnia 31.03.2012 roku urazy wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30.05.2012 do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanych na jego rzecz kosztów postępowania solidarnie.

W uzasadnieniu podniósł, że w dniu 31.03.2012 roku powód uległ wypadkowi drogowemu, a pozwany D. L. (1), posiadający polisę OC u strony pozwanej, nie ustąpił pierwszeństwa i doprowadził do kolizji drogowej. W wyniku wypadku powód doznał wstrząśnienia mózgu, stłuczenia głowy i karku, stłuczenia barku prawego i kolana prawego. W związku z urazami powypadkowymi cierpiał na zawroty głowy, zmuszony jest nadal do przyjmowania leków, ma kłopoty z poruszaniem, pozostaje w ciągłym leczeniu ortopedycznym, neurologicznym i laryngologicznym. Od dnia wypadku zmniejszeniu uległy jego dochody, nie otrzymuje nagród oraz premii. Powód podniósł, że zmuszony jest ponosić duże koszty zakupu leków, wykonania badań, zabiegów fizjoterapeutycznych i konsultacji lekarskich. W związku z wypadkiem przeszedł w szpitalu w K. artroskopię kolana prawego. Konieczna będzie także operacja barku prawego. Powód zaznaczył, że w dniu 23.04.2012 roku na formularzu zgłosił stronie pozwanej roszczenie związane z naprawieniem szkody, domagając się również zapłaty zadośćuczynienia w kwocie 50.000 zł. Żądanie to pozostało jednak bez odpowiedzi, dlatego powód żąda odsetek od 30.05.2012 biorąc pod uwagę obieg dokumentów. Winnym wypadku jest pozwany D. L. (1) na zasadzie art. 415 k.c., a pozwany ubezpieczyciel odpowiada w związku z zawartą umowa OC. Powód zaznaczył, że od wypadku do dnia 30.09.2012 roku pobierał zasiłek chorobowy w wysokości 80% wynagrodzenia. Miesięcznie jego utracony zarobek wynosił około 380 zł netto, za 6 miesięcy pobierania zasiłku chorobowego utracił 2280 zł netto. Od dnia 30.09.2012 roku do 28.03.2013 roku przebywał na świadczeniu rehabilitacyjnym, które przez pierwsze 3 miesiące stanowił 90% wynagrodzenia, a w dalszym okresie 75 % wynagrodzenia. Pobierał zatem o około 500 zł miesięcznie netto mniej, więc za 6 miesięcy świadczenia rehabilitacyjnego utracony zarobek wynosi około 3000 zł netto. Premia i nagrody rocznie to utrata łącznie około 4.400 zł. Utracone dochody za okres 2 miesięcy wynoszą 9.680 zł netto. Koszty zakupu leków i suplementów diety to średnio 300 zł miesięcznie, a zatem 3600 zł rocznie. W związku z urazami powypadkowymi powód przebywał także w sanatorium w lipcu 2012, pokrył koszty dojazdu i dodatkowych zabiegów. Zmuszony jest też korzystać z pomocy znajomych w zakresie przewozu, korzysta też z taksówek. Dodatkowe koszty na prywatne wizyty i przejazdy to 200 zł miesięcznie.

Strona pozwana Towarzystwo (...) w odpowiedzi na pozew (k. 40-42) i piśmie procesowym z dnia 26.02.2013 roku (k. 136-137) wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania.

Zdaniem strony pozwanej powód nie udowodnił ani odpowiedzialności ubezpieczyciela, ani wysokości i szkody, dlatego powództwo powinno ulec oddaleniu. Niezależnie od powyższego żądana przez powoda kwota jest całkowicie bezzasadna. Faktury przedłożone przez powoda za zakup leków nie mają związku z urazami odniesionymi przez powoda w wypadku, większość to suplementy diety nie związane z farmakologicznym leczeniem zadeklarowanych przez powoda dolegliwości powypadkowych. Powód nie przedstawił też dowodów na leczenie u specjalistów. Złożone rachunki za taxówki nie przedstawią celu podróży i powód nie udowodnił zasadności korzystania z tego środka komunikacji. Powód nie przedstawił też dowodów potwierdzających zmniejszenie zarobków, a jego wyliczenia są nieprecyzyjne. Premie i nagrody są świadczeniami uznaniowymi i trudno zakładać, że powód by je otrzymał. Żądane przez powoda zadośćuczynienie jest niewspółmierne do charakteru doznanej szkody. Przyznane zadośćuczynienie powinno odpowiadać przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa i nie stanowić źródła wzbogacenia. Zdaniem strony pozwanej odsetki powinny zostać zasądzone od dnia wyrokowania, bo przeprowadzone przez Sąd dowody w chwili zamknięcia rozprawy umożliwia ocenę stanu szkody powoda.

W piśmie z dnia 28.11.2012 roku (k.62) powód podniósł, że odpowiedzialność ubezpieczyciela wynika z polisy OC. Strona pozwana wypłaciła mu odszkodowanie za uszkodzony samochód, odpowiedzialność z OC nie ogranicza się jednak do szkód w pojeździe. Od dnia wypadku powód jest osobą niepełnoprawną, pozostaje w stałym leczeniu, chodzi o kulach i nie może pracować. Zadośćuczynienie obejmuje okoliczność, że przez ostatni rok życie powoda uległo radykalnemu pogorszeniu. Jego funkcjonowanie ogranicza się obecnie do zajmowania się własnym zdrowiem i chodzeniem do lekarzy i na zabiegi. Powód jest osobą niezamożną, dlatego odszkodowanie nie zawiera kwot jakie faktycznie mógłby na skutek choroby związanej z wypadkiem ponieść, gdyby miał pieniądze na opłacenie prywatnej opieki lekarskiej i rehabilitacyjnej. Powrót do zdrowia przebiegałby znacznie szybciej, gdyby dysponował środkami na płatną rehabilitację.

Pozwany D. L. (1) (k. 151 0:15:24 k.214) wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa prawnego wg norm przepisanych. Pozwany nie zaprzeczył okolicznościom wypadku, jego zdaniem odpowiedzialność odszkodowawczą materialną jak i osobową z polisy OC ponosi jednak pozwany ubezpieczyciel, gdyż nie zachodzą żadne okoliczności z art. 38 i 43 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (...) i (...). Kierowanie względem niego roszczeń w sytuacji zawarcia umowy ubezpieczenia jest pozbawione podstaw prawnych i faktycznych. Odpowiedzialność odszkodowawczą w całości za zaistniałe zdarzenie na zasadzie ryzyka ponosi tylko ubezpieczyciel.

Pismem z dnia 1.12.2014 roku powód rozszerzył żądanie dotyczące odszkodowania na kwotę 20.000 zł, podnosząc, że dodatkowe leki i koszty zabiegów wynosiły 2,799,25, zł, a utracone zarobki 806,70 zł, natomiast koszt biletów autobusowych 400 zł na badania i rehabilitację.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31.03.2012 roku na skrzyżowaniu ulic (...) w N. około godziny 20. ⁵⁵ doszło do wypadku drogowego z udziałem samochodów: R. (...) nr rej (...) prowadzonego przez D. L. (1) posiadającego polisę ubezpieczeniowa OC w (...) nr (...) oraz F. (...) nr rej. (...) prowadzonego przez powoda J. B.. Kierujący samochodem R. (...) wykonując manewr skrętu w lewo nie ustąpił pierwszeństwa jadącemu z przeciwnego kierunku F. (...). Kierowcę R. (...) uznała winnym spowodowania wypadku i obciążyła mandatem karnym za popełnione wykroczenie z art. 86 par 1 kw. Postępowanie przygotowawcze pod sygn. RSD337/12/R/MK zainicjowane przez powoda zostało umorzone z uwagi na brak znamion czynu zabronionego określonego w art. 177 par 1 kk. Lekarz badający powoda podczas tego postępowania stwierdził u niego urazy powypadkowe w postaci: stłuczenia głowy, wstrząśnienia mózgu, stłuczenia karku i kolana prawego oraz urazu barku prawego, które to obrażania naruszyły czynności narządów ciała powoda na okres nieprzekraczający 7 dni w myśl art. 157 par 2 k.k. Powód był zapięty pasam bezpieczeństwa. Na miejsce wypadku nie została wezwana karetka pogotowia, gdyż powód nie miał widocznych obrażeń i nie zgłaszał ich. Pozwany D. L. (1) nie kwestionował okoliczności wypadku.

(dowód: zaświadczenie z KP k. 3 i k. 121-122, pouczenie k. 13-14, opinia biegłego k. 146, w aktach I Co 74/112: pismo prokuratora k. 18, zeznania powoda k. 151-152 0:26:13 i k. 460-461 0:27:10, zeznania pozwanego D. L. (1) k. 152 0:51:28 i k. 461 0:53:58, polisa ubezpieczeniowa k. 448-449, postanowienie o umorzenia z k. 445-447)

Po powrocie do domu w dniu 31.03.2012 roku powód zaczął odczuwać bóle głowy i zaczął wymiotować, zaczął odczuwać też ból w nodze. Po wypadku powód już w nocy z 31.03 2014 na 1.04.2012 roku trafił do szpitala w N. z wstrząśnieniem mózgu, stłuczeniem głowy i karku, stłuczeniem barku prawego i kolana prawego. Po zastosowaniu leczenia zachowawczego powoda wypisano do domu w dniu 18.04.2012 roku z zakazem wysiłku fizycznego.

(dowód: karta leczenia szpitalnego k. 4, zeznania powoda k. 151-152 0:26:13 i k. 460-461 0:27:10)

Przed wypadkiem powód leczył się w związku ze schorzeniami kręgosłupa, skoliozy, wątroby i żołądka. Po wypadku powód kontynuował leczenie w poradni ortopedycznej w B. przy ul. (...) u lek. J. Ś. i neurologicznej w ZOZ Remedium w N. u R.J. i G. R. prywatnie. Leczenie neurologiczne kontynuował od 2011 roku. Na wizytach w poradni neurologicznej był w dniach: 18.10.2012, 6.12.2012, 27.06.2012, 9.05.2012, 14.01.2013, 7.03.2012, 6.05.2013, 13.06.2013, 5.09.2013, 31.10.2013, 20.01.2014, 20.03.2014, 12.06.2014,17.07.2014, 23.09.2014, 23.10.2014. Na wizytach w poradni ortopedycznej w B. był w dniach: 26.04.2012, 10.05.2012, 31.05.2012, 28.06.2012, 23.08.2012, 6.09.2012, 27,09.2012, 25.10.2012, 22.11.2012, 6.12.2012, 3.01.2012, 14.02.2013, 28.02.2013, 21.03.2012, 4.04.2012, 7,11,2013, 12.06.2014, 16.05.2013, 31.10.2013, 4.4.2013, 18.04.2013, 31.07.2014,23.10.2014, 7.11.2014, 13.11.2014. Korzystał z zabiegów rehabilitacyjnych w ZOZ Medyk w N. od 4.7.2012 do 17.07.2012 roku i w ZOZ Medyk w B. w daniach 23.01.2013 do 5.02.2013 r. w dniach 4.03.2013 do 15.03.2013 r. i w dniach 13.08.2013-13.09.2013 i w dniach. W dniach 8.09.2014 do 19.09.2014 korzystał z zabiegów rehabilitacyjnych w B., a w dniach 22.09.2014 do 3.10.2014 z zabiegów rehabilitacyjnych w Centrum (...) w N. przy ul. (...). Dalej leczył się także u swojego lekarza pierwszego kontaktu w przychodni (...) w N., gdzie po wypadku był w dniach: 20.04.2012, 25.04.2012, 30.04.2012, 18.05.2012, 8.06.2012, 21.06.2012, 12.07.2012, 8.08.2012, 13.08.2012, 28.08.2012, 3.09.2012, 11.10.2012, 26.10.2012, 4.12.2012, 4.02.2013, 22.02.2013 r., 3.04.2013, 19.04.2013, 15.05.2013 i 2.06.2014 roku, 4.07.2014, 3.11.2014, 1.11.2014. Na zabiegach pielęgniarskich w tej placówce był w dniach 3.11.2014, 5.11.2014, 6.11.2014, 7.11.2014, 9.11.2014, 10.11.2014 i 12.11.2014.

(dowód: zaświadczenie lekarskie k.15, historie choroby k. 123- 132 i k. 181-187 i k. 208 i k. 236 i k. 336-350 i k. 422-425, dokumentacja medyczna k. 175-187 i k. 427-440, skierowanie na rehabilitacje k. 317 i k. 441-442, zlecenie zabiegów pielęgniarskich k. 425, w aktach I Co 74/112: skierowanie k. 12, wynik badania RM k. 13-14, zeznania powoda k. 151-152 0:26:13 i k. 460-461 0:27:10)

W związku z obrażeniami powypadkowymi powód przebywał w dniach 22.07-12.08.2012 roku w sanatorium w W.. Mimo zastosowanego leczenia dolegliwości nie ustąpiły.

(dowód: dokumentacja z sanatorium k. 166-170, zeznania powoda k. 151-152 0:26:13 i k. 460-461 0:27:10)

W dniu 7.11.2012 roku powód przeszedł w szpitalu w K. artroskopię kolana prawego.

(dowód: karta leczenia szpitalnego k. 171-172, k. 179 i k. 217)

Przed wypadkiem powód był osobą ogólnie zdrową i sprawną fizycznie. Pracował w (...) w N. na stanowisku starszego opiekuna na czas określony na pełny etat pobierał około 1800-2000 zł netto miesięcznie wynagrodzenia. W okresie październik 2011 marzec 2012 jego zarobki wynosiły brutto: październik 2756,52 zł+150,18 zł godziny nocne, listopad 2832 + 1727,50 godziny nocne, urlop, nagroda roczna, grudzień 3002,78 zł + 540,60 godziny nocne, premia za grudzień, styczeń 3068 zł, 2.515,68 trzynasta pensja, luty 3186 zł+ 134,86 godziny nocne, marzec 3.102,80 + 146,84 godziny nocne urlop.

Od momentu wypadku przez okres od 1.04.2012 do 29.09.2012 r. powód przebywał na zwolnieniu lekarskim i pobierał zasiłek chorobowy w wysokości 80 % wynagrodzenia. Zasiłek chorobowy za miesiąc: kwiecień netto wynosił 1930,31 zł, za maj 2715.47 zł brutto, za czerwiec 1824,76 zł netto, za lipiec 2769,71 zł brutto, za sierpień netto wyniósł 1734,49 zł, za wrzesień 2643,10 zł brutto. Od 30.09.2012 do 28.03.2013 r. powód przebywał na świadczeniu rehabilitacyjnym, które od 30.09.2012 do 28.12.2012 wynosiło 90% podstawy wymiaru, a od 29.12.2012 do 28.03.2013 r. 75 % podstawy wymiaru. W październiku 2012 zarobki powoda wyniosły 3063,71 brutto, w listopadzie 2012 3078,40 zł brutto+560 zł brutto nagroda roczna, w grudniu 3.165,28 zł brutto, w styczniu 2.788,80 zł brutto, lutym 2499,20 zł, marcu 2716,40 zł brutto. Średnie wynagrodzenie 3 pracowników w zakładzie pracy powoda w okresie od 31.03.2012 do 31.03.2013 wynosiło 3.010,90 zł brutto miesięcznie do 3.247,90 zł brutto, nagroda roczna za 2012 wyniosła 2.083,33 zł brutto, premia 1.148 zł brutto, trzynastka za 2013 rok 3.217,65 zł brutto, 99-149,84 zł brutto za godziny nocne. W dniu 1.05.2013 r. powód wrócił do pracy.

W okresie od 31.03.2013 do 31.01.2014 roku powód pobierał wynagrodzenie.

W marcu 2013 roku za 31.03.2013 90,55 zł brutto, za kwiecień 2,800,65 brutto lista podstawowa, 1.196,93 brutto urlop, za maj 3.186,60 zł brutto 133,88 zł brutto urlop, za czerwiec 3327,60 zł brutto, 208,54 zł godziny nocne, lipiec 3304 zł brutto i 165,20 zł brutto, sierpień 3445,60 zł brutto i 164,17 zł godziny nocne, wrzesień 3186 brutto 491,02 zł brutto, październik 3.776 zł brutto + 205,95 zł brutto, listopad 3834,80 zł brutto +146.20 brutto godziny nocne, grudzień 2.989,33 zł brutto, 1412,65 zł brutto, nagroda roczna, premie, godziny nocne. Styczeń 2014 3327.60 zł brutto i 2.787,76 trzynastka brutto.

Powód przebywał na zwolnieniu lekarskim w związku ze schorzeniami barku w dniach 20.10.2014 do 31.10.2104 i 1.11.2014 do 10.11.2014 roku. Jego wynagrodzenie brutto w październiku wyniosło 3.081,24, netto 2.213.50, a za godziny nocne 82.09 zł brutto, 57.46 zł netto. Tymczasem w listopadzie jego wynagrodzenie brutto wyniosło 3.142 zł, netto 2.255,22 zł, a za godziny nocne 116,08 zł brutto, 81,15 zł netto

(dowód: informacje o utraconych zarobkach k. 221-222 i k.392-394 ,zaświadczenie z zakładu pracy k.12 i k. 67-70 i k. 444, informacja o ubezpieczeniu k. 16-17, decyzje o przyznaniu świadczenia rehabilitacyjnego k. 65,66, orzeczenia lekarza orzecznika k. 173-174, zwolnienie lekarskie k420-421, w aktach I co 74/112: zaświadczenie k. 1)

Powód na leki związane z leczeniem powypadkowym tj. (...), D., rantudil petard, dicloberyl retard, movalis, II P20, majamil oraz kołnierz ortopedyczny i szczepienie WZW b wydał łącznie 471,39 zł Na konsultacje neurologiczne u G. R. (2) w dniu 27.06.2012 i 29.08.2012 140 zł. Na badanie usg 80 zł, 72 zł i za eeg 80 zł. Na dojazdy taxówką w dniach: 30.04.2012, 10.05.2012, 26.04.2012, 25.04.2012 wydał 53 zł, a w dniach: 19.3.2013, 22.03.2013, 28.03.2012, 20.03.2012, 25.03.2013 wydał 50 zł. W dniach 12.03.2013, 15.03.2013, 17.03.2013 wydał na dojazdy na rehabilitację: 82 zł, w dniach 6.03.2013, 7.03.2013, 8.03.2013 roku wydał 66 zł.

(dowód: faktury i rachunki k. 18-30 i k. 71-120 i k. 160-165, k. 318-333 i k. 356-358 i k. 399-419)

Powód wypełnił druk zgłoszenia szkody w pojeździe z ubezpieczenia OC dniu 22.04.2012 roku otrzymany od strony pozwanej przy piśmie z dnia .6.04.2012 roku i wysłał je dnia następnego do strony pozwanej. Odręcznie w uwagach powód zażądał 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdy w terminie 14 dni. Strona pozwana wypłaciła mu jedynie 1275 zł za uszkodzony samochód. Pozwany D. L. (1) o roszczeniach powoda dowiedział się z pozwu otrzymanego dnia 31. (...).

(dowód: zgłoszenie szkody w pojeździe k.31-34, pismo z dnia 19.04.2012 r. k. 188-189w aktach I co 74/112: pismo ubezpieczyciela z dnia 6.04.2012 r. k. 16-17, zeznania powoda k. 151-152 0:26:13 i k. 460-461 0:27:10, zeznania pozwanego D. L. (1) k. 152 0:51:28 i k. 461 0:53:58)

W wyniku wypadku powód doznał urazu głowy ze wstrząśnieniem mózgu, stłuczenia karku, barku prawego, szyi, uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej kolana prawego. Powyższe urazy spowodowały znaczne cierpienia powoda w okresie pobytu szpitalnego. Obecnie powód w mniejszym stopniu odczuwa dolegliwości bólowe. Powód cierpi także na zmiany dyskopatyczno-zwyrodnieniowe kr. szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego, które nie wymagają leczenia tylko stałej rehabilitacji i okresowego stosowania leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Powód wymagał leczenia operacyjnego artroskopii stawu kolanowego a w pozostałych urazach leczenia zachowawczego i rehabilitacji. Stan zdrowia powoda obecnie związany jest z dominacją zmian zwyrodnieniowych, które wymagają leczenia ambulatoryjnego i rehabilitacyjnego. Leczenia artroskopią wymaga także bark prawy. Powód wymagał stosowania leków: (...), D., rantudil petard, dicloberyl retard, movalis, II P20, mamil. Wstrząśnienie mózgu nie pozostawiło trwałego uszkodzenia CSN. Bóle głowy mogą być pozostałością pourazową. Z powodu urazu głowy powód mógł być niezdolny do pracy przez 2 tygodnie, lecz z uwagi na uraz stawu kolanowego niezdolność do pracy trwała od 31.03.2012 do 3.01.2014. Leczenie wstrząśnienia mózgu nie wymagało i nie wymaga żadnego leczenia farmakologicznego.

(dowód: opinia biegłego neurologa k. 248-249 i opinia uzupełniająca k. 372, opinia biegłego ortopedy k. 273-276 i opinia uzupełniająca k. 378)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez powoda oraz historii chorób przesłanych przez placówki medyczne, w których się leczył. Wiarygodność tych dokumentów nie była kwestionowana.

Okoliczności wypadku Sąd ustalił na podstawie postanowienia o umorzeniu dochodzenia, zeznań powoda oraz pozwanego D. L. (1), które uznał za wiarygodne i szczere. Powód w sposób rzeczowy opisał także proces leczenia powypadkowego i konieczność poniesienia kosztów leczenia, dojazdów do placówek medycznych.

Okoliczności konsekwencji wypadkowych w zdrowiu powoda Sąd ustalił na podstawie opinii biegłych ortopedy i neurologa wraz z opiniami uzupełniającymi, które uznał za rzetelne i profesjonalne. Opinie te nie były kwestionowane.

Sąd pominął wniosek dowody strony pozwanej (k.136) o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego księgowego na okoliczność wyliczenia utraconych zarobków powoda. Zakład pracy powoda przedstawił precyzyjne zestawienia zarobków, na podstawie, których Sąd mógł dokonać wyliczeń w tym przedmiocie, opinię uznając za zbędną.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Odpowiedzialność odszkodowawcza pozwanego ubezpieczyciela wynika z zawartej umowy OC w ramach, której ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za skutki związane z ruchem pojazdu, którym kierował D. L. (1). Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (art.822§1 kc). Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (art.822 §2 kc). O ile strony nie umówiły się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody (art. 824 ¹§1 kc).

Na mocy art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.03.124.1152) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym (art. 36 ust 1).

Ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku (art. 817§ 1 kc). Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1 (art.817§2 kc).

Odpowiedzialność ubezpieczyciela jest uzależniona od zakresu odpowiedzialności sprawcy zdarzenia. Z mocy art.436 §2 kc sprawca zdarzenia, w tym przypadku D. L. (2) odpowiada za szkodę na osobie na zasadzie winy, bo w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych (art.436§2 kc), czyli na podstawie art.415 kc w zw. z art.444-447 kc.

Okoliczności wypadku jak też spowodowanie zdarzenia przez D. L. (1) nie budziły wątpliwości Sądu. Okoliczność ta była zresztą między stronami niesporna. Pozwany D. L. (1) nie kwestionował swojej odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 31.03.2012 roku.

Pozwani odpowiadają in solidum, każdy z nich na innej podstawie prawnej. Odpowiedzialność sprawcy wypadku oparta jest o przepisy o odpowiedzialności deliktowej, podczas, gdy odpowiedzialność ubezpieczyciela opiera się na przepisach ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Roszczenia powoda są częściowo zasadne i znajdują oparcie w treści art. 444 i 445 k.c. w zakresie w jakim zdiagnozowane urazy pozostają w bezpośrednim związku przyczynowym z wypadkiem co sąd ustalił w oparciu o opinię biegłych.

Art. 445 § 1 kc pozwala na zasądzenie odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości) oraz cierpienia psychiczne (tj. ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia). Wielkość zadośćuczynienia zależy od oceny całokształtu okoliczności, w tym rozmiaru doznanych cierpień, ich intensywności, trwałości czy nieodwracalnego charakteru. Przy ustalaniu rozmiaru cierpień i ujemnych doznań psychicznych powinny być przede wszystkim uwzględniane zobiektywizowane kryteria oceny, jednakże w relacji do indywidualnych okoliczności danego przypadku. Ponadto zadośćuczynienie ma posiadać charakter kompensacyjny i obiektywnie rzecz biorąc musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Nie jest możliwe zatem zasądzenie kwoty symbolicznej (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 15 lutego 2006r., IV CK 384/05; por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 8 listopada 2005r., I Aca 329/05). Z drugiej jednak strony zadośćuczynienie nie może być zbyt wygórowane, bo prowadziłoby to do nieuzasadnionego wzbogacenia osoby poszkodowanej. Jego kwota winna być tak dobrana, aby odpowiadała aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2001r., III CKN 427/00).

Sąd uznał, że dla złagodzenia cierpień fizycznych i psychicznych powoda spowodowanych wypadkiem należy przyznać mu zadośćuczynienie w kwocie 30.000 zł.

Ustalając powyższą kwotę Sąd rozważył wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej przez powoda krzywdy. Sąd miał na uwadze stopień natężenia cierpień fizycznych, psychicznych J. B. oraz praktycznie półtorej roczny okres rekonwalescencji i konieczności dalszego leczenia operacyjnego stłuczenia kolana prawego. Sąd uwzględnił, że rozmiar cierpień fizycznych powoda podczas leczenia szpitalnego był znaczny, co potwierdził w swojej opinii biegły neurolog i ortopeda. Powód doznał również krzywd psychicznych, gdyż z człowieka zdrowego i aktywnego zawodowo, na okres kilkunastu miesięcy został ograniczony zarówno w sferze aktywności fizycznej jak i zawodowej.

Zasądzenie wyższej kwoty zgodnie z żądaniem powoda Sąd uznał za nieuzasadnione okolicznościami przedmiotowej sprawy. Podkreślenia wymaga, że zadośćuczynienie ma głównie charakter kompensacyjny i musi być rozumiane „(..) szeroko, albowiem obejmuje zarówno cierpienia fizyczne, jak i sferę psychiczną poszkodowanego, wysokość zadośćuczynienia odpowiadająca doznanej krzywdzie powinna być odczuwalna dla poszkodowanego i przynosić mu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne” - por. wyrok SN z dnia 14.02.2008, II CSK 536/07 LEX nr 461725). Po za tym treść art. 445 § 1 k.c. pozostawia Sądowi swobodę w ustalaniu wysokości zadośćuczynienia i pozwala w okolicznościach rozpoznawanej sprawy - uwzględnić indywidualne właściwości i subiektywne odczucie osoby pokrzywdzonej ( tak SN W wyroku z dnia 6.06.1997 II CKN 204/97 niepubl). Żądana przez powoda kwota zadośćuczynienia była kwotą zbyt wygórowaną w świetle okoliczności niniejszej sprawy. Powód tylko okresowo stał się osobą niezdolną do pracy. Schorzenia związane ze stłuczeniem stawu kolanowego oraz wstrząśnieniem mózgu zostały wyleczone. Powód nie jest osobą wymagającą pomocy osoby trzeciej. Urazy powypadkowe choć dotkliwe pod względem fizycznym i psychicznym, nie mają charakteru choroby przewlekłej i skutkującej niezdolnością na przyszłość. Podkreślenia wymaga, że obecny stan zdrowia powoda jest stabilny, a proces leczenia zakończony. Wymaga on jedynie dalszej rehabilitacji.

W przypadku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia art. 444 § 1 kc stanowi, że naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty związane z pokryciem strat materialnych i kosztów leczenia. Na tej podstawie Sąd zasądził na rzecz powoda w sumie kwotę 2152,2 zł .

W tym kwotę 471,39 zł tytułem zakupu leków przyczynowo związanych z leczeniem schorzeń powypadkowych, szczepień i zakupu kołnierza ortopedycznego. Pozostałe leki były stosowane przez powoda w związku z dolegliwościami przewodu pokarmowego, na które leczył się już przed wypadkiem i zdaniem biegłych nie były związane przyczynowo ze skutkami wypadku podobnie jak suplementy diety stosowane przez powoda. Odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 k.c. obejmuje wszelkie wydatki (koszty) pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne (niezbędne) i celowe (por. M. Nesterowicz (w:) Kodeks..., s. 425; G. Bieniek (w:) Komentarz..., s. 416; wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, M. Praw. 2008, nr 3, s. 116). Pojęcie „wszelkie koszty" oznacza koszty różnego rodzaju, których nie da się z góry określić, a których ocena, na podstawie okoliczności sprawy, należy do sądu (wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, LEX nr 378025). Celowość ponoszenia wszelkich wydatków może być związana nie tylko z możliwością uzyskania poprawy stanu zdrowia, ale też z potrzebą utrzymania tego stanu, jego niepogarszania (por. wyrok SN z dnia 26 stycznia 2011 r., IV CSK 308/10, LEX nr 738127). Zawsze jednak obowiązek zwrotu dotyczy wydatków rzeczywiście poniesionych i nie wystarczy wykazanie, że były one obiektywnie potrzebne (wyrok SA w Poznaniu z dnia 8 lutego 2006 r., I ACa 1131/05, LEX nr 194522). W ramach odszkodowania Sąd zasądził koszty prywatnych udokumentowanych badań lekarskich na kwotę 232 zł i wizyt prywatnych u neurologa w kwocie 140 zł. Innych wydatków w tym przedmiocie powód nie udowodnił.

Kwotę 1308,81 zł Sąd zasądził tytułem kosztów dojazdów do lekarzy, na badania i rehabilitacje w tym za taxówki 182 zł (10+ 10+10 +14+16 +19+8+ 17+12+ 12+17+7 + 8+ 11 +11), z tym, że tylko w tych datach, które pokrywały się z wizytami lekarskimi i rehabilitacją wynikających z załączonej dokumentacji lekarskiej tj. w dniach 30.04.2012, 10.05.2012, 25.04.2012, 12.03.2013, 15.03.2013, 6.03.2013, 7.03.2013, 8.03.2013. Pozostałe koszty dojazdu na wizyty lekarskie Sąd policzył według stawki kilometrowej podróży służbowej wynikającej z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. z 2002 r. nr 27, poz. 271 ze zm.). Odległość między miejscem zamieszkania powoda a przychodnią na ul. (...) wynosi 2 km w jedną stronę, za koszty dojazdu na 30 wizyt wynoszą 100,29 zł ( 4 km * 30 wizyt * 0,8358 zł). Odległość między miejscem zamieszkania powoda a przychodnią na ul. (...) wynosi 2,5 km w jedną stronę, a koszty dojazdu na 25 i świadczeń pielęgniarskich wizyt wynoszą 104,47 zł ( 5 km * 25 wizyt * 0,8358 zł). Odległość między miejscem zamieszkania powoda a przychodnią na neurologiczną ul. (...) ZOZ R. wynosi 2,5 km w jedną stronę, a koszty dojazdu na 16 wizyt wynoszą 66,86 zł ( 5 km * 16 wizyt * 0,8358 zł). Odległość między miejscem zamieszkania powoda a miejscem rehabilitacji w B. wynosi 10,5 km w jedną stronę, a koszty dojazdu na 30 zabiegów wynoszą 526,55zł ( 21 km * 30 wizyt * 0,8358 zł). Odległość między miejscem zamieszkania powoda a miejscem rehabilitacji w M.w N. – ul. (...) wynosi 2,6 km w jedną stronę, a koszty dojazdu na 10 zabiegów wynoszą 43,46 zł (5,2 km * 10 wizyt * 0,8358 zł). Koszt dojazdu na rehabilitację w B. w okresie 8.09.2014 do 10.09.2014 wynosi 41,79 zł ( 10 przejazdów * 5 km* 0,8358 zł). Koszt dojazdu na rehabilitację w Tukanie w okresie 22.09.2014 do 3.10.2014 wynosi 108,65 zł ( 10 przejazdów * 13 km* 0,8358 zł).Koszty dojazdu do W. do sanatorium to 83,58 zł (50 km w jedną stronę * 2 * 0,8358 zł). Koszty dojazdu do szpitala w K. to 51,16 zł ( 33 km w jedną stronę * 2 * 0,8358 zł). Obliczając odległości między poszczególnymi punktami Sąd korzystał z internetowych kalkulatorów.

Sąd uwzględnił żądanie powoda dotyczącego utraconych zarobków jako żądnie znajdujące oparcie w art. 444 § 2 kc w postaci skapitalizowanej renty za utracone zarobki. Powód domagał się utraconych zarobków w kwocie 9680 zł (po 380 zł netto miesięcznie różnicy w pobieranym zasiłku chorobowym i 500 zł netto miesięcznie z tytułu różnicy w świadczeniu rehabilitacyjnym pobieranym przez 6 miesięcy). Według wyliczeń Sądu utracone wynagrodzenie powoda wynosi 8.968,71 zł, więc w pozostałym zakresie powództwo oddalono.

Jak wynika z zestawień przedłożonych przez zakład pracy powoda (k. 221-223 i k. 392-394) jego miesięczne wynagrodzenie było w każdym miesiącu różne. Obliczając średniomiesięczne wynagrodzenie powoda brutto w okresie 1.04.2012 do 31.03.2013 (pobierania zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego) Sąd uwzględnił uśrednione zarobki innych 3 pracowników na podobnym stanowisku z podstawowej listy płac i za godziny nocne i odjął od tego uzyskane w tym czasie zarobki powoda z przeliczeniem na kwoty netto, co obrazuje poniższa tabelka. Osobno policzono różnicę w nagrodach, trzynastkach i premiach za 2012 i 2013 rok. Do wyliczenia kwot netto Sąd posłużył się kalkulatorem internetowym wynagrodzenia brutto netto

Od 31.03.2013 do 31.01.2014 roku powód nie korzystał z zasiłków chorobowych, więc w tym okresie nie powstały różnice w utracie zarobków. Powód korzystał ze zwolnienia chorobowego w okresie od 20.10.2014 do 10.11.2014 roku (22 dni) w związku ze schorzeniami barku. Powód przedstawił zaświadczeni o pobranych z zakładu pracy zarobkach za okres o sierpień listopad k. 444. Nie przedłożył jednak do porównania zarobków osiąganych przez innych pracowników zatrudnionych w podobnym charakterze. Sąd zatem uwzględniając , że w październiku i listopadzie w okresie przebywania na zasiłku chorobowym wypłacono mu jedynie 80% wynagrodzenia, uznał, że wobec braku danych do porównania, określenia godzin pracy, czy dni pracy w tych miesiącach, utracone dochody powoda w okresie przebywania na zasiłku chorobowym, należy odnieść do zarobków z września 2014 roku z wynagrodzeniami za godziny dodatkowe i przyznać powodowi różnicę. Skoro wynagrodzenie we wrześniu 2014 roku powoda wyniosło w sumie netto 2.504,75 zł ( 2.368,43 zł netto + 136,32 zł netto). Natomiast w październiku 2014 roku sumie wyniosło 2.270,96 zł (2.213.50 zł netto i 57.46 zł). Różnica wynosi 233,79 zł netto. W Listopadzie wynagrodzenie powoda łącznie wyniosło 2336,37 zł netto, a różnica wyniosła 168,38 zł netto.

W/w kwotę zadośćuczynienia Sąd zasądził z ustawowymi odsetkami od dnia od 30.05.2012 roku, zgodnie z żądaniem powoda ale tylko w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela. Terminem, od którego należą się odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia za krzywdę, może być, w zależności od okoliczności sprawy, zarówno dzień poprzedzający wyrokowanie o zadośćuczynieniu, jak i dzień tego wyrokowania ( wyrok sądu apelacyjnego z dnia 4.09.2012 r. I ACa 713/12 LEX nr 1220501). Podkreślić jednak należy, że powód zażądał zapłaty zadośćuczynienia w kwocie 50.000 zł w piśmie wysłanym do ubezpieczyciela w dniu 23.04.2012 roku, biorąc pod uwagę 30 dniowy termin na wypłatę bezspornej części zadośćuczynienia i czas potrzebny na obieg dokumentów, Sąd uznał, że termin wskazany przez powoda jest prawidłowy. Strona pozwana nie kwestionowała momentu doręczenia jej w/w pisma powoda. Ponadto wezwanie powoda zlekceważyła pozostawiając je bez żadnego rozpoznania, dlatego powinna ponieść ujemne konsekwencje swojego zaniedbania, gdyż jako profesjonalista w dziedzinie ubezpieczeń i wypłaty odszkodowań posiadała niezbędną wiedze, aby przypadek powoda rozstrzygnąć w ustawowo wskazanych terminach. Natomiast pozwany D. L. (1) wezwanie do zapłaty otrzymał w doręczonym mu dniu 31.10.2012r pozwie. Zatem już od dnia następnego, zgodnie z art.455 kc, niezwłocznie powinien świadczenia wykonać . Kwotę odszkodowania natomiast, Sąd zasadził od dnia wyroku, gdyż w tym przedmiocie powód wielokrotnie precyzował żądanie pozwu wciąż przedkładał nowe rachunki i wskazywał na kolejne wydatki. Dopiero w trakcie niniejszego postępowania sukcesywnie określał, co na żądaną kwotę odszkodowania się składa. Nadto wysokość żądania w tym zakresie wymagała decyzji i obrachunku Sądu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na zasadzie art. 100 kpc. stosownie do którego w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą stosownie wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd w oparciu o względy słuszności może dokonać bądź wzajemnego zniesienia kosztów, bądź stosunkowego rozdzielenia kosztów. Oprócz wyłożonej już przez ubezpieczyciela części zaliczki na koszty opinii, Sąd nakazał ściągnąć od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa opłatę od pozwu od zasądzonego roszczenia (2057 zł) wobec zwolnienia powoda od kosztów sądowych i koszty zastępstwa prawnego powoda z urzędu w zakresie w jakim wygrał sprawę tj. w kwocie 2952 zł.

SSO Maria Tokarz