Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariola Mastalerz

Sędziowie: SSO Agnieszka Leżańska (spr.), SSR(del.) Marzena Foltyn-Banaszczyk

Protokolant: Cezary Jarocki

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa J. Ł. (1)

przeciwko (...) Sp. z o.o. w R.

o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne i odszkodowanie

na skutek apelacji pełnomocnika powódki J. Ł. (1)

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku IV Wydziału Pracy z dnia 10 lipca 2014r., sygn. IVP 23/14

1.  oddala apelację;

2.  zasądza kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych od powódki J. Ł. (1) na rzecz pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

Sygn. akt V Pa 168/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 7 marca 2014 roku skierowanym przeciwko (...) Sp. z o.o. w R. powódka J. Ł. (1) wnosiła o:

- uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę i przywrócenie jej do pracy na poprzednio zajmowane stanowisko;

- zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki odszkodowania z tytułu bezzasadnego rozwiązania umowy o pracę oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy;

- zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

W odpowiedzi na pozew z dnia 19 marca 2014 roku pełnomocnik pozwanej spółki wnosił o oddalenie pozwu i zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie w dniu 1 lipca 2014 roku pełnomocnik powódki sprecyzował żądanie pozwu w ten sposób, że domagał się zasądzenia na rzecz powódki odszkodowania w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia.

Wyrokiem z dnia 10 lipca 2014 roku, wydanym w sprawie IV P 23/14, Sąd Rejonowy w Radomsku oddalił powództwo i nie obciążył powódki obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawę wyroku stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

powódka J. Ł. (1) została zatrudniona w pozwanej (...) Sp. z o.o. w R. z dniem 3 lutego 2009 roku na podstawie umowy o pracę na czas określony do dnia 4 sierpnia 2009 roku na stanowisku referenta ds. handlu i marketingu. Kolejną umowę na czas określony strony zawarły na okres od 5 sierpnia 2009 roku do dnia 4 sierpnia 2010 roku. Następna umowa o pracę na czas określony dotyczyła okresu od 5 sierpnia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2010 r. Kolejną umowę na czas określony strony zawarły na okres od 1 stycznia 2011 r. do dnia 21 sierpnia 2011 r. W dniu 22 sierpnia 2011 roku strony zawarły umowę na czas nie określony i powódka objęła stanowisko specjalisty ds. handlu i marketingu.

W dniu 28 lutego 2014 roku powódka rozmawiała z prezesem pozwanej spółki (...) na temat utraty zaufania pracodawcy do powódki w związku z podejrzeniami działania powódki na niekorzyść swojego pracodawcy polegającego na polecaniu klientom korzystanie z usług znajomego powódki M. C. podobnych do świadczonych przez pozwaną spółkę. Prezes A. Ś. poinformował powódkę, że jej postępowanie uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia ale na wyraźne życzenie powódki, która zapytała czy jest inna możliwość rozwiązania umowy o pracę wyraził zgodę na rozwiązanie umowy o pracę na zasadzie porozumienia stron z dniem 31 marca 2014 roku w celu umożliwienia wykorzystania przez powódkę urlopu wypoczynkowego. W tym samym dniu asystent zarządu W. B. przygotowała na druku zatytułowanym „rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem” pismo o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem z dniem 31 marca 2014 roku i wskazała jako podstawę prawną art. 30 § 1 pkt 1 k.p. Powódka J. Ł. odebrała pismo i zamieściła na nim adnotację „wyrażam zgodę” wpisała datę „28.02.2014” i złożyła swój czytelny podpis. Pozwany pracodawca wypłacił powódce ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że żądania powódki jest bezzasadne i podlega oddaleniu.

Jak wskazał Sąd meriti ustalony stan faktyczny jednoznacznie wskazuje, iż między powódką a pozwanym pracodawcą doszło w czasie rozmowy przeprowadzonej w dniu 28 lutego 2014 roku do konsensusu w zakresie sposobu i terminu rozwiązania stosunku pracy. Zarówno z treści zeznań prezesa zarządu pozwanej spółkiA. Ś., jak też zeznań powódki wynika bez żadnych wątpliwości, że zgodnym zamiarem stron było rozwiązanie umowy o pracę na zasadzie porozumienia stron. Omyłkowe użycie formularza, w którego nagłówku widniej tytuł: Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem nie jest przeszkodą do prawidłowej wykładni oświadczeń woli w zakresie sposobu i terminu rozwiązania umowy o pracę. Przede wszystkim o pomyłce w skorzystaniu z formularza służącego do wypowiedzenia umowy o pracę świadczy treść pisma z dnia 28 lutego 2014 roku, w którym jednoznacznie zapisano, że umowa o pracę na czas nie określony zawarta w dniu 22 sierpnia 2011 roku rozwiązuje się na mocy porozumienia stron z dniem 31 marca 2014 roku. W treści tego pisma wskazana została właściwa podstawa prawna tj. art. 30 § 1 pkt 1 k.p., który to przepis przewiduje możliwość rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron. Istotnym dowodem dla oceny woli stron są zeznania świadka W. B., która w sposób wiarygodny i konkretny potwierdziła, że otrzymała polecenie przygotowania pisma wypowiadającego powódce umowę o pracę, a następnie w dniu 28 lutego 2014 r. prezes zarządu A. Ś. zmienił decyzję i polecił przygotować pismo o rozwianiu umowy o pracę na mocy porozumienia stron z dniem 31 marca 2014 r.

Reasumując wyżej wskazane okoliczności faktyczne, Sąd I instancji stanął na stanowisku, że ocena charakteru umowy zależy, nie od jej nazwy, ale od rzeczywistej treści oraz celu i zgodnego zamiaru stron.

Sąd Rejonowy powołując się na przepisy artykuł 30 § 1pkt 1 k.p. wskazał, że jest to jedyny przepis KP, który wprost odnosi się do możliwości rozwiązania umowy o pracę na podstawie porozumienia pracodawcy i pracownika. Ustanie więzi prawnej w ten sposób zakłada konsensus stron oraz zbieżność ich interesów, dlatego jest to pożądany oraz bezkonfliktowy sposób rozwiązania umowy . Za porozumieniem stron może zostać rozwiązana umowa o pracę każdego rodzaju, w dowolnym momencie. Przepis nie wprowadza żadnych ograniczeń w tym zakresie. Nie ma przeszkód do zawarcia porozumienia z pracownikiem objętym szczególną ochroną przed wypowiedzeniem. Dopuszczalne jest zawarcie porozumienia powodującego rozwiązanie umowy w chwili jego podpisania, a także z datą późniejszą. Termin ustalony przez strony może być odleglejszy od ustawowych okresów wypowiedzenia, które powinny być dochowane w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy za wypowiedzeniem.

Sądu Rejonowego wskazał, że w niniejszej sprawie strony zgodnie ustaliły sposób rozwiązania umowy o pracę oraz datę tego rozwiązania. Ponadto ustalenia te zostały potwierdzone wskazaniem właściwej podstawy prawnej w piśmie z dnia 28 lutego 2014 r. Ustalenia powyższe powódka potwierdziła pisemnym oświadczeniem o wyrażeniu na nie zgody i złożeniem podpisu.

Mając na uwadze, iż strony zawarły porozumienie, co do trybu rozwiązania umowy o pracę, wskazały odpowiednie przepisy kodeksu pracy oraz określiły datę rozwiązania umowy o pracę, zdaniem Sądu Rejonowego, strona powodowa nie może skutecznie kwestionować zawartego porozumienia i twierdzić, że pismo z dnia 28 lutego 2014 r. jest wypowiedzeniem umowy o pracę ze skróconym okresem wypowiedzenia.

Sąd meriti podkreślił, iż powódka nie została wprowadzona w błąd przez pozwanego pracodawcę i doszło do skutecznego rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron. Z tego też względu Sąd Rejonowy uznał, że żądanie powódki w zakresie zasądzenia odszkodowania jest bezzasadne i podlega oddaleniu.

Orzekając o kosztach procesu, Sąd Rejonowy, na podstawie art.102 k.p.c. nie obciążył powódki obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją w całości pełnomocnik powódki, zarzucając mu:

1.  naruszenie rażące art. 233 k.p.c., które miało rażący wpływ na treść wyroku, poprzez niewyjaśnienie istoty sprawy poprzez pominięcie w uzasadnieniu wyroku:

- całkowitego stażu pracy powódki, który wynosił ponad 5 lat u pozwanego;

- pominięcie, że okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące;

- nieustalenie miesięcznego wynagrodzenia za pracę powódki;

- pominięcie art. 84 k.p., że pracownik nie może zrzec się wynagrodzenia za pracę. Pozwany mógł skrócić okres wypowiedzenia tylko za zapłatę za pozostałą część okresu wypowiedzenia;

- pominiecie art. 30§ 1 3 k.p., który stanowi, że wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę może nastąpić jedynie na piśmie. Wymóg ten jednoznacznie wskazuje na charakter dowodowy tego obowiązku pracodawcy pod rygorem nieważności czynności wypowiedzenia umowy. Wypowiedzenia czy rozwiązania umowy nie można domniemywać;

- pominięcie nagłówka pisma wskazującego jednoznacznie na wypowiedzenia umowy z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia z zawartym stosownym pouczeniem;

- pominięcie zasady art. 328 k.p.c w przedmiocie uzasadnienia wyroku;

2. naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez:

- bezpodstawne zastosowanie art. 30 § 1 pkt. 1 k.p. w kontekście realiów sprawy zamiast art. 30 § 1 pkt. 2 k.p.;

- niezastosowanie przepisów prawa materialnego tj. art. 30 § 3-5 k.p., artr. 84 k.p. , art. 47 ¹ k.p. ;

- niewyjaśnienie okoliczności sprawy w przedmiocie czy i komu powódka polecała kolegę do wykonawstwa robót podobnych do zakresu świadczonych przez pozwaną spółkę.

Wskazując na powyższe pełnomocnik powódki wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania względnie dokonania jego zmiany i zasądzenie na rzecz powódki równowartości 3 miesięcznego wynagrodzenia tj. kwoty 6.300,00 złotych wraz odsetkami oraz kosztami procesu za obydwie instancje.

W odpowiedzi na apelację, pełnomocnik pozwanej spółki wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Przedstawione przez Sąd I instancji w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku ustalenia faktyczne są prawidłowe i znajdują oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym sprawy, a wysunięte na ich podstawie wnioski prawne są zgodne z obowiązującymi przepisami. Ustalenia te i rozważania w całości aprobuje Sąd Okręgowy, przyjmując je za własne.

Odnosząc się do zaś do zarzutów skarżącego stwierdzić należy, iż są one niezasadne. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż wbrew stanowisku apelującego, Sąd I instancji dokonał wszechstronnej oceny zebranych w sprawie dowodów, wyprowadzając z nich wnioski logicznie prawidłowe, zarówno przy ocenie każdego dowodu z osobna, jaki powiązując wszystkie wnioski w logiczną całość. Wszak pamiętać należy, iż ramy swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 KPC) wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10.06.1999 roku, II UKN 685/98 , OSNP 2000/17/655). Dla skuteczności więc zarzutu naruszenia art. 233 § 1 KPC nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (wyr. SA w Szczecinie z 19.6.2008 r., I ACa 180/08, OSA 2009 Nr 6, s. 55). Co więcej, skuteczne postawienie takiego zarzutu wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej, niż przyjął sąd, wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu (wyr. SA w Poznaniu z 21.5.2008 r., I ACa 953/07, niepubl., wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28.06.2013 roku I ACa 221/13, LEX 1353604; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23.07.2013 roku IACa 90/13, LEX 1356578).

Odnosząc powyższe rozważania do realiów niniejszej sprawy uznać należy, iż skarżący w żaden sposób nie wykazał, w jakim zakresie Sąd Rejonowy uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, stąd powyższemu zarzutowi należy nadać jedynie polemiczny charakter. Wbrew zarzutom skarżącego, Sąd I instancji prawidłowo uznał, iż między powódką a pozwanym pracodawcą doszło do rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Przyjęcie powyższej konkluzji w pełni uzasadnia przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe, w szczególności dowód z zeznań prezesa zarządu pozwanej spółki A. Ś., jak również świadka W. B., którzy potwierdzili, iż w czasie rozmowy przeprowadzonej w dniu 28 lutego 2014 roku pomiędzy stronami doszło do konsensusu w zakresie sposobu i terminu rozwiązania stosunku pracy, zaś ich zeznania nie zostały skutecznie podważone przez stronę powodową. Nadto zauważyć należy, iż sama powódka przesłuchiwana w charakterze strony zeznała, iż : (…) „Nie zgodziłam się na żadna dyscyplinarkę. Od szefa padła inicjatywa zawarcia porozumienia” (dowód: przesłuchanie powódki k-32). Dlatego też uznać należy, iż omyłkowe użycie formularza, w którego nagłówku widniej tytuł: „Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem” nie jest przeszkodą do dokonania prawidłowej wykładni oświadczeń woli w zakresie sposobu i terminu rozwiązania umowy o pracę tym bardziej, iż wyraźnie na to wskazuje treść pisma, w której wskazana została właściwa podstawa prawna tj. art. 30 § 1 pkt 1 k.p.

Reasumując wyżej wskazane okoliczności faktyczne, Sąd I instancji zasadnie stanął na stanowisku, iż ocena charakteru umowy zależy, nie od jej nazwy, ale od rzeczywistej treści oraz celu i zgodnego zamiaru stron, zgodnie z zasadą określoną w art.65§ 2 k.c. Wszak przewidziane w art. 65 KC w związku z art. 300 KP reguły wykładni oświadczeń woli stron mają odpowiednie zastosowanie do umów o pracę (tak Sąd Najwyższy w wyrokach dnia 4 marca 1999 r., I PKN 616/98, OSNP 2000/8/312, Wokanda 1999/12/27 oraz z dnia 21 listopada 2006 r.,II PK 46/06). Wszak przewidziany w art. 30 § 1pkt 1 k.p., sposób rozwiązania umowy o stanowi on czynność prawną składającą się z dwóch zgodnych oświadczeń woli stron stosunku pracy ukierunkowanych na rozwiązanie umowy. Jest to zatem w istocie umowa rozwiązująca stosunek pracy. Trzeba przy tym podkreślić, że pracownik i pracodawca decydują w tym przypadku wspólnie nie tylko o samym rozwiązaniu umowy o pracę, ale również o warunkach tego rozwiązania. Strony porozumienia mogą więc dowolnie oznaczyć datę rozwiązania umowy o pracę, tak jak to miało miejsce w przedmiotowej sprawie tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2004 r., I PK 653/03). Zwykle do zawarcia porozumienia dochodzi na skutek złożenia oferty przez jedną ze stron stosunku pracy i jej przyjęcia przez drugą stronę. Przyjęcie oferty może być też dorozumiane. W szczególności za takie należy uznać wydanie przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi, który złożył ofertę zawarcia porozumienia rozwiązującego. Strony mają swobodę w kształtowaniu treści zawieranego porozumienia rozwiązującego, w zawieranym porozumieniu określa się kwestie dotyczące możliwości wykorzystania urlopu w naturze, sprawy związane z wypłatą wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy.

Odnosząc powyższe rozważania do realiów niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż powódka zaakceptowała treść porozumienia, czego potwierdzeniem jest złożony przez nią podpis pod jego treścią oraz fakt odebrania świadectwa pracy (dowód: przesłuchanie powódki k-32).

Dlatego też, mając powyższe rozważania na uwadze, Sąd Okręgowy uznaje zarzuty apelującego za niezasadne, w szczególności zaś w żadnym razie nie można mówić o naruszeniu przez Sąd Rejonowy przepisu art. 47 ¹k.p., zgodnie z którym odszkodowanie, o którym mowa w art. 45 k.p. (skutki wadliwego dokonania wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony), przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, albowiem przepis ten, podobnie jak powołane w apelacji art. art. 30 § 3-5 k.p.i art. 84 k.p., nie mają w niniejszej sprawie zastosowania.

Dlatego też, mając powyższe rozważania na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c., orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z &12 pkt1 oraz &11 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez Radce prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz.1349 z późn. zm.), Sąd orzekł jak punkcie 2 sentencji wyroku.