Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ca 441/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IX Wydział Cywilny Odwoławczy,

w następującym składzie:

Przewodnicząca: SSO Bożena Charukiewicz,

po rozpoznaniu w dniu 31 sierpnia 2015 r. w Olsztynie,

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w J.

przeciwko L. Z. i B. Z.

o zapłatę,

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Mrągowie V Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Biskupcu z dnia 28 stycznia 2015 r., sygn. akt V C 575/14upr.,

oddala apelację.

Sygn. akt IX Ca 441/15

UZASADNIENIE

Powód Zakład (...) sp. z 0.0. z siedzibą w J. wniósł o zasądzenie od pozwanych L. Z. i B. Z. solidarnie kwoty 792 zł z ustawowymi odsetkami od kwot wskazanych w pozwie i za okres wskazany w pozwie wraz z kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że pozwany zawarł z poprzednikiem powoda umowę o odbiór odpadów komunalnych. Należności z tego tytułu nie były uiszczane przez pozwanych. Ponieważ pozwana mieszka z pozwanym we wspólnym gospodarstwie domowym jest również zobowiązana do zapłaty.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym przez Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego w Mrągowie V Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Biskupcu z dnia 22 sierpnia 2014 roku w sprawie o sygn. akt V Nc 427/14 pozwani L. Z. i B. Z. zostali zobowiązani do zapłaty solidarnie na rzecz powoda kwoty dochodzonej pozwem.

Pozwani L. Z. i B. Z. wnieśli sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, domagając się oddalenia powództwa, wskazując, że nie stać ich na zapłatę żądanej kwoty. W dalszym toku procesu podnieśli, iż nie zawierali z powodem żadnej umowy.

Wyrokiem z dnia 28 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy w Mrągowie V Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Biskupcu oddalił powództwo.

Sąd Rejonowy ustalił, że L. Z. w dniu 2 czerwca 2008 r. zawarł z Zakładem Administracji (...) w J. umowę, na podstawie której Zakład zobowiązał się do odbioru odpadów komunalnych stałych raz w miesiącu, a L. Z. zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia w kwocie 26,40 zł miesięcznie.

Zakład (...) sp. z 0.0. z siedzibą w J. pismem z dnia 28 stycznia 2014 roku wezwał L. Z. do zapłaty kwoty 800,80 zł z tytułu wywozu nieczystości. Następnie pismem z dnia 18 lutego 2014 roku wezwał B. Z. do uiszczenia z tytułu wywozu nieczystości kwoty 800,80 zł.

Rada Miejska w J. uchwałą z dnia 13 października 2009 r. zlikwidowała Zakład Administracji (...) w J. przekazując mienie ruchome Zakładowi (...) sp. z 0.0. z siedzibą w J., zaś wierzytelności i zobowiązania Gminie J..

W ocenie Sądu Rejonowego powód nie wykazał zarówno legitymacji czynnej i biernej oraz wysokości roszczenia. Przede wszystkim powód nie był stroną dołączonej do pozwu umowy. Nie wykazał również by nabył przedmiotową wierzytelność w drodze cesji. W szczególności nie była nią uchwała Gminy J. z dnia 13 października 2009 r. Stroną umowy nie była również pozwana. Z dowodów przedstawionych przez powoda nie wynika również by pozwani zaakceptowali opłatę w wysokości 44 zł, która została wskazana w wezwaniu do zapłaty.

Powyższy wyrok w całości zaskarżył powód. Zarzucił w apelacji naruszenie:

1.  przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c. przez sformułowanie na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie błędnego wniosku prowadzącego do uznania, że powód nie posiada legitymacji procesowej czynnej do występowania w niniejszej sprawie, a w konsekwencji nierozpoznanie istoty sprawy czyli roszczenia powoda o zapłatę,

2.  przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie błędnej oceny materiału dowodowego w postaci umowy na odbiór odpadów komunalnych z pominięciem reguł interpretacyjnych wynikających z art. 65 k.c. na skutek czego Sąd ustalił, że strony nie zawarły umowy i pomiędzy powódką i pozwanymi nie istnieje stosunek zobowiązaniowy wynikający z umowy,

3.  naruszenie prawa materialnego tj. art. 30 k.r.o. przez niezastosowanie do ustalonego w sprawie stanu faktycznego, skutkiem czego Sąd ustalił, że pozwane B. Z. nie posiada legitymacji procesowej biernej i nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania wynikające z umowy na odbiór odpadów komunalnych, zaś zgodnie z dyspozycją powyższego przepisu małżonkowie ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny, a tymi niewątpliwie jest wywóz odpadów.

Wskazując na powyższe zarzuty powód domagał się uchylenia zaskarżonego wyroku i uwzględnienia powództwa w całości oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie wskazując na trafność wyroku Sądu Rejonowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia faktyczne i ocenę prawną tych ustaleń dokonaną przez Sąd Rejonowy.

Nie jest trafny zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 233 § 1 k.p.c. przez przyjęcie, że powód nie wykazał legitymacji czynnej w rozpoznawanej sprawie.

Zgodnie z treścią art. 233 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Jak wskazuje się w doktrynie i judykaturze, taka ocena, dokonywana jest na podstawie przekonań sądu, jego wiedzy posiadanego doświadczenia życiowego, a nadto winna uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Dopuszczenie się obrazy art. 233 § 1 k.p.c. przez sąd może polegać albo na przekroczeniu granic swobody oceny wyznaczonej logiką, doświadczeniem, zasadami nauki albo też na niedokonaniu przez sąd wszechstronnego rozważenia sprawy. Swobodna ocena dowodów rozumiana jak wyżej jest prawem sądu orzekającego - stąd kontrola prawidłowości tej oceny dokonywana przez sąd odwoławczy musi być z reguły ostrożna, pamiętać bowiem należy o tym, iż sąd odwoławczy w tym zakresie dokonuje prawidłowości oceny dowodów, których sam nie przeprowadził (T. Demendecki, Komentarz do art. 233 k.p.c. LEX, uzasadnienia wyroków Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, LEX nr 56906; z dnia 27 września 2002 r., IV CKN 1316/00, LEX nr 80273, z dnia 19 czerwca 2001 r., II UKN 423/00, OSNP 2003, nr 5, poz. 137; uzasadnienie wyroku Sąd Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 3 października 2012 roku, I ACa 435/12, LEX nr 1223148).

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że powód nie wykazał legitymacji procesowej czynnej w niniejszej sprawie. Udowodnienie legitymacji procesowej czynnej oznacza wykazanie, że istnieje konkretna norma prawna, która uzasadnia domaganie się przez powoda określonego zachowania od strony pozwanej. W niniejszej sprawie takim zachowaniem się jest zapłata należności.

Prawidłowo i zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. ocenił Sąd Rejonowy przedłożone przez powoda dokumenty w tym umowę „nr (...) na odbiór odpadów komunalnych” oraz dwie uchwały Rady Miasta J. z dnia 13 października 2009 r. i 24 lutego 2010 r. Stronami rzeczonej umowy był Zakład Administracji (...) w J. i pozwany L. Z.. Powód nie był stroną tej umowy. Nie wykazał również by wierzytelności wynikające z tej umowy zostały przelane na jego rzecz lub by wstąpił w ten stosunek zobowiązaniowy w miejsce zleceniobiorcy. Okoliczności te nie wynikają w szczególności z uchwał Rady Miejskiej w J. nr (...) z dnia 13 października 2009 r. i nr (...) z 24 lutego 2010 r. Uchwały te dotyczyły likwidacji Zakładu Administracji (...) w J.. W drugiej z wymienionych uchwał powierzono wykonywanie określonych zadań powodowi, między innymi zadania związane z selektywną zbiórką odpadów komunalnych, ich unieszkodliwianie oraz zbiórkę. Wbrew twierdzeniom skarżącego żadna z powyższych uchwał nie przekazała powodowi uprawnienia do dochodzenia należności związanych z tymi czynnościami. Przeciwnie z § 2 pkt 1 pierwszej z uchwał wynika wprost, że wierzytelności i zobowiązania likwidowanej jednostki organizacyjnej przejmie Gmina J.. Tym samym powód nie jest uprawniony do dochodzenia roszczeń wynikających z przedmiotowej umowy.

Na etapie postępowania apelacyjnego powód złożył wniosek o przeprowadzenie dowodu z dokumentu – aneksu nr (...) z dnia 17 grudnia 2009 r. do umowy z dnia 2 czerwca 2008 r., którego kopia została dołączona do apelacji. Z uzasadnienia wniosku wynika, iż o potrzebie powołania tego dowodu powód dowiedział się uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Zgodnie z art. 381 k.p.c. Sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później (tak również Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 czerwca 2001 r., IV CZ 64/01, OSNC 2002/3/36). Utrwalona linia orzecznictwa wskazuje, iż nie można oprzeć apelacji na nowych dowodach, których strona nie powołała w pierwszej instancji tylko dlatego, że uważała, iż nie zachodzi taka potrzeba, gdyż przytoczony przez nią materiał dowodowy wystarczy do uzasadnienia jej roszczeń (np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 lutego 1973 r., II CR 647/72, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 września 2012 r. I ACa 181/12, LEX nr 1220402). Ocena dowodów dokonana przez Sąd Rejonowy była podstawą do zgłoszenia w apelacji rzeczonego wniosku dowodowego. Zgodnie z powołanym orzecznictwem nie jest to przyczyna, która uzasadniałby przeprowadzenie nowego dowodu. W konsekwencji wniosek został oddalony.

Wobec braku udowodnienia przez powoda legitymacji procesowej czynnej do występowania w niniejszej sprawie bezzasadny był również zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 30 k.r.o. Przepis ten odnosi się do solidarnej odpowiedzialności małżonków za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny. Ponieważ powód nie wykazał, iż jest uprawniony do dochodzenia roszczeń wobec pozwanego z tyłu przedmiotowej umowy, tym samym nie można mówić o odpowiedzialności za zobowiązania pozwanej wobec powoda wynikające ze spornej umowy.

Mając zatem na uwadze wskazane wyżej okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w wyroku.